- / -

Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η εκδήλωση της επιθετικής συμπεριφοράς στα ιχθύδια μυτακιού. Συγκεκριμένα, βιντεοσκοπούνταν ομάδες ψαριών σε τέσσερεις διαφορετικές πυκνότητες (0,125, 0,250, 0,500, 1 άτομο ανά λίτρο)(α πείραμα) και σε τρεις διαφορετικές θερμοκρασίες περιβάλλοντος (17, 20, 23°C)(β πείραμα), σε τρεις διαφορετικές ώρες της ημέρας (9:00, 14:00, 19:00), και σε σχέση με την πληρότητα του στομάχου σε τροφή (πριν-μετά το τάισμα). Συνολικά καταγράφηκαν δύο κύρια πρότυπα συμπεριφοράς, η επιθετικότητα (περιλάμβανε τα εξής: «απειλή», «κυνήγι ανάμεσα σε 2 ή 3 άτομα», «φίλημα», «χορός», «ανταπόδοση») και η βόσκηση. Η καμπύλη απόκρισης και των δύο κύριων προτύπων συμπεριφοράς ως προς την πληθυσμιακή πυκνότητα είχε κωδωνοείδη μορφή (p<0,05). Η ένταση και των δυο προτύπων συμπεριφοράς αυξήθηκε σημαντικά από την πυκνότητα 0,125 σε αυτή των 0,250-0,500 άτομα ανά λίτρο (p<0,05). Η θερμοκρασία επέδρασε σημαντικά (p<0,05) σε ορισμένα από τα πρότυπα. Στην πυκνότητα 5 άτομα/L η θερμοκρασία επέδρασε σημαντικά στις κατηγορίες ανταπόδοση, επίδειξη πτερυγίων επιτιθέμενου, επιθέσεις σε μαύρα ηττημένα άτομα και στη βόσκηση (p<0,05). Στην πυκνότητα 20 άτομα/L η θερμοκρασία επέδρασε σημαντικά στις κατηγορίες κυνήγι ανάμεσα σε 2 άτομα, την ανταπόδοση, επιθέσεις από μαύρα επιτιθέμενους άτομα, επίδειξη πτερυγίων επιτιθέμενου επιθέσεις σε μαύρα ηττημένα άτομα και στη βόσκηση (p<0,05). Αντιθέτως, ο χρόνος της ημέρας και η πληρότητα του στομάχου δεν επέδρασαν σημαντικά (p>0,05) και στις δύο περιπτώσεις. / We examined the effect of population density (0,125, 0,250, 0,500, 1 individuals per litre)(1st experiment) and environmental temperature (17, 20, 23°C)(2nd experiment), daytime (9:00, 14:00, 19:00) and stomach fulfilment (before-after feeding) on aggressiveness of juvenile Diplodus puntazzo. Two main behavioural patterns were determined, aggressiveness and grazing. Aggressiveness was exhibited in the form of: threat, hunting between 2 or 3 individuals, “kissing”, “dancing” and “pay back”. The response curve of both main behavioural patterns against population density was bell-shaped (p<0.05). The temperature had greatly affected some of the patterns(p<0.05). In density 5 ind./l the temperature affected the following categories “pay back”, “fins1”, “attacks at black defeated individuals” and “grazing”. In density 20 ind./l the temperature had greatly affected the category of “hunting between 2 individuals”, “pay back”, “attacks from black defeated individuals”, “finis 1”and “grazing”. The stomach fulfilment and daytime did not affect any of the behavioural patterns (p>0.05).

Σκοπός της εργασίας ήταν να μελετήσει την επίδραση του ενδοειδικού ανταγωνισμού, κατά τη διάρκεια της μεταμόρφωσης, στο ρυθμό αύξησης, στην αναλογία φύλου και στο σχήμα του σώματος του zebrafish. Εφαρμόσθηκαν 4 πειραματικές συνθήκες σε τρεις επαναλήψεις. Οι πειραματικοί πληθυσμοί αποτελούνταν από 200 άτομα μήκους 5,6–6,5 mm FL («αμυνόμενα», ηλικίας 15 ημερών μετά τη γονιμοποίηση, dpf), τα οποία ήταν υποκείμενα στην επιθετική συμπεριφορά κανενός, ενός, τριών ή πέντε ατόμων με μέσο FL 12,6-13,3 mm FL («επιτιθέμενα», ηλικίας 30 dpf). Κάθε πειραματικός πληθυσμός βιντεοσκοπείτο δυο φορές την εβδομάδα (λήψη διάρκειας 15 λεπτών, 2 ώρες μετά το τάισμα). Τριάντα ημέρες μετά την έναρξη των πειραμάτων (50 dpf για τα «αμυνόμενα άτομα») τα «επιτιθέμενα» άτομα απομακρύνθηκαν από τους πειραματικούς πληθυσμούς. Η εκτροφή των «αμυνόμενων» ατόμων συνεχίστηκε μέχρι την ενηλικίωσή τους (150-190 dpf). Η ανάλυση των βιντεοσκοπήσεων έδειξε ότι ο αριθμός των «επιτιθέμενων» ατόμων σε κάθε ενυδρείο επηρέασε σημαντικά τον αριθμό των επιθέσεων που δέχονταν τα «αμυνόμενα» άτομα (p<0,05, Kruskall-Wallis), αλλά μόνο στην οντογενετική περίοδο των 9,5-12,5 mm FL. Η ένταση της επιθετικότητας επηρέασε σημαντικά το ρυθμό αύξησης των «αμυνόμενων» ατόμων, όπως αυτός εκφράστηκε από το FL στην ηλικία των 50 dpf (p<0,05, ANOVA). Ως προς την αναλογία φύλου, τα αποτελέσματα δεν έδειξαν κάποια σημαντική επίδραση (p>0,05, G-test) του εξεταζόμενου παράγοντα. Τέλος, αναφορικά με το σχήμα του σώματος των ενήλικων «αμυνόμενων» ατόμων, τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική επίδραση της έντασης της επιθετικότητας (p<0,05, MANOVA). Η γεωμετρική μορφομετρική ανάλυση έδειξε σημαντικές διαφορές στο σχήμα σώματος των θηλυκών μεταξύ των συνθηκών με το ένα «επιτιθέμενο» άτομο και αυτών με τα τρία και πέντε. Στα αρσενικά σημαντικές διαφορές παρατηρήθηκαν ανάμεσα στις συνθήκες με το ένα και τρία «επιτιθέμενα» άτομα. Τα πιο σημαντικά landmarks τα οποία συνέβαλαν στη μεταβολή τους σχήματος ήταν το πρόσθιο άκρο της βάσης του κοιλιακού πτερυγίου για τα θηλυκά, ενώ για τα αρσενικά το πρόσθιο άκρο της βάσης του κοιλιακού πτερυγίου και το κάτω άκρο του βραγχιακού επικαλύμματος. Στην παρούσα εργασία, για πρώτη φορά δείχθηκε η επίδραση της ενδοειδικής επιθετικότητας κατά τη φάση της μεταμόρφωσης, στο σχήμα του σώματος των ενήλικων ψαριών. / The present study examined the effect of intraspecific competition during metamorphosis, in the specific growth rate, in the ratio sex and on the adult body shape zebrafish (Danio rerio). Four experimental conditions were conducted in three replicate. The experimental populations were constituted by 200 individuals which length was 5,6-6,5 mm FL (“defendants”, age of 15 days post fertilization, dpf) and they were subjects in aggressive behavior of no, three or five individuals with mean FL 12,6-13,3 mm FL (“aggressors”, age 30 dpf). Each experimental population videotapped two times a week (time 15 minutes, 2 hours after feeding). Thirty days after the beginning of experiments (50 dpf for the “defendant individuals”) the “aggressor” individuals were removed by the experimental populations. The stockfarming of “defendant” individuals was continued up to adultness (150-190 dpf). The analysis of videos showed that the number of “aggressor” individuals in each aquarium influenced considerably the number of attacks that accepted the “defendant” individuals (p<0,05, Kruskall-Wallis), but only in the ontogenetic period 9,5-12,5 mm FL. The intensity of aggressiveness influenced considerably specific growth rate of “defendant” individuals, as this was expressed by the FL in the age of 50 dpf (p<0,05, ANOVA). As for ratio of sex, the results did not show important effect (p>0,05, G-test) in the examined factor. Finally, as far as the intensity of aggressiveness is concerned, the adult body shape of “defendant” individuals affected significantly (p<0,05, MANOVA). The geometric morphometrics analysis showed the important differences in female body shape between conditions with one “aggressor” individual and these with three and five. Important differences were observed between the conditions with one and three male “aggressor” individuals. Most important landmarks that contributed in males body shape were anterior base of anal fin, while for females were the base of anal fin and the base of gill arch. For first time was shown that intraspecific aggressiveness, at the phase of metamorphosis, affects the adult body shape.