Στις μονάδες υγείας το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι ο σημαντικότερος παραγωγικός συντελεστής και αποτελεί τον πιο σημαντικό ρόλο στην παραγωγή και διανομή των υπηρεσιών υγείας των οποίων η αποδοτικότητα είναι συνισταμένη της ικανοποίησης του από την εργασία, των συνθηκών εργασίας, των κινήτρων, τις εξέλιξης του αλλά και τις δια βίου επιμόρφωσης του (Σταυροπούλου. Κ, 2010, σελ 280-295) και ο λόγος για τον οποίον επιλέχθηκε το συγκεκριμένο θέμα είναι γιατί το ανθρώπινο δυναμικό σε επιχειρήσεις όπως σε νοσοκομείο που είναι εντάσεως εργασίας, αποτελεί το πιο πολύτιμο κεφάλαιο και η συμβολή του στην επίτευξη των στόχων είναι καθοριστική. Από την εισαγωγή του το 1983 το Ελληνικό Εθνικό Σύστημα Υγείας βρίσκεται υπό συνεχείς προσπάθειες με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. Παράλληλα η γνώση των προβλημάτων τα οποία αντιμετωπίζει ένα δημόσιο νοσοκομείο θα είναι απαραίτητη για την επιτυχία τις διοίκησης του, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο έχει άμεση συσχέτιση με την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του οργανισμού, η ικανοποίηση από την εργασία, θα πρέπει να αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς και αντικειμενικούς στόχους της διοίκησης για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού και πως η σημαντικότητα αυτής τις παραμέτρου πόσο θα συμβάλει στο παραγόμενο έργο. Οι μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας όπως είναι τα νοσοκομεία, οι οποίες βασίζονται κυρίως στο συντελεστή της εξειδικευμένης εργασίας, οφείλουν να ενδιαφέρονται πρωτίστως για το εργασιακό περιβάλλον, τις εργασιακές σχέσεις και την επαγγελματική ικανοποίηση των εργαζομένων τους. Επιπρόσθετα το καλό εργασιακό περιβάλλον αποτελεί τη θεμελιώδη παραγωγική συνιστώσα προσφοράς ποιοτικών ιατρονοσηλευτικών υπηρεσιών.(Νιάκας, 2004, σελ112). Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο του εθνικού συστήματος υγείας τα δημόσια νοσοκομεία έχουν χαρακτήρα ιατροκεντρικό και η λειτουργία του οργανισμού στηρίζεται στις αρχές του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα. Οι σχέσεις εργασίας των εργαζομένων με τον οργανισμό, οι αμοιβές του, η εξέλιξη του και άλλα θέματα που έχουν σχέση με την υπηρεσιακή του κατάσταση ρυθμίζονται από το δημοσιοϋπαλληλικό καθεστώς, γεγονός το οποίο δεν αφήνει περιθώρια στις διοικήσεις των οργανισμών ώστε να ασκήσει μια διαφορετική πολιτική στην διαχείριση των ανθρωπίνων πόρων. Υπάρχει περιορισμένη ικανότητα για παροχή επιπλέον οικονομικών κινήτρων στο προσωπικό του δημόσιου τομέα και ιδιαίτερα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης όπου οι πόροι είναι περιορισμένοι, θα πρέπει να δίνονται έμφαση στους μη υλικούς τρόπους παρακίνησης, προκειμένου να διατηρηθεί το ηθικό των εργαζομένων σε υψηλά επίπεδα γεγονός που είναι πολύ αναγκαίο για την διασφάλιση παροχής υπηρεσιών και για τους ίδιους τους εργαζομένους. / --

Στην παρούσα εργασία - η οποία αποτελεί μέρος μιας πανελλαδικής έρευνας - διερευνήθηκε η εργασιακή ικανοποίηση των καθηγητών του Πανεπιστημίου Πατρών. Το θεωρητικό υπόβαθρο της έρευνας αποτέλεσαν οι θεωρίες του Abraham Maslow και Frederick Herzberg. Επίσης, διερευνήθηκε η συνολική εργασιακή ικανοποίηση των διδασκόντων και τα αποτελέσματα της έρευνας συγκρίθηκαν με ανάλογα ευρήματα ερευνών που προηγήθηκαν της παρούσης έρευνας. / Στην παρούσα εργασία - η οποία αποτελεί μέρος μιας πανελλαδικής έρευνας - διερευνήθηκε η εργασιακή ικανοποίηση των καθηγητών του Πανεπιστημίου Πατρών. Το θεωρητικό υπόβαθρο της έρευνας αποτέλεσαν οι θεωρίες του Abraham Maslow και Frederick Herzberg. Επίσης, διερευνήθηκε η συνολική εργασιακή ικανοποίηση των διδασκόντων και τα αποτελέσματα της έρευνας συγκρίθηκαν με ανάλογα ευρήματα ερευνών που προηγήθηκαν της παρούσης έρευνας

Οι εργασιακές σχέσεις αποτελούν ένα θέμα μείζονος σημασίας για τις επιχειρήσεις και μπορούν να είναι ένας από τους παράγοντες που θα επηρεάσουν την αποδοτικότητά τους. Όταν εκδηλώνονται αρνητικές καταστάσεις στον εργασιακό χώρο, λόγω απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, η απόδοση των εργαζομένων δεν είναι η επιθυμητή. Οι εργασιακές σχέσεις συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την εργασιακή ικανοποίηση. Αν ο εργαζόμενος νιώθει ικανοποιημένος από την εργασία του, τότε είναι πιο παραγωγικός και συμβάλλει ενεργά στην ανάπτυξη της εταιρείας που εργάζεται. Η εργασιακή ικανοποίηση προέρχεται από καταστάσεις και χαρακτηριστικά όπως ο μισθός, το ωράριο εργασίας, οι σχέσεις εργαζομένων διοίκησης αλλά και εργαζομένων μεταξύ τους, η εκπαίδευση και κατάρτιση, δηλαδή πεδία τα οποία μελετώνται και από τις εργασιακές σχέσεις. Η εργασία αυτή θα προσπαθήσει να αναδείξει την άμεση σχέση που υπάρχει ανάμεσα σε εργασιακές σχέσεις και εργασιακή ικανοποίηση, μελετώντας την περίπτωση μιας εκ των μεγαλύτερων εταιρειών στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη, την εταιρεία ΟΤΕ Α.Ε.. Από την έρευνα αυτή προκύπτουν αρκετά σημαντικά συμπεράσματα που συνδέουν τις εργασιακές σχέσεις και την εργασιακή ικανοποίηση και ειδικά σε μια περίοδο που ως κύριο χαρακτηριστικό έχει την οικονομική κρίση. / Industrial relations are a major issue for firms and can be one of the factors that affect their profitability. When negative situations occur in the workplace due to destabilization of industrial relations, employee performance is not the desirable one. Industrial relations are highly related to job satisfaction. If the employee feels satisfied with his/her job, then s/he is more productive and actively contributes to the development of the company. Job satisfaction stems from factors such as salary, working hours, relations between employees and managers as well as relations with colleagues, education and training, that is fields that are studied under industrial relations. This paper attempts to highlight the direct link between industrial relations and job satisfaction, studying the case of one of the largest companies in Greece and SE Europe: Greek Telecoms (OTE A.E.). The findings of this research link industrial relations with job satisfaction especially at a time defined by the economic crisis.

Αντικείμενο της διατριβής είναι η έρευνα των παραγόντων πρόκλησης των εργατικών ατυχημάτων με το σχεδιασμό και την ανάλυση μιας ολοκληρωμένης μεθόδου διερεύνησης, περιορίζοντας τους παράγοντες σε συγκεκριμένες κατηγορίες με τις αλληλεπιδράσεις τους και την ποσοτικοποίηση των σχέσεών τους. Από την ανάλυση των μοντέλων πρόκλησης, προσδιορίζονται τρεις ομάδες μοντέλων (διαδοχικά, επεξεργασίας της ανθρώπινης πληροφορίας και συστημικά), αναδεικνύεται η αντιστοιχία τους με τις μεθόδους διερεύνησης και προτείνεται ολοκληρωμένο πλαίσιο αξιολόγησης των μεθόδων διερεύνησης με συγκεκριμένα κριτήρια. Παράλληλα, οι έρευνες πεδίου σε διαφορετικά δείγματα εργατικών ατυχημάτων ταυτοποιούν παράγοντες πρόκλησης επιβεβαιώνοντας τη σημερινή έρευνα για άμεσους και έμμεσους παράγοντες χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό πλαίσιο πρόκλησής τους. Η αξιολόγηση των μεθόδων διερεύνησης και τα αποτελέσματα των ερευνών πεδίου, οδήγησαν στο σχεδιασμό μιας νέας μεθόδου διερεύνησης, η οποία στηρίζεται σε συνδυαστικό μοντέλο πρόκλησης εμπλουτίζοντάς το με τη νομική διάσταση. Η μέθοδος λαμβάνει υπόψη τέσσερις ομάδες παραγόντων: εργασιακούς, ανθρώπινους, οργανωτικούς και νομικούς, οι οποίες διακρίνονται σε υποομάδες με τη βοήθεια σχεδίων ταξινόμησης στοχεύοντας σε μια ολοκληρωμένη διερεύνηση του ατυχήματος. Τα πρώτα αποτελέσματα από την επικύρωση της προτεινόμενης μεθόδου, όσον αφορά στην αξιοπιστία της και την εγκυρότητά της, είναι ενθαρρυντικά για την εφαρμογή της μεθόδου. Ο έλεγχος των υποθέσεων για τη διασφάλιση της εγκυρότητας της μεθόδου, με την ποσοτικοποίηση των σχέσεων των παραγόντων πρόκλησης, όπως ο σχεδιασμός της εργασίας με την κατάρτιση καθώς και η παροχή ανασφαλούς εξοπλισμού με την έλλειψη συμμετοχής των εργαζομένων σε θέματα σχετικά με την εργασία και τα καθήκοντά τους οδηγεί στην πληρέστερη απεικόνιση της πρόκλησης. / This thesis concerns the identification of accident causation factors and their interrelationships with the design and analysis of a structured accident investigation method. The main contribution of the research reported is the development of an evaluation framework of accident investigation methods in terms of their alignment with accident causation models, the design of an investigation method based on the evaluation results and covering the descriptive, revealing, qualitative, quantitative and legal requirements of the investigation and the quantification of the relation between accident causation factors aiming at a more precise structural equation model explaining the occupational accident causation phenomenon. Preliminary research on various samples of accidents identified accident causation factors confirming the current research on immediate and underlying factors without taking into account the whole context of accident causation. The proposed method takes into account four areas: workplace, human, management and legal factors. The method process breaks down the four areas into simpler components with the aid of classification schemes aimed at an integrated accident reconstruction. Results from the application of the proposed method can reveal patterns of associations between factors such as work design and training as well as between provision of unsafe equipment and employee involvement which form the basis to understand complex accident causation mechanisms.

Η τακτική ανασκόπηση και αξιολόγηση της επίδοσης ενός οργανισμού σε θέματα εργασιακής ασφάλειας και υγείας αποτελεί απαραίτητη διεργασία για την αποτελεσματική διαχείριση των θεμάτων αυτών. Η αξιολόγηση της επίδοσης είναι στενά συνδεδεμένη με την παρακολούθηση, που στην περίπτωση της εργασιακής ασφάλειας και υγείας γίνεται μέσω δεικτών, αποτελεσμάτων και προληπτικών. Και οι δύο διεργασίες έχουν ως στόχο την παροχή πληροφοριών για την τρέχουσα επίδοση και την υποστήριξη αποφάσεων για τη βελτίωσή της. Ωστόσο, η βασική διαφορά τους έγκειται στο ότι η παρακολούθηση αποτελεί μία «περιγραφική» διεργασία, που κυρίως επικεντρώνεται σε διαδικασίες και αποτελέσματα, ενώ η αξιολόγηση αποτελεί μία «ερμηνευτική» διεργασία, που εξετάζει σε βάθος τις αλληλεπιδράσεις παραγόντων και προσπαθεί να ανακαλύψει τα αίτια που οδηγούν σε συγκεκριμένες ενέργειες ή αποτελέσματα. Η παρούσα διατριβή αφορά τη συστημική προσέγγιση που απαιτείται για την ανάπτυξη και εφαρμογή μιας διεργασίας αξιολόγησης της επίδοσης σε θέματα εργασιακής ασφάλειας και υγείας. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η διατριβή εξετάζει αρχικά τις θεωρητικές προσεγγίσεις πάνω στο αντικείμενο της αξιολόγησης της επίδοσης σε θέματα ασφάλειας, και τις επαναπροσδιορίζει μέσα από το πρίσμα της ολιστικής προσέγγισης στα θέματα διαχείρισης της ασφάλειας. Η διατριβή στοχεύει κυρίως στη διαμόρφωση ενός θεωρητικού πλαισίου με βασικές θέσεις για τη συστημική προσέγγιση επιμέρους θεμάτων που σχετίζονται με την αξιολόγηση, όπως είναι το επίπεδο της ανάλυσης, οι αλληλεπιδράσεις παραγόντων που επηρεάζουν ή σχετίζονται με τη διαχείριση της ασφάλειας, η καθιέρωση κριτηρίων αξιολόγησης που να προκύπτουν μέσα από μια συμμετοχική διεργασία και να αντανακλούν τον συμβιβασμό μεταξύ διαφορετικών απόψεων και αντιλήψεων. Για την επικύρωση του θεωρητικού πλαισίου, προτείνεται η εφαρμογή της Μεθόδου Μαλακών Συστημάτων (Soft Systems Methodology), η οποία χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη και την εφαρμογή μίας διεργασίας αξιολόγησης της επίδοσης σε θέματα εργασιακής ασφάλειας και υγείας σε έναν συγκεκριμένο δημόσιο οργανισμό. / Regular review and evaluation of an organisation’s occupational health and safety performance are essential processes for the effective safety management. Performance evaluation is closely related to monitoring, which, in the case of occupational health and safety is done through reactive and proactive indicators. Both processes, monitoring and evaluation, aim at providing information on the current performance, and at supporting decisions on safety improvement actions. However, their basic difference is based on the fact that monitoring is a “descriptive” process, which is mainly focused on procedures and results, while evaluation is an “interpretivistic” process, which explores the inter-relations of safety related factors and seeks to identify the causes of particular actions or results. The present thesis discusses the systemic approach required for the development and implementation of an occupational health and safety evaluation process. Towards this purpose, the various theoretical positions on the subject of safety performance evaluation are initially examined and redefined through the lens of a holistic safety management approach. This thesis aims mainly at formulating a theoretical framework consisted of basic positions on the systemic approach of specific issues related with safety performance evaluation, such as: level of analysis, inter-relations of safety related factors, evaluation criteria selected through a participatory process, thus reflecting the compromise between different views and beliefs. For the validation of this theoretical framework, Soft Systems Methodology is proposed and implemented for the development and implementation of an occupational health and safety performance evaluation process in a particular organization of the public sector.

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της εκπόνησης του μεταπτυχιακού προγράμματος “Νέες Μέθοδοι Διοίκησης Επιχειρήσεων” του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πατρών. Αφορά έρευνα με θέμα: “Η απορρόφηση των πτυχιούχων Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πατρών” και στόχος της είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τον βαθμό,τη ποιότητα και τη διαδικασία ένταξης των αποφοίτων του εξεταζόμενου τμήματος στην αγορά εργασίας. Η έρευνα αυτή κατατάσσεται στην κατηγορία των ερευνών “επαγγελματικής ένταξης” και “μετάβαση των νέων από την εκπαίδευση στην εργασία”. / -