Η παρούσα διπλωματική εργασία είχε ως στόχο να μελετήσει το χιούμορ που δημιουργεί ο σύμβουλος στη συμβουλευτική διαδικασία. Ο χαρακτήρας της παρούσας έρευνας ήταν ποιοτικός, εστιασμένος στην φαινομενολογική μεθοδολογία. Επιδιώξαμε να μελετήσουμε το φαινόμενο λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο που το βιώνουν και το ερμηνεύουν οι μετέχοντες σε αυτό. Τα μέσα με τα οποία επιχειρήσαμε να ερευνήσουμε το θέμα ήταν με συνεντεύξεις σε 12 συμβούλους, ανάλυση περιεχομένου εικονικού κειμένου προερχόμενο από 2 βιντεοσκοπημένες ομαδικές συναντήσεις συμβουλευτικής και ημί δομημένες συνεντεύξεις στους 12 συμβουλευόμενους της ομάδας και στον σύμβουλο. Τα κυριότερα ευρήματα είναι: α) οι σύμβουλοι αξιοποιούν τα οφέλη που προσφέρει το χιούμορ για την επίτευξη συγκεκριμένων συμβουλευτικών στόχων β) το χιούμορ του συμβούλου λαμβάνει χώρα αυθόρμητα, ως ένα στοιχείο της προσωπικότητας του αφού δεν έχει λάβει την απαραίτητη εκπαίδευση για την εφαρμογή του ως τεχνική ή ως ολοκληρωμένη παρέμβαση, γ) οι συμβουλευόμενοι αντιμετωπίζουν με θετικό τρόπο το χιούμορ του συμβούλου και τέλος, δ) ανάλογα με τη χρονική περίοδο της συμβουλευτικής διαδικασίας το χιούμορ του συμβούλου διαφοροποιείται ως προς το είδος, τη συχνότητα και την κατεύθυνση. / The aim of this thesis was to study counselor’s humor during counseling sessions. The character of this research was qualitative, focused on phenomenological methodology. We sought to study the phenomenon considering the way participants experience and interpret it. The means we attempt to study the subject was by interviewing 12 counselors, virtual text context analysis derived from 2 videotaped counseling group meetings and semi structure interviews at 12 members of the counseling team and the leader. The main findings are: a) counselors utilize the benefits of humor to achieve specific counseling aims b) counselor’s humor takes place spontaneously, as an element of his personality, counselors didn’t received the necessary training to implement humor as a specific therapeutic technique either as a humor integrated intervention, c) clients deal positively counselor’s humor and finally, d) depending on the time of the counseling process counselor’s use of humor varies as to type, frequency and direction.

Η παρούσα εργασία βασίζεται στην παραδοχή ότι οι ποικίλες υφολογικές επιλογές ενός ομιλητή, συμπεριλαμβανομένων των προσωδιακών του επιλογών, λειτουργούν ως ενδείκτες συμφραστικοποίησης (contextualization cues) (βλ. Gumperz, 1982). Ως δείκτες συμφραστικοποίησης, καθοδηγούν τον ακροατή να εντάξει το λόγο που προσλαμβάνει κατάλληλα στην περίσταση, αλλά και στα κατάλληλα γνωστικά και γλωσσικά συμφραζόμενα ώστε να καταλήξει στην προσδοκώμενη ερμηνεία. Βασική υπόθεση της εργασίας είναι ότι μέσα σε χιουμοριστικές συνομιλιακές αφηγήσεις, συγκεκριμένα προσωδιακά χαρακτηριστικά μπορούν να αποτελέσουν δείκτες συμφραστικοποίησης για το χιούμορ (βλ. Norrick, 2004). Βασιζόμενη στην Γενική Θεωρία για το Γλωσσικό Χιούμορ (GTVH) (βλ. Attardo 1994, 2001), κατά την οποία το χιούμορ στηρίζεται στην ασυμβατότητα ανάμεσα σε αυτό που αναμένεται να συμβεί και σε αυτό που τελικά συμβαίνει, χρησιμοποιώ ως βασική μονάδα ανάλυσης των αφηγήσεών μου τη χιουμοριστική φράση (jab line), η οποία θεωρείται ότι εμπεριέχει την γνωστική αντίθεση στην οποία στηρίζεται το χιούμορ. Στόχος μου είναι να δείξω αν συγκεκριμένα προσωδιακά χαρακτηριστικά, όπως οι παύσεις, η ταχύτητα και η ένταση, συμβάλλουν στην (ανα)δείξη του χιούμορ μέσα σε μία αφήγηση, και αν κάτι τέτοιο γίνεται με συστηματικό τρόπο. Με άλλα λόγια, στόχος μου είναι να δείξω αν το χιούμορ οριοθετείται και προβάλλεται προσωδιακά συγκριτικά με το υπόλοιπο μη χιουμοριστικό κείμενο, και ποια είναι αυτά τα προσωδιακά χαρακτηριστικά που συμβάλλουν σε αυτό. / -