<p>U radu se analizira funkcionisanje determinativnih<br />padežnih sistema u romanijskim govorima Starog<br />Vlaha. Razmatraju se sintaksičko-semantičke<br />karakteristike padežnih konstrukcija koje su<br />sintaksički formalizatori semantičke kategorije<br />prostornosti, a zatim i one koje su sintaksički<br />formalizatori vi&scaron;e apstraktnih semantičkih kategorija,<br />a to su: temporalnost, kvalifikativnost (u okviru nje:<br />instrumentalnost, kvalifikativnost u užem smislu,<br />propratna okolnost, kriterijum / osnov<br />kvalifikativnog tipa, komparativnost,<br />kvantifikativnost), intencionalnost, kauzalnost,<br />kondicionalnost, koncesivnost i posesivnost.<br />Posebno se sagledavaju padežne konstrukcije s<br />primarno prostornim značenjem, kao izvornim<br />domenom, koje mehanizmom metaforizacije prostora<br />nalaze svoje mesto u sistemu formalizatora navedenih<br />apstraktnih semantičkih kategorija kao ciljnih<br />domena.</p> / <p>The thesis analyses the function of<br />determinative case systems in the Romanija<br />speech of the Stari Vlah region. It deals with<br />syntactic and semantic characteristics of case<br />constructions which act as syntactic formalisers<br />of the semantic category of spatiality as well as<br />those which are syntactic formalisers of more<br />abstract semantic categories, such as the<br />following: temporality, qualificability<br />(including instrumentality, qualificability in a<br />narrower sense, concomitancy, the criterion /<br />basis of the qualificative type, comparability<br />and quantifiability), intentionality, causality,<br />conditionality, concessionality and<br />possessiveness. A special attention is devoted to<br />the case constructions whose primary meaning<br />is that of spatiality, as their source domain,<br />which then by the mechanism of<br />metaphorisation of space find their place in the<br />system of formalisers of the aforementioned<br />abstract semantic categories as their target<br />domains.</p>