<p>Primenom teorija digitalnih komunikacija i sociologije veba i empirijskih dokaza, u doktoratu pažnja će biti posvećena pitanju mogućnosti primene internet tehnologija u oblasti visokog obrazovanja. Kroz kategorije nove društvenosti i umreženog zajedništva, procesi saradnje i interakcije su istraženi, i testirane su komunikacione mogućnosti internet zajednica u Srbiji. Biće analizirani i predstavljeni novi fenomeni koje se pojavljuju u praksama komunikacije i učešća u naprednim inteligentnim sistemima, kao što je visokoškolska zajednica.</p> / <p>By deploying theories of digital communications and sociology of web, as well as the empirical evidence - in the thesis attention will be paid to the issue of the possibilities of application of Internet technologies in the area of higher education. Through categories of new sociability and networked community, the processes of collaboration and interaction are explored, and communication possibilities in the internet communities in Serbia are tested. New phenomena that emerge in the communication and collaboration practices in an advanced intelligent system, such is a higher education community, will be analysed.</p>

<p>Mogućnost primene polivinilhloridnih (PVC) podnih obloga je određena krajnjim svojstvima koja zavise od sastava obloge i načina proizvodnje. Zbog složenog sastava i različitih načina pripreme PVC podnih obloga, veoma je te&scaron;ko tačno proceniti uticaj pojedinačnog procesnog parametara na svojstva dobijenog proizvoda. U ovom radu, da bi se ispitao uticaj sastava polivinilhloridnih sme&scaron;a na svojstva PVC podnih obloga pripremljeno je 27 receptura u kojima su varirane: koncentracije kalcijumkarbonata (40, 70 i 100 phr), koncentracije sredstva za ekspanziju, azodikarbonamida ADC (0,8, 1,0 i 1,2 mas. % u odnosu na ukupnu masu) kao i odnos &bdquo;kikeraˮ i sredstva za ekspanziju, ZnO/ADC (0,33; 0,50 i 0,67). Da bi se proučio uticaj procesnih parametara na svojstva PVC podnih obloga menjani su tehnolo&scaron;ki uslovi proizvodnje: temperatura (180, 184, 188, 192 i 196 &deg;C) i vreme (90, 120 i 150 sekundi) ekspanzije poleđinskog sloja PVC podne obloge. Na taj način je od svake PVC paste dobijeno 15 uzoraka. Za svaki uzorak određena su sledeća svojstva: stepen ekspanzije, zatezna sila pri kidanju, prekidna sila kidanja, zatezno i prekidno izduženje, početni otpor cepanju, otpor cepanju, ukupna deformacija, zaostala deformacija, povratna elastičnost, gustina pene i indeks žućenja. S obzirom na ovako veliki broj podataka urađena je statistička obrada dobijenih eksperimentalnih podataka metodom vi&scaron;estruke linearne regresione analize, kako bi procenili uticaji pojedinačnih procesnih parametara na ispitivana svojstva. Napisan je originalni programski kod primenom Garson-ovog i Yoon-ovog modela u programu Matlab koji omogućava formiranje neuronske mreže i njenu upotrebu u cilju fitovanja eksperimentalnih podataka. Rezultati dobijeni primenom modela po Garson-u nisu pogodni za određivanje uticaja sastava PVC sme&scaron;e i uslova prerade na konačna svojstva proizvoda, jer ne pokazuju pravac uticaja. Dok je ve&scaron;tačka neuronska mreža koja se zasniva na Yoon-ovom modelu uspe&scaron;no primenjena u razvoju novih i pobolj&scaron;anju postojećih svojstava heterogenih PVC proizvoda. Ispitan je i uticaj veličine čestice ZnO koji je upotrebljen kao &bdquo;kikerˮ (sredstvo koje utiče na smanjenje temperature raspada ADC) na svojstva penastih podnih obloga. Napravljene su dve PVC paste, jedna sa komercijalnim ZnO, a druga sa nano ZnO, pri čemu je sastav ostalih komponenti bio identičan. Na osnovu dobijenih eksperimentalnih podatka može se zaključiti da kod uzoraka u kojima je upotrebljen nano ZnO dolazi do intenzivnijeg &bdquo;curenjaˮ gasa nastalog raspadom ADC i međusobnog povezivanja pora. Kao posledica ovakve strukture pora uzorci sa nano ZnO imaju lo&scaron;ija mehanička svojstva. Na osnovu dobijenih karakterističnih temperatura na TG krivama nije uočen uticaj veličine čestica ZnO na termičku stabilnost ispitivanih uzoraka.</p> / <p>The application of PVC floor coverings is strongly connected with their end-use properties which depend on the composition and processing conditions. It is very difficult to estimate the proper influence of production parameters on the characteristics of PVC floor coverings due to their complex composition and various preparation procedures. In this paper, in order to investigate the effect of the PVC mixture composition on the properties of PVC floor coverings, 27 formulations are prepared varying concentration of calcium carbonate (40, 70 and 100 phr), concentration of blowing agent, azodicarbonamide ADC (0.8, 1.0 and 1.2 wt. % relative to the total weight) and the ratio of &quot;kicker&quot; and blowing agent, ZnO/ADC (0.33; 0.50 and 0.67). To study the influence of process parameters on the properties of PVC floor coverings technological production conditions are varied: expansion temperature (180, 184, 188, 192 and 196 &deg;C) and expansion time (90, 120 and 150 seconds) of the PVC floor covering back layer. In this way, 15 samples are made of each PVC paste. The following properties are determined for each sample: expansion ratio, tensile strength, braking strength, tensile extension, breaking extension, initial resistance to tearing, tearing resistance, identation, residual identation, elasticity, density foam and yellowing index. Having such a large amount of data, statistical analysis of experimental data are made with multiple linear regression analysis in order to assess the effects of process parameters on investigated properties. The original program code is written using the Garson&#39;s and Yoon&#39;s models in the Matlab programme that allows the formation of neural networks and its use for the purpose of fitting the experimental data. Results obtained by using the Garson model are not suitable for determining the influence of composition of the PVC mixture and processing conditions on the properties of the final product because it does not show the direction of impact. While the artificial neural network based on Yoon&#39;s model is successfully applied to the development of new as well as to the improvement of the existing properties of the heterogeneous PVC products. The influence of ZnO particle size, used as a&ldquo;kicker&ldquo; (this material reduces the decomposition temperature of ADC) is examined on the properties of the foam flooring. Two PVC pastes are made, one with commercial ZnO and the other with nano ZnO, with the other components of the compositions identical. Based on the obtained experimental data, it can be concluded that there is more intensive gas &bdquo;leak&ldquo; resulting from disintegration of the ADC and also more intensive interconnection of pores in the samples where nano ZnO is used. As a result of this structure of pores, samples with nano ZnO have inferior mechanical properties. Based on the characteristic temperature obtained on TG curves, the influence of ZnO particle size on the thermal stability of the investigated samples is not observed.</p>

<p>Teza se bavi povećanjem ukupne oslonljivosti modularnog mikrokernel<br />operativnog sistem MINIX 3 kroz povećanje pouzdanosti njegovog<br />mrežnog podsistema. To je postignuto tako što je ovom operativnom<br />sistemu dodata agregacija mrežnih veza, čime je podražana<br />tolerancija na poremećaj komunikacionih linija. Na kraju je data<br />analiza kako dodati deo utiče na ukupne mrežne performanse.</p> / <p>The thesis deals with the way to increase the dependability of the modular<br />microkernel operating system MINIX 3 through the increase of the reliability<br />of its network subsystem. This is achieved by adding link aggregation to this<br />operating system, which added fault tolerance for the communication lines. At<br />the end, the analysis is given of how new module affects the overall network<br />performance.</p>

<p>U ovom radu su istraživane semantičke veb tehnologije i njihova<br />primena u elektroenergetskim sistemima. Analizirani su CIM<br />standardi usvojeni od strane IEC-a (61970-501 i 61970-552) i njihova<br />ograničenja, razmatrana postojeća CIM metodologija zasnovana na<br />ovim standardima i dati predlozi za unapređenje ove metodologije<br />u skladu sa tekućim dostignućima u polju semantičkih veb<br />tehnologija. Istovremeno je razmatrana modularnost veb aplikacija<br />baziranih na CIM modelu podataka sa stanovišta semantičkog veba i<br />dat predlog modularne arhitekture veb aplikacija koja se oslanja na<br />CIM semantiku.</p> / <p>This paper explores the semantic web technologies and their application<br />in power systems. It also analyzes CIM standards adopted by IEC (61970-<br />501 and 61970-552) and their limitations, assesses the existing CIM<br />methodology based on these standards and provides suggestions for<br />improving this methodology in accordance with the current achievements<br />in the field of semantic web technologies. At the same time, the modularity<br />of web applications based on the CIM data model was considered from the<br />semantic web standpoint and the proposal of a modular web application<br />architecture based on the CIM semantics was given.</p>

<p>U disertaciji je predstavljen postupak GSSKN (generalizovani postupak sumiranja<br />struja i korekcija napona) integrisan u DMS. Integracija postupka GSSKN u DMS se<br />sastoji od sledećeg: 1) postupak GSSKN se naslanja na jedinstvenu bazu podataka DMS i<br />2) rezultati dobijeni proračunom tokova snaga korišćenjem postupka GSSKN koriste<br />se u velikom broju ostalih funkcija DMS. Standardni postupak BFS (čišćenje<br />unaprjed/unazad), koji je razvijen za proračun tokva snaga uravnoteženih<br />distributivnih mreža u simetričnim režimima, u ovoj disertaciji je generalizovan na<br />uravnotežene mreže u nesimetričnim režimima, neuravnotežene distributivne mreže<br />(u nesimetričnim režimima), sa obuhvaćenim miksovanim mrežama, a da su pri tome u<br />potpunosti zapaženi robustnost, efikasnost i brzina u odnosu na ostale postupke.<br />Odnosno, u ovoj disertaciji je predložen GSSKN za proračun bilo kako složenih<br />slaboupetljanih distributivnih mreža s distributivnim generatorima, koji ima sve<br />osobine i prednosti u odnosu na ostale postupke, kao što su ih imali standardni<br />postupci BFS za proračun tokova snaga uravnoteženih slaboupetljanih<br />distributivnih mreža sa distributivnim generatorima u simetričnim režimima.<br />Dakle, osnovni cilj ove disertacije glasi: pokazati da standardne postupke BFS ne<br />samo da ne treba napuštati prilikom proračuna tokova snaga neuravnoteženih<br />slaboupetljanih aktivnih mreža (uključene miksovane), već da je to napuštanje<br />kontraproduktivno, bar sa aspekta postupaka koji su do sada objavljeni u literaturi.</p> / <p>The dissertation presents GBFS (General Backward/Forward Sweeping) procedure<br />which is integrated in DMS. The integration of the GBFS procedure in DMS<br />consists of the following: 1) the GBFS procedure is based on the unique DMS<br />database and 2) the results obtained from load flow calculation by application of<br />GBFS procedure are used in many other DMS applications. The standard BFS<br />procedure (Backward/Forward Sweeping), developed for the load flow calculation<br />of balanced distribution networks in symmetrical states, in this dissertation is<br />generalized to balanced networks in asymmetrical states, unbalanced distribution<br />networks (in asymmetrical states), including mixed networks. In addition, the<br />robustness, efficiency and speed comparing to other procedures, have been saved.<br />In other words, this dissertation proposes the GBFS procedure for calculation of<br />any composite weakly meshed distribution networks with distribution generators. It<br />has all the properties and advantages as compared to other procedures, like<br />standard BFS procedures applied for load flow calculation of balanced weakly<br />meshed distribution networks with distribution generators in symmetrical states.<br />Therefore, the basic objective of this dissertation is as follows: to show that the<br />standard BFS procedures should not be abandoned when performing the load flow<br />calculation of unbalanced weakly meshed active networks (mixed included), and<br />that, on the contrary, abandoning them would be counterproductive, at least from<br />the aspect of procedures published so far.</p>

<p>U doktorskoj disertaciji je prikazan postupak optimizacije podzemne mreže<br />za potrebe izgradnje beogradskog metroa. U postupku optimizacije kori&scaron;ćen<br />je metod prethodne ocene tačnosti. Na osnovu građevinskih standarda<br />izvr&scaron;en je proračun zahtevane tačnosti proboja tunela, kao osnovnog<br />kriterijuma tačnosti za razvijanje podzemne tunelske mreže. U postupku<br />optimizacije analizirani su različiti planovi opažanja, kao i dobijeni rezultati<br />prethodne analize za svaki plan pojedinačno. Na osnovu zadatog kriterijuma<br />maksimalne poprečene gre&scaron;ke proboja tunela usvojen je konačan plan<br />opažanja.</p> / <p>The docotoral thesis presents an optimization method of the underground<br />network for the construction of the Belgrade metro. In the process of<br />optimization, method of preanalysis has been used. Based on the<br />construction standards, the calculation of the required breakthrough<br />accuracy, as the fundamental criteria of accuracy for the development of the<br />underground tunnel network, has been made. In the process of optimization<br />different plans of observations have been analyzed, as well as the results<br />obtained from the preanalysis for each plan individually. Based on the<br />required criteria of maximal transverse error of the tunnel breakthrough, the<br />final plan of observations has been adopted.</p>

<p>У дисертацији је разматран проблем носивости анкера на чупање<br />и смицање у бетону веома високих чврстоћа. Издвојена су три<br />параметра који имају значајан утицај на носивост анкера.<br />Реализовано је обимно експериментално истраживање, које је<br />конципирано тако да се даље може користити у нумеричким<br />анализама. Закључци су изведени на основу нумеричке анализе и<br />дефинисања утицаја варираних параметара помоћу неуронских<br />мрежа и факторијалног експеримента.</p> / <p>U disertaciji je razmatran problem nosivosti ankera na čupanje<br />i smicanje u betonu veoma visokih čvrstoća. Izdvojena su tri<br />parametra koji imaju značajan uticaj na nosivost ankera.<br />Realizovano je obimno eksperimentalno istraživanje, koje je<br />koncipirano tako da se dalje može koristiti u numeričkim<br />analizama. Zaključci su izvedeni na osnovu numeričke analize i<br />definisanja uticaja variranih parametara pomoću neuronskih<br />mreža i faktorijalnog eksperimenta.</p> / <p>The dissertation discusses the problem of load anchors to<br />pulling out and shearing in ultra high strength concrete. Allocate<br />three parameters that have a significant impact on the load<br />capacity of anchors. Realized an extensive experimental<br />research, which is designed so that could be used in numerical<br />analysis. Conclusions are drawn on the basis of a numerical<br />analysis, and defining the influence of varying the parameters<br />using the neural network and the factorial experiment.</p>

<p>Doktorska disertacija razmatra problem algoritamske dijagnostike<br />metaboličkog sindroma na osnovu lako merljivih parametara: pol,<br />starosna dob, indeks telesne mase, odnos obima struka i visine,<br />sistolni i dijastolni krvni pritisak. U istraživanju su primenjene i<br />eksperimentalno ispitane tri različite metode mašinskog učenja:<br />stabla odluke, linearna regresija i veštačke neuronske mreže.<br />Pokazano je da veštačke neuronske mreže daju visok nivo<br />prediktivnih vrednosti dovoljan za primenu u praksi. Korišćenjem<br />dobijenog rezultata definisan je i implementiran inteligentni<br />softverski sistem za dijagnostiku metaboličkog sindroma.</p> / <p>The doctoral dissertation examines the problem of algorithmic diagnostics of<br />the metabolic syndrome based on easily measurable parameters: sex, age,<br />body mass index, waist and height ratio, systolic and diastolic blood<br />pressure. In the study, three different methods of machine learning were<br />applied and experimentally examined: decision trees, linear regression and<br />artificial neural networks. It has been shown that artificial neural networks<br />give a high level of predictive value sufficient to be applied in practice. Using<br />the obtained result, an intelligent software system for the diagnosis of<br />metabolic syndrome has been defined and implemented.</p>

<p>Praćenje promena, odnosno, monitoring terena i objekata je zadatak od<br />izuzetnog značaja, jer omogućava, u prvom redu, pravovremeno<br />reagovanje i time smanjenje materijalne štete i ljudskih žrtava.<br />Primena modernih tehnologija u oblasti senzora i komunikacija<br />obezbeđuje monitoring terena i objekata u realnom vremenu. Prostorno<br />distribuirani senzori &ndash; geosenzorska mreža, prikupljaju podatke, koji<br />se na računarima skladište i analiziraju. Disertacija se bavi<br />modelom geosenzorske mreže, kao opštim rešenjem za monitoring<br />terena i objekata, koje predstavlja polaznu osnovu od koje se može doći<br />do sistema koji zadovoljava postavljene zahteve.</p> / <p>Observing of changes, that is, monitoring of terrain and objects, is very<br />significant task, since it enables timely response and thus decreasing of<br />material damage and human casualties. Usage of modern sensor and<br />communication technologies provides real-time monitoring of terrain and<br />objects. Spatialy distributed sensors, i.e. geosensor network, gather the data<br />which are then stored and analyzed. In this disertation a model of geosensor<br />network is proposed as a generalized solution for monitoring of terrain and<br />objects which can represent a basis in creating a system that can be altered<br />to meet the requirements in certain cases.</p>

<p>The first class of problem we study deals with geometric matchings. Given a set<br />of points in the plane, we study perfect matchings of those points by straight line<br />segments so that the segments do not cross. Bottleneck matching is such a matching that minimizes the length of the longest segment. We are interested in finding a bottleneck matching of points in convex position. In the monochromatic case, where any two points are allowed to be matched, we give an O(n ²)-time algorithm for finding a bottleneck matching, improving upon previously best known algorithm of O(n ³) time complexity. We also study a bichromatic version of this problem, where each point is colored either red or blue, and only points of different color can be matched. We develop a range of tools, for dealing with bichromatic non-crossing matchings of points in convex<br />position. Combining that set of tools with a geometric analysis enable us to solve the<br />problem of finding a bottleneck matching in O(n ²) time. We also design an O(n)-time<br />algorithm for the case where the given points lie on a circle. Previously best known results were O(n 3 ) for points in convex position, and O(n log n) for points on a circle.<br />The second class of problems we study deals with dilation of geometric networks.<br />Given a polygon representing a network, and a point p in the same plane, we aim to<br />extend the network by inserting a line segment, called a feed-link, which connects<br />p to the boundary of the polygon. Once a feed link is fixed, the geometric dilation<br />of some point q on the boundary is the ratio between the length of the shortest path<br />from p to q through the extended network, and their Euclidean distance. The utility of<br />a feed-link is inversely proportional to the maximal dilation over all boundary points.<br />We give a linear time algorithm for computing the feed-link with the minimum overall<br />dilation, thus improving upon the previously known algorithm of complexity that is<br />roughly O(n log n).</p> / <p>Prva klasa problema koju proučavamo tičee se geometrijskih mečinga. Za dat skup tačaaka u ravni, posmatramo savr&scaron;ene mečinge tih tačaka spajajućii ih&nbsp; dužima koje &nbsp; se ne smeju sećui. Bottleneck mečing je takav mečing koji minimizuje dužinu najduže duži. Na&scaron; cilj je da nađemo bottleneck mečiing tačaka u konveksnom položaju.Za monohromatski slučaj, u kom je dozvoljeno upariti svaki par tačaka, dajemo algoritam vremenske složenosti O(n ²) za nalaženje bottleneck mečinga. Ovo&nbsp; je bolje od prethodno najbolji poznatog algoritam, čiija je složenost O(n ³). Takođe proučavamo bihromatsku verziju ovog problema, u kojoj je svaka tačka&nbsp; obojena ili u crveno ili u plavo, i dozvoljeno je upariti samo tačke različite boje. Razvijamo niz alata za rad sa bihromatskim nepresecajućim mečinzima tačaka u konveksnom položaju. Kombinovanje ovih alata sa geometrijskom analizom omogućava nam da re&scaron;imo problem nalaženja bottleneck mečinga u O(n ² ) vremenu. Takođe, konstrui&scaron;emo algoritam vremenske složenosti O(n) za slučaj kada&nbsp; sve date tačkke leže na krugu. Prethodno najbolji poznati algoritmi su imali složenosti&nbsp; O(n ³ ) za tačkeke u konveksnom položaju i O(n log n) za tačke na krugu.<br />Druga klasa problema koju proučaavamo tiče se dilacije u geometrijskim mrežama. Za datu mrežu predstavljenu poligonom, i tačku p u istoj ravni, želimo pro&scaron;iriti mrežu&nbsp; dodavanjem duži zvane feed-link koja povezuje p sa obodom poligona. Kada je feed- link fiksiran, defini&scaron;emo geometrijsku dilaciju neke tačke q na obodu kao odnos izme&nbsp; đu&nbsp; dužine najkraćeg puta od p do q kroz pro&scaron;irenu mrežu i njihovog Euklidskog rastojanja. Korisnost feed-linka je obrnuto proporcionalna najvećoj dilaciji od svih ta čaka na obodu poligona. Konstrui&scaron;emo algoritam linearne vremenske složenosti koji nalazi feed-link sa najmanom sveukupnom dilacijom. Ovim postižemo bolji rezultat od prethodno najboljeg poznatog algoritma složenosti približno O(n log n).</p>