Sammanfattning Turkiet är ett land som, i takt med en stärkt ekonomi, fått ett ökat inflytande i omvärlden. Landet står dessutom i egenskap av kandidatland till EU på Europas tröskel. Men hur stark är egentligen demokratin i Turkiet och vad har landet för utsikter att utvecklas mot en konsoliderad demokrati? Genom analysfrågan:Har demokratin i det turkiska samhället stärkts under perioden 2002 till 2013? ämnar denna uppsats svara på frågeställningen: Vilka förutsättningar har samhället i Turkiet att utvecklas i riktning mot demokratisk konsolidering, sett utifrån Juan J. Linz och Alfred Stepans teori? I denna uppsats utgörs demokratisk konsolidering av tre antaganden: De demokratiska institutionerna och principerna åtnjuter ett utbrett samhälleligt stöd. Alla beslut som fattas och alla åtgärder som vidtas i samhället genomsyras av de demokratiska principerna och ett demokratiskt agerande. De demokratiska principerna och institutionerna är så starka att de inte låter sig påverkas av större samhällsomvandlingar eller av landets ekonomiska status.  Med det turkiska samhället avses valda delar av landets civil- samt politiska samhälle. Tidsaspekten som berörs är 2002 till 2013. Uppsatsen kommer fram till att demokratin i det turkiska samhället till del har stärkts. Samtidigt som det politiska samhället upplevt breda demokratiska reformer har civilsamhället i landet gått bakåt. Detta leder fram till slutsatsen att det turkiska samhällets förutsättningar för en demokratisk konsolidering i närtid bedöms som minimala. Däremot anses det turkiska samhället på sikt ha goda möjligheter till demokratisk konsolidering. Detta givet att en fortsatt vilja avseende demokratisk konsolidering finns hos landets politiker, samtidigt som EU och andra demokratiska krafter stöttar Turkiet i denna strävan.

<p>Proizvodnja fermentisanih mliječnih napitaka unapreijeđenih funkcionalnih karakteristika postala je jedan od glavnih fokusa u industriji prerade mlijeka. Cilj doktorske disertacije je ispitivanje biolo&scaron;ke aktivnosti fermentisanih mliječnih napitaka dobijenih primjenom nekonvencionalne starter kulture, kombuhe (kultivisane na crnom čaju zaslađenim saharozom u koncentraciji od 10%) i poređenje sa karakteristikma proizvoda dobijenih primenom konvencionalnih starter kultura, jogurtne odnosno probiotske, tokom skladi&scaron;tenja. Za fermentaciju je kori&scaron;ćeno mlijeko sa 2,8% mliječne masti na temperatura 42&deg;C.<br />Promjene tokom fermentacije mlijeka primjenom kombuhe i konvencionalnih starter kultura praćene su određivanjem stepena proteolize, sadržaja laktoze, D&ndash; galaktoze, D&ndash;glukoze i D&ndash;fruktoze i masnih kiselina pri sledećim pH vrijednostima: 6,4; 6,0; 5,5; 5,0 i 4,6. Promjene antihipertenzivne aktivnosti (AKE inhibitorna aktivnost), antioksidativne aktivnosti (ABTS i DPPH metod) kao i promjene stepena proteolize, reolo&scaron;kih i senzornih karakteristika sve tri vrste fermentisanih mliječnih napitaka praćene su tokom 21-og dana skladi&scaron;tenja. Osim toga praćene su i promjene sadržaja &scaron;ećera, masnih kiselina, minerala (kalcijuma, natrijuma i kalijuma), vitamina C i biogenih amina.<br />Tokom procesa fermentacije mlijeka primjenom različitih starter kultura može se zaključiti da postoji razlika u promjenama udijela pojedinačnih proteinskih frakcija analiziranih metodom kapilarne elektroforeze.<br />Različite starter kulture utiču na različitu AKE inhibitornu aktivnost tokom skladi&scaron;tenja, &scaron;to ukazuje na različitu proteolitičku aktivnost kori&scaron;ćenih starter kultura. Utvrđeno je da AKE inhibitorna aktivnost raste tokom skladi&scaron;tenja, pri čemu uzorci proizvedeni primjenom kombuhe imaju najveću AKE inhibitornu aktivnost na kraju 14 dana skladi&scaron;tenja i ona iznosi 79,4%, dok su u jogurtu i probiotskom jogurtu te vrijednsoti 63,4 i 64,6% redom. Takođe, tokom skladi&scaron;tenja stepen proteolize raste u svim uzorcima sa značajnim međusobnim varijacijama. Antiksidativna aktivnost svih uzoraka opada tokom skladi&scaron;tenja ali je u svim uzorcima zabilježena veća aktivnost na ABTS nego na DPPH slobodne radikale. Nakon 21-og dana skladi&scaron;tenja najveći antioksidativni potencijal određen metodom stabilizacije ABTS.+ katjona imali su uzorci sa jogurtnom starter kulturom (TEAC vrijednost 8,922 mmolmg-1). U pogledu sastava masnih kiselina, tokom 14 dana skladi&scaron;tenja u kombuha fermentisanim mliječnim napicima<br />kao i napicima dobijenim sa jogurtnom i probiotskom starter kulturom dolazi do porasta udjela zasićenih (SFA) i opadanje mononezasićenih (MUFA) i polinezasićenih masnih kiselina (PUFA). Nakon 21-og dana skladi&scaron;tenja sadržaj SFA; MUFA i PUFA u kombuha fermentisanom mliječnom napitku iznosio je 65,94; 30,73 i 3,33% redom, dok su te vrijednosti kod jogurta iznosile 66,02; 30,77 i 3,21% i probiotskog jogurta 66,04; 30,66 i 3,30 % redom. Najveći sadržaj vitamina C nakon proizvodnje i 14 dana skladi&scaron;tenja imali su uzorci sa kombuha starter kulturom (0,5457 &plusmn; 0,017 mg100g-1). Uzorci dobijeni upotrebom konvencionalnih startera pokazali su bolje reolo&scaron;ke osobine pri ispitivanim uslovima tokom 21 dana skladi&scaron;tenja. Kombuha fermentisani mlečni proizvod imao je karakterističan, blago kiseli, osvežavajući ukus i nagla&scaron;enu aromu.<br />Na osnovu dobijenih rezultata biolo&scaron;ke aktivnosti i promjena kvaliteta kombuha fermentisanog mliječnog napitka tokom skladi&scaron;tenja, u odnosu na karakteristike proizvoda dobijenih upotrebom konvencionalnih starter kultura može se objasniti opravdanost upotrebe kombuha starter kulture u fermentaciji mlijeka sa ciljem dobijanja novog funkcionalnog fermentisanog mliječnog proizvoda.</p> / <p><span style="font-size:11px;">Nowadays, production of fermented dairy products with elevated benefits on human health has become one of the major focuse in dairy industry. The aim of the PhD thesis is to examine the biological activity of fermented milk products obtained using non-conventional starter culture kombucha (cultivated on black tea with 10% of sucrose) and comparision with products obtained by conventional starter cultures, probiotic/yoghurt during storage. Milk with 2.8% of milk fat was used for the samples production at temperature of 42 &deg;C.<br />The changes of components content during the milk fermentation by kombucha and conventional starter cultures were monitored at the following pH values: 6.4; 6.0; 5.5; 5.0 and 4.6., by determining the degree of proteolysis, lactose, D-galactose, D-glucose and D-fructose, fatty acids. The antihypertensive activity (ACE inhibitory activity), antioxidant activity (ABTS and DPPH tests) and the degree of proteolysis, sensory and rheological characteristics of all three types of fermented milk products were observed during 21 days of storage. Moreover, the chemical qualities of samples were monitored analyzing the contents of sugars, fatty acids, minerals (calcium, sodium and potassium), vitamin C and biogenic amines.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; There were differences in protein fractions (analyzed by capillary electrophoresis) of products obtained by using different starter cultures during the milk fermentation. Different starter cultures affect different ACE inhibitory activity during the storage, which implies different proteolytic activity of used starter cultures. It has been found that the ACE inhibitory activity was increased during the storage; wherein the samples obtained using kombucha starter culture have the highest ACE inhibitory activity at the 14th day of storage, 79,4%, while in yogurt and probiotic yoghurt it was 63.4 and 64.6% respectively. Also, the degree of proteolysis during the storage was increased in all samples with significant mutual variations. In all products, higher ABTS than 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl (DPPH) radical scavenging activity was determined, while both activities slightly decreased during the storage. The antioxidant activity of all samples decreases during storage. After 21 days of storage, the highest antioxidant potential, determined by the ABTS. + method had a yoghurt samples (TEAC value of 8.922 mmolmg-1). In terms of the fatty acids composition during 14 days of storage in all type of fermented dairy products relative content of SFA (saturated fatty acids - SFA) increased, while relative contents of MUFA (monounsaturated fatty acids) and PUFA (polyunsaturated fatty acids) decreased during that period of storage. After 21 days of storage the content of SFA; MUFA and PUFA in kombucha fermented milk product was 65.94; 30.73 and 3.33% respectively. In yogurt sample their content was 66.02, 30.77 and 3.21%, while in probiotic 66.04; 30.66 and 3.30% respectively. In all fermented milk products, long chain fatty acids were dominant with a total share of about 45% in all varieties of fermented dairy products. The highest content of vitamin C after production and 14 days of storage was in samples obtained by kombucha starter culture (0.5457 &plusmn; 0.017 mg100g-1). Samples obtained by conventional starter showed better overall rheological properties at the tested conditions for 21 days of storage. Kombucha fermented milk product had a characteristic, distinctive mild sour, refreshing taste and conspicuous aroma.<br />The obtained results of biological activity and the quality of kombucha fermented milk products during storage in comparison to the same characteristics of the products obtained using conventional starter culture, could explain that kombucha is convenient starter for milk fermentation with the aim of obtaining new functional fermented milk products with pronounced bioactive characteristics and distinctive sensory and rheology properties.</span></p>

<p>Дат је детаљан преглед садашњих концепцијских решења и начина<br />монтаже савремених универзалних зупчастих редуктора.<br />Карактеристике ових решења анализиране су посредством јединичних и<br />комплексних показатеља квалитета. Резултати те анализе приказани су<br />на систематичан и јасан начин, коришћењем табела, дијаграма и схема.<br />Тумачење резултата је јасно и адекватно, с нагласком на значајне<br />делове који су од посебне важности. Предложено решење зупчастог<br />редуктора за усвојену осну висину је коректно дефинисано и<br />постављено на основу претходно извршених анализа. Начин усвајања<br />зупчастих парова, као и појединих конструкционих решења извршен је<br />на јасно образложен начин. Такође, дат је предлог за увођење зубаца са<br />повећаном теменом висином.</p> / <p>Dat je detaljan pregled sadašnjih koncepcijskih rešenja i načina<br />montaže savremenih univerzalnih zupčastih reduktora.<br />Karakteristike ovih rešenja analizirane su posredstvom jediničnih i<br />kompleksnih pokazatelja kvaliteta. Rezultati te analize prikazani su<br />na sistematičan i jasan način, korišćenjem tabela, dijagrama i shema.<br />Tumačenje rezultata je jasno i adekvatno, s naglaskom na značajne<br />delove koji su od posebne važnosti. Predloženo rešenje zupčastog<br />reduktora za usvojenu osnu visinu je korektno definisano i<br />postavljeno na osnovu prethodno izvršenih analiza. Način usvajanja<br />zupčastih parova, kao i pojedinih konstrukcionih rešenja izvršen je<br />na jasno obrazložen način. Takođe, dat je predlog za uvođenje zubaca sa<br />povećanom temenom visinom.</p> / <p>Detailed overview of current solutions and conceptual mounting ways of<br />modern universal helical gear reducer is presented. The characteristics of<br />these solutions are analyzed by means of the unit and complex quality<br />indicators. The results of this analysis are presented in a systematic and<br />clear way, using tables, charts and diagrams. Interpretation of the results is<br />clear and appropriate, with an emphasis on the important parts of which are<br />of particular importance. The proposed solution of gear reducer for adopted<br />shaft height is correctly defined and set to the previously performed analysis.<br />The way the adoption of gear pairs, as well as some innovative designs are<br />executed on clearly reasoned manner. Also, a proposal for the introduction of<br />high contact ratio is given.</p>

<p style="text-align: justify;">U ovom radu sintetisani su hidrogelovi na osnovu akrilamida i akrilne kiseline, radikalnom polimerizacijom, primenom konvencionalne i mikrotalasne metode sinteze. Varirani su početni odnosi monomera i udeo umreživača, u cilju ispitivanja uticaja sastava reakcione sme&scaron;e na svojstva dobijenih hidrogelova. Optimizovani su uslovi sinteze u mikrotalasnom polju kao brže, jednostavnije i ekonomičnije metode. U cilju uspostavljanja korelacije između mehanizma sinteze, strukture i svojstava dobijenih hidrogelova, primenom relevantnih metoda karakterizacije, upoređena su apsorpciona, reolo&scaron;ka, toplotna i strukturna svojstva hidrogelova dobijenih dvema metodama.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Ustanovljeno je da se mikrotalasnom metodom sinteze na brži i jednostavniji način uz smanjen utro&scaron;ak vremena i energije dobijaju hidrogelovi konkurentni onima koji se dobijaju konvencionalnim zagrevanjem u vodenom rastvoru. Drugi deo doktorata obuhvata sintezu hidrofilnih polimernih mreža na osnovu natrijum karboksimetilceluloze (NaCMC) i karboksilnih kiselina, od kojih je jedna serija sintetisana prožimanjem linearnim kopolimerima akrilamida i akrilne kiseline u cilju povećanja potencijala primene u floku-lacione svrhe. Rezultati ispitivanja svojstava bubrenja, strukturnih toplotnih i flokulacionih svojstava pokazali su međusobno slaganje. Dobijeni rezultati pokazali su da od primenjenih karboksilnih kiselina, linunska kiselina u udelu od 15% u odnosu na masu NaCMC daje hidrogelove najboljih svojstava. Kombinacijom ove mreže sa kopolimerom akrilamida i akrilne kiseline u masenom odnosu 10/90, stvara se teorijska platforma za dobijanja flokulanta koji bi mogao da pokaže visoku efikasnost u preči&scaron;ćavanju vode u kojoj dominiraju pozitivno naelektrisane čestice, pravilnim izborom parametara flokulacije.</p> / <p>In this paper, hydrogels based on acrylamide and acrylic acid were synthesized using conventional and microwave synthetic methods via free-radical polymerization. The initial monomers ratio and amount of crosslinking agent were varied in order to investigate the effect of the composition of the reaction mixture on the properties of the obtained hydrogels. The conditions of synthesis in the microwave field as faster simpler and more economical method have been optimized. In order to establish a correlation between the mechanism of synthesis, structure and properties of the obtained hydrogels using the relevant methods of characterization, the absorption, rheological, thermal and structural properties of the hydrogels obtained by the two methods were compared. It has been found that the microwave synthesis is a faster and simpler method, which enables reduced consumption of time and energy and produces hydrogels competitive to those ones obtained by conventional heating in aqueous solution. The second part of the thesis includes the synthesis of hydrophilic polymer networks based on sodium carboxymethylcellulose (NaCMC) and carboxylic acids, whereby one series is synthesized by interpenetration of the network using the linear acrylamide and acrylic acid copolymers in order to increase the potential application of hydrogels for flocculation purposes. The results of measurements of swelling, structural, thermal and flocculation properites have shown mutual agreement. The obtained results have shown that among applied carboxylic acids, citric acid in the amount of 15% per mass of NaCMC, has given the hydrogels with the best properties. The Combination of this network with a copolymer of acrylamide and acrylic acid in a mass ratio of 10/90 has created a theoretical platform for the production of flocculant which could show high efficacy in purifying of water dominated by positively charged particles.</p>