Η ανάπτυξη του λογισμικού ανοικτού κώδικα είναι μια καινοτόμος μέθοδος ανάπτυξης λογισμικού και εφαρμογών του, η οποία έχει να επιδείξειαρκετές επιτυχίες τα τελευταία οκτώ με δέκα χρόνια. Έτσι, έχουν διαμορφωθεί διάφορες θεωρίες για να εξηγήσουν την επιτυχία της, κυρίως από τη σκοπιά της οικονομικής επιστήμης και των επιστημών της οργάνωσης και της διοίκησης επιχειρήσεων. Η εργασία αυτή εξετάζει διάφορες πτυχές των ζητημάτων της ανάπτυξης του λογισμικού του ανοικτού κώδικα. Στo Κεφάλαιο 1, εισάγονται κάποιες βασικές έννοιες για το λογισμικό ανοικτού κώδικα και παρουσιάζονται μερικές από τις γνωστότερες άδειες χρήσης του ανοικτού λογισμικού. Ιδιαίτερα, εξετάζουμε τους ορισμούς και τις διαφορές μεταξύ του λογισμικού ανοικτού κώδικα και του ελεύθερου λογισμικού. Επίσης, εστιάζουμε την προσοχή μας στις εξής άδεις χρήσης: δημόσιας κυριότητας (public domain), BSD, καλλιτεχνικής άδειας, GPL και LGPL. Τέλος, δίνουμε μια σύντομη περιγραφή της χρονολογικής εξέλιξης των προσπαθειών ανάπτυξης του λογισμικού ανοικτού κώδικα. Στο Κεφάλαιο 2, αναλύονται τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της οργάνωσης και της ροής εργασίας στα έργα ανοικτού κώδικα. Αυτά αναφέρονται σε κάποια χαρακτηριστικά μεγέθη, στη δομή των έργων, στις διαδικασίες ανάπτυξής τους, στους χρήστες τους (την ομάδα στόχο), στην επικοινωνιακή-πληροφοριακή υποδομή και στην τεκμηρίωση των έργων αυτών. Με βάση αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, ο σκοπός είναι να μπορεί να περιγραφεί οποιοδήποτε έργο ανοικτού κώδικα και να μπορείεπίσης και να κατηγοριοποιηθεί. Μια τέτοια κατηγοριοποίηση διευκολύνει αφενός την έρευνα, μέσω του ορισμού εννοιών καθολικής ισχύος, και αφετέρου στηρίζει την οργάνωση των ίδιων των έργων, καθώς και την επιλογή τους από την ελεύθερη οικονομία. Στο Κεφάλαιο 3, ακολουθούμε τη δουλειά των Healy & Schussman (2003), οι οποίοι έχουν αναλύσει ένα πολύ μεγάλο δείγμα έργων ανοικτού κώδικα και, έτσι, έχουν εντοπίσει κάποια εντυπωσιακά δομικά χαρακτηριστικά των κοινοτήτων ανάπτυξης λογισμικού ανοικτού κώδικα. Οι Healy & Schussman παρατήρησαν ότι η κατανομή των έργων αυτών για μια σειρά από δείκτες των δραστηριοτήτων, που αναπτύσσονται σε αυτά, είναι εντυπωσιακά ανομοιόμορφη. Εντόπισαν όμως ένα σχετικά μικρό αριθμό έργων, που παρουσιάζουν στοιχεία ισχυρής συνεργατικής δραστηριότητας. Τα έργα αυτά υποτίθεται ότι είναι χαρακτηριστικά για τις τυπικές διαδικασίες ανάπτυξης, που ακολουθούνται για τη διαμόρφωση του ανοικτού κώδικα. Τα συμπεράσματα των Healy & Schussman συμφωνούν με προγενέστερες μικρότερης κλίμακας εμπειρικές έρευνες. Μελετώντας τις διαφορές μεταξύ ενεργών και ανενεργών έργων, οι Healy & Schussman προτείνουν ότι αυτές μπορούν να εξηγηθούν με βάση τα κοινωνικο-δομικά χαρακτηριστικά των κοινοτήτων ανάπτυξης των αντίστοιχων έργων, τα οποία έχουν τύχει ελάχιστης προσοχής στην υπάρχουσα βιβλιογραφία. Επιπλέον, όπως θα δούμε, οι Healy & Schussman διαμορφώνουν ορισμένες υποθέσεις εργασίας, μέσω των οποίων να μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή η "οικολογία" των έργων ανάπτυξης λογισμικού ανοικτού κώδικα. Στο Κεφάλαιο 4, προσπαθούμε να μελετήσουμε το φαινόμενο του λογισμικού ανοικτού κώδικα κάτω από το πρίσμα των οικονομικών. Πιο συγκεκριμένα, μας απασχολούν οι ρόλοι των συνεργατών στα έργα ανάπτυξης τέτοιου λογισμικού, είτε σαν μεμονωμένα άτομα ή σαν οργανώσεις, και οι σχέσεις τους με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ακόμη, κάνουμε μια συζήτηση για τις νέες οικονομικές δυνατότητες, που ανοίγονται από τη χρήση του λογισμικού ανοικτού κώδικα. Έτσι, έχει ενδιαφέρον να δούμε τις επιχειρήσεις από τρεις διαφορετικές γωνίες: σαν χρήστες, σαν συνεργάτες και σαν παροχείς υπηρεσιών για την ανάπτυξη του λογισμικού αυτού. Τέλος, με βάση το έργο BerliOS, συζητάμε κάποια παραδείγματα μακροοικονομικών προοπτικών στην ιδιωτική πρωτοβουλία, τις νέες αγορές και τη Νέα Οικονομία, που μπορούν να προκύψουν από την υιοθέτηση του επιχειρησιακού μοντέλου του λογισμικού ανοικτού κώδικα. Στο Κεφάλαιο 5, ακολουθούμε την ανάλυση του Kelty (2001) για το κατά πόσο μπορεί κανείς να δει το ελεύθερο-δωρεάν λογισμικό σαν ένα κοινωνικό αγαθό παρόμοιο με την επιστήμη. Ιδιαίτερα, ο Kelty εξετάζει κατά πόσον το ελεύθερο-δωρεάν λογισμικό είναι - όπως η επιστήμη - μια "οικονομία ανταλλαγής δώρων", η οποία λειτουργεί με το δικό της νόμισμα. Ο βασικός ισχυρισμός του Kelty είναι ότι στην περίπτωση αυτή της οικονομίας του λογισμικού ελεύθερου και ανοικτού κώδικα, το νόμισμα των πληρωμών δεν είναι τίποτε άλλο παρά η φήμη, που αποκτούν οι ατομικοί ή συλλογικοί παράγοντες, οι οποίοι με τη συνεργασία τους συμβάλουν και συνεισφέρουν στην ανάπτυξη του λογισμικού αυτού. Έτσι, ο Kelty εξετάζει τα ζητήματα της φήμης και της αναγνώρισης της συμβολής, αφενός μέσω μιας συνοπτικής θεωρητικής ανασκόπησης της ιστορίας των επιστημών κι αφετέρου με τη σύγκριση - τόσο μεταφορικής όσο και πραγματικής - των διαφορετικών εννοιών της "συναλλαγής" και της "πνευματικής ιδιοκτησίας", που εμφανίζονται σε διάφορους τομείς της επιστήμης και της οικονομίας. Στο Κεφάλαιο 6, ακολουθώντας τη σχετική εργασία του Edwards (2001a), η ανάπτυξη του λογισμικού ανοικτού κώδικα αντιμετωπίζεται σαν μια διαδικασία, που γίνεται στα πλαίσια μιας "επιστημικής κοινότητας". Με τον όρο αυτό, αποδίδεται το γεγονός ότι, σε μια τέτοια κοινότητα, η ανάπτυξη του λογισμικού είναι μία διαδικασία ανοικτής μάθησης, στην οποίαν τα εμπλεκόμενα μέρη, συνεισφέροντας με το προσωπικό έργο τους στην επίτευξη των ομαδικών στόχων, ταυτόχρονα μορφώνονται και μαθαίνουν πολλές χρήσιμες γνώσεις από τη συνεργασία, την αλληλεπίδραση και την αλληλοβοήθεια με τους άλλους συνεργάτες. Ιδιαίτερα, εισάγοντας τις θεωρητικές έννοιες της "εγκατεστημένης μάθησης" και της "νομιμοποιημένης περιφερειακής συμμετοχής", ο Edwards μελετά πώς οι μαθησιακές διαδικασίες αυτές συμβάλουν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μιας επιστημικής κοινότητας, που αναπτύσσει λογισμικό ανοικτού κώδικα. Ο συνδυασμός αυτών των δύο εννοιών φαίνεται να είναι καρποφόρος και ικανός να εξηγήσει μερικές από τις εμπειρικές παρατηρήσεις τέτοιων κοινοτήτων, ρίχνοντας άπλετο φως στα ζητήματα της κατανόησης των κινήτρων, της συμπεριφοράς και της δυναμικής των ομάδων, που εμπλέκονται σε τέτοια έργα. Στο Κεφάλαιο 7, γίνεται μια συζήτηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του Υπουργείου Παιδείας για την πληροφορική στην εκπαίδευση. Το βασικό ερώτημα, που τίθεται, είναι αν τελικά το μάθημα της πληροφορικής ,έτσι όπως διδάσκεται, υπηρετεί τον αρχικό στόχο της πολιτικής, με τον οποίο οι υπολογιστές εισέβαλλαν στην εκπαίδευση. Εξετάζονται κάποια προβλήματα, που έχει η χρήση του κλειστού-εμπορικού λογισμικού στην εκπαίδευση. Παρατίθενται μια σειρά από πλεονεκτήματα για τη χρήση του λογισμικού ανοικτού κώδικα στην εκπαίδευση, τα οποία του προσδίδουν σαφώς μεγαλύτερη παιδαγωγική αξία. Βεβαίως, σχολιάζονται τα συνήθη επιχειρήματα εναντίον του λογισμικού ανοικτού κώδικα. Στο τέλος, γίνεται μια προσπάθεια να εξαχθούν ορισμένα συμπεράσματα και να διατυπωθούν κάποιες συγκεκριμένες προτάσεις για τις ευεργετικές δυνατότητες, που έχει το λογισμικό αυτό στις εκπαιδευτικές και μαθησιακές διαδικασίες. Στο Κεφάλαιο 8, περιγράφουμε μια σειρά από λογισμικά ανοικτού κώδικα, που ήδη χρησιμοποιούνται ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην εκπαίδευση. Πρόκειται για λογισμικό σε σχέση με εφαρμογές γραφείου, επεξεργασίας εικόνας και διαφόρων οπτικοποιήσεων (visualizations) - π.χ., σχημάτων και γραφικών παραστάσεων - εφαρμογών στα μαθηματικά, στη διαχείριση βάσεων δεδομένων, στο Internet κ.λπ. Τέλος, κάνουμε μια σύντομη παρουσίαση των περιεχομένων του έργου KDE-Edutainment, μιας προσπάθειας για την ανάπτυξη λογισμικού ανοικτού κώδικα, που συνδυάζει μάθηση και διασκέδαση. Σαν Παράρτημα, στο Κεφάλαιο 9, δίνουμε έναν κατάλογο χρήσιμων ιστοσελίδων και ιστοτόπων, στους οποίους μπορούν να βρεθούν πολλές περισσότερες πληροφορίες για το λογισμικό ανοικτού κώδικα και τις εφαρμογές του στην εκπαίδευση. / Not available
| Identifer | oai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/168 |
| Date | 17 May 2007 |
| Creators | Μπισμπινικάκης, Γρηγόριος |
| Contributors | Μπουντουρίδης, Μωυσής, Bisbinikakis, Grigorios, Μπουντουρίδης, Μωυσής, Πατρώνης, Αναστάσιος, Μητακίδης, Γεώργιος |
| Source Sets | University of Patras |
| Detected Language | Greek |
| Relation | Η ΒΥΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της. |
Page generated in 0.0039 seconds