Η παρούσα διπλωματική ερευνητική εργασία μελετά τους παράγοντες που διαμορφώνουν την ποιότητα των υπόγειων νερών του νομού Ηλείας. Στην εργασία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τις εργαστηριακές αναλύσεις 99 δειγμάτων νερού, που περιλαμβάνουν σημεία υδροληψίας από το μεγαλύτερο μέρος του νομού. Τα δείγματα αυτά συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο της τεχνικής έκθεσης με τίτλο «Έλεγχος της ποιότητας των υπόγειων νερών ύδρευσης των πλέον επιδεκτικών σε ρυπάνσεις πυρόπληκτων περιοχών του νομού Ηλείας» που ανέθεσε η Νομαρχία Ηλείας το 2008 στο εργαστήριο Υδρογεωλογίας, με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Νικόλαο Λαμπράκη.
Το γεωλογικό υπόβαθρο του νομού Ηλείας διαμορφώνεται από την Ιόνια ζώνη, τη ζώνη Ωλονού - Πίνδου, τη ζώνη Γαβρόβου Τρίπολης, Τριτογενείς γεωλογικούς σχηματισμούς και Τεταρτογενείς αποθέσεις. Στους Νεογενείς σχηματισμούς που εντοπίζονται και καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του νομού, αναπτύσσονται υδροφόρα στρώματα που ταξινομούνται βάσει του προτύπου IAH/UNESKO του 1995. Οι σημαντικότεροι υδροφόροι ορίζοντες αναπτύσσονται στους σχηματισμούς Βούναργου και Χελιδονούς - Ολυμπίας, Καλαθά και στις ποτάμιες αναβαθμίδες Αλφειού και Ζαχάρως. Η περιοχή εμφανίζει έντονη τεκτονική με σημαντικότερες ρηξιγενείς ζώνες, τη ζώνη του Βούναργου, του Πράσινου, του Αλφειού και του Πελόπιου - Ολυμπίας.
Με την επεξεργασία των φυσικοχημικών παραμέτρων των δειγμάτων στο πρόγραμμα Phreeqc 3.0 καταλήξαμε σε τρεις υδροχημικούς τύπους για τα νερά της Ηλείας. Επικρατεί ο τύπος Ca-HCO3 που φανερώνει φρέσκα νερά και κατανέμεται σχεδόν ομοιόμορφα στην περιοχή μελέτης. Ο τύπος Ca-HCO3-SO4 οφείλεται κυρίως στη διάλυση της γύψου των Νεογενών, στο κεντρικό τμήμα του νομού. Στον τύπο Ca-Na-HCO3 η ύπαρξη Νατρίου αποδίδεται σε διαδικασίες ιοανταλλαγής, παρουσία εβαποριτών της Ιόνιας ζώνης ή γειτνίαση με τη θάλασσα. Κανένα από τα παραπάνω στοιχεία δεν ξεπερνά ωστόσο τα όρια ποσιμότητας (Oδηγία 98/83/EC).
Για τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε R-τύπου παραγοντική ανάλυση, με τη βοήθεια του προγράμματος SPSS 17.0. Για τη χωρική κατανομή των παραγοντικών τιμών που προέκυψαν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Ordinary kriging στο ArcMap 9.3. Επιλέχτηκε ένα τετραπλό παραγοντικό μοντέλο που εκφράζει το 75% της αρχικής πληροφορίας. Ο πρώτος παράγοντας συνδέει τη θερμοκρασία του υπόγειου νερού με το Λίθιο και το Βόριο και κατανέμεται στην ερύτερη περιοχή του Κατάκολου. Πρόκειται για μια γνωστή σχέση που ευνοείται από θερμομεταλλική κυκλοφορία υδάτων, έντονη τεκτονική, μεγάλους χρόνους παραμονής και βαθείς υδροφόρους. Ο δεύτερος παράγοντας συσχετίζει τον Σίδηρο και το Μαγγάνιο με αναγωγικά περιβάλλοντα στους υδροφόρους της περιοχής Αμαλιάδας - Πηνειού. Ο τρίτος παράγοντας απηχεί την αυξημένη συγκέντρωση Χρωμίου, Ουρανίου και Αρσενικού σε αναγωγικές συνθήκες, στο κεντρικό τμήμα του νομού. Τον τέταρτο παράγοντα αποτελεί το δυναμικό οξειδοαναγωγής που εμφανίζει αρνητικές τιμές στα αναγωγικά περιβάλλοντα και συνδυάζεται με τα αποτελέσματα του δεύτερου και του τρίτου παράγοντα. / The present master’s thesis examines and interprets the factors that influence the groundwater quality in Elia Prefecture, Peloponnese. Moreover it elaborates the results of the laboratory analysis of 99 water samples that have been collected in the frame of a technical assessment carried out in 2008 by the Hydrogeology Laboratory and its head professor Nikolaos Lamprakis. The assessment entitled “Drinking groundwater quality assessment of the most susceptible of contamination regions in Elia Perfecture that have been affected by fire” was assigned to the Hydrogeology Laboratory by the Regional Council of Elia.
The geological background of Elia Prefecture is formed by the Ionian zone, the Olonos - Pindos zone and the Tripolis zone, as well as Tertiary formations and Quaternary alluvial. Inside the Neogene formations several water-bodies have been developed. These are classified according to the IAH/UNESCO standard of 1995. The most productive aquifers are those of Vounargon, Helidon - Olympia, Kalathas, Alfeios and Zacharo fluvial conglomerates. Intense tectonic activity occurs in the study area. The most important fault zones are those of Vounargon, Prasinon, Alfeios and Pelopion - Olympia.
The physical and chemical parameters of the samples have been processed by Phreeqc 3.0 resulting in three hydrochemical types of groundwater in Elia. The prevailing type is Ca-HCO3 that indicates fresh water, which is evenly distributed over the study area. The dilution of the gypsum of the Neogene formations causes the Ca-HCO3-SO4 type to occur. The Potassium concentration in the Ca-Na-HCO3 type is attributed to ion-exchange processes, to the presence of evaporates or to the proximity of the aquifers to seawater. Nevertheless, the aforementioned concentrations were below the permissible limits (Directive 98/83/EC).
The method used for the statistical analysis was R-type factor analysis that has been performed in SPSS 17.0. To acquire the spatial distribution maps of each factor Ordinary kriging interpolation method was used, in ArcMap 9.3. The statistical analysis resulted in a four-factor model that represents the 75% of the initial-values information. The first factor associates the groundwater-temperature to the presence of Lithium and Boron. It is the dominant factor over the area around Katakolo. It indicates a well-known relation which is a function of thermometallic water circulation, tectonic structures, long residence time and deep aquifers. The second factor expresses the relation of Iron and Manganese to reducing conditions in the aquifers of Amaliada and Pineia. Redox potential is the third factor. Its negative values point out reducing environments that are confirmed by the examination of the distribution maps of the second and third factor.
| Identifer | oai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/8435 |
| Date | 03 April 2015 |
| Creators | Δημητριάδου, Σταυρούλα |
| Contributors | Λαμπράκης, Νικόλαος, Dimitriadou, Stavroula, Κουτσούκος, Πέτρος, Παπαθεοδώρου, Γεώργιος |
| Source Sets | University of Patras |
| Language | gr |
| Detected Language | Greek |
| Type | Thesis |
| Rights | 6 |
Page generated in 0.003 seconds