<p>Cilj istraživanja bio je da se ustanovi povezanost energetskog statusa krava u postpartalnom periodu, iskazanog<br />kroz vrijednost odnosa mliječna mast: proteini, i parametara reproduktivne efikasnosti. Istraživanje je sprovedeno<br />na ukupno 350 oteljenih krava holštajn rase (121 prvotelka, 115 drugotelki i 114 krava koje su se telile tri i više<br />puta), smještenih na farmi mliječnih krava industrijskog tipa, u slobodnom sistemu držanja i hranjenih uobičajenim<br />obrocima za datu rasu goveda, proizvodnu kategoriju, stadijum laktacije i period godine. Sve ispitane krave, bez<br />obzira na paritet, podijeljene su u odnosu na stadijum laktacije (15-45 dana, 46-75 dana, 76-105 dana i 106-135<br />dana), a u okviru svakog njih formirane su podgrupe u odnosu na vrijednost odnosa mliječna mast : proteini (OMP<br />< 1,0 , OMP 1,0-1,3 i OMP > 1,3). Podjela krava unutar svakog pariteta (prvotelke, drugotelke, krave sa tri i više<br />teljenja), izvršena je na osnovu trajanja servis perioda (SP do 60 dana, SP 61-90 dana, SP 91-135 dana). Praćeni su<br />sljedeći reproduktivni parametri: period do prvog vještačkog osjemenjavanja (dani), trajanje servis perioda (dani),<br />trajanje perioda od prvog vještačkog osjemenjavanja do uspostavljanja steonosti (dani), indeks osjemenjavanja,<br />trajanje graviditeta (dani) i trajanje međutelidbenog intervala (dani). Uzorci mlijeka uzimani su u okviru<br />uzorkovanja za potrebe selekcijske službe. U uzorcima mlijeka su određene koncentracije mliječne masti i proteina,<br />te je izračunat njihov međusobni odnos (OMP). Podaci su statistički obrađeni metodama deskriptivne statistike, a<br />značajnost razlika između grupa testirana je t-testom. Pored numeričkih vrijednosti za ispitane parametre, za sve<br />ispitane grupe krava u radu je dat i grafički prikaz odnosa mliječne masti i proteina. U prilogu je dat pregled<br />vrijednosti parametara deskriptivne statistike za ispitane parametre za sve ispitane grupe krava. U svakoj od<br />ispitanih grupa krava, bez obzira na način podjele, ustanovljen je veliki procenat krava sa vrijednostima OMP izvan<br />fizioloških okvira, bilo da se radi o povišenim ili sniženim vrijednostima. Zbirni podaci za svaku od ispitanih grupa<br />krava, prikazani na grafikonima, ukazuju na generalno nepovoljan metabolički status krava na ispitanoj farmi i<br />visok procenat subkliničkih poremećaja zdravlja, prije svega subkliničke forme ketoze, udružene sa različitim<br />stepenom zamašćenja jetre, što se odražava i na vrijednosti reproduktivnih parametara. Podaci o trajanju perioda do<br />prvog vještačkog osjemenjavanja u svim ispitanim grupama krava, bez obzira na način grupisanja, ukazuju na visok<br />stepen varijacija, kao rezultat različite sposobnosti krava prilagode nepovoljnom bilansu energije,. Energetski status<br />grla je, preko različitih mehanizama opisanih u radu, uticao i na trajanje perioda od prvog do uspješnog vještačkog<br />osjemenjavanja i servis perioda, kao i na vrijednost indeksa osjemenjavanja u svim ispitanim grupama krava, pri<br />čemu su grla sa povoljnijim energetskim statusom generalno imala povoljnije vrijednosti ovih parametara. Pored<br />energetskog statusa, podaci prikazani u radu govore i o neadekvatnoj organizaciji otkrivanja estrusa, kao<br />značajnom ograničavajućem faktoru za postizanje optimalnih reproduktivnih rezultata na ispitanoj farmi. Prosječno<br />trajanje graviditeta u svim ispitanim grupama krava kretalo se u okvirima za datu vrstu i rasu, te je stoga trajanje<br />međutelidbenog intervala bilo primarno uslovljeno trajanjem servis perioda.<br />Rezultati ovog istraživanja ukazuju da postoji pozitivna veza između energetskog statusa krava, iskazanog kroz<br />vrijednosti odnosa mliječna mast : proteini, i reproduktivnih parametara, pri čemu prilikom tumačenja dobijenih<br />rezultata treba imati u vidu i niz dodatnih faktora, kao što su rasa, visina dnevne proizvodnje mlijeka, sastav i<br />konzumacija obroka, ambijentalni uslovi i slično. Odabir grla na kojima je istraživanje sprovedeno uslovio je da se reproduktivni rezultati svih ispitanih grupa krava kreću u okvirima koji se u literaturi navode kao zadovoljavajući,<br />iako su njihove vrijednosti na nivou cijele farme značajno nepovoljnije. Rezultati ovog istraživanja ukazuju na<br />značajan potencijal primijenjene metode za rano otkrivanje grla sa predispozicijom za nastanak poremećaja<br />zdravlja i reprodukcije, te pravovremeno preduzimanje dijagnostičkih i terapijskih procedura sa ciljem da se<br />posljedice negativnog bilansa energije tokom perioda rane laktacije ublaže, i time omogući postizanje adekvatnih<br />reproduktivnih rezultata.</p>
| Identifer | oai:union.ndltd.org:uns.ac.rs/oai:CRISUNS:(BISIS)90011 |
| Date | 24 January 2015 |
| Creators | Mijatović Ratko |
| Contributors | Stančić Ivan, Boboš Stanko, Jotanović Stoja |
| Publisher | Univerzitet u Novom Sadu, Poljoprivredni fakultet u Novom Sadu, University of Novi Sad, Faculty of Agriculture at Novi Sad |
| Source Sets | University of Novi Sad |
| Language | Serbian |
| Detected Language | Unknown |
| Type | PhD thesis |
Page generated in 0.0021 seconds