Return to search

Vibration analysis of nonlinear-dynamic rotor-bearing systems and defect detection / Ανάλυση ταλαντώσεων μη γραμμικών-δυναμικών συστημάτων αξόνων-εδράνων και ανίχνευση βλαβών

This work focuses in two main directions of rotor dynamics field, the simulation of rotor
bearing systems and the fault diagnosis. From the serious multiple faults that can appear in a rotor bearing system two of them are the target of current research: the transverse fatigue
crack of a rotor and the radial extended wear in a bearing. The transverse crack is a defect
able to bring a catastrophic failure of the system when the growth (depth) takes high
percentage values relatively to radius of the shaft (i.e. >60%) and the symptoms of crack
presence have been widely investigated during last four decades yielding efficient methods
for the early crack detection. On the other hand the defect of bearing wear is much less
investigated without results connected with wear diagnosis methods. Concerning previous
works in those two defects the current dissertation’s persuasion is firstly to make a proposal in
bearing wear detection, secondly to achieve a method definition able to detect a breathing
transverse crack in a different way from those referred to literature.
For the subject of crack detection, a different crack breathing model is proposed with
emphasis in coupled local compliances definition and their variation during rotation while for
the subject of bearing wear detection, a wear model from the literature is used with emphasis
in rotor bearing system construction in a different way in relation to what up to now is
available in literature. The rotor bearing system construction (simulation) is a matter widely
investigated since early 60’s and some points of the current work try to differ in the way that
the rotor and the fluid film bearings interact in discrete time. The concept of nonlinear fluid film
forces is confronted in this work leaving out the nonlinear stiffness and damping bearing fluid
film coefficients and assuming that during the journal whirling no equilibrium point must be
defined in order to evaluate the future progress of vibration. Towards generality the fluid film
bearings are not defined geometrically as short or long. These two specific geometric
assumptions of short/long bearing appear widely in real machines and yield analytical
expressions of fluid film forces but in current work the finite fluid film bearing is used
demanding the well known finite difference method in order to evaluate the impedance forces,
as many researches have propose.
Both defects are met in a rotor bearing system parted from a continuous rotor and finite fluid
film bearings. An entire chapter is dedicated in the way that Rayleigh equation of rotor motion
incorporates internal damping using exclusively Real number confrontment, and in the way
that fluid film forces react in rotor motion by defining boundary conditions in every discrete
time moment. The definition of boundary conditions in discrete time makes them functions of
the entire system response yielding a nonlinear dynamic system with the resulting time
xx
histories to be characterized from periodicity or quasi-periodicity sometimes depending in the
defects presence.
An extended analysis of time histories of the intact and the defected system is made in order
to invest the symptoms of each defect in magnitudes of time and frequency domain. Timefrequency
analysis is performed using continuous wavelet transform in virtually or really (the
former from simulation, the latter from experiment) acquired time histories in order to extract
the variable coupling phenomenon exclusively due to the breathing crack from the other two
main reasons of coupling, the bearings and the shaft. Vertical response due to crack coupling
is amplified when the crack coupled compliances become larger under an electromagnetic
horizontal excitation in the rotor. This rapid in time variable coupling due to crack is used at
last in order to detect the crack presence. The external excitation is used also in the case of
wear detection since results of time-frequency analysis yield unexpected amplification of
specific harmonics when the wear defect is present.
Both considerations about the corresponding fault detection are tried in a real experimental
system after the observation that response of the current rotor bearing simulation converges
with the response of the physical system in characteristics that are judged important for the
method robustness. The general speculation is that both defects have to be detected without
the need of operation interruption since this cannot be feasible (high cost) in real turbo
machinery plants and in an early growth that coincides with safe machine operation. The
defect growths have to be at least 10% (of radius) for the crack and 20% (of radial clearance)
for bearing wear so as the methods to be efficient. / Η συγκεκριμένη διατριβή επικεντρώνεται κυρίως σε δύο κατευθύνσεις του αντικειμένου της δυναμικής των περιστρεφόμενων αξόνων: την προσομοίωση συστημάτων αξόνων και
εδράνων και την ανίχνευση βλαβών σ΄αυτά τόσο σε αναλυτικό όσο και σε πειραματικό
επίπεδο.
Από τις συνήθως απαντώμενες βλάβες σε τέτοια συστήματα δύο από αυτές αποτελούν
στόχους για τη συγκεκριμένη εργασία: η εγκάρσια ρωγμή λόγω κόπωσης του άξονα και η
ακτινική φθορά των εδράνων ολίσθησης.
Η εγκάρσια ρωγμή είναι μία βλάβη ικανή να επιφέρει ολοκληρωτική καταστροφή της μηχανής
στην οποία παρουσιάζεται, όταν η έκτασή της υπερβαίνει το 60% περίπου της διαμέτρου και
τα συμπτώματα της ρωγμής στην ταλαντωτική συμπεριφορά του συστήματος έχουν εκτενώς
διερευνηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη ποικίλων μεθόδων για την
έγκαιρη ανίχνευση της βλάβης. Αντιθέτως, η φθορά των εδράνων αποτελεί μία βλάβη πολύ
λιγότερο διερευνημένη συγκριτικά με τη ρωγμή, χωρίς αποτελέσματα για την διάγνωσή της
κατά τη λειτουργία της μηχανής. Έχοντας υπ’ όψη τις εργασίες των προηγουμένων ετών στο
αντικείμενο της ανίχνευσης αυτών των δύο βλαβών, η παρούσα διατριβή έχει ως στόχο
πρωτίστως να προτείνει μεθόδους για την ανίχνευση της φθοράς του εδράνου και
δευτερευόντως να επιτύχει την ανίχνευση της ρωγμής με ένα διαφορετικό ως προς τη
φιλοσοφία, και απλό ως προς την εφαρμογή τρόπο, αναφορικά με τις μέχρι σήμερα
μεθόδους.
Για το αντικείμενο της ανίχνευσης της ρωγμής, προτείνεται αρχικά μία διαφορετική
προσομοίωση της συμπεριφοράς της κατά την περιστροφή με έμφαση στον υπολογισμό των
τοπικών ενδοτικοτήτων σύζευξης κατά την διάρκεια της λειτουργίας του συστήματος, ενώ για
το αντικείμενο της ανίχνευσης της φθοράς χρησιμοποιείται ένα ήδη υπάρχον μοντέλο από τη
βιβλιογραφία. Και οι δύο βλάβες ενσωματώνονται σε μία νέα ως προς τη βιβλιογραφία
προσομοίωση συστήματος αξόνων και εδράνων η οποία αντιμετωπίζει τον άξονα και τα
έδρανα ως ένα ενιαίο σύστημα χρησιμοποιώντας τις πιο ακριβείς έως τώρα προσεγγίσεις
ταλάντωσης συνεχούς μέσου και της υδροδυναμικής θεωρίας των εδράνων. Η προσομοίωση
συστημάτων αξόνων και εδράνων είναι ένα ζήτημα ευρέως διερευνημένο από τις αρχές της
δεκαετίας του ΄60 και ορισμένα στοιχεία της παρούσας διατριβής, πάνω στην αντιμετώπιση
του θέματος αυτού, έχουν ως στόχο τη βελτίωση με την παρούσα ανάλυση της υπάρχουσας
γνώσης, για τον τρόπο που έδρανο και άξονας αλληλεπιδρούν σε διακριτό χρόνο.
xxii
Το θέμα των μη γραμμικών δυνάμεων του φιλμ λιπαντικού των εδράνων αντιμετωπίζεται σε
αυτή τη διατριβή υπολογίζοντας κατευθείαν τις μη γραμμικες δυνάμεις που ασκούνται από το
φιλμ στον άξονα. Η παραδοχή αυτή βοηθάει την προσομοίωση ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που
δεν υπάρχει σημείο ισσοροπίας λόγω περιδήνησης μεγάλου εύρους ή λειτουργείας σε κρίσιμη
ταχύτητα. Επίσης, για λόγους γενικότητας και πληρότητας της προσομοίωσης, δεν γίνεται η
κατά κόρον κατά τη βιβλιογραφία παραδοχή του εδράνου απείρου μήκους (infinitely long
bearing) ή του εδράνου αμελητέου μήκους (infinitely short bearing). Αυτές οι δύο ακραίες
υποθέσεις για το έδρανο επιτρέπουν αναλυτικές εκφράσεις για τη υδροδυναμική λίπανση
αλλά δεν απαντώνται απαραίτητα στην πραγματικότητα. Στην παρούσα διατριβή
χρησιμοποιούνται πεπερασμένα έδρανα τα οποία επιλύονται με ήδη γνωστό και αξιόπιστο
τρόπο, όπως πολλοί ερευνητές έχουν προτείνει, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο των
πεπερασμένων διαφορών.
Η ανάγκη για την παρουσία εσωτερικής (υστερητικής) απόσβεσης στην προσομοίωση του
συνεχούς άξονα είναι αναπόφευκτη, από τη στιγμή που απαιτούνται λύσεις πάνω στο
συντονισμό, ούτως ώστε να αναδειχθούν οι επιδράσεις των βλαβών, που στη περιοχή του
συντονισμού γίνονται εντονώτερες. Ο απειρισμός της απόκρισης, απουσία εσωτερικής
απόσβεσης, δεν αφήνει περιθώρια για διερεύνηση των επιπτώσεων των βλαβών πάνω στην
κατάσταση συντονισμού και για το λόγο αυτό η εσωτερική υστερητική απόσβεση
ενσωματώνεται προκειμένου να επιτρέψει υπολογισμό της απόκρισης. Ο τρόπος με τον
οποίο εισάγεται η υστερητική απόσβεση δεν διαφοροποιείται από τη βιβλιογραφία καθώς η
απόσβεση εισάγεται με τη χρήση του μιγαδικού μέτρου ελαστικότητας και διάτμησης αλλά η
επίλυση του προβλήματος αντιμετωπίζεται με τη χρήση μόνο πραγματικών αριθμών
προκειμένου να είναι εφικτή η εισαγωγή των εδράνων στο σύστημα.
Διεξάγεται μια εκτεταμένη ανάλυση των χρονοσειρών του συστήματος με και χωρίς βλάβη,
προκειμένου να διερευνηθούν τα συμπτώματα κάθε βλάβης στα πεδία χρόνου και
συχνότητας. Η ανάλυση χρόνου-συχνότητας εκτελείται χρησιμοποιώντας το Συνεχή
Μετασχηματισμό Wavelets (CWT) στις πειραματικές και αναλυτικές χρονοσειρές προκειμένου
να εξαχθεί το μεταβλητό φαινόμενο συζεύξεων που οφείλεται αποκλειστικά στην
ανοιγοκλείνουσα ρωγμή, από τους άλλους δύο κύριους λόγους της σύζευξης, δηλ. αυτούς
των ανισότροπων εδράνων και των συζευγμένων εξισώσεων του περιστρεφόμενου άξονα.
Εδώ χρησιμοποιήθηκε η ιδέα της χρήσης εξωτερικού ηλεκτρομαγνητικού διεγέρτη
οριζόντιας διεύθυνσης, κατάλληλης συχνότητας και εύρους, ώστε να αναδειχθούν
χαρακτηριστικά των βλαβών κατά τη λειτουργία. Η κατακόρυφη απόκριση, εξ αιτίας της
σύζευξης ταλαντώσεων λόγω της ρωγμής, ενισχύεται όταν η ρωγμή βρίσκεται σε θέση όπου
οι ενδοτικότητες σύζευξης γίνονται μεγαλύτερες, σε σχέση με την οριζόντια διεύθυνση
xxiii
εφαρμογής της ηλεκτρομαγνητικής διέγερσης στον άξονα. Αυτή η μεταβλητή σύζευξη
παρουσιάζεται μόνο λόγω της ρωγμής και χρησιμοποιείται τελικά για την ανίχνευσή της. Η
εξωτερική διέγερση χρησιμοποιείται επίσης και στην περίπτωση της ανίχνευσης φθοράς,
δεδομένου ότι η ανάλυση των ταλαντώσεων στο πεδίο του χρόνου ή της συχνότητας, δείχνει
ότι ενισχύονται συγκεκριμένες αρμονικές όταν η φθορά υπεισέρχεται στο σύστημα.
Και οι δύο μέθοδοι για την αντίστοιχη ανίχνευση των βλαβών δοκιμάζονται σε ένα πραγματικό
πειραματικό σύστημα. Η φιλοσοφία της μεθόδου ανίχνευσης των βλαβών βασίζεται στο ότι
και οι δύο βλάβες πρέπει να ανιχνευθούν κατά τη λειτουργία του συστήματος. Πράγματι,
υπάρχει η ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση των βλαβών, σε πρώϊμο στάδιό τους, στο χρονικό
διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο διαδοχικές συντηρήσεις διασφαλίζοντας την
ασφαλή λειτουργία των μηχανών. Η έκταση των προς ανίχνευση βλαβών πρέπει να είναι
τουλάχιστον 20% (της ακτίνας) για τη ρωγμή και 20% (της ακτινικής χάρης) για την φθορά
έτσι ώστε η μέθοδος ανίχνευσης να χαρακτηρίζεται αποδοτική.
Οι κύριοι στόχοι της παρούσας διατριβής είναι: Η προσομοίωση ενός περιστρεφομένου και
εσωτερικά αποσβενύμενου συνεχούς άξονα, εδραζομένου σε φθαρμένα ή μη πεπερασμένα
έδρανα ολίσθησης. Η προσομοίωση και ο υπολογισμός των τοπικών καμπτικών
ενδοτικοτήτων σύζευξης της περιστρεφόμενης ανοιγοκλείνουσας ρωγμής και η προσομοίωση
των συζευγμένων ταλαντώσεων του ρηγματωμένου συστήματος άξονα-εδράνων. Η
αναλυτική και πειραματική εφαρμογή του ρηγματωμένου και του φθαρμένου συστήματος και η
διερεύνηση των επιδράσεων της ρωγμής και της φθοράς στην ταλαντωτική του συμπεριφορά.
Η ανάπτυξη μεθόδων έγκαιρης ανίχνευσης της ρωγμής και της φθοράς.

Identiferoai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/3870
Date20 October 2010
CreatorsΧασαλεύρης, Αθανάσιος
ContributorsΠαπαδόπουλος, Χρήστος, Chasalevris, Athanasios, Παπαδόπουλος, Χρήστος, Δέντσορας, Αργύρης, Φασσόης, Σπήλιος, Ανυφαντής, Νικόλαος, Σπέντζας, Κωνσταντίνος, Μιχαηλίδης, Αθανάσιος, Χόνδρος, Θωμάς
Source SetsUniversity of Patras
LanguageEnglish
Detected LanguageGreek
TypeThesis
Rights0
RelationΗ ΒΥΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της.

Page generated in 0.0088 seconds