Σκοπός της παρούσης διπλωματικής εργασίας είναι η μελέτη της αποδοτικότητας του κεφαλαίου -ως του κατ’ εξοχήν δείκτη που συνδυάζει το περιθώριο (ποσοστό) κέρδους με το επίπεδο της κεφαλαιακής συσσώρευσης- κατά το χρονικό διάστημα των πενήντα χρόνων από το 1960 μέχρι το 2009, και πώς συσχετίζεται η πορεία της αποδοτικότητας (επηρεάζει και διαμορφώνει) με την συσσώρευση κεφαλαίου. Ο δείκτης αφορά το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, συμπεριλαμβάνει, δηλαδή, εκτός από τον ιδιωτικό-επιχειρηματικό παραγωγικό τομέα της ελληνικής οικονομίας, το κράτος και το χρηματιστηριακό τομέα.
Μεθοδολογικά, το θέμα προσεγγίστηκε με την ιστορική περιγραφή των τάσεων, χωρίς να περιορίζεται όμως μόνο σε αυτή. Επικεντρώνεται, κυρίως, στη διερεύνηση των βασικών δεικτών που αποτυπώνουν την κατάσταση της οικονομίας κατά το παραπάνω διάστημα. Η παρουσίαση είναι περιγραφική και η προσπάθεια ερμηνείας των εξελίξεων που έλαβαν χώρα είναι περιορισμένη, δεδομένου ότι μπορούν να υποστηριχτούν πολλές και διαφορετικές απόψεις για το ίδιο θέμα. Φυσικά, όπου κρίνεται σκόπιμο, δεν αποφεύγουμε να σχολιάσουμε τις διάφορες εξελίξεις.
Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου ξεκινήσαμε την επεξεργασία από εκείνη των βασικών οικονομικών μεγεθών, όπως είναι το προϊόν, η μεταβολή του προϊόντος, και τις επενδύσεις. Συνδυάζοντας στη συνέχεια τα παραπάνω βασικά μεγέθη, επελέγησαν από την βιβλιογραφία, μέσα από το πλήθος των δεικτών των δυνάμενων να χρησιμοποιηθούν, και κάποιοι επιπλέον που αποσκοπούν στην εμβάθυνση της μελέτης -σχετικά με την αποδοτικότητα και τη συσσώρευση του κεφαλαίου.
Για την πραγματοποίηση της εργασίας αυτής χρειάστηκε να συλλεχθούν εκείνα τα στατιστικά στοιχεία που βοηθούν στη διατύπωση των συγκεκριμένων μεγεθών τα οποία, με βάση την σχετική βιβλιογραφία, επελέγησαν. Για να μπορέσουμε να μελετήσουμε την μακροχρόνια πορεία και σχέση που υπάρχει μεταξύ των διαφόρων μεγεθών, καταφύγαμε στην Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) , στις ετήσιες εκθέσεις της ΙΝΕ/ΓΣΕΕ και στη βάση της AMECO , από όπου αντλήσαμε τα στατιστικά στοιχεία για εμπειρικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας.
Η δομή της εργασίας έχει ως εξής:
Στο πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται σφαιρικά το θεωρητικό υπόβαθρο της μελέτης, δηλαδή γίνεται μια σύντομη ανάλυση της Μαρξικής θεωρίας των κρίσεων, που συνδέεται με την οργανική σύνθεση του κεφαλαίου και την υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου. Εδώ, φαίνεται πώς προκύπτει ο δείκτης απόδοσης του κεφαλαίου, που αποτελεί και τον κεντρικό δείκτη της ανάλυσής μας.
Στο δεύτερο κεφάλαιο επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή, αναφέρονται δηλαδή οι κοινωνικές και οικονομικές προϋποθέσεις της καπιταλιστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα κατά τη μεταπολεμική περίοδο, και τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας κατά τις δύο πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες.
Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι δείκτες κεφαλαιακής συσσώρευσης και οικονομικής μεγέθυνσης, στους οποίους βασίζεται η μελέτη του ελληνικού καπιταλισμού κατά την τελευταία πεντηκονταετία.
Το τέταρτο κεφάλαιο της παρούσης μελέτης αναφέρει τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την έρευνα, τις υποθέσεις που έγιναν και τους περιορισμούς της.
Στο πέμπτο, μετά τη διαχρονική εξέλιξη των δεικτών, θα επιχειρήσουμε αφενός την περιοδολόγηση της διαδικασίας κεφαλαιακής συσσώρευσης και οικονομικής μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας και αφετέρου τον εντοπισμό των παραγόντων που καθόρισαν τις τάσεις εξέλιξής της. Το συγκεκριμένο κεφάλαιο είναι αποτέλεσμα τόσο της στατιστικής επεξεργασίας των αντίστοιχων οικονομικών δεδομένων όσο και της συσχέτισης αυτών, με τελικό στόχο την ανάλυση της εικόνας της συσσώρευσης του κεφαλαίου της ελληνικής οικονομίας.
Στο έκτο, παρουσιάζεται η διαχρονική μελέτη του κεντρικού δείκτη της ανάλυσής μας, r και πραγματοποιείται περαιτέρω διερεύνησή του σε συνδυασμό με την ανάλυση των άλλων δεικτών που τον επηρεάζουν. Γίνεται μια προσπάθεια σύνθεσης και συμπύκνωσης όλης της ανάλυσης στο δείκτη απόδοσης κεφαλαίου. Μελετώνται δηλαδή οι επιμέρους μεταβλητές που καθορίζουν το δείκτη. Αυτό βοηθά να γίνει η ανάλυση συστηματική – αξιοποιώντας καλύτερα τα επιμέρους στοιχεία της.
Στο τελευταίο κεφάλαιο που περιλαμβάνει τα γενικά συμπεράσματα, διερευνώνται και σχολιάζονται τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την παραπάνω επεξεργασία σχετικά με την εικόνα της ελληνικής οικονομίας. Γίνεται ένας γενικότερος σχολιασμός για τον καπιταλισμό σήμερα σε συνδυασμό με το θεωρητικό υπόβαθρο που αναλύθηκε στο πρώτο κεφάλαιο και τίθενται προβληματισμοί αναφορικά με τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν παγκοσμίως, παίρνοντας έτσι θέση στον πλούσιο διάλογο που υπάρχει. Επιπλέον, προτείνονται κάποια θέματα για περαιτέρω διερεύνηση, όπως προέκυψαν από την έρευνα. / The aim of the present thesis is the study of net fixed capital return - as the indicator that combines the profit margin (percentage) with the level of the accumulation of capital – during the period of fifty years from 1960 to 2009, and how the course of net fixed capital return (it influences and shapes) is connected with the accumulation of capital. The indicator concerns the total Greek economy; includes, that is to say, apart from the private-enterprising productive sector of Greek economy, the state and the Stock Exchange sector.
Methodologically, the issue was approached with the historical description of trends, without being limited however only in this. It focuses, mainly, on the exploration of key indicators that reflect the state of the economy during the above period. The presentation is descriptive and the effort of the interpretation of the development that took place is limited, since a lot of and different opinions for the same subject can be supported. Certainly, where it is judged advisable, we do not avoid commenting the various developments.
To achieve the above goal, we began the analysis from that of the basic economic indicators, such as the product, the change of product, and the investments. Combining then these key indicators, through the crowd of indicators that can be used, someones in additon were selected from the literature that aim in the deepening of study - with regard to the efficiency and the accumulation of capital.
To carry out this work, those statistical data that helped in the formulation of particular indicators were collected. In order to study the long-lasting course and the relation among various indicators, we resorted in Hellenic Statistical Authority (EL.STAT.) , in the annual reports of National Workers' Union of Greece and in the base of AMECO , from where we drew the statistical elements for empiric indicators of Greek economy.
The structure of the study is as follows:
The first chapter deals comprehensively the theoretical background of the study, which is a brief analysis of the Marxian theory of crisis associated with the organic composition of capital and the over-accumulation of capital. Here, it appears how the indicator of net fixed capital return, which constitutes the central indicator of our analysis, results.
In the second chapter a historical retrospection is attempted, that is to say the social and economic conditions of capitalistic growth in Greece at the postwar period and the characteristics of Greek economy at the two first postwar decades are reported.
In the third chapter the indicators of the accumulation of capital and economic growth are presented, on which the study of Greek capitalism at the last fifty-year period is based.
The fourth chapter of present study reports the methodology that was followed for the research, the assumptions and its restrictions.
In the fifth, after the diachronic course of indicators, we attempted both the periodisation of the process of the accumulation of capital and economic growth of Greek economy and the localisation of factors that determined the development trends. This particular chapter is the result of the statistical analysis of the corresponding economic data and of the correlation of these, with a view to analysing the course of the accumulation of capital of Greek economy.
In the sixth, the diachronic study of central indicator of our analysis, r is presented and its further investigation is realised in combination with the analysis of the other indicators that affect it. An attempt of composition and condensation of the whole analysis in the indicator of net fixed capital return is made. That is to say, the individual variables that determine the indicator are studied. That helps to make a systematic analysis through better use of the individual elements.
In the last chapter that includes the general conclusions, the results of the above processing on the image of the Greek economy are investigated and discussed. A more general commentary on capitalism today is made in conjunction with the theoretical background explained in the first chapter and we put concerns regarding the policies to be implemented globally, thereby taking place in the rich dialogue that exists. In addition, there are some issues for further investigation, which emerged from the investigation.
| Identifer | oai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/3963 |
| Date | 27 December 2010 |
| Creators | Παπαναγιώτου, Μαρία |
| Contributors | Οικονομάκης, Γεώργιος, Papanagiotou, Maria, Συριόπουλος, Κωνσταντίνος, Αναστασόπουλος, Γεώργιος, Οικονομάκης, Γεώργιος |
| Source Sets | University of Patras |
| Language | gr |
| Detected Language | Greek |
| Type | Thesis |
| Rights | 0 |
| Relation | Η ΒΚΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της. |
Page generated in 0.0029 seconds