Αποτίμηση αφηγηματικών ικανοτήτων παιδιών προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας μέσω σύνθεσης και αναδιήγησης

Η παρούσα εργασία θέτει ως βασικό ζητούμενο διερεύνησης τη μελέτη και την αποτίμηση της αφηγηματικής ικανότητας, όπως και τη χαρτογράφηση της εξέλιξής της κατά τη προσχολική (4-6) και πρωτοσχολική ηλικία (6-9). Επίσης, αναζητά το ενδεχόμενο η αφηγηματική ικανότητα των παιδιών να επηρεάζεται από κοινωνικομορφωτικούς παράγοντες. Η ερευνητική διαδικασία έλαβε χώρα το 2013 και στη διάρκειά της το δείγμα των συμμετεχόντων (εξήντα τέσσερις στο σύνολο) χωρίστηκε στις τέσσερις ηλικιακές ομάδες (προνήπια, νήπια, Α΄ και Γ΄ τάξης), οι οποίες αποτελούνται από δεκαέξι παιδιά (μισά αγόρια και μισά κορίτσια). Επίσης η διαμόρφωση των ομάδων των ομάδων εξυπηρετεί και τη μελέτη της επιρροής των κοινωνικομορφωτικών παραγόντων. Η ερευνητική διαδικασία πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση όλοι οι συμμετέχοντες και των τεσσάρων ηλικιακών ομάδων διηγήθηκαν μια ιστορία. Στη δεύτερη φάση οι συμμετέχοντες νηπιακής ηλικίας και της Γ΄ τάξης του Δημοτικού αναδιηγήθηκαν μια ιστορία, αφού πρώτα είχαν παρακολουθήσει την ανάγνωσή της. Τα αφηγηματικά κείμενα των συμμετεχόντων ηχογραφήθηκαν και στη συνέχεια αναλύθηκαν με βάση τη μέθοδο της «Πυραμίδας των ιστοριών» (Curenton & Lucas, 2007). Η ανάλυση των εγγράμματων γλωσσικών στοιχείων και της λεξιλογικής ποικιλίας των αφηγήσεων των παιδιών παρουσιάζει την εξέλιξη στη χρήση του εκτενή λόγου από τους συμμετέχοντες, καθιστώντας τις αφηγήσεις τους γλωσσικά πολύπλοκες και σαφείς. Επίσης η ανάλυση των αφηγηματικών δεδομένων των συμμετεχόντων και των δύο φάσεων παρουσιάζει την εξέλιξη της αφηγηματικής τους ικανότητας, η οποία ακολουθεί στο μεγαλύτερο μέρος του δείγματος την ηλικιακή ωρίμανσή τους, όπως συμβαίνει και στην εξέλιξη της χρήσης του εκτενή λόγου.
Συμπερασματικά, η παρούσα μελέτη παρουσιάζει μια ενθαρρυντική εικόνα για τους συμμετέχοντες της τάξης του νηπιαγωγείου και μια πολλά υποσχόμενη αναπτυξιακή πορεία για τα προνήπια του δείγματος. Όμως, τα αποτελέσματα της έρευνας αναφορικά με την αφηγηματική ικανότητα των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα της Α΄ τάξης του Δημοτικού εμφανίζουν μια μεταβατική εικόνα, η οποία χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Τέλος, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι οι αφηγήσεις των συμμετεχόντων της Γ΄ τάξης του Δημοτικού είναι σε μεγαλύτερο βαθμό γλωσσικά πολύπλοκες και σαφείς και αφηγηματικά καλά δομημένες, έναντι των μικρότερων ηλικιών. / The research which was carried out set as its fundamental objective the study and the assessment of narrative skill as well as the determination of its development during preschool(4-6) and first school (6-9) age. As sample of the research sixteen children were selected (eight boys and eight girls) for each of the four age-related groups: preschoolers, infants, A΄ and C΄ class of primary school. Based on discoveries of previous researches we wanted, also to examine the possibility that the narrating skill of children is affected by social-educational factors. For the investigation of this potential, half of the children from each age-related team belong to “social category 1”, that is to say both of their parents have a degree in tertiary education and the other half belong to “social category 2”, the parents of which are secondary or first degree education graduates. During the inquiring process all participants of all four age-related groups watched the silent movie of animated cartoons “The ugly duckling” and afterwards they told the story, which was recorded. Then, in a second phase of the research, the team of infants and of C’ class of primary school, were called to watch the narration of the book “All together in a blue couch” and afterwards to retell the story based on the pictures of the book, without the words of the writer. The retelling was recorded.
The analysis of narrating data of children of both phases presents the development of narrating skill, which follows, in the bigger part of the sample, their age-related maturity. Simultaneously, however, it is also the development in the use of extended discourse by the participants, which renders their narrations linguistically complicated, explicit and narratively good structured. But the results of the research reveal also two extra elements that cause our reflection. First is the likely influence of social-educational factor mainly in the story structure and less in the language structure of the narrations of A΄ class of primary school students. The second is the declining tendency of the linguistic and narrating structure of the narrations of A΄ class primary school students.
In conclusion, the present research supports that possibly the children of infant age, of the present research seem to present higher narrating skills than the A΄ class students and use it in their narrating texts, more extended than that of the A΄ class students. Finally, the evolutionary course of narrating skill is also confirmed by the narrations of the C΄ class of primary school participants, as well as the bigger and more frequent use of extended speech by children of this age.

Identiferoai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/8294
Date05 February 2015
CreatorsΧοβαρδά, Αικατερίνη
ContributorsΣτελλάκης, Νεκτάριος, Chovarda, Aikaterini, Κονδύλη, Μαριάννα, Πολίτης, Δημήτριος, Στελλάκης, Νεκτάριος
Source SetsUniversity of Patras
Languagegr
Detected LanguageGreek
TypeThesis
Rights0

Page generated in 0.0072 seconds