Thesis (Ph.D. (African Languages)) -- University of Limpopo, 2019 / Muhumbulo muhulwane wa ngudo, wo vha wa u sedzulusa na u sengulusa mbonalo ya mushumo wa vhutunguli nga ṅanga dza sialala ḽa mvelele ya Tshivenḓa. Ṱhoḓisiso yo vha yo sedzesaho kha tshenzhemo na vhupfiwa ha ṅanga dza sialala nga ha kuvhonele kwavho kwa mushumo wa vhutunguli kha mushumo wavho wa ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Tsenguluso yo vha ya u fhaṱusa lushaka nga ha ndeme ya vhutunguli kha vhutshilo ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe na u khakhulula kuhumbulele kwo shandeaho nga ha vhutunguli ha sialala ḽa Vhavenḓa sa vhu no fhura vhathu tshelede ngeno mishumo yaho i sa tendisei. Ngudo yo sumbedza vhuvha ha mushumo wa vhutunguli ha sialala u bva tsikoni u swika ṋamusi na thuso ine ya vhu ṋetshedza miṱani na kha shango, u tsivhudza lushaka nga u vhamba maano a u vhulunga nḓivho na uri i nga pfukiselwa hani kha vhaswa. Ho shumiswa madzhenele a khwalithethivi kha u kuvhanganya mafhungo. Mafhungo o kuvhanganywa nga nḓila ya inthaviyu vhathu vho livhana zwifhaṱuwo na nga luṱingo khathihi na u ṱalela nyito. Mafhungo o kuvhanganyiwaho o khoudiwa nga maitele a hone, ha bveledzwa thero. Thero dzo tumbulwaho dzo kona u livha kha mawanwa na themendelo. Tsedzuluso yo vhonala yo vula lushaka maṱo kha u dzhiela vhutunguli ha sialala nṱha.