<p>Primarni cilj istraživanja predstavlja sveobuhvatno sagledavanje fenomena otpora u teritorijalnim i hronolo&scaron;kim okvirima, Beograda tokom Drugog svetskog rata, bez obzira na ideolo&scaron;ka opredeljenja učesnika. U disertaciji je izvr&scaron;ena istoriografska rekonstrukcija organizacione strukture, kadrovskog potencijala, metodologije rada i oblika<br />delovanja Narodnooslobodilačkog pokreta i Jugoslovenske vojske u otadžbini. Analiziranе su i svakodnevne građanske neposlu&scaron;nosti, kr&scaron;enje verbalnog delikta i spa&scaron;avanje neprijatelja Trećeg rajha, kao segmenti civilnog otpora.<br />Beogradska organizacija Komunističke partije Jugoslavije uspela je da izgradi organizacionu strukturu, propagandni aparat i da upućuje ljudstvo i materijalne resurse u partizanske odrede. Komunistički ilegalci izvodili su najrazličitije akcije oružanog karaktera. Mere okupatora i nedostatak adekvatnih kadrovskih i materijalnih resursa uticali su na intenzitet i uspe&scaron;nost oružanih akcija KPJ u Beogradu.<br />Ravnogorski pokret izgradio je ilegalnu organizaciju u Beogradu i uspeo da razvije različite vidove delovanja. Obave&scaron;tajna mreža JVUO uspevala je da pravovremeno sakupi i po&scaron;alje najrazličitije podatke vi&scaron;im instancama. Beogradski ravnogorci izdavali su vi&scaron;e novina i drugog propagandnog materijala uz pomoć koga su nastojali da populari&scaron;u ideje ove organizacije i kompromituju okupacionu i komunističku propagandu. JVUO u Beogradu pružala je logističku podr&scaron;ku preostalom delu organizacije. Policijske i bezbednosne strukture okupatora uspele su da prodru u organizaciju JVUO u Beogradu i uhapse veliki broj njenih pripadnika.<br />Kr&scaron;enje verbalnog delikta bilо je učestala pojava koja se manifestovala kroz slu&scaron;anje<br />zabranjenih radio stanica, javnо kritikovanjе režima putem razgovora i pevanje pesama. Na beogradskim ulicama odvijala se aktivna i pasivna rezistencija prema okupatoru koja se manifestovala u različitim oblicima.<br />Beograđani su uprkos pretnjama okupatora spa&scaron;avali svoje sugrađane јevrejskog porekla i pružali im utoči&scaron;te i logističku podr&scaron;ku. Uverenje da im se ni&scaron;ta lo&scaron;e neće desiti, te&scaron;koće u pribavljanju lažnih dokumenata, blokirani grad, nespremnost na razdvajanje mnogih porodica, nedostatak finansijskih sredstava, princip &bdquo;kolektivne odgovornosti&ldquo; koji je uveo okupator, faktori su koji su u najvećoj meri uticali na broj spa&scaron;avanja.<br />Na teritoriji Beograda tokom Drugog svetskog rata otpor protiv okupatora imao je različiti karakter i intenzitet, a sprovodila su ga dva pokreta otpora i civilno dru&scaron;tvo. Najdirektniji doprinos ratnim savezničkim naporima pružili su beogradski ravnogorci prosleđivanjem važnih obave&scaron;tajnih izve&scaron;taja na osnovu kojih su vr&scaron;ene diverzije i strategijsko bombardovanje. Paljenje automobila i garaža, postavljanje tempiranih bombi akcije su koje su izvodili komunistički ilegalci, a koje zbog malobrojnosti i niskog nivoa uspe&scaron;nosti nisu ozbiljnije uzdrmale okupacioni režim. Bez obzira na ovu činjenicu iste su značajne sa moralnog stanovi&scaron;ta čija je su&scaron;tina da su građani uvideli da &bdquo;plamen otpora jo&scaron; postoji&ldquo; i da ima onih koji se bore. Atentati na pripadnike<br />kolaboracionističkog aparata emitovali su snažnu poruku - ovako će proći svi koji sarađuju sa okupatorom. U moralnu vertikalu sme&scaron;teno je i delovanje civilnog stanovni&scaron;tva koje je vr&scaron;ilo razne neposlu&scaron;nosti, kr&scaron;ilo verbalni delikt, čime je &scaron;iren optimizam i podrivana totalitarna politika okupatora. Primeri spa&scaron;avanja Jevreja u Beogradu svedočanstvo su da su građani ovoga grada uprkos svim opasnostima i te&scaron;koćama koje je donosila okupacija pokazali empatiju i ispoljili hrabrost kako bi spasili svoje susede.</p> / <p>Primarni cilj istraživanja predstavlja sveobuhvatno sagledavanje fenomena otpora u teritorijalnim i hronolo&scaron;kim okvirima, Beograda tokom Drugog svetskog rata, bez obzira na ideolo&scaron;ka opredeljenja učesnika. U disertaciji je izvr&scaron;ena istoriografska rekonstrukcija organizacione strukture, kadrovskog potencijala, metodologije rada i oblika<br />delovanja Narodnooslobodilačkog pokreta i Jugoslovenske vojske u otadžbini. Analizirane su i svakodnevne građanske neposlu&scaron;nosti, kr&scaron;enje verbalnog delikta i spa&scaron;avanje neprijatelja Trećeg rajha, kao segmenti civilnog otpora.<br />Beogradska organizacija Komunističke partije Jugoslavije uspela je da izgradi organizacionu strukturu, propagandni aparat i da upućuje ljudstvo i materijalne resurse u partizanske odrede. Komunistički ilegalci izvodili su najrazličitije akcije oružanog karaktera. Mere okupatora i nedostatak adekvatnih kadrovskih i materijalnih resursa uticali su na intenzitet i uspe&scaron;nost oružanih akcija KPJ u Beogradu.<br />Ravnogorski pokret izgradio je ilegalnu organizaciju u Beogradu i uspeo da razvije različite vidove delovanja. Obave&scaron;tajna mreža JVUO uspevala je da pravovremeno sakupi i po&scaron;alje najrazličitije podatke vi&scaron;im instancama. Beogradski ravnogorci izdavali su vi&scaron;e novina i drugog propagandnog materijala uz pomoć koga su nastojali da populari&scaron;u ideje ove organizacije i kompromituju okupacionu i komunističku propagandu. JVUO u Beogradu pružala je logističku podr&scaron;ku preostalom delu organizacije. Policijske i bezbednosne strukture okupatora uspele su da prodru u organizaciju JVUO u Beogradu i uhapse veliki broj njenih pripadnika.<br />Kr&scaron;enje verbalnog delikta bilo je učestala pojava koja se manifestovala kroz slu&scaron;anje<br />zabranjenih radio stanica, javno kritikovanje režima putem razgovora i pevanje pesama. Na beogradskim ulicama odvijala se aktivna i pasivna rezistencija prema okupatoru koja se manifestovala u različitim oblicima.<br />Beograđani su uprkos pretnjama okupatora spa&scaron;avali svoje sugrađane jevrejskog porekla i pružali im utoči&scaron;te i logističku podr&scaron;ku. Uverenje da im se ni&scaron;ta lo&scaron;e neće desiti, te&scaron;koće u pribavljanju lažnih dokumenata, blokirani grad, nespremnost na razdvajanje mnogih porodica, nedostatak finansijskih sredstava, princip &bdquo;kolektivne odgovornosti&ldquo; koji je uveo okupator, faktori su koji su u najvećoj meri uticali na broj spa&scaron;avanja.<br />Na teritoriji Beograda tokom Drugog svetskog rata otpor protiv okupatora imao je različiti karakter i intenzitet, a sprovodila su ga dva pokreta otpora i civilno dru&scaron;tvo. Najdirektniji doprinos ratnim savezničkim naporima pružili su beogradski ravnogorci prosleđivanjem važnih obave&scaron;tajnih izve&scaron;taja na osnovu kojih su vr&scaron;ene diverzije i strategijsko bombardovanje. Paljenje automobila i garaža, postavljanje tempiranih bombi akcije su koje su izvodili komunistički ilegalci, a koje zbog malobrojnosti i niskog nivoa uspe&scaron;nosti nisu ozbiljnije uzdrmale okupacioni režim. Bez obzira na ovu činjenicu iste su značajne sa moralnog stanovi&scaron;ta čija je su&scaron;tina da su građani uvideli da &bdquo;plamen otpora jo&scaron; postoji&ldquo; i da ima onih koji se bore. Atentati na pripadnike<br />kolaboracionističkog aparata emitovali su snažnu poruku - ovako će proći svi koji sarađuju sa okupatorom. U moralnu vertikalu sme&scaron;teno je i delovanje civilnog stanovni&scaron;tva koje je vr&scaron;ilo razne neposlu&scaron;nosti, kr&scaron;ilo verbalni delikt, čime je &scaron;iren optimizam i podrivana totalitarna politika okupatora. Primeri spa&scaron;avanja Jevreja u Beogradu svedočanstvo su da su građani ovoga grada uprkos svim opasnostima i te&scaron;koćama koje je donosila okupacija pokazali empatiju i ispoljili hrabrost kako bi spasili svoje susede.</p>

<p>Posle kapitulacije Italije organi vlasti<br />NOP-a na području Istre i Slovenačkog<br />primorja donose odluke o prisajedinjenju tih<br />područja Hrvatskoj, odnosno Sloveniji. Njihove<br />odluke 30. novembra sankcionisane su na<br />Drugom zasedanju Avnoja u Jajcu. Tim aktima<br />socijalistička Jugoslavija započinje borbu za<br />definisanje severozapadnih granica države.<br />Temelj za revandikacije postavljen je četvrt<br />veka ranija tokom stvaranja zajednice Južnih<br />Slovena u mirovnom procesu posle Prvog<br />svetskog rata. Kako sa aspekta Jugoslavije to<br />pitanje nije u tom periodu re&scaron;eno na<br />zadovaljavajući način, definisanje<br />jugoslovenskih granica posle Drugog svetskog<br />rata moglo bi se smatrati za nasleđen problem..<br />Smernice za postavljanje teritorijalnih<br />zahteva prema severnim susedima definisane su<br />tokom mirovnog procesa u Versaju, ali i kroz<br />proglase KPJ u međuratnom periodu o<br />re&scaron;avanju nacionalnog pitanja u Jugoslaviji i<br />okruženju. Institucionalno NOP, kasnije FNRJ<br />ovo pitanje defini&scaron;u kroz delatnost slovenačkog<br />Znanstvenog instituta, Jadranskog instituta u<br />Su&scaron;aku i kroz rad federalne Komisije za<br />razgraničenje i njenih republičkih komisija. Na<br />terenu ovo pitanje poku&scaron;ava da se re&scaron;i kroz<br />nametanje oružanom silom. Posle neuspeha<br />politike svr&scaron;enog čina započinje dugotrajna<br />politička i diplomatska borba koja povremeno<br />preti oružanom eskalacijom. Diplomatska borba<br />se vodi u složenim uslovima ideolo&scaron;ke<br />konfrontacije Jugoslavije, prvo sa Zapadom, a<br />posle 1948. i sa Istokom. Ovaj proces se<br />okončava tek 1954.(sa Italijom) i 1955. godine<br />(sa Austrijom) posle vi&scaron;e rundi bilateralnih i<br />multilaterelanih pregovora Jugoslavije, susednih<br />država i velikih sila. Diplomatska inicijativa<br />prema Mađarskoj okončana je u toku trajanja<br />Pariske mirovne konferencije (1946), bez<br />teritorijalnih izmena.<br />Moglo bi se reći daje ovaj proces<br />zavr&scaron;en relativnim uspehom Jugoslavije, iako su<br />glavni zahtevi jugoslovenske strane u pogledu<br />Italije odbijeni delimično, a u pogledu Austrije<br />u potpunosti. Finalizacija graničnog pitanja bila<br />je uvod u zauzimanje specifične pozicije<br />Jugoslavije na međunarodnoj političkoj sceni,<br />odnosno u kreiranju Pokreta nesvrstanih<br />zemalja.</p> / <p>After the Italian surrender, local authorities<br />of Yugoslav National Liberation Movement<br />made decisions about the incorporation of Istria<br />and Slovene Littoral into Croatia and Slovenia.<br />Their decisions were sanctioned on the Second<br />Session of AVNOJ on November 30, 1943.<br />These acts marked the beginning of the fight of<br />socialist Yugoslavia for defining its<br />northwestern borders. The basis for border<br />revendication was set a quarter century earlier,<br />during the creation of the South Slavic union in<br />the peace process after WWI. Because that issue<br />was not resolved satisfactorily for Yugoslavia<br />over that period, the definition of the post-<br />WWII Yugoslav borders could be regarded as<br />an inherited problem.<br />Guidelines for setting up territorial claims<br />to northern neighboring countries were defined<br />during the peace process in Versailles, and also<br />through proclamations of the Communist Party<br />of Yugoslavia (CPY) in the interwar period<br />dealing with the solution to the national<br />question in Yugoslavia and the neighboring<br />countries. The National Liberation Movement<br />(NLM), and later the Federal People&rsquo;s Republic<br />of Yugoslavia (FPRY), defined this problem<br />institutionally through the activities of the<br />slovenian Scientific Institute (Znanstveni in&scaron;titut), Adriatic Institute in Su&scaron;ak (Jadranski</p><p>institut), as well as through the work of the<br />Federal Delimitation Commission and its<br />commissions in the member republics of the<br />federation. In the field, Yugoslavia tried to<br />impose the solution for this problem by force of<br />arms. After the failure of the fait accompli<br />policy, a long-term political and diplomatic<br />struggle began, occasionally threatening to<br />escalate to an armed conflict. Diplomatic<br />struggle was conducted in a complex situation<br />of ideological confrontations of Yugoslavia,<br />first with the West, and then with the East after<br />1948. This process ended only in 1954 (with<br />Italy) and in 1955 (with Austria), after multiple<br />bilateral and multilateral negotiations between<br />Yugoslavia, its neighbors and the Great Powers.<br />Diplomatic initiative towards Hungary was<br />concluded during the Paris Peace Conference<br />(1946) without territorial changes.<br />Although main Yugoslav claims were<br />rejected partially (to Italy) or totally (to<br />Austria), it can be concluded that this process<br />was completed relatively successfully for<br />Yugoslavia. The finalization of the border<br />dispute was a prelude to a specific positioning<br />of Yugoslavia on the global diplomatic scene,<br />and to the creation of the Non-Allied<br />Movement.</p>

<p>Етнички идентитет војвођанских Буњеваца и<br />Шокаца једна је од тема која је изазивала<br />многобројне контроверзе и полемике у<br />српским и хрватским друштвеним и<br />хуманистичким наукама. Парадигматична<br />студија случај буњевачке и шокачке<br />популације на простору данашње Војводине<br />отвара многе перспективе за истраживање и<br />анализу специфичних национално-<br />интеграцијских процеса у прошлости, чији<br />су део били припадници ових етничких<br />заједница. С једне стране, одвијала се<br />национална интеграција једног дела<br />Буњеваца и Шокаца у хрватску нацију, а с<br />друге стране формирање посебног облика<br />идентитетске конструкције у виду<br />буњевачког етницитета. Основа за<br />интерпретацију је модернистичка теоријска<br />парадгима о нацијама и етницитетима, која<br />полази од претпоставке да су сви облици<br />колективних идентитета друштвено<br />условљене, динамичне категорије, које се<br />репродукују и трансформишу у сложеним<br />процесима и под утицајима различитих<br />механизама и чинилаца.<br />Употреба модернистичке теоријске<br />парадигме је условила методолошки приступ<br />изворима и њихову интерпретацију. За<br />сагледавање етничког и националног<br />иденитета Буњеваца и Шокаца, коришћена је<br />претежно оновремена буњевачка и шокачка<br />штампа, новине, часописи, календари и<br />литература као кључан материјал за анализу<br />њихове перцепције о себи и другима и за<br />сагледавање свих механизама употребљених<br />у изградњи идентитетских конструкција.<br />За прецизну интерпретацију процеса<br />обликовања етнонационалног и етничког<br />идентитета Буњеваца и Шокаца, у ширем<br />контексту су приказани политички,<br />друштвени и економски фактори који су<br />утицали на његово формирање и изградњу,<br />везани за простор Војводине и Краљевине<br />Југославије. Такође, у две одвојене целине<br />анализиране су доминантне националне и<br />етничке идеологије, које су утицале на<br />изградњу два дијаметрално супротна<br />идентитета: буњевачко-хрватског и посебног<br />буњевачког.</p> / <p>Etnički identitet vojvođanskih Bunjevaca i<br />Šokaca jedna je od tema koja je izazivala<br />mnogobrojne kontroverze i polemike u<br />srpskim i hrvatskim društvenim i<br />humanističkim naukama. Paradigmatična<br />studija slučaj bunjevačke i šokačke<br />populacije na prostoru današnje Vojvodine<br />otvara mnoge perspektive za istraživanje i<br />analizu specifičnih nacionalno-<br />integracijskih procesa u prošlosti, čiji<br />su deo bili pripadnici ovih etničkih<br />zajednica. S jedne strane, odvijala se<br />nacionalna integracija jednog dela<br />Bunjevaca i Šokaca u hrvatsku naciju, a s<br />druge strane formiranje posebnog oblika<br />identitetske konstrukcije u vidu<br />bunjevačkog etniciteta. Osnova za<br />interpretaciju je modernistička teorijska<br />paradgima o nacijama i etnicitetima, koja<br />polazi od pretpostavke da su svi oblici<br />kolektivnih identiteta društveno<br />uslovljene, dinamične kategorije, koje se<br />reprodukuju i transformišu u složenim<br />procesima i pod uticajima različitih<br />mehanizama i činilaca.<br />Upotreba modernističke teorijske<br />paradigme je uslovila metodološki pristup<br />izvorima i njihovu interpretaciju. Za<br />sagledavanje etničkog i nacionalnog<br />ideniteta Bunjevaca i Šokaca, korišćena je<br />pretežno onovremena bunjevačka i šokačka<br />štampa, novine, časopisi, kalendari i<br />literatura kao ključan materijal za analizu<br />njihove percepcije o sebi i drugima i za<br />sagledavanje svih mehanizama upotrebljenih<br />u izgradnji identitetskih konstrukcija.<br />Za preciznu interpretaciju procesa<br />oblikovanja etnonacionalnog i etničkog<br />identiteta Bunjevaca i Šokaca, u širem<br />kontekstu su prikazani politički,<br />društveni i ekonomski faktori koji su<br />uticali na njegovo formiranje i izgradnju,<br />vezani za prostor Vojvodine i Kraljevine<br />Jugoslavije. Takođe, u dve odvojene celine<br />analizirane su dominantne nacionalne i<br />etničke ideologije, koje su uticale na<br />izgradnju dva dijametralno suprotna<br />identiteta: bunjevačko-hrvatskog i posebnog<br />bunjevačkog.</p>

<p>Istorijsko razdoblje u Jugoslaviji, u drugoj polovini &scaron;ezdesetih godina 20. veka, nakon otpoĉinjanja privredne reforme i Brionskog plenuma, poznato je po svojim reformskim karakteristikama. Temeljna reforma ekonomskog sistema, ubrzo je pro&scaron;irena i na ostale segmente dru&scaron;tva i uticala je na promenu samog karaktera federalistiĉkog ustrojstva, kao i na decentralizaciju vladajuće partije. U Srbiji su modernizacijske i reformistiĉke tendencije, koje su odnele prevagu u dru&scaron;tvu, najcelovitije bile izraţene u vreme rukovodstva Saveza komunista ove republike, na ĉijem ĉelu se nalazio Marko Nikezić (1968&ndash;1972). U radu su istraţeni spoljnopolitiĉki segmenti jugoslovenskog reformskog usmerenja, analizom kauzalnih odnosa sa istoĉnim i zapadnim hladnoratovskim blokom. Polazeći od strukturne krize u prvoj polovini &scaron;ezdesetih, istraţena je ekonomska i idejna osnova privredne reforme, odgovor na nju sa stanovi&scaron;ta levo radikalne studentske pobune 1968., kao i politiĉki dometi Brionskog plenuma. U radu se istraţuju i reforma i reogranizacija SKJ, su&scaron;tinska decentralizacija jugoslovenskog federalizma, kao i odnosi reformskog rukovodstva Srbije sa drugim jugoslovenskim republikama i jugoslovenskim predsednikom Titom.<br />Posebna paţnja u radu je posvećena partijskom rukovodstvu Marka Nikezića i njegovim temeljnim programskim usmerenjima, promovisanim pod idejom &bdquo;Moderne Srbije&ldquo;. Ideje socijalistiĉke demokratizacije, sa povećanom ulogom autonomnih segmenata dru&scaron;tva, po&scaron;tovanje institucionalnog okvira i insistiranje na kompetentnosti, znaĉajno su umanjili realan pritisak politiĉkih struktura na dru&scaron;tvo, jaĉajući ga na raĉun drţave. TakoĊe, svojim razumevanjem Jugoslavije kao sloţene drţave, odbacivanjem uloge Srbije kao ĉuvara Jugoslavije, odbacivanjem patronata nad Srbima u drugim republikama, povećanim samoupravnim pravima pokrajina &ndash; temeljno i su&scaron;tinski je napravljen diskontinuitet sa svim centralistiĉkim i nacionalistiĉkim pojavama u Srbiji. Ovakva politika odve&scaron;će partijsko rukovodstvo republike u sukob sa predstavnicima nacionalistiĉke kritiĉke inteligencije. U radu su analizirane i<br />ekonomske postavke, kao i spoljnopolitiĉka orijentacija rukovodstva SK Srbije, kao i njihova kulturna politika, koja je imala intenciju da ponudi alternativu postojećim obrascima u ovoj oblasti dru&scaron;tva. Naposletku, istraţen je sukob koncepcija unutar rukovodstva Srbije, njihove meĊusobne razlike, kao i Titova arbitraţa u korist jedne strane, koja će kljuĉne reformske protagoniste modernizacije ukloniti sa politiĉke i javne scene Srbije i Jugoslavije.</p> / <p>History of Yugoslavian in the second half of the 1960s, after the initiation of economic reforms and Brioni Plenary Session, is characterized by the reform attempts. Fundamental reform of the economic system was soon expanded on other parts of society, affected the federalist character of the state and led towards the decentralization of the ruling party. In Serbia, modernizing and reformist tendencies that have prevailed in the society, were in the most comprehensive way expressed at the time of the leadership of the League of Communists of Serbia by Marko Nikezić (1968-1972). In the beginning dissertation deals with foreign policy aspects of Yugoslav reform orientation by analyzing interrelatedness with Cold War policy of Great Powers. Starting from the structural crisis in the first half of the 1960s, economic and ideological basis of economy reform was researched, as well as the response from the radical left with the Students rebellion in 1968 and political achievements of the Brioni Plenary Session. Dissertation also explores reform and reorganization of the LSY, fundamental decentralization of Yugoslav federal system, as well as relations of leaders of Serbian reformist movement with other Yugoslav republics and president Tito.<br />Particular attention is paid to the leaders of Serbian party and to its basic program guidelines, promoted under the idea of &quot;Modern Serbia&quot;. Ideas of socialist democratization, with the increasing role of autonomous parts of society, respect of institutional framework and insisting on competence, have eroded existing pressure of political structure on the society, strengthening it at the expense of the state. Also, their understanding of Yugoslavia as a composite state, rejecting of the role of Serbia as a guardian of Yugoslavia, declining patronage of Serbs in other republics, increased self-&nbsp;government of the provinces &ndash; made fundamental and essential discontinuity with all the centralist and nationalist developments in Serbia. This policy led the Serbian party leadership in conflict with the representatives of the nationalist intellectuals. Dissertation analyzes economic attitudes, foreign policy orientation, as well as cultural policy of the Serbian party leadership, which had the intention to offer an alternative to existing patterns of society development. Finally, we studied the conflict of different concepts within the leadership of Serbia, their differences, and Tito arbitration in favor of one side, with decisive consequences that led towards the removal of key figures of modernization attempt from the political and public scene of Serbia and Yugoslavia.</p>

<p>Rad istražuje alternativne kulturne prakse arhitekture i<br />urbanizma u Jugoslaviji, nastale u periodu 1945. i 1980.<br />Teorijske, edukativne, kustoske, umjetničke i profesionalne<br />arhitektonske prakse su sagledane u kontekstu socijalističke<br />svakodnevice i modernizma. Obja&scaron;njene su osnovne<br />karakteristike fenomena alternativnih kulturnih praksi,<br />prostora i autora, njihova reprezentativna moć kao sastavni<br />dio reprezentacije moći države, njihova posebnost kao<br />prostorno-kulturnog fenomena i trajne posljedice nezavisno<br />od izmjenjenih uslova i okolnosti u kojima danas postoje.</p> / <p>The paper explores alternative cultural practices of architecture<br />and urban planning in Yugoslavia, from the period 1945 and<br />1980. Theoretical, educational, curatorial, artistic and<br />professional architectural practices have been viewed in the<br />context of everyday life and socialist modernism. Explains the<br />basic characteristics of the phenomenon of alternative cultural<br />practices, space and authors, their representative power as an<br />integral part of the team and not the state, their uniqueness as<br />spatially-cultural phenomenon and lasting effects<br />independently of the changed conditions and circumstances<br />exist today.</p>

This thesis explored the perceptions of immigrants from the Former Republic of Yugoslavia (FRY) residing in Malmö, Sweden, of their Yugoslavian, national, and ethnic identities, as well as factors contributing to maintenance of Yugoslavian identity. Despite the dissolution of Yugoslavia in the early 1990s and the subsequent rise of distinct national identities, some individuals continue to identify as Yugoslavian. The study therefore aimed to understand how these immigrants maintain their Yugoslavian identity and perceive their national and ethnic identities, through a qualitative approach utilizing semi-structured interviews. The findings reveal that the Yugoslavian identity is perceived as one of unity, acceptance, and inclusion, shaped and maintained by various factors together. The research contributes to the field of migration and ethnic relations by explaining the solid nature of Yugoslavian identity, and its ability to transcend time and space, showing how it is influenced and maintained by a combination of various factors.