Στην παρούσα εργασία διερευνάται η καύση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) και η δυνατότητα δημιουργίας Εγκατάστασης Καύσης των ΑΣΑ (ΕΚΑΣΑ) στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ). Στο 1ο κεφάλαιο δίνεται η περιγραφή της διαχείρισης των ΑΣΑ σε χώρες του εξωτερικού. Εδώ δίνονται στοιχεία για πρωτοπόρες χώρες στην καύση των ΑΣΑ και η γενικότερη διαχείριση των ΑΣΑ τους. Διερευνάται αρχικά η κατάσταση στην Ευρώπη, στον υπόλοιπο κόσμο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η καύση των ΑΣΑ είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται ευρέως σε μεγάλες, βόρειες και πλούσιες χώρες της Ευρώπης. Αυτή η τεχνολογία επεξεργασίας των ΑΣΑ σε πολλές χώρες φτάνει έως και το 50% (π.χ. Ελβετία και Δανία) της συνολικής διαχείρισης των ΑΣΑ. Τέλος παρουσιάζεται η πρόσφατη οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2008/98/EΚ, η οποία ταξινομεί τους τρόπους διαχείρισης των ΑΣΑ και κατατάσσει την καύση των ΑΣΑ με ενεργειακή ανάκτηση πάνω από την εφαρμοζόμενη στην Ελλάδα ταφή των ΑΣΑ και κάτω από την ανακύκλωση. Επίσης καθορίζεται πότε η καύση των ΑΣΑ θεωρείται ανάκτηση και όχι διάθεση, σύμφωνα με τον συντελεστή R1 που εξετάζεται στο 5ο κεφάλαιο. Τέλος παρουσιάζεται και η οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 99/31/ΕΚ η οποία προβλέπει την σταδιακή μείωση των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που οδηγούνται στους ΧΥΤΑ, κάτι που μπορεί να γίνει με την καύση. Στο 2ο κεφάλαιο δίνεται μια σύντομη παρουσίαση της ΠΔΕ. Γίνεται μια ανασκόπηση του πληθυσμού, του τουρισμού, των οικονομικών και των μεταφορών της ΠΔΕ. Επίσης δίνονται στοιχεία για τα φυσικά χαρακτηριστικά της ΠΔΕ (κυρίως ύδατα), του κλίματος και των προστατευόμενων περιοχών της ΠΔΕ. Στο 3ο κεφάλαιο γίνεται πρόβλεψη της ποσότητας και της ποιοτικής σύστασης των ΑΣΑ που παράγονται στην ΠΔΕ για το έτος έναρξης λειτουργίας της ΕΚΑΣΑ, το 2020. Σύμφωνα με στοιχεία των απογραφών του 1991 και του 2001 και τον εποχικό πληθυσμό του 2009 που πάρθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, (ΕΛ.ΣΤΑΤ) υπολογίζεται ο ισοδύναμος πληθυσμός της ΠΔΕ σε περίπου 850.000 κατοίκους. Έπειτα λαμβάνεται ο ρυθμός παραγωγής ΑΣΑ ανά κάτοικο και ημέρα από τον Παναγιωτακόπουλο, [Παναγιωτακόπουλος, 2008] και υπολογίζεται η ετήσια συνολική παραγωγή των ΑΣΑ για την ΠΔΕ το 2020 σε περίπου 372.000 τόνους. Ακολούθως λαμβάνεται η ποιοτική σύσταση των ΑΣΑ από τον Οικονομόπουλο, [Οικονομόπουλος, 2009] καθώς και ότι το 10% της συνολικά παραγόμενης ποσότητας ΑΣΑ ανακυκλώνεται το 2020. Τέλος αφού αφαιρεθεί η ποσότητα των ΑΣΑ που ανακυκλώνεται εκτιμάται η συνολική ποσότητα των ΑΣΑ που δύναται να καεί σε περίπου 335.000 τόνους. Στο 4ο κεφάλαιο επιλέγεται η θέση της ΕΚΑΣΑ στην Βιομηχανική Περιοχή της Πάτρας (ΒΙΠΕ). Η ΕΚΑΣΑ είναι βιομηχανική μονάδα, παράγει ατμό για άλλες βιομηχανίες και είναι σε κοντινή απόσταση από τον κύριο παραγωγό ΑΣΑ της ΠΔΕ, τον Δήμο Πατρέων. Παρουσιάζονται οι Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) και οι διαφορετικές μέθοδοι σχεδιασμού τους. Με τους ΣΜΑ θεωρείται ότι μπορεί να επιτευχθεί οικονομικότερη μεταφορά και μεταφόρτωση των ΑΣΑ στην ΕΚΑΣΑ σε σχέση με την μεταφορά με απορριμματοφόρα (Α/Φ). Εδώ ελέγχεται η οικονομία που επιτυγχάνουν ανά Καλλικρατικό Δήμο. Ο ΣΜΑ τοποθετείται στο κέντρο του Καλλικρατικού Δήμου και οι Πηγές Παραγωγής ΑΣΑ (ΠΠΑΣΑ) θεωρούνται οι Καποδιστριακοί Δήμοι με ποσότητες που εκτιμώνται στο 3ο κεφάλαιο. Στοιχεία κόστους λαμβάνονται μερικώς από εμπειρικά στοιχεία των Περιφερειών της Δυτικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης καθώς και από βιβλιογραφικές αναφορές. Συμπεραίνεται ότι η χρήση των ΣΜΑ ρίχνει το μεταφορικό κόστος των ΑΣΑ, στους περισσότερους Δήμους της ΠΔΕ, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Ελέγχονται επίσης μέθοδοι επιχειρησιακής έρευνας και εκτιμάται αδυναμία εφαρμογής τους αφού προϋποθέτουν σαφείς θέσεις χωροθέτησης των ΣΜΑ, κάτι που είναι δύσκολο και πολύπλοκο να εκτιμηθεί. Στο 5ο κεφάλαιο αρχικά παρουσιάζονται οι τεχνικές καύσης των ΑΣΑ και επιλέγεται ως τεχνική καύσης των ΑΣΑ της ΠΔΕ η μαζική καύση των ΑΣΑ σε εστία με εσχάρες. Η τεχνική αυτή είναι η πιο διαδεδομένη και με πιο αξιόπιστα στοιχεία. Έπειτα εκτιμάται η Κατώτατη Θερμογόνος Δύναμη (ΚΘΔ) των ΑΣΑ βάσει των μετρήσεων του Καραγιαννίδη, [Karagiannidis et al., 2010] για την θερμική αξία των ΑΣΑ της Θεσσαλονίκης και της εκτιμώμενης σύστασης των ΑΣΑ από τον Οικονομόπουλο. Η ΚΘΔ εκτιμάται σε 10,885 Mj/kg ΑΣΑ, τιμή ίση και μεγαλύτερη από αυτή που έχουν τα ΑΣΑ σε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες. Ακόμα λαμβάνεται ένα απλό θερμικό δίκτυο για την ΕΚΑΣΑ από το βιβλίο του Κ.Χ. Λέφα, [Λέφας, 1982] για παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας και εκτιμώνται οι βαθμοί απόδοσης της ΕΚΑΣΑ. Τέλος εξετάζεται αν η ΕΚΑΣΑ μπορεί να θεωρηθεί διαχείριση ανάκτησης (ισοδύναμη με την μηχανική και βιολογική επεξεργασία) ή διάθεσης (ισοδύναμη των ΧΥΤΑ) των ΑΣΑ, βάσει του συντελεστή R1 που εισάγει η οδηγία 2008/98/EΚ και στατιστικών στοιχείων της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας των ΕΚΑΣΑ (CEWEP). Η ΕΚΑΣΑ πετυχαίνει R1 μεγαλύτερο του 0,65 για παραγωγή μόνο ηλεκτρικής ενέργειας και για συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Στο 6ο κεφάλαιο αρχικά παρουσιάζονται οι αέριες εκπομπές, τα υγρά απόβλητα και τα στερεά υπολείμματα των ΕΚΑΣΑ. Οι αέριες εκπομπές των ΕΚΑΣΑ, με χρήση σύγχρονων συσκευών ελέγχου των αέριων εκπομπών, παραμένουν αρκετά κάτω από την όρια που θέτει η οδηγία 2000/76/ΕΚ. Οι ΕΚΑΣΑ παράγουν τέφρα που είναι αδρανές υλικό και διατίθεται με ασφάλεια σε ΧΥΤΥ. Η ιπτάμενη τέφρα που παράγεται μετά από επεξεργασία σταθεροποιείται και έπειτα μπορεί να διατεθεί σε ΧΥΤΥ. Δίνονται στοιχεία για την μέση σύσταση των παραπάνω καθώς και τα όρια που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και η Αμερικανική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (EPA). Τέλος παρουσιάζονται τα συστήματα ελέγχου των αέριων εκπομπών. Στο 7ο κεφάλαιο εκτιμάται το κόστος κατασκευής της ΕΚΑΣΑ και τα αναμενόμενα έσοδα που μπορούν να προκύψουν από την πώληση της παραγόμενης ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Το κόστος εκτιμάται από την βιβλιογραφία. Ένα ποσοστό εσόδων μπορούν να υπολογιστούν βάση της επιδότησης που δίνει ο ν.3851/2010 για το βιοαποδομήσιμο κλάσμα των ΑΣΑ που θεωρείται βιομάζα και η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από αυτό θεωρείται ανανεώσιμη (ΑΠΕ). Τα υπόλοιπα έσοδα που προκύπτουν από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το μη βιοαποδομήσιμο κλάσμα δεν δύναται να τιμολογηθούν. Επίσης τα έσοδα από την πώληση θερμότητας, θεωρείται ότι καλύπτουν την κατασκευή συστήματος τηλεθέρμανσης ως ανταποδοτικό όφελος για την τοπική κοινωνία που φιλοξενεί την ΕΚΑΣΑ. Το κόστος της ΕΚΑΣΑ συγκρίνεται με το παρόν κόστος της απόθεσης των ΑΣΑ σε ΧΥΤΑ και προκύπτει μικρότερο. Το κόστος του ΧΥΤΑ εκτιμάται σε 8-35 €/τόνο ΑΣΑ, ενώ της ΕΚΑΣΑ σε 10,5 – 26,125 €/τόνο ΑΣΑ. Καταλήγοντας, σε αυτή την εργασία, προτείνεται για πρώτη φορά η καύση των ΑΣΑ στην ΠΔΕ. Σύμφωνα με την σύγχρονη τεχνολογία, η καύση είναι μια οικονομική λύση με ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι οποίες περιορίζονται σε τοπικό επίπεδο, σε αντίθεση με την διάθεση σε ΧΥΤΑ, όπου οι επιπτώσεις είναι αφενός τοπικές και αφ’ετέρου παγκόσμιες και ο έλεγχος των εκπομπών περιορισμένος. Η μεγάλη μείωση στον όγκο των ΑΣΑ (90%) που επιτυγχάνεται, ελαχιστοποιεί τις απαιτήσεις μεγάλων χώρων διάθεσης και αμβλύνει τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η δυνατότητα ανάκτησης ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, καθώς και μετάλλων, καθιστούν βιώσιμη την καύση των ΑΣΑ. Τέλος, σημαντικό είναι και το γεγονός ότι η ενέργεια αυτή σε μεγάλο ποσοστό της (55,4%) θεωρείται ΑΠΕ. Επομένως, η ένταξη της καύσης των ΑΣΑ στην ολοκληρωμένη διαχείριση τους θα προσφέρει στην επίτευξη του στόχου της Ελλάδας για 40% ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ μέχρι το 2020 (ν.3851/2010). / This paper studies the combustion of municipal solid waste (MSW) and the possible creation of MSW incineration plant (each) in Western Greece (RWG). In the first chapter is to describe the management of MSW in foreign countries. Here are figures for leading countries in the combustion of MSW and the overall management of the MSW. Investigated initially the situation in Europe, the world and developing countries. The combustion of MSW is a method widely used in large and wealthy northern countries of Europe. This technology for processing MSW in many countries at up to 50% (eg Switzerland and Denmark) the overall management of MSW. Finally presents the recent directive of the European Parliament 2008/98/EK, which classifies the management of MSW and ranks MSW incineration with energy recovery over the applied in Greece burial of MSW and bottom of recycling. It also determines when the combustion of MSW is recovery and not disposal, in accordance with the R1 factor considered in chapter 5. Finally presented and Directive 99/31/EC of the European Parliament which provides for the gradual reduction of biodegradable municipal waste going to landfills, which can be done by burning. In the second chapter gives a brief introduction of the EDP. Is an overview of population, tourism, finance and transport of the EDP. Also given of the physical characteristics of the PDE (mainly water), climate and protected areas of the EDP. In the third chapter is predicting the quantity and qualitative composition of MSW produced in the EDP for the initial year of operation of each, in 2020. According to data from the censuses of 1991 and 2001 and the seasonal population of 2009 was taken from the Greek Statistical Authority (EL.STAT) estimated the equivalent population of EDP of 850,000 inhabitants. Then take the production rate of MSW per inhabitant and day by Panagiotakopoulos [Panagiotakopoulos, 2008] and calculate the total annual production of MSW in the EDP in 2020 to around 372,000 tonnes. Then take the qualitative composition of MSW by Economopoulos, [Economopoulos, 2009] and that 10% of the total produced quantity of MSW recycled in 2020. Finally, subtracting the amount of MSW recycled estimated the total amount of MSW that can be burned to about 335,000 tonnes. In the fourth chapter the chosen position EKAS the Industrial Area of ​​Patras (Industrial Zone). Each being the plant produces steam for other industries and is walking distance from the main MSW producer of the EDP, the Municipality of Patras. Presented the Waste Transfer Station (WTS) and different methods of design. With STDs considered to be achievable economical transport and transfer of MSW to EKAS in relation to transport garbage (M / F). This controlled the economy achieved by Kallikrates City. The STD is placed in the center Kallikaratous Municipality and the sources of MSW (PPASA) are the Kapodistrian Municipalities with quantities estimated in the third chapter. Cost data obtained in part by empirical evidence of the Regions of Western Macedonia and Eastern Macedonia and Thrace as well as bibliographic references. It is concluded that the use of STD throws the transport costs of MSW in most municipalities of EDP, with few exceptions. Also controlled methods of operational research and assess their inapplicability as clear positions require siting of STDs, which are complex and difficult to assess. In the fifth chapter presents the first technical combustion of MSW and selected as a technique of combustion of MSW PIP mass burning of MSW fireplace with grills. This technique is the most widespread and most reliable data. After assessing the Low Calorific Value (KTHD) of MSW based on measurements of Karagiannidis, [Karagiannidis et al., 2010] for the heat value of MSW in Thessaloniki and the estimated composition of MSW by Economopoulos. The KTHD estimated at 10,885 Mj / kg MSW, a price equal to and greater than that which the SMR in major European countries. Even taking a simple thermal network for EKAS from the book of CE Lefas [Lefas, 1982] to produce electricity and thermal energy and the estimated yield of each. Finally considering whether EKAS can be considered administration recovery (equivalent to the mechanical and biological treatment) or disposal (equivalent of landfills) of MSW, the rate R1 introduced by the Directive 2008/98/EK and statistics of the European Confederation of EKAS (CEWEP). The R1 gets EKAS than 0.65 for only electrical energy and combined heat and power. In the sixth chapter first presents the air emissions, effluents and solid residues each. Gaseous emissions from each, using modern equipment to control air emissions remain well below the limits set in Directive 2000/76/EC. The EKAS produce ash is an inert material and safely disposed of in landfills. The fly ash produced after treatment stabilizes and then can be placed in landfills. Given of the average composition of the above and the limits set by the European Union (EU) and the U.S. Environmental Agency (EPA). Finally put the control of gaseous emissions. In chapter 7 the estimated construction cost of each and the expected revenue can be derived from the sale of electricity and thermal energy. The cost is estimated from the literature. A percentage of revenue can be calculated based on the subsidy given by the n.3851/2010 the biodegradable fraction of MSW is biomass and electricity produced from it is renewable (RES). The remaining proceeds from the production of electricity from non-biodegradable fraction can not be billed. Also, revenue from the sale of heat, are deemed to cover the construction of district heating system as a contributory benefit for the local community hosts each. The cost of EKAS compared with the present cost of disposal of MSW in landfills and less apparent. The cost of landfill is estimated at 8-35 € / tonne of MSW, while the EKAS at 10,5 - 26,125 € / tonne of MSW. In conclusion, this work proposed for the first time the combustion of MSW in the EDP. According to modern technology, combustion is a cost effective solution with minimal environmental impacts, which are limited locally, as opposed to disposal in landfills, where the impact is both local and global, and on the other hand the control of emissions limited. The large decrease in the volume of MSW (90%) achieved, minimizing the requirements of large disposal sites and mitigate the social and environmental impacts. The recoverability of electricity and thermal energy and metals, making sustainable combustion of MSW. Finally, important is the fact that energy is a large percentage of (55.4%) is considered renewable. Therefore, the inclusion of the combustion of MSW in the integrated management will provide the objective of Greece's 40% electricity from renewables by 2020 (n.3851/2010).

Incineration of municipal solid waste (MSW) is common for energy recovery, and management of municipal solid waste incineration (MSWI) ashes has received a growing attention around the world. In the U.S., generation of MSW has increased up to 65% since 1980, to the current level of 251 million tons per year with 53.8% landfilled, 34.5% recycled and composted, and 11.7% incinerated with energy recovery. In the process of incineration, MSWI ash is being produced as byproducts; about 80 to 90% of the MSWI ash is bottom ash (BA) and 10 to 20% is fly ash (FA) by weight. The current practice of the U.S. is to combine both BA and FA to meet the criteria to qualify as non-hazardous, and all combined ashes are disposed in landfills. European countries have utilized MSWI BA as beneficial construction materials by separating it from FA. The FA is mostly limited to landfill disposal as hazardous material due to its high content of toxic elements and salts. BA has been actively recycled in the areas of roadbed, asphalt paving, and concrete products in many of European and Asian countries. In those countries, recycling programs (including required physical properties and environmental criteria) of ash residue management have been developed so as to encourage and enforce the reuse of MSWI ashes instead of landfill disposal. Moreover, many studies have demonstrated the beneficial use of MSWI ashes as engineering materials with minimum environmental impacts. On the other hand, the U.S. has shown a lack of consistent and effective management plans, as well as environmental regulations for the use of MSWI ashes., Due to persistent uncertainty of engineering properties and inconsistency in the Federal and State regulations in the U.S., however, the recycling of the MSWI ashes has been hindered and they are mostly disposed in landfills. In this research work, current management practice, existing regulations, and environmental consequences of MSWI ashes utilization are comprehensively reviewed worldwide and nationwide with an emphasis of the potential area of its utilization in asphalt paving and concrete product. This research also entails a detailed chemical and microstructural characterization of MSWI BA and FA produced from a Refuse Derived Fuel (RDF) facility in Florida so that the MSWI ash is well characterized for its beneficial uses as construction materials. The material characterization includes Scanning Electron Microscopy (SEM), Energy Dispersive X-ray Spectroscopy (EDS), and X-ray Diffraction (XRD) techniques. In addition, leaching experiments have been conducted to investigate the environmental properties (e.g. leachate concentration) of BA and ash-mixed hot mix asphalt (HMA) and Portland cement concrete (PCC). Leaching results reveals the reduced leaching potential of toxic material from MSWI ashes while incorporated in HMA and PCC. Lastly, a preliminary experimental approach has been devised for the vitrification of FA which is a promising thermal process of transferring material into glassy state with higher physical and chemical integrity to reduce toxicity so that utilization of FA can be possible.

Au cours des dernières décennies, nous avons été témoins de la croissance des controverses relatives à l’incinération des déchets solides municipaux dans de nombreuses villes du monde. Cela est particulièrement vrai pour les grandes et moyennes villes en Chine. Diverses catégories d’acteurs, y compris l’État, les autorités locales, les acteurs du marché économique et de la société civile, tentent d’exercer leur influence sur la construction, l’extension et/ou l’opération des incinérateurs. Même si les controverses relatives à l’incinération des déchets solides municipaux abordées par le passé dans plusieurs disciplines, nous ne sommes pas en présence d’une véritable compréhension collective suffisante de la stabilité et du changement à l’échelle méso. La thèse traite de la question suivante: dans les débats et les affrontements autour de l’incinération, comment et jusqu’à quel point les interactions et les compétitions entre contestataires et adversaires contribuent-elles à définir un champ d’action stratégique où la structure industrielle et les politiques de gestion des déchets dominées par l’incinération sont remises en question ou reconduites ? Pour répondre à cette question, cette étude considère l’incinération des déchets solides municipaux en Chine sous l’angle d’un champ d’action stratégique. Elle essaie de clarifier ce qui se passe dans ce champ sous trois aspects: les acteurs, les actions stratégiques et les retombées politiques. Faisant appel à une démarche de recherche qualitative, un grand volume de données primaires et secondaires a été amassé, y compris 42 entretiens semi-structurés, 557 posts en ligne, des rapports de recherche, des documents d’archives, des rapports d’évaluation de l’impact sur l’environnement, des nouvelles en ligne, des données statistiques et des documents de politique. À l’aide de ces données, cette étude approfondi la compréhension des relations entre, d’un côté les acteurs s’opposant aux activités découlant de l’incinération – les contestataires – et, de l’autre, les adversaires dans le champ d’action stratégique, mettant en lumière leurs arguments respectifs. En outre, le processus par lequel les militants utilisent les réseaux sociaux pour la mobilisation du consensus a reçu une attention supplémentaire. De plus, cette étude a analysé l’évolution des interactions entre les militants et les décideurs politiques et a contextualisé la transformation du champ au cours des dernières décennies. Les résultats ont montré que les controverses autour de l’incinération des déchets solides municipaux sont allées au-delà des préoccupations pour les intérêts personnels et le bien-être environnemental. Cela permet d’introduire des explications plus nuancées comparativement aux discours conventionnels concernant les protestations contre l’incinération, fournissant une compréhension systématique de l’activisme local. Cette analyse exploratoire a permis également de mieux comprendre la signification politique et sociale des controverses publiques à travers des pratiques locales de gestion des déchets. Dans un sens plus large, la thèse permet de revoir les notions usuelles à l’égard des relations entre conflits et ordre. / The past few decades have witnessed the growth of controversies regarding municipal solid waste (MSW) incineration in many cities around the world. This is especially true when it comes to large and medium-sized cities in China. Various categories of actors—including the state, local authorities, market actors, and the civil society—seek to exert their influence on the construction, expansion, and/or operation of incinerators. Even though the controversies over MSW incineration have been discussed across a range of disciplines in previous literature, we are not in the presence of a sufficient collective understanding of stability and change of the meso-level social order. This dissertation addresses the following question: How and to what extent do interactions and competition between pro-incineration and anti-incineration groups contributes to defining a strategic action field (SAF) where the incineration-dominated industrial structure and waste disposal policies are challenged or maintained? To answer the question, this study considers MSW incineration in China an SAF and attempts to clarify what is happening in this SAF from three aspects: actors, strategic action, and policy impacts. Based on a qualitative research design, a great volume of primary and secondary data were collected, including 42 semi-structured interviews, 557 online posts, research reports, archival materials, environmental impact assessment reports, online news, statistical data, and policy documents. With the help of collected data, this study deepened the understanding of the relationship between proponents and opponents in the field of incineration and shed light on their respective arguments. In addition, the process through which activists used social media for consensus mobilization was given additional attention. Moreover, by analyzing the dynamics of the interplay between activists and policy makers, this study revealed and contextualized the evolution of the SAF over the past few decades. The findings showed that controversies around MSW incineration had gone beyond the concerns for personal interests and environmental well-being. This allows to introduce more refined explanations compared to conventional discourses regarding anti-incineration protests and provide a more nuanced understanding of local activism. This exploratory analysis also helped to better understand the political and social significance of public controversies through local practices of MSW management. In a broad sense, this dissertation makes it possible to review the usual conceptions with regard to the relations between conflict and order.

Dans un contexte accru d’économie circulaire et de valorisation des matières premières recyclées, les mâchefers d’incinération de déchets non dangereux (MIDND) constituent des déchets granulaires minéraux identifiés comme ressources renouvelables potentiellement valorisables dans la filière construction, notamment dans le domaine des matériaux cimentaires (type mortier/béton). Compte tenu de l'origine et de la nature des granulats de mâchefers, dans une finalité de concourir à une meilleure compatibilité mâchefer/ciment, il apparait essentiel en premier lieu de considérer des fractions minérales de mâchefers au mieux épurées par l’optimisation de l’enlèvement des métaux ferreux, non-ferreux et indésirables. En second temps, tenant compte des spécificités physico-chimiques résultantes des mâchefers, le choix de la base cimentaire constitue le second facteur prépondérant en sus de la nécessité de meilleure qualité de la fraction minérale de mâchefer. Le présent travail doctoral traite spécifiquement de l’apport de l’utilisation d’un ciment sulfo-alumineux dans le contexte de valorisation des mâchefers en matrice cimentaire. Des sables de mâchefers améliorés de fraction 0/2 mm ont été élaborés et utilisés pour l’étude. Dans une première partie, les résultats de formulation de mortiers cimentaires (ciment Portland, noté OPC / ciment sulfo-alumineux, noté CSA) à base de mâchefers en substitution volumique partielle du sable naturel (25, 50 et 75 %) et totale (100 %), mettent en évidence l’apport bénéfique du ciment CSA sur les résistances en compression par comparaison aux mortiers OPC. Une analyse expérimentale du réseau poreux des mortiers à 90 jours révèle que la frange de porosité supérieure à 50 nm est nettement plus faible pour les mortiers CSA. La thèse met en évidence un résultat majeur et pionnier : en interaction mâchefer, le niveau de basicité du milieu réactionnel joue un rôle prépondérant sur le potentiel de dégagement gazeux (hydrogène) après la mise en œuvre et avant la prise. Ce gaz impacte le niveau de porosité de la frange la plus grossière des mortiers durcis. La seconde partie concerne l’étude physique et microstructurale des mortiers soumis à l’attaque à l’eau pure ou à attaque sulfatique pour des substitutions volumiques de 50 et 100 %, avec les témoins pour référentiels. Les observations MEB sur les différentes matrices mettent en évidence une nette moindre sensibilité des mortiers mâchefer/CSA que des mortiers mâchefer/OPC, traduit par des porosités, fissurations et épaisseurs dégradées moindres. / In a world where circular economy and the valorization of raw materials is taking a greater importance, municipal solid waste incineration (MSWI) bottom ash is identified as potentially renewable resource in the construction field and more specifically in cementitious materials like mortar and concrete. Given the origin of the bottom ash and in order to have a better cement/MSWI bottom ash compatibility, the fraction used was as refined as possible by removing ferrous, non-ferrous and unwanted materials. The choice of the cement used is a critical factor as well because it affects the quality of the end product since MSWI bottom ash has particular physicochemical properties. The work in this PhD studies the advantages of using a sulfo-aluminate cement to valorize an improved 0/2 mm fraction of bottom ash that has been developed to be used in cementitious matrices. The first part presents the results of the mortar sample mixes containing bottom ash in a substitution by volume of the standard sand. To better highlight the effect of using a sulfo-aluminate (CSA), CSA mortars containing bottom ash were compared to a Portland cement (OPC) mortars, with substitution rates of 25 %, 50 %, 75 % and 100 % were used. A study of the porosity was then conducted at 90 days ; it shows that the pores larger to 50 nm are remarkably less present for CSA mortars. This thesis brings forward a major and innovative result : the level of alkalinity of the mortar plays an important role in the release of hydrogen gas after mixing and before setting. The presence of these gases creates large porosity in the hardened mortar samples. The second part studies the physical and microstructural aspects of the mortars after being immersed in aggressive environments : pure water and sulfate solution. The substitution rates used in this experiment were 50 % and 100 % by volume as well as the reference mortars with no bottom ash. These samples were then studied in the SEM which showed that CSA/bottom ash mortars were clearly less affected than the OPC/bottom ash mortars. This was highlighted by the porosity, the cracking and the depth of degraded zone.