Thesis (M. A. (African Languages)) -- University of Limpopo, 2022 / Ndzavisiso wa “Mivilelo ya vatlhokovetseri va Xitsonga hi ku kongomisa eka swin’wana swa switlhokovetselo swa Xitsonga swa vantshwa” wu kombisa ku vilela loku nga kona ka vatlhokovetseri hi mahanyelo ya vantshwa va tiko ra hina. Vatlhokovetseri va ringeta ku kombisa kumbe ku lemukisa vantshwa hi khombo leri va langutaneke na rona ra ku tsan’wa milawu ya khale. Eka ndzavisiso lowu ku ta kaneriwa swihlawulekisi na swivangelo swa mikhuva leyi nga amukelekiki etikweni leswi vavisaka vatlhokovetseri emoyeni. Leswi swi xopaxopiwa eka matsalwa yo hambanahambana lama nga na minkongomelo yo vilela hi vutomi bya vantshwa. Ndzavisiso lowu wu avanyisiwile hi tindzima ta ntlhanu hi mukhuva lowu: Ndzima ya 1 yi kongomisiwile eka ku hlamusela manghenelo yo angarhela ya ndzavisiso, xitatimende xa xiphiqo, xikongomelo xa ndzavisiso, nkoka wa ndzavisiso, swivutiso swa ndzavisiso, nsusumeto na nhlamuselo ya matheme. Ndzima ya 2 yi kambisisa mitirho leyi endliweke hi valavisisi eka nkarhi lowu nga hundza leyi vulavulaka hi ku vilela hi karhi hi langutile ngopfu eka ku vilela ka vatlhokovetseri hi vantshwa na swihlawulekisi ku katsa na swivangelo swa vutlhokovetseri byo vilela. Ndzima leyi yi ta kanela na mitirho ya vutlhokovetseri byo vilela eka vanhu. Ndzima ya 3 yi hlamusela maendlelo lawa ya tirhisiweke ku hlengeleta vuxokoxoko bya ndzavisiso lowu. Vuxokoxoko lebyi katsaka maendlelo ya ndzavisiso wa nkoka, makunguhatelo ya ndzavisiso, sampulu ya ndzavisiso na mahlengeletelo ya mahungu. Ndzima ya vumune yi xopaxopa switlhokovetselo swa khumekaye swa mikongomelo yo vilela hi vantshwa ku huma eka tibuku to hambanahambana ta vutlhokovetseri. Yi ta kombisa ku vilela loku nga kona eka switlhokovetselo leswi hlawuriweke. (iii) Ndzima ya vuntlhanu (5) yi ta kombisa nkatsakanyo wa ndzavisiso, leswi kumiweke eka ndzavisiso, swibumabumelo, switsundzuxo eka vantshwa na vahlayi va ntirho lowu.