<p>U disertaciji su prikazani rezultati sopstvenog eksperimentalnog istraživanja na osnovu kojih je izvršena komparativna analiza uticaja različitih vrsta lakih agregata i vrste i količine cementa na osnovna fizičko-mehanička svojstva lakoagregatnih betona. Takođe, analizirana je i mogućnost zamene dela cementa mineralnim dodacima u cilju smanjenja negativnih uticaja proizvodnje betona na životnu sredinu. Rezultati su pokazali da je primenom svih analiziranih vrsta agregata moguće dobiti konstrukcijski lakoagregatni beton, čak i sa manjim količinama cementa, odnosno sa zamenom dela cementa mineralnim dodacima, kao i da je moguće uspostaviti pouzdane korelacione veze između pojedinih svojstava betona i primenjenih komponentnih materijala.</p> / <p>In dissertation are presented results of own experimental research of a<br />comparative analysis of the impact of different types of lightweight<br />aggregates and the type and quantity of cement on basic physical and<br />mechanical properties of structural lightweight concrete. Also, the possibility<br />of replacing part of cement with mineral admixtures is analyzed in order to<br />reduce the negative impact of concrete production on the environment. The<br />results showed that it is possible to obtain structural lightweight aggregate<br />concrete with all types of lightweight aggregates and even with lower<br />quantities of cement or with a replacement of part of a cement with mineral<br />admixtures. Also, it is possible to establish a reliable correlation between<br />certain properties of concrete and used component materials.</p>

<p>U disertaciji su prikazani rezultati sopstvenog eksperimentalnog istraživanja mogućnosti primjene biopepela, nastalog sagorjevanjem žetvenih ostataka, kao mineralnog dodatka u cementnim kompozitima: malterima i betonima. Istraživanje je zasnovano na komparativnoj analizi 27 vrsta maltera u kojima je varirana vrsta biopepela i vrsta sitnozrnog agregata i 12 vrsta betona koje se razlikuju u vrsti veziva i u krupnom agregatu. Na očvrslom malteru su ispitani: konzistencija, čvrstoća pri pritisku i kapilarno upijanje vode, a na očvrslom betonu ispitivani su kapilarno upijanje vode, skupljanje pri sušenju, čvrstoća pri pritisku, dinamički modul elastičnosti, otpornost na habanje, vodonepropustljivost i čvrstoća na savijanje. Istaknuto je da se primjenom biopepela kao zamjene dijela cementa mogu dobiti konstrukcijski malteri i betoni, odnosno betoni sa zadovoljavajućim fizičkim i mehaničkim karakteristikama.</p> / <p>The dissertation presents the results of an own experimental research on the possibility of using biomass ash as a mineral additive in cement composites: mortar and concrete. The research is based on a comparative analysis of 27 types of mortars in which the type of biomass ash and the type of fine-grained aggregate were varied, as well as 12 types of concrete that differ in the type of binder and coarse aggregate. Following properties were tested on hardened mortars: consistency, compressive strength and capillary water absorption, and on hardened concrete: capillary water absorption, drying shrinkage, compressive strength, dinamic modulus of elasticity, wear resistance, waterpermeability and flexural strength. It was pointed out that biomass ash can be used as a replacement of a part of cement, thereby obtaining satisfactory physical and mechanical characteristics.</p>