Στην παρούσα εργασία, με βάση κυρίως ορισμένα κείμενα από το Υπόμνημα του Πρόκλου στον πλατωνικό διάλογο Τίμαιος, επιχειρήθηκε η μελέτη του τρόπου με τον οποίο ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος, Πρόκλος, προσεγγίζει με γενικευμένο τρόπο ανάλυσης και ερμηνείας την ύπαρξη των αρετών, προκειμένου να προτείνει πολιτικές απόψεις εξετάζοντας συγκεκριμένες δομές οι οποίες εδράζονται στη φύση και οι οποίες αρθρώνουν ένα ολοτελές συνεκτικό σύστημα. Ειδικότερα, όσα εξετάσθησαν μπορούν να καταταγούν στις ακόλουθες συμπερασματικές κατηγορίες:
Α. Αναλύονται οι έννοιες της πολυαιτιότητας και της μονοαιτιότητας, όσον αφορά στην εξέλιξη τόσο των όντων όσο και των αρετών από τις οποίες αυτά διέπονται στο σύνολο των δραστηριοτήτων τους, με την προοπτική μίας άνευ όρων δημιουργικότητας, η οποία έχει μία κοινή έλλογη πηγή και εξακτινώνεται με την ποικιλία των αρμοδιοτήτων. Το ένα πολιτικό αρχέτυπο πολλαπλασιάζει τον ανεξάντλητο πλούτο του.
Β. Επισημαίνονται, επίσης, οι λειτουργίες του Αυτοπροσδιορισμού και του Ετεροπροσδιορισμού των όντων κατά τη διαδικασία της εσωτερικής διαλεκτικής ανάπτυξης-λειτουργίας του φυσικού σύμπαντος, στον βαθμό, βέβαια, που προσιδιάζει στο καθένα. Στο πολιτικό σύστημα θα διατυπώναμε λόγο για αυτονομοθέτηση και για συνειδή υπαγωγή σε έναν σκοπό που κορυφώνει το αξιόλογο στο σύνολο των πτυχών του.
Γ. Παρατηρήσαμε πώς μέσα από την Αποκλειστική κατοχή ιδιοτήτων τα όντα εξασφαλίζουν τη διαιώνιση της ύπαρξής τους, μέσω όμως της Μεταβίβασης αυτών στα επόμενα είδη του γένους στο οποίο το καθένα ανήκει, στοιχείο που προσδίδει θετικό αξιολογικό πρόσημο σε κάθε φυσικό ον, τόσο ως υποδεκτικό όσο και ως δοτικό. Η πρόσληψη διαμορφώνει ένα ύψιστο καθήκον, ώστε να μετασχηματισθεί σε προσφορά, οπότε η θετική κατάσταση υπόκειται σε ανανεώσεις. Στο κοινωνικό σώμα τα ανωτέρω κορυφώνονται στην συνειδητή αποδοχή της αλληλεγγύης.
Δ. Το σύστημα των αρετών, επιπρόσθετα, παρουσιάζεται ως προϋπόθεση μιας έλλογης συνεκτικής και ολοτελούς λειτουργίας του φυσικού και του κοινωνικού συστήματος. Και σημειωτέον ότι δεν εξαντλούνται στην καταγραφή της κανονιστικότητας αλλά και στον αισθητικό τρόπο με τον οποίο μπορεί να αποτυπωθεί, ώστε όχι μόνον να καταφάσκει στο κάλλος αλλά και να προσκαλεί σε σχέσεις μέσω της παρουσίας του.
Επιπλέον των ανωτέρω, έχουμε να καταγράψουμε και τα ακόλουθα:
1. Η φυσιολογία, η πολιτική και η ηθική φιλοσοφία στο σύστημα του Πρόκλου προσδιορίζονται και νοηματοδοτούνται διά της αναγωγής τους στην σφαίρα της μεταφυσικής και άρα δεν εξαντλείται η σημασία τους στις αυτοαιτιολογήσεις τους.
2. Η αρχή του ιδιαίτερου και του ανεπανάληπτου θεμελιώνουν την ύπαρξη της εγγενούς αξίας στα όντα του φυσικού σύμπαντος και άρα τον σεβασμό που πρέπει να αποδίδεται στην υπόστασή τους.
3. Το κοινοτιστικό πνεύμα δρα ως αποκλεισμός της αυθαιρεσίας, του υποκειμενισμού, και, κατ’ επέκταση, και του προσωπικού συμφέροντος, το οποίο και σε σχάσεις οδηγεί και το συντεχνιακό φρόνημα αναπτύσσει.
4. Η αρχή της αρμοδιότητας και της εξειδικευμένης επιτηδειότητας δρουν αξιακά στα όντα, προσδίδοντας στο καθένα τον ρόλο που του αντιστοιχεί, στο πλαίσιο μίας κοινότητας που έχει επίγνωση των στόχων που πρέπει να επιτελέσει, ως οριζόντων την ιστορικότητά της, ή άλλως την αυτοπραγμάτωσή της.
5. Η αναλογία στη σχέση των μερών του φυσικού σύμπαντος, η οποία διέπει οιαδήποτε οντική περίπτωση, υποδεικνύει τα πρότυπα σύμφωνα με τα οποία το κάθε ον λειτουργώντας οικείως αλλά και σύμφωνα με τις καθολικές αρχές θα επιτύχει την ομοίωση με το θείον. Η εν λόγω διαύγαση της ύπαρξης στο Εκείθεν θέτει ρητώς στο περιθώριο το ιδιοκτησιακό φρόνημα και την νοοτροπία της ποσοτικής αποτελεσματικότητας, υπό την έννοια πως ό,τι είναι φυσικό και προκύπτει από το θείον συνεπαγωγικώς είναι αύταρκες.
6. Ο κεφαλαιωτικός ρόλος της δικαιοσύνης, σύμφωνα με τον οποίον επιτυγχάνεται η εύτακτη και αρμονική συνύπαρξη των μερών του συνόλου του υπαρκτού, συνιστά αδιαπραγμάτευτο παράγοντα ως προς την επιλογή του. Η δικαιοσύνη δεν είναι παρά έκφραση του παγκοσμίου πνεύματος, καθότι έχει καθολική εφαρμογή και δεν επηρεάζεται από την περιπτωσιακότητα και ανεξάρτητα μάλιστα από την κατεύθυνση που προσλαμβάνουν οι νομιναλιστικές εκδοχές. / At the present dissertation a penetrative scrutiny on the comments of the neoplatonic philosopher Proclus on the platonic dialogue Timaius is attempted, which present in an analytical and synthetic way the whole of the ancient Greek cosmology. Right from the beginning we apprehend that we have before us a rational, coherent and complete system of natural sciences. In this system we permeate through to read the theological and philosophical premises, which are considered to be revealed in a sensate way, through the creation and evolution of the natural universe, and are interpreted through the use of allegorical speech in every description of any natural phenomenon whatsoever. Through our analysis, we are going to conclude that Proclus does indeed move forward with physical science, originally combining it with practical Reason both as ethical and as political philosophy. With justice being the leading thread, hand in hand with prudence, he introduces the system of virtues both in nature and in society. Since nature itself contains virtues, which are based on divine offerings, the structure of social reality should be in analogy with them. Therefore, the philosopher’s proposal is formulated indirectly but clearly: if society doesn’t function properly, it is called upon to make its self-regulations, based on rules which have already been introduced by nature and God. Otherwise it is alienated.
| Identifer | oai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/8023 |
| Date | 07 October 2014 |
| Creators | Παρασκευοπούλου, Αικατερίνη |
| Contributors | Τερέζης, Χρήστος, Paraskevopoulou, Aikaterini, Περδικούρη, Ελένη, Σταυριανέας, Στασινός |
| Source Sets | University of Patras |
| Language | gr |
| Detected Language | Greek |
| Type | Thesis |
| Rights | 6 |
Page generated in 0.0029 seconds