No description available.

No description available.

No description available.

It is the aim of this thesis to provide a systematic account of Plotinus' theory of the Soul. One main focus is on the so-called hypostasis Soul, an entity which Plotinus introduced into philosophy and which has been hardly considered in the literature up to now. I discuss why Plotinus introduced it, what it is, and what its relation is to individual souls.

Στην παρούσα εργασία, με βάση κυρίως ορισμένα κείμενα από το Υπόμνημα του Πρόκλου στον πλατωνικό διάλογο Τίμαιος, επιχειρήθηκε η μελέτη του τρόπου με τον οποίο ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος, Πρόκλος, προσεγγίζει με γενικευμένο τρόπο ανάλυσης και ερμηνείας την ύπαρξη των αρετών, προκειμένου να προτείνει πολιτικές απόψεις εξετάζοντας συγκεκριμένες δομές οι οποίες εδράζονται στη φύση και οι οποίες αρθρώνουν ένα ολοτελές συνεκτικό σύστημα. Ειδικότερα, όσα εξετάσθησαν μπορούν να καταταγούν στις ακόλουθες συμπερασματικές κατηγορίες: Α. Αναλύονται οι έννοιες της πολυαιτιότητας και της μονοαιτιότητας, όσον αφορά στην εξέλιξη τόσο των όντων όσο και των αρετών από τις οποίες αυτά διέπονται στο σύνολο των δραστηριοτήτων τους, με την προοπτική μίας άνευ όρων δημιουργικότητας, η οποία έχει μία κοινή έλλογη πηγή και εξακτινώνεται με την ποικιλία των αρμοδιοτήτων. Το ένα πολιτικό αρχέτυπο πολλαπλασιάζει τον ανεξάντλητο πλούτο του. Β. Επισημαίνονται, επίσης, οι λειτουργίες του Αυτοπροσδιορισμού και του Ετεροπροσδιορισμού των όντων κατά τη διαδικασία της εσωτερικής διαλεκτικής ανάπτυξης-λειτουργίας του φυσικού σύμπαντος, στον βαθμό, βέβαια, που προσιδιάζει στο καθένα. Στο πολιτικό σύστημα θα διατυπώναμε λόγο για αυτονομοθέτηση και για συνειδή υπαγωγή σε έναν σκοπό που κορυφώνει το αξιόλογο στο σύνολο των πτυχών του. Γ. Παρατηρήσαμε πώς μέσα από την Αποκλειστική κατοχή ιδιοτήτων τα όντα εξασφαλίζουν τη διαιώνιση της ύπαρξής τους, μέσω όμως της Μεταβίβασης αυτών στα επόμενα είδη του γένους στο οποίο το καθένα ανήκει, στοιχείο που προσδίδει θετικό αξιολογικό πρόσημο σε κάθε φυσικό ον, τόσο ως υποδεκτικό όσο και ως δοτικό. Η πρόσληψη διαμορφώνει ένα ύψιστο καθήκον, ώστε να μετασχηματισθεί σε προσφορά, οπότε η θετική κατάσταση υπόκειται σε ανανεώσεις. Στο κοινωνικό σώμα τα ανωτέρω κορυφώνονται στην συνειδητή αποδοχή της αλληλεγγύης. Δ. Το σύστημα των αρετών, επιπρόσθετα, παρουσιάζεται ως προϋπόθεση μιας έλλογης συνεκτικής και ολοτελούς λειτουργίας του φυσικού και του κοινωνικού συστήματος. Και σημειωτέον ότι δεν εξαντλούνται στην καταγραφή της κανονιστικότητας αλλά και στον αισθητικό τρόπο με τον οποίο μπορεί να αποτυπωθεί, ώστε όχι μόνον να καταφάσκει στο κάλλος αλλά και να προσκαλεί σε σχέσεις μέσω της παρουσίας του. Επιπλέον των ανωτέρω, έχουμε να καταγράψουμε και τα ακόλουθα: 1. Η φυσιολογία, η πολιτική και η ηθική φιλοσοφία στο σύστημα του Πρόκλου προσδιορίζονται και νοηματοδοτούνται διά της αναγωγής τους στην σφαίρα της μεταφυσικής και άρα δεν εξαντλείται η σημασία τους στις αυτοαιτιολογήσεις τους. 2. Η αρχή του ιδιαίτερου και του ανεπανάληπτου θεμελιώνουν την ύπαρξη της εγγενούς αξίας στα όντα του φυσικού σύμπαντος και άρα τον σεβασμό που πρέπει να αποδίδεται στην υπόστασή τους. 3. Το κοινοτιστικό πνεύμα δρα ως αποκλεισμός της αυθαιρεσίας, του υποκειμενισμού, και, κατ’ επέκταση, και του προσωπικού συμφέροντος, το οποίο και σε σχάσεις οδηγεί και το συντεχνιακό φρόνημα αναπτύσσει. 4. Η αρχή της αρμοδιότητας και της εξειδικευμένης επιτηδειότητας δρουν αξιακά στα όντα, προσδίδοντας στο καθένα τον ρόλο που του αντιστοιχεί, στο πλαίσιο μίας κοινότητας που έχει επίγνωση των στόχων που πρέπει να επιτελέσει, ως οριζόντων την ιστορικότητά της, ή άλλως την αυτοπραγμάτωσή της. 5. Η αναλογία στη σχέση των μερών του φυσικού σύμπαντος, η οποία διέπει οιαδήποτε οντική περίπτωση, υποδεικνύει τα πρότυπα σύμφωνα με τα οποία το κάθε ον λειτουργώντας οικείως αλλά και σύμφωνα με τις καθολικές αρχές θα επιτύχει την ομοίωση με το θείον. Η εν λόγω διαύγαση της ύπαρξης στο Εκείθεν θέτει ρητώς στο περιθώριο το ιδιοκτησιακό φρόνημα και την νοοτροπία της ποσοτικής αποτελεσματικότητας, υπό την έννοια πως ό,τι είναι φυσικό και προκύπτει από το θείον συνεπαγωγικώς είναι αύταρκες. 6. Ο κεφαλαιωτικός ρόλος της δικαιοσύνης, σύμφωνα με τον οποίον επιτυγχάνεται η εύτακτη και αρμονική συνύπαρξη των μερών του συνόλου του υπαρκτού, συνιστά αδιαπραγμάτευτο παράγοντα ως προς την επιλογή του. Η δικαιοσύνη δεν είναι παρά έκφραση του παγκοσμίου πνεύματος, καθότι έχει καθολική εφαρμογή και δεν επηρεάζεται από την περιπτωσιακότητα και ανεξάρτητα μάλιστα από την κατεύθυνση που προσλαμβάνουν οι νομιναλιστικές εκδοχές. / At the present dissertation a penetrative scrutiny on the comments of the neoplatonic philosopher Proclus on the platonic dialogue Timaius is attempted, which present in an analytical and synthetic way the whole of the ancient Greek cosmology. Right from the beginning we apprehend that we have before us a rational, coherent and complete system of natural sciences. In this system we permeate through to read the theological and philosophical premises, which are considered to be revealed in a sensate way, through the creation and evolution of the natural universe, and are interpreted through the use of allegorical speech in every description of any natural phenomenon whatsoever. Through our analysis, we are going to conclude that Proclus does indeed move forward with physical science, originally combining it with practical Reason both as ethical and as political philosophy. With justice being the leading thread, hand in hand with prudence, he introduces the system of virtues both in nature and in society. Since nature itself contains virtues, which are based on divine offerings, the structure of social reality should be in analogy with them. Therefore, the philosopher’s proposal is formulated indirectly but clearly: if society doesn’t function properly, it is called upon to make its self-regulations, based on rules which have already been introduced by nature and God. Otherwise it is alienated.

Η παρούσα εργασία αντιπροσωπεύει μία απόπειρα για συστηματική μελέτη και εξέταση του μεταφυσικού - οντολογικού ζητήματος το οποίο αναφέρεται στην ύπαρξη των Ιδεών ως μεταφυσικών πραγματικοτήτων, οι οποίες μέσω της εμμενούς παρουσίας τους στον φυσικό, αισθητό κόσμο αποτελούν τρόπον τινά την οντολογική προύπόθεση του αισθητού κόσμου. / Proclus refers to platonic ideas as the paradigmatic forms of Parmenides, which with their immanence, affect the sensible natural world.

Σκοπός της παρούσης εργασίας είναι να αποκαλύψει τον διαλεκτικό χαρακτήρα της παιδαγωγικής σχέσης του Σωκράτη με τον Αλκιβιάδη, όπως αυτή αναδεικνύεται και σχολιάζεται στον Ἀλκιβιάδην τόν πρῶτον του Πρόκλου, τον σημαντικότερο και τον πιο οξυδερκή ίσως πλατωνικό σχολιαστή. Αρχικά, θα επιχειρηθεί μία πρώτη προσέγγιση με τον σχολιασμό σημείων που αφορούν στη διαλεκτική, σε συνάρτηση με την παιδαγωγική σχέση που σταδιακά κτίζεται, ορίζοντας τις βασικές έννοιες, θεωρητικής πλαισίωσης, όπως είναι η μαιευτική, η άγνοια, η κάθαρση κ.ά. Στη συνέχεια, θα παρουσιασθούν σύμφωνα με την αναλυτική μέθοδο οι έννοιες των πιο σημαντικών χωρίων. / -

Στην ανά χείρας εργασία επιχειρήθηκε η μελέτη του τρόπου με τον οποίο ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος Πρόκλος προσεγγίζει τους μύθους έχοντας ως κύριες αναφορές του τόσο το επικό έργο του Ομήρου όσο και τον διάλογο του Πλάτωνα Πολιτεία. Κύριο μέλημα του Πρόκλου είναι η συμφιλίωση του επικού ποιητή, του Ομήρου, και του φιλόσοφου, του Πλάτωνα, αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν και περιγράφουν την υπερβατική πραγματικότητα και τις αντανακλάσεις της στο εμπειρικό θνητό γίγνεσθαι. Πιο συγκεκριμένα, ο Όμηρος εκφράζει τις σκέψεις του με έναν αφηγηματικό, αλληγορικό τρόπο, σε αντίθεση με τον Πλάτωνα που τις εκφράζει με επιστημονικό. Και εδώ επέρχεται η φαινομενική σύγκρουση των δύο κορυφαίων εκφραστών του πνεύματος, την οποία επιχειρεί εύστοχα να υπερκεράσει ο Πρόκλος. Εν προκειμένω, μέσω της αναλυτικής προσπάθειάς του να ερμηνεύσει τους συμβολισμούς των μύθων του Ομήρου και τις αντίστοιχες παραθέσεις του επιστημονικού έργου του Πλάτωνα περί της ίδιας θεματολογίας αποκαλύπτεται και η ολιστική θεωρία του νεοπλατωνικού στοχαστή. Πιο συγκεκριμένα, επιλαμβάνονται της ερευνάς του θέματα που σχετίζονται με την δικαιοσύνη και την τιμωρία, την σωφροσύνη, την ζωή σύμφωνα με την αρετή και την ανόσια ζωή, τον ανθρωπομορφισμό των θεών, την υπερβατική και την επίγεια πραγματικότητα, τον έρωτα ως πηγής δημιουργίας και πρόνοιας, την φιλοχρηματία και την ατομική ευθύνη. Αφορμώμενος από αυτή την θεματολογία των μύθων θέτει τις δικές του σκέψεις και εξάγει τα δικά του συμπεράσματα δομώντας την ολιστική σκέψη του, η οποία χαρακτηρίζεται από μία τάση εναρμόνισης των διάφορων φιλοσοφικών κλάδων, όπως η Μεταφυσική, η Ηθική, η Πολιτική, η Γνωσιολογία, η Θεολογία κ.α.. Τοιουτοτρόπως, ανακαλύπτουμε τον τρόπο σκέψης του και τις πνευματικές εξακτινώσεις του, τις οποίες στοιχειοθετεί σε ένα επαρκώς οργανωμένο και άρτια εκφρασμένο σύστημα. Επιπλέον, ο Λύκιος φιλόσοφος, ως γνώστης της εξέλιξης του συνόλου της ελληνικής σκέψης και φιλοσοφίας χειρίζεται με απεριόριστη οξύνοια κάθε θέμα όπως αυτό αποτυπώνεται μέσα από τα κείμενα του παρελθόντος. Ως εκ τούτου, μελετά ακόμα και το πώς η ίδια θεματική συνάφεια αναλύεται από διαφορετικούς φιλοσόφους διαμορφώνοντας μία ολική και στέρεη θεώρηση περί της συγγραφικής ποιότητάς τους. Υπό αυτό το πρίσμα φανερώνεται ενώπιόν μας η άποψη του Πρόκλου για την παράδοση και την ιστορία ως ενός ενιαίου εξελικτικού πλαισίου, μέσα στο οποίο κάθε σκέψη και κάθε ενέργεια αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης και αρχή της επόμενης μέσω μίας αναδιπλούμενης δραστηριότητας, κατά την οποία αφομοιώνεται κάθε νέα προοπτική ενός ζητήματος και στην συνέχεια αποτελεί η ίδια ερέθισμα για την ανάδειξη της επόμενης. Υπό αυτή την λογική, παρατηρούμε πως η σκέψη του νεοπλατωνικού σχολάρχη κινείται σε τροχιές ολιστικές, οι οποίες κατευθύνονται από την αρχή της συνέχειας και της αλληλοπεριχώρησης των διαφόρων θεμάτων. Εν κατακλείδι, στην ανά χείρας εργασία σε πρώτο επίπεδο θα παραθέσουμε την ερμηνευτική ανάλυση του Πρόκλου σχετικά με τους μύθους όπως αυτοί χρησιμοποιούνται από τον Όμηρο και τον Πλάτωνα. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, θα επισημάνουμε τις ηθικές και τις πολιτικές προεκτάσεις αυτής της ανάλυσής του εξάγοντας ορισμένα συμπεράσματα. Τέλος, σε τρίτο επίπεδο θα παραθέσουμε ορισμένους πίνακες, στους οποίους καταγράφονται όλες οι έννοιες όπως αυτές εμφανίζονται στο πρωτότυπο κείμενο του νεοπλατωνικού σχολάρχη Εις τας Πλάτωνος Πολιτείας Υπόμνημα Ά και θα τις εξετάσουμε ως προς τον χαρακτηρισμό τους και την τοποθέτησή τους στους αντίστοιχους φιλοσοφικούς κλάδους, αποδεικνύοντας και μέσω αυτή της αναλυτικής προσέγγισης το ολιστικό σύστημα του σχολάρχη της Ακαδημίας. / The role of myths in the realization of political telology by Proclos.

Η παρούσα μελέτη εδράζεται κυρίως σε σχόλια του Πρόκλου μέσα από την εκτενή πραγματεία του Εις τον Τίμαιον Πλάτωνος όπου διαπιστώνουμε ότι ως εν ταυτώ επιστήμων και μεταφυσικός προσεγγίζει το φυσικό περιβάλλον με βάση ένα παράδειγμα τελολογικό, θείων προδιαγραφών σύμφωνα με το οποίο εντοπίζει στις διαδικασίες του μία προϊούσα βελτιωτική εξέλιξη, η οποία θα το οδηγήσει μέσα από αυστηρές κανονικότητες στην ολοκλήρωσή του. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό το ότι, με το να αποδίδει στο κοσμικό σύμπαν και προσωπικά ιδιώματα, το παρουσιάζει να αρθρώνεται στην εξέλιξή του με ορμικά, βουλητικά και έλλογα στοιχεία. Παρουσιάζει δηλαδή ένα σύμπαν να αφομοιώνει βαθμιαία το σύνολο των θείων χορηγιών και να πορεύεται με συνειδητό τρόπο στην πραγμάτωση των δυνατοτήτων που άνωθεν έχει λάβει. Παρ’ όλο που ο Πρόκλος επιμένει ιδιαίτερα στο να χρησιμοποιεί τα μαθηματικά και την φυσική επιστήμη, οι τελικές εκτιμήσεις του σε κάθε περίπτωση είναι θεολογικές, με ισχυρή πάντως την στήριξη της φιλοσοφίας τόσο από πλευράς ιστορικής όσο και συστηματικής. Προβάλλει ένα σύμπαν το οποίο συνεχώς πορεύεται στο να εξομοιωθεί με το θείον και έτσι να υπερβεί τις όποιες ατέλειες έχει, οι οποίες περιορίζουν – έστω και όχι σε μόνιμη βάση - την ανταπόκρισή του στην πληρότητα. Από έναν τέτοιο σχεδιασμό απουσιάζουν το οιοδήποτε μοντέλο περιγραφής που στηρίζεται στην τυχαιότητα, η επιμονή στον εντοπισμό απόλυτα προβλέψιμων καταστάσεων μηχανιστικής μετάβασης από το προηγούμενο στο επόμενο και η αναζήτηση νόμων που έχουν αποκλειστικά και μόνον φυσικοεμπειρική εξήγηση και κινούνται στον ορίζοντα της τυπικής επαναληπτικότητας. Υπό τους ανωτέρω όρους, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι διατυπώνεται μία θεωρία του οικοκεντρισμού καθώς το φυσικό περιβάλλον αντιμετωπίζεται ως ολότητα οργανική, όπου αναγκαστικά αποκλείονται οι διορθωτικές παρεμβάσεις μιας τάξης ορισμένων όντων σε βάρος κάποιων άλλων αφού δεν αποδίδεται προτεραιότητα σε κυριαρχικού τύπου ιεραρχήσεις αλλά σ’ εκείνη την αμοιβαιότητα που διασώζει την ιδιαιτερότητα των συμβαλλομένων παραγόντων. Τα ανωτέρω, μάλιστα, συναρτώνται με μία επιμελημένη οριοθέτηση του ζητήματος περί των αξιών και των γενικότερων προϋποθέσεων που συστηματικά το διαμορφώνουν. / The present study is grounded upon Proclus’ comments in his On Plato’s Timaeus. Taking the point of view of both a metaphysician and scientist, Proclus approaches to the problem of natural environment on the basis of a teleological and theological paradigm. According to that paradigm, the environment is subject to a process of development thanks to which (and by means of austere regularities) it will be lead to its accomplishment. It is suggestive that Proclus assigns to cosmos/universe personal features and, hence, attributes to it features of a rational and willing nature. In this way, the universe is presented as gradually absorbing the whole of divine assignments and as processing, in a conscious way, towards the realisation of the possibilities it has been endowed with. Even though Proclus keeps on using mathematics and physical sciences, his final claims are theological, albeit supported by philosophical claims with historical and systematic character. The universe tends to be assimilated with the divine and to overcome thereby the deficiencies which limit, though temporarily, its fulfilling the demand of integrity. In Proclus’ system there is no pattern of accidental outcomes, no reference to explanations of mechanical character and no appeal to mere physico-empirical laws which explain physical regularities. The present study claims that Proclus formulates an eco-centric theory, since the physical environment is considered an organic totality, within which there is no place for interventions at the expense of undermining a certain kind of beings and, correlatively, for any privilege accorded to hierarchically higher kinds of beings. Instead, this universe is grounded on such mutual a dependence which presupposes the particularity of beings.

Η παρούσα εργασία θα ασχοληθεί με το θέμα της αυτογνωσίας και τις γνωσιολογικές και παιδαγωγικές πλαισιώσεις της κατά τον τρόπο που εμφανίζεται στο Υπόμνημα στον Πρώτο Αλκιβιάδη του Πρόκλου, ιδωμένη υπό το πρίσμα, κατά κύριο λόγο της φιλοσοφίας, όπως αυτή εκλαμβανόταν την εποχή εκείνη. Στο πρώτο μέρος της εργασίας θα ασχοληθούμε με έννοιες-κλειδιά που θα βοηθήσουν την κατανόηση των επιχειρημάτων και των συλλογισμών του Πρόκλου. Στη συνέχεια, αφού αναφερθούν στο δεύτερο μέρος τα σχετικά με τους νεοπλατωνικούς καθώς και με τη δράση και τα έργα του Πρόκλου, θα γίνει μία γενική παρουσίαση των βασικών σημείων του πλατωνικού διαλόγου Αλκιβιάδης, που υπομνηματίζεται συστηματικά από τον Πρόκλο, για να μεταβούμε στον ενδελεχή σχολιασμό, των αποσπασμάτων του νεοπλατωνικού σχολάρχη σχετικά με την αυτογνωσία και την σημασία της, κατά κύριο λόγο, στην παιδαγωγική (§ 5.15- § 19.12). / This paper will deal with the issue of self-awareness into cognitive and pedagogical frameworks in the manner shown in the Proclus’ Υπόμνημα στον Πρώτον Αλκιβιάδην. The main purpose is to give a detailed commentary of the neoplatonic Principal on self-awareness mainly in pedagogy.