Return to search

Die multiversiteit : 'n ideologiekritiese studie van Clark Kerr se pluralistiese universiteitsidee / Derick Victor Correia

Die multiversiteit is ʼn term wat Clark Kerr in 1963 gebruik het om die pluralistiese karakter van die Amerikaanse universiteit te beskryf. In dié studie is daar gepoog om aan te toon dat ʼn pluralistiese begronding van die universiteit ruimte laat vir ideologiese beïnvloeding. Terwyl die pluralisme voorgee om geen waardeoordele te hê nie, word die teendeel hiervan in die geskiedenis van die Amerikaanse universiteite waargeneem. Daar moet in ag geneem word dat die pluralisme in Amerika binne ʼn sekulêre milieu ontstaan het. Binne die omgewing is die religieuse begrondinge van die universiteit bevraagteken en dit lei daartoe dat die meeste Amerikaanse universiteite Christelike waardes met sekulêre waardes vervang het. Daar word in die studie geargumenteer dat die sekulêre vakuum wat geskep is ruimte laat vir die ontwikkeling van ideologieë.
Een van die kenmerke van ideologieë is hulle totalitêre invloed. Terwyl Kerr uitgaan van ʼn pluralistiese standpunt eindig hy met spore van verskeie ideologieë in sy universiteitsmodel. Die identifisering van die ideologieë wys daarop dat daar waarskynlik teenstrydighede teenwoordig is in Kerr se universiteitsmodel. Die kernteenstrydigheid is dat Kerr enige totaliserende religieuse begronding van die universiteit probeer vermy, maar in die proses ʼn slagoffer word van drie leidende ideologieë. Vanuit Kerr se 1963-geskrif “The Uses of the University” is daar sterk spore geïdentifiseer van die geloof in voortdurende vooruitgang, nasionalisme en ekonomisme.
In Kerr se beskrywing van die geskiedenis van die universiteit kom hy tot die gevolgtrekking dat die universiteit genoodsaak word om voortdurend aan te pas by die tye. Die geloof in voortdurende vooruitgang speel hier ʼn leidende rol. Die noodsaak van verandering word deur Kerr so sterk beklemtoon dat hy dikwels praat van die “imperatiewe van verandering”. Die veranderinge word in ʼn ewolusionistiese sin beskou as noodsaaklik vir ‘n universiteit se oorlewing. Kerr distansieer hom om dié rede van die historiese eenheidstrewe van die universiteit. Die eenheid van die universiteit is voorheen gekenmerk deur die woord uni van uni-versiteit. Daar word geargumenteer dat die universiteit nie meer ʼn gemeenskap van dosente en studente is nie, en dat daar nie meer iets soos eenheid in die wetenskap moontlik is nie. Kerr se oplossing is om eerder die pluralistiese begronding van die universiteit te omhels, juis omdat dit volgens hom meer bevorderlik is vir vooruitgang. Kerr noem die postmoderne Amerikaanse universiteit om hierdie rede ʼn multi-versiteit. Hy onderskei die Amerikaanse multiversiteit van ouer Duitse en Engelse universiteitsmodelle, met die oogmerk om aan te toon dat die Amerikaanse universiteit op die voorpunt van verandering staan. Daar sal geagumenteer word dat die strewe na voortdurende vooruitgang ideologies bepaal is.
Die nasionalistiese motief van die Amerikaanse universiteit kan nie losgemaak word van die geskiedenis van die Amerikaanse universiteit nie. Vanaf die Tweede Wêreldoorlog en die einde van die Koue Oorlog was die Amerikaanse universiteit vir ʼn tydperk van ongeveer 50 jaar intens betrokke by navorsing in sake van nasionale belang. In dié tyd word die taak van nasionale diens tot ʼn hooftaak van die universiteit verhef. Kerr beskryf hoe die staat se betrokkenheid te midde van verskeie probleme tog voordelig was vir Amerika as ʼn nasie.
Na die skielike einde van die Koue Oorlog het die Amerikaanse universiteite al hoe meer betrokke geraak by die sakewêreld. Hoewel die kommersialisering van universiteite eers sedert die einde van die Koue Oorlog spoed opgetel het, het Kerr reeds in 1963 voorspel dat universiteite toenemend die vorm van ʼn besigheid sal vertoon. Hy beskryf die universiteit as ʼn kennisindustrie wat die doel het om kennis op ʼn groot skaal te produseer. Die ekonomiese motief word hier verhef tot een van die hooftake van die universiteit.
In hierdie studie is daar gepoog om aan te toon dat die pluralistiese universiteitsmodel wat Kerr voorstaan nie vry is van ideologiese beïnvloeding nie. Tog is daar nie een religieuse vertrekpunt wat aan die hoof van die multiversiteit staan nie. Daar is eerder sprake van verskeie potensiële ideologieë wat dreig om die universiteit permanent te verander.
Die ideologie van voortdurende voortuitgang dreig om die universiteit van sy historiese wortels te vervreem. Wanneer die universiteit, in diens van die Amerikaanse nasionalisme, diens aan die nasie as sy hoogste taak beskou, het dit byvoorbeeld uitgeloop op die vervaardiging van genoeg kernwapens om die aarde tien maal te vernietig. Waar die universiteit strewe om volgens besigheidsnorme ingerig te word, het dit ʼn dehumaniserende uitwerking op dosente en studente.
Dit alles dui daarop dat daar vandag ʼn groot gevaar bestaan dat die universiteit op ideologiese wyse vir eie gewin misbruik kan word deur die samelewing, deur die nasie en deur die sakewêreld. In Kerr se boek “The Uses of the University” skryf hy optimisties oor die verskeie nuwe gebruikers van die universiteit. In hierdie studie word daar meer pessimisties gewys op die gevare van ideologiese beïnvloeding wanneer die universiteit toelaat dat ander aan haar voorskryf wat haar eintlike taak en roeping in die wêreld is. / MPhil, North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

Identiferoai:union.ndltd.org:netd.ac.za/oai:union.ndltd.org:nwu/oai:dspace.nwu.ac.za:10394/14227
Date January 2014
CreatorsCorreia, Derick Victor
Source SetsSouth African National ETD Portal
Languageother
Detected LanguageUnknown
TypeThesis

Page generated in 0.0023 seconds