Με την πραγματικότητα των υπέρογκων και ολοένα αυξανόμενων πηγών κειμένου στο διαδίκτυο, καθίστανται αναγκαία η ύπαρξη μηχανισμών οι οποίοι βοηθούν τους χρήστες ώστε να λάβουν γρήγορες απαντήσεις στα ερωτήματά τους. Η δημιουργία περιεχομένου, προσωποποιημένου στις ανάγκες των χρηστών, κρίνεται απαραίτητη σύμφωνα με τις επιταγές της συνδυαστικής έκρηξης της πληροφορίας που είναι ορατή σε κάθε ``γωνία'' του διαδικτύου. Ζητούνται άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις ώστε να ``τιθασευτεί'' αυτό το χάος πληροφορίας που υπάρχει στον παγκόσμιο ιστό, λύσεις που είναι εφικτές μόνο μέσα από ανάλυση των προβλημάτων και εφαρμογή σύγχρονων μαθηματικών και υπολογιστικών μεθόδων για την αντιμετώπισή τους. Η παρούσα διδακτορική διατριβή αποσκοπεί στο σχεδιασμό, στην ανάπτυξη και τελικά στην αξιολόγηση μηχανισμών και καινοτόμων αλγορίθμων από τις περιοχές της ανάκτησης πληροφορίας, της επεξεργασίας φυσικής γλώσσας καθώς και της μηχανικής εκμάθησης, οι οποίοι θα παρέχουν ένα υψηλό επίπεδο φιλτραρίσματος της πληροφορίας του διαδικτύου στον τελικό χρήστη. Πιο συγκεκριμένα, στα διάφορα στάδια επεξεργασίας της πληροφορίας αναπτύσσονται τεχνικές και μηχανισμοί που συλλέγουν, δεικτοδοτούν, φιλτράρουν και επιστρέφουν κατάλληλα στους χρήστες κειμενικό περιεχόμενο που πηγάζει από τον παγκόσμιο ιστό. Τεχνικές και μηχανισμοί που σκοπό έχουν την παροχή υπηρεσιών πληροφόρησης πέρα από τα καθιερωμένα πρότυπα της υφιστάμενης κατάστασης του διαδικτύου. Πυρήνας της διδακτορικής διατριβής είναι η ανάπτυξη ενός μηχανισμού συσταδοποίησης (clustering) τόσο κειμένων, όσο και των χρηστών του διαδικτύου. Στο πλαίσιο αυτό μελετήθηκαν κλασικοί αλγόριθμοι συσταδοποίησης οι οποίοι και αξιολογήθηκαν για την περίπτωση των άρθρων νέων προκειμένου να εκτιμηθεί αν και πόσο αποτελεσματικός είναι ο εκάστοτε αλγόριθμος. Σε δεύτερη φάση υλοποιήθηκε αλγόριθμος συσταδοποίησης άρθρων νέων που αξιοποιεί μια εξωτερική βάση γνώσης, το WordNet, και είναι προσαρμοσμένος στις απαιτήσεις των άρθρων νέων που πηγάζουν από το διαδίκτυο. Ένας ακόμη βασικός στόχος της παρούσας εργασίας είναι η μοντελοποίηση των κινήσεων που ακολουθούν κοινοί χρήστες καθώς και η αυτοματοποιημένη αξιολόγηση των συμπεριφορών, με ορατό θετικό αποτέλεσμα την πρόβλεψη των προτιμήσεων που θα εκφράσουν στο μέλλον οι χρήστες. Η μοντελοποίηση των χρηστών έχει άμεση εφαρμογή στις δυνατότητες προσωποποίησης της πληροφορίας με την πρόβλεψη των προτιμήσεων των χρηστών. Ως εκ' τούτου, υλοποιήθηκε αλγόριθμος προσωποποίησης ο οποίος λαμβάνει υπ' όψιν του πληθώρα παραμέτρων που αποκαλύπτουν έμμεσα τις προτιμήσεις των χρηστών. / With the reality of the ever increasing information sources from the internet, both in sizes and indexed content, it becomes necessary to have methodologies that will assist the users in order to get the information they need, exactly the moment they need it. The delivery of content, personalized to the user needs is deemed as a necessity nowadays due to the combinatoric explosion of information visible to every corner of the world wide web. Solutions effective and swift are desperately needed in order to deal with this information overload. These solutions are achievable only via the analysis of the refereed problems, as well as the application of modern mathematics and computational methodologies. This Ph.d. dissertation aims to the design, development and finally to the evaluation of mechanisms, as well as, novel algorithms from the areas of information retrieval, natural language processing and machine learning. These mechanisms shall provide a high level of filtering capabilities regarding information originating from internet sources and targeted to end users. More precisely, through the various stages of information processing, various techniques are proposed and developed. Techniques that will gather, index, filter and return textual content well suited to the user tastes. These techniques and mechanisms aim to go above and beyond the usual information delivery norms of today, dealing via novel means with several issues that are discussed. The kernel of this Ph.d. dissertation is the development of a clustering mechanism that will operate both on news articles, as well as, users of the web. Within this context several classical clustering algorithms were studied and evaluated for the case of news articles, allowing as to estimate the level of efficiency of each one within this domain of interest. This left as with a clear choice as to which algorithm should be extended for our work. As a second phase, we formulated a clustering algorithm that operates on news articles and user profiles making use of the external knowledge base of WordNet. This algorithm is adapted to the requirements of diversity and quick churn of news articles originating from the web. Another central goal of this Ph.d. dissertation is the modeling of the browsing behavior of system users within the context of our recommendation system, as well as, the automatic evaluation of these behaviors with the obvious desired outcome or predicting the future preferences of users. The user modeling process has direct application upon the personalization capabilities that we can over on information as far as user preferences predictions are concerned. As a result, a personalization algorithm we formulated which takes into consideration a plethora or parameters that indirectly reveal the user preferences.