Στόχος αυτής της εργασίας είναι η κατασκευή ενός αξιόπιστου εργαλείου για την μελέτη των συναισθημάτων. Η δημιουργία μιας βάσης δεδομένων που θα δώσει τη δυνατότητα σε νευροεπιστήμονες να διενεργήσουν πειράματα με υποκείμενα Ελληνες, στα οποία θα διερευνούν τους εγκεφαλικούς μηχανισμούς που εκλύονται στη θέα συγκεκριμένων συναισθηματικών εκφράσεων. Αρχικά αναλύεται ο τρόπος κατασκευής μιας Βάσης δεδομένων με φωτογραφίες εκφράσεων συναισθηματικών καταστάσεων και ελέγχεται η αξιοπιστία αυτών των φωτογραφιών ως προς την εγκυρότητα των συναισθηματικών καταστάσεων που εκφράζονται. Οι συναισθηματικές καταστάσεις που επιδιώχθηκε να απεικονισθούν είναι: Ευτυχίας, Αηδίας, Λύπης, Οργής, Φόβου, Έκπληξης και Ουδέτερης. Στην συνέχεια αναλύονται οι επιμέρους παράγοντες και οι επιλογές που υπάρχουν ως προς την κατασκευή του υλικού για την Βάση δεδομένων, π.χ. στοιχεία των φωτογραφιών (ιδιαίτερη κόμμωση κ.α.) τα οποία δυνατόν να αποσπούν την προσοχή από τα χαρακτηριστικά της συναισθηματικής έκφρασης απαλείφθηκαν ψηφιακά. Κατόπιν αναλύονται οι επιλογές που υπάρχουν και τα μέτρα που πάρθηκαν για την αρτιότερη αξιολόγηση του υλικού π.χ. για την ακριβή αξιολόγηση χρησιμοποιήθηκε το director και εκτιθόταν οι φωτογραφίες κατά την αξιολόγηση για χρόνους της τάξης των μερικών ms. Χρησιμοποιήθηκαν οι φωτογραφίες απεικόνισης συναισθημάτων 17 υποκειμένων ελληνικής καταγωγής, οι οποίες αξιολογήθηκαν από 82 έλληνες εθελοντές. Έπειτα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων και τέλος αναλύονται στατιστικά τα αποτελέσματα και συγκρίνονται τα αποτελέσματα με παραπλήσια εργασία από την Τσεχία και τη Φιλαδέλφεια (Gur et al. 2002). Στα αποτελέσματα αναζητήθηκαν σετ φωτογραφιών του ιδίου υποκειμένου που να απεικονίζουν όλα τα ανωτέρω συναισθήματα με ικανοποιητικά ποσοστά αναγνώρισης από τους αξιολογητές των φωτογραφιών για όλους τους χρόνους έκθεσης των φωτογραφιών. Επιπλέον έγινε διαχωρισμός των αποτελεσμάτων και ανάλογα με το φύλο του αξιολογητή. Τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά καθώς βρέθηκαν σετ με ποσοστά μεγαλύτερα του 80% ακόμα και για 5 από τις 7 συναισθηματικές καταστάσεις. Το υλικό που συγκεντρώθηκε κρίνεται κατάλληλο για την αναγνώριση των συγκεκριμένων συναισθηματικών καταστάσεων σε ελληνικά πρόσωπα. Έγινε στατιστική ανάλυση για την διαφορά των αποτελεσμάτων αξιολόγησης που εξήχθησαν ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες αξιολογητές και διαπιστώθηκε ότι προέρχονται από φυσική διακύμανση του δείγματος (μη στατιστικά σημαντική). Επίσης έγινε έλεγχος για την αναγνώριση του φύλου των υποκειμένων από τους αξιολογητές και διαχωρίστηκαν τα υποκείμενα που δεν αναγνωρίσθηκαν απόλυτα ως προς το φύλο τους. Καταγράφηκε η ιεράρχηση ως προς την ευκολία αναγνώρισης των υπό εξέταση συναισθημάτων. Τέλος παρατηρήθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις, τα ποσοστά αναγνώρισης των υποκειμένων για χρόνο έκθεσης των φωτογραφιών 500ms είναι υψηλότερα από τα ποσοστά για χρόνο έκθεσης 2000ms, και αναλύονται οι λόγοι. / -

Τα τελευταία χρόνια γίνονται αρκετές μελέτες πάνω σε συναισθηματικές εκφράσεις προσώπου. Σκοπός τους είναι η μελέτη της αντίδρασης του εγκεφάλου πάνω σε σχετικά ερεθίσματα, κάτι που βρίσκει εφαρμογή σε πολλούς τομείς, όπως οι Νευροεπιστήμες, η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Ψυχολογία. Διενεργούνται αρκετά πειράματα, τα οποία βασίζονται σε απεικονίσεις εκφράσεων προσώπου, οι οποίες συνήθως ομαδοποιούνται σε βάσεις δεδομένων με φωτογραφίες εκφράσεων προσώπου. Στην παρούσα Διπλωματική εργασία, γίνεται προσπάθεια αναβάθμισης υπάρχουσας βάσης δεδομένων με φωτογραφίες συναισθηματικών εκφράσεων Ελλήνων. Αρχικά μελετάται το θεωρητικό υπόβαθρο των συναισθημάτων και των συγκινήσεων, καθώς και ο ρόλος τους στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Στη συνέχεια δίνεται έμφαση στις βάσεις δεδομένων διαφόρων μελετών πάνω σε φωτογραφίες συναισθηματικών εκφράσεων του προσώπου, όπου και παρουσιάζεται ο τρόπος ανάπτυξης τέτοιων βάσεων. Η συνέχεια περιλαμβάνει την ψηφιακή ανάλυση των φωτογραφιών με τη χρήση λογισμικών πακέτων, δηλαδή τη μορφοποίηση και την ανάλυση χωρικών συχνοτήτων. Στην πρώτη περίπτωση επιλέγονται δύο συγκεκριμένα συναισθήματα και κατασκευάζονται καινούριες ενδιάμεσες (μορφοποιημένες) φωτογραφίες. Στη δεύτερη, εφαρμόζονται φίλτρα ως προς τη χωρική συχνότητα και προκύπτουν φωτογραφίες με χαμηλές και υψηλές χωρικές συχνότητες. Το σύνολο των φωτογραφιών που προκύπτει, αποτελεί τη βάση δεδομένων για το σύστημα διαχείρισης που κατασκευάζουμε. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που διαχειρίζεται ποικιλοτρόπως τη βάση δεδομένων και παρέχει αρκετές ευκολίες στον πειραματιστή στην έρευνά του. Στα πλαίσια του προγράμματος, αξιολογητές προσπαθούν να βρουν τι είδους συναίσθημα απεικονίζεται στις φωτογραφίες που βλέπουν. Η κάθε απάντηση των χρηστών αποθηκεύεται και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για στατιστική επεξεργασία. Απώτερος στόχος είναι να γνωρίζουμε ποιες φωτογραφίες αποτελούν ορθότερη αναπαράσταση για τα συναισθήματα που εν γένει απεικονίζουν, για να αποτελέσουν μια αρκετά αξιόπιστη βάση δεδομένων, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πληθώρα πειραμάτων. Με τον τρόπο αυτό, το προτεινόμενο πρόγραμμα της εργασίας συνεισφέρει στη μελέτη του εγκεφάλου. / -