Η λειτουργία της διαχείρισης κινδύνων συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συνεχή μέριμνα από την πλευρά της Διοίκησης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και αποτελεί μια από τις βασικότερες λειτουργίες του. Με γνώμονα τη διατήρηση της σταθερότητας στοχεύει σε μια διαρκή εξέλιξη αποτελεσματικού πλαισίου διαχείρισης κινδύνων για τη μείωση των ενδεχόμενων αρνητικών συνεπειών. Η δραστηριότητα και η κερδοφορία του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος είναι συνυφασμένη με την ανάληψη πιστωτικού κινδύνου. Ο πιστωτικός κίνδυνος με τη σειρά του απορρέει από δύο πηγές και είναι συνυφασμένος με το ενδεχόμενο αδυναμίας των αντισυμβαλλόμενων να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Από τη μία πλευρά, είναι οι «πελάτες» της τράπεζας οι οποίοι δανείζονται και στη συνέχεια αδυνατούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και από την άλλη πλευρά είναι το ίδιο το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα το οποίο μπορεί να δανειστεί κεφάλαια (από την κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα ) είτε για να ενισχύσει την λειτουργία του είτε για να επιβιώσει και αδυνατεί στη συνέχεια να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του προς το δανειστή του. Στην παρούσα διπλωματική εργασία, αναλύεται και παρουσιάζεται ο πιστωτικό κίνδυνος και τα χαρακτηριστικά που τον συνθέτουν καθώς και οι πλέον σύγχρονες τεχνικές που ακολουθούνται στην αγορά για την αποτίμηση του. Στο πρώτο στάδιο γίνεται μια σύντομη και ουσιαστική ανάλυση του τραπεζικού συστήματος. Ουσιαστικά, παρουσιάζεται η δομή και η λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος καθώς και οι υποκατηγορίες που τις αποτελούν όπως επίσης και οι μέθοδοι και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους. Δεύτερο σκέλος της εργασίας αυτής αποτελεί το εποπτικό πλαίσιο το οποίο συσχετίζεται με την προληπτική εποπτεία των τραπεζών, στην μείωση των κινδύνων και στη διαφάνεια των συναλλαγών. Τα μέτρα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στο θεσμικό-ρυθμιστικό πλαίσιο έχουν αλλάξει σε βάθος χρόνου σύμφωνα με τις ανάγκες και την γενικότερη εικόνα του οικονομικού συστήματος. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύονται κάποιες γενικές κατηγορίες κινδύνων όπως ο πιστωτικός, ο λειτουργικός και ο κίνδυνος αγοράς. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα καθορίζει τον αναμενόμενο κίνδυνο, δηλαδή το μέσο επίπεδο ζημιών από τα δάνεια που έχει χορηγήσει καθώς και τη μέθοδο κάλυψης των μη-αναμενόμενων ζημιών. Τα Credit Ratings, δηλαδή η κατάταξη των δανειοληπτών με βάση την πιθανότητα τους να αθετήσουν τις υποχρεώσεις τους αποτελεί σημαντικό μέρος της παρούσας εργασίας. Η ανάλυση εστιάζεται στην ερμηνεία των βαθμολογήσεων που δίνουν οι οίκοι αξιολόγησης στους δανειστές. Στη συνέχεια έγινε μια σύντομη ανάλυση των πιο γνωστών υποδειγμάτων μέτρησης του πιστωτικού κινδύνου ή ακόμα και πρόβλεψης πτώχευσης οικονομικών μονάδων (επιχειρήσεων ή τραπεζών) η οποία οφείλεται στον πιστωτικό κίνδυνο. Τα υποδείγματα αυτά κατηγοριοποιούνται σε δύο ομάδες αυτές των Παραδοσιακών Υποδειγμάτων και αυτές των Δομικών Υποδειγμάτων. Με βάση τη μορφή των υποδειγμάτων αυτών πραγματοποιείται η εμπειρική ανάλυση η οποία έχει διερευνητικό χαρακτήρα και απώτερος σκοπός της είναι να εξετάσει κατά πόσο επεξηγούν διάφοροι χρηματοοικονομικοί δείκτες την εξαρτημένη μεταβλητή μιας παλινδρόμησης, η οποία στην προκειμένη περίπτωση είναι οι βαθμολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από τους οίκους αξιολόγησης σε βάθος χρόνου επτά ετών. / -

Στη παρούσα μελέτη, αρχικά παρουσιάζονται από θεωρητική πλευρά θέματα που αφορούν το ρυθμιστικό πλαίσιο, τον πιστωτικό κίνδυνο, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και οι έννοιες Ευρωζώνη και Ευρωσύστημα. Ακολούθως, με τη χρήση ενός οικονομετρικού μοντέλου επιχειρήθηκε ο προσδιορισμός των παραγόντων εκείνων που επηρεάζουν τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρωζώνη. Ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων ουσιαστικά συνιστάται ως προσεγγιστική μεταβλητή του πιστωτικού κινδύνου και την περίοδο αυτή της παρατεταμένης ύφεσης αποτελεί ενδεχομένως τη μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζουν τα διάφορα τραπεζικά συστήματα όλου του κόσμου. Χρησιμοποιώντας συγκεντρωτικά δεδομένα (aggregate data) σε ένα πάνελ 13 χωρών της Ευρωζώνης για την περίοδο 2000-2008 και με την βοήθεια της fixed effect προσέγγισης, εντοπίστηκαν ισχυρές συσχετίσεις μεταξύ του NPL και διαφόρων μακροοικονομικών και τραπεζικών (banκ specific) παραγόντων. Πιο συγκεκριμένα, τα ευρήματα της εμπειρικής διερεύνησης, επιβεβαιώνουν τη διεθνή βιβλιογραφία καθώς από πλευράς τραπεζικών μεταβλητών ισχυρή επίδραση στο δείκτη μη εξυπηρετούμενων δάνειων εμφανίζει ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις και ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων της προηγούμενης χρονιάς. Τέλος, από μακροοικονομικής πλευράς το δημόσιο χρέος και η ανεργία φαίνεται να είναι δυο επιπλέον παράγοντες που επιδρούν στη διαμόρφωση του δείκτη, αποτυπώνοντας ότι η κατάσταση της οικονομίας των χωρών της ευρωζώνης συνδέεται άρρηκτα με τον δείκτη NPL. / In this study, from the theoretical point of you, issues regarding regulation, credit risk, non-performing loans, Eurozone and Eurosystem are presented. Then, implementing an econometric model it was examined which factors influence the ratio of nonperforming loans in the Eurozone. It is worthwhile to mention that the ratio of NPLs can be used as a proxy of credit risk. Nowadays, credit risk seems to be the greatest risk, which banking systems are facing all over the world. Particularly, Using aggregate data on a panel of 13 countries for the period 2000-2008 and applying the fixed effect approach, strong correlations between the NPL and various macroeconomic and bank specific factors are confirmed. Our findings largely agree with the literature as, in terms of bank-specific variables, the capital ratio, the loans to deposits ratio and the rate of non-performing loans of the previous year appear to exert a powerful influence on the non-performing loans rate. At the same time, from a macroeconomic perspective, the public debt and unemployment seem to be two additional factors that affect the index, revealing that the state of the economy of Eurozone countries is clearly linked to the NPL index.