Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν ο έλεγχος της υπόθεσης, σύμφωνα με την οποία τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες χρησιμοποιούν λιγότερο τη φωνολογική κωδικοποίηση και την επανάληψη. Στο πλαίσιο που είχαν εργαστεί νωρίτερα οι Steinbrink και Klatte, η έρευνα μελέτησε τις επιδόσεις 14 μαθητών της Β’ δημοτικού με χαμηλές αναγνωστικές και ορθογραφικές ικανότητες και 14 μαθητών ίδιας τάξης με υψηλές αντίστοιχες ικανότητες, σε έργα σειριακής ανάκλησης ερεθισμάτων. Τα ερεθίσματα ποίκιλαν ως προς τη φωνολογική ομοιότητα και το μέγεθος της λέξης. Η παρουσίαση τους έγινε οπτικά και ακουστικά και συνδυάστηκε με οπτική και προφορική ανάκληση, προκειμένου να ελεγχθούν οι στρατηγικές που επιλέγουν τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, ανάλογα με τις απαιτήσεις του έργου. Oι επιδόσεις των παιδιών με αναγνωστικές και ορθογραφικές αδυναμίες ήταν χαμηλότερες σε όλες τις συνθήκες, με εξαίρεση τη συνθήκη οπτικής παρουσίασης - οπτικής ανάκλησης. Ωστόσο, οι επιδράσεις της φωνολογικής ομοιότητας και του μεγέθους της λέξης δε διέφεραν ανάμεσα στις ομάδες. Επομένως, όλοι οι συμμετέχοντες έκαναν ίση χρήση της φωνολογικής κωδικοποίησης και της επανάληψης. Ακόμη, στις συνθήκες που ευνοούσαν τη χρήση οπτικών στρατηγικών, όλοι οι συμμετέχοντες προέβησαν σε ένα συνδυασμό φωνολογικών και οπτικών στρατηγικών. Τα αποτελέσματα της έρευνας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά με αναγνωστικές και ορθογραφικές αδυναμίες χρησιμοποιούν μεν το φωνολογικό κύκλωμα, αλλά με λιγότερο αποτελεσματικό τρόπο. / Τhe purpose of this study was to test the hypothesis that children with learning disabilities make less use of phonological coding and rehearsal. In the framework of Steinbrink and Klatte’s previous research, this study examined the performance of second-grade children with poor versus good reading and spelling abilities in serial recall tasks. The stimuli used, varied in phonological similarity and word length. Their presentation was visual and auditory and it was combined with visual and verbal recall, so that to investigate the strategies that children with learning disabilities use, depending on the task’s demands. The performance of children with reading and spelling difficulties was lower in all conditions, except the condition of visual presentation - visual recall. However, phonological similarity and word length effects did not differ between groups. Consequently, all participants made equal use of phonological coding and rehearsal. Furthermore, in conditions where visual strategies could be used, all participants used a combination of phonological and visual strategies. The results suggest that children with reading and spelling impairments use the phonological loop, but in a less efficient way.

Στην παρούσα ερευνητική εργασία που είναι επανάληψη της έρευνας των Steinbrink και Klatte (2008) γίνεται προσπάθεια να διερευνηθεί η σχέση ανάμεσα στην ικανότητα άμεσης σειριακής συγκράτησης φωνολογικών πληροφοριών και την αναγνωστική και ορθογραφική ικανότητα παιδιών, που έχουν ως μητρική γλώσσα την ελληνική. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά με αναγνωστικές και ορθογραφικές δυσκολίες δεν χρησιμοποιούν με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τις φωνολογικές στρατηγικές σε έργα σειριακής ανάκλησης. Σε μια ομάδα 15 μαθητών της Γ’ Δημοτικού χωρίς αναγνωστικές και ορθογραφικές δυσκολίες και σε μια αντίστοιχη ομάδα 15 μαθητών με αναγνωστικές και ορθογραφικές δυσκολίες, παρουσιάστηκαν λίστες με τέσσερα ερεθίσματα η κάθε μία, τα οποία αντιστοιχούσαν σε ουσιαστικά υψηλής συχνότητας, με σκοπό την άμεση σειριακή ανάκλησή τους. Το μέγεθος της λέξης και η φωνολογική ομοιότητα καθώς και ο τρόπος παρουσίασης (οπτικός και ακουστικός) και ο τύπος ανάκλησης (οπτικός και προφορικός) ποίκιλαν, σε ένα μεικτό σχεδιασμό με χειρισμό των ανεξάρτητων μεταβλητών εντός υποκειμένων. Σε όλες τις πειραματικές συνθήκες, οι καλοί αναγνώστες απέδωσαν καλύτερα από τους φτωχούς αναγνώστες. Η φωνολογική ομοιότητα δεν επηρέασε τις επιδόσεις και στις δυο ομάδες των παιδιών. Αντίθετα, η επίδραση του μεγέθους των λέξεων διέφερε μεταξύ των ομάδων, πράγμα που ίσως δείχνει ελλιπή φωνολογική κωδικοποίηση και εσωτερική επανάληψη στα παιδιά με αναγνωστικές και ορθογραφικές δυσκολίες. Αναφορικά με τη σειρά παρουσίασης του ερεθίσματος, οι δύο ομάδες μαθητών έκαναν χρήση παρόμοιων στρατηγικών στις περισσότερες πειραματικές συνθήκες. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι φτωχοί αναγνώστες χρησιμοποιούν το φωνολογικό κύκλωμα. Αντί αυτού, οι δυσκολίες αυτές πηγάζουν από την ανεπαρκή εφαρμογή διαφόρων στρατηγικών λόγω ελλειμμάτων στη φωνολογική επεξεργασία. / The current study sought to investigate the relation between serial recall of phonological information and reading ability in Greek students. It has been proposed that dyslexic readers show inefficient application of phonological strategies during serial recall tasks. A group of 15 third graders with typical reading performance and 15 with reading impairments were presented with four-item lists of common nouns for immediate serial recall. Word length and phonological similarity as well as presentation modality (visual vs. auditory) and type of recall (visual vs. verbal) were varied as within subject factors in a mixed design. In all conditions, overall performance was significantly lower in poor readers. Phonological similarity did not affect performance in both groups of children. Word length effects differed between groups indicating deficient phonological coding and rehearsal in dyslexic students. With regard to the order of presentation, the two groups made use of similar strategies in the majority of the experimental conditions. The results demonstrate that, poor readers use the phonological loop. Instead, their difficulties stem from inadequate application of various strategies due to deficits in phonological processing.