Στην παρούσα ερευνητική εργασία μελετήθηκε η επίδραση της φύσης της πηγής άνθρακα και του διαλυμένου οξυγόνου στο διμορφισμό της ζύμης Yarrowia lipolytica. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικά υποστρώματα, ένα υδρόφιλο (γλυκόζη) και ένα υδρόφοβο (ελαιόλαδο) και δύο διαφορετικοί ρυθμοί ανάδευσης (180 και 50 rpm) της καλλιέργειας για την εξασφάλιση διαφορετικών ποσοτήτων διαλυμένου οξυγόνου. Για τη διεξαγωγή των πειραμάτων χρησιμοποιήθηκε το στέλεχος Yarrowia lipolytica ACA-DC 50109, η καλλιέργεια του οποίου έγινε σε κωνικές φιάλες με ημι-συνθετικό θρεπτικό υλικό, περιοριστικό σε άζωτο, pH 6±0,5 και θερμοκρασία 28±1 oC, σε ανακινούμενο επωαστικό θάλαμο. Κατά τη διάρκεια της αύξησης του μικροοργανισμού και ανά τακτά χρονικά διαστήματα γινόταν καταμέτρηση της περιεκτικότητας της καλλιέργειας σε κύτταρα, παρατήρηση της μορφολογίας τους στο οπτικό μικροσκόπιο και υπολογισμός του ειδικού ρυθμού κατανάλωσης οξυγόνου σε αυτή. Η πειραματική διαδικασία ολοκληρώθηκε με τη λήψη εικόνων των διαφορετικών μορφών της Y. lipolytica από το Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Σάρωσης. Το φαινόμενο του διμορφισμού, δηλαδή η ικανότητα του μικροοργανισμού να αναπτύσσεται είτε ως μεμονωμένα κύτταρα ζύμης είτε ως μυκήλιο, παρατηρήθηκε και με τη γλυκόζη και με το ελαιόλαδο ως πηγή άνθρακα, αλλά μόνο σε χαμηλό ρυθμό ανάδευσης της καλλιέργειας, όπου οι συνθήκες ήταν πρακτικά αναερόβιες. Η μορφολογία της Y. lipolytica ήταν παρόμοια και επί των δύο υποστρωμάτων, με τον αριθμό των ψευδομυκηλίων και αληθών μυκηλίων να είναι μεγαλύτερος στην περίπτωση του ελαιόλαδου. Γενικά, ο διμορφισμός ελέγχεται από το συνδυασμό διαφόρων περιβαλλοντικών παραγόντων, εκ των οποίων το διαλυμένο οξυγόνο φαίνεται να έχει ισχυρότερη επίδραση από αυτή της φύσης της πηγής άνθρακα, όπως συνάγεται από την παρούσα μελέτη. / In this MSc thesis, the effect of the nature of the carbon source and the concentration of dissolved oxygen on the dimorphism of the yeast Yarrowia lipolytica, was studied. For this purpose, a hydrophilic (glucose) and a hydrophobic (olive oil) substrate were used as well as two different shaking speeds (180 and 50 rpm) of the cultivation. Yarrowia lipolytica ACA-DC 50109 strain was cultivated in conical flasks, using semi-synthetic, nitrogen limited medium, at pH 6±0.5 and a temperature of 28±1 oC, in a shaking incubator. During growth cycle and at regular intervals, cell count, observation in an optical microscope and calculation of the specific oxygen uptake rate, were performed. Scanning Electron Microscopy (SEM) was also used to provide pictures of the different morphological forms of Y. lipolytica. Dimorphism, which refers to the ability of this microorganism to develop distinct cellular forms (yeast-like cells, mycelium), was observed in both glucose- and olive oil-based cultures but only at a low shaking speed, where practically anaerobic conditions prevailed. The morphology of Y. lipolytica was similar upon both substrates whereas more and larger true mycelia and pseudomycelia were noticed in the case of olive oil carbon source. Generally, dimorphism is influenced by the interplay of a variety of environmental stimuli, from which dissolved oxygen seems to have a stronger effect than the carbon source nature, as it is indicated in the present study.

Σκοπός της παρούσας διατριβής, ήταν α) η μελέτη της συστηματικής των Κεφαλοπόδων και ειδικώτερα της κατανομής και των συναθροίσεών τους στο Θρακικό πέλαγος και τους κόλπους Στρυμωνικό, Συγγιτικό, Τορωναίο, Θερμαϊκό και β) η μελέτη του βιολογικού κύκλου των ειδών Loligo vulgaris (καλαμάρι), Illex coindetii (θράψαλο) και Sepietta oweniana. Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε προήλθε κυρίως από 8 δειγματοληψίες (9/91 – 12/93) που πραγματοποιήθηκαν από το EΛ.ΚΕ.Θ.Ε., με τράτα βυθού, σε βάθη 17- 400 m. Για τη μελέτη της βιολογίας των 2 Τευθοειδών το υλικό συμπληρώθηκε με μηνιαία λήψη δειγμάτων (2/92 – 6/93) από την επαγγελματική αλιεία στο ΒΑ Αιγαίο. Συνολικά προσδιορίστηκαν 28 είδη Κεφαλοπόδων, από 8 διαφορετικές οικογένειες: Enoploteuthidae (1 είδος), Histioteuthidae (1 είδος), Loliginidae (3 είδη), Ommastrephidae (3 είδη), Sepiidae (3 είδη), Sepiolidae (9 είδη), Argonautidae (1 είδος) και Octopodidae (7 είδη). Πολυπαραγοντικές αναλύσεις των λογαριθμικά τροποποιημένων δεδομένων αφθονίας των ειδών ανά δειγματοληπτική σύρση, έδειξαν διαφοροποιήσεις στη δομή των συναθροίσεων των Κεφαλοπόδων κατά κύριο λόγο με το βάθος και σε μικρότερο βαθμό με την εποχή και τη γεωγραφική περιοχή δειγματοληψίας. Στα είδη I. coindetii και S. oweniana διαπιστώθηκε αναπαραγωγική δραστηριότητα καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, με μέγιστη ένταση αντίστοιχα το φθινόπωρο και χειμώνα – άνοιξη. Η αναπαραγωγική περίοδος για το νηριτικό L. vulgaris ήταν σχετικά πιό περιορισμένη (μέσα χειμώνα - αρχές φθινοπώρου) με μέγιστη ένταση την άνοιξη. Η ηλικία των 2 τευθοειδών, που εκτιμήθηκε απο την ανάγνωση των αυξητικών δακτυλίων σε στατολίθους, δεν ξεπερνά τους 14 μήνες ενώ ο ημερήσιος ρυθμός αύξησης του μανδύα φτάνει για το καλαμάρι τα 2-2,5 mm και για το θράψαλο τα 0,5-0,6 mm. Οι Οστειχθείς και τα Κεφαλόποδα αποτελούσαν τις πιο συχνά εμφανιζόμενες λείες στο στομαχικό περιεχόμενο των δύο Τευθοειδών, ενώ τα Καρκινοειδή την προτιμώμενη λεία για το είδος S. oweniana. / The twofold aim of this study was: firstly to contribute to the knowledge of the cephalopod species taxonomy in the Greek Seas, focusing particularly on faunistic composition at the N. Aegean (ΝΕ Mediterranean), and secondly to investigate the life history patterns of the species Loligo vulgaris, Illex coindetii and Sepietta oweniana. Faunistic study was based on samples collected from the N. Aegean Sea (N>39ο 50΄) during eight trawl surveys (9/91 – 12/93), carried out at depths 17 - 400 m. For the study of the two squid species biology, additional monthly samples were collected from commercial fishery in NE Aegean Sea during the period February 1992 - June 1993. In all, 28 species of cephalopods belonging to 8 families were identified including Enoploteuthidae (1 species), Histioteuthidae (1 species), Loliginidae (3 species), Ommastrephidae (3 species), Sepiidae (3 species), Sepiolidae (9 species), Argonautidae (1 species) and Octopodidae (7 species). To detect zonation patterns in cephalopod community structure, multivariate analyses of species abundance data per haul were performed. Considerable variability was shown in assemblage structure, determined primarily by depth, and to a lesser extent, by geographical location and season. Intermittent terminal spawning pattern has been shown for all 3 examined species. Spawning occurs throughout the year for I. coindetii and S. oweniana in the N. Aegean Sea, peaking respectively in autumn and winter-spring, as indicated by minimum ML50 values. The breeding season of neritic L. vulgaris extends from late winter to early autumn, with spawning intensity varying among years, due to variation in temperature and population age structure. Age of both teuthoid species, estimated by growth increment counts on statoliths, did not exceed 14 months. Daily growth rate (DGR) reached 2-2,5 mm in L. vulgaris and 0,5-0,6 mm in I. coindetii. L. vulgaris and I. coindetii feed primarily on fishes and cephalopods in the N. Aegean Sea, whereas S. oweniana on crustacean and fishes.