Για να εξεταστεί η συμπεριφορά των ενεργών ρηγμάτων, πρέπει να εκτιμηθεί αρχικά η γεωμετρία και η αρχιτεκτονική τους στο χώρο. Επιπλέον, η ανάλυση των μορφοκλασματικών κατανομών (fractal) μπορεί να βοηθήσει ώστε να εκτιμηθούν τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, οι διαστάσεις και οι ιδιότητες των ρηγμάτων σε διάφορες κλίμακες παρατήρησης ώστε να μοντελοποιηθούν. Για το σκοπό αυτό ψηφιοποιήθηκαν τα ίχνη των κύριων ενεργών ρηξιγενών ζωνών στο νότιο χερσαίο τμήμα του Κορινθιακού κόλπου και δημιουργήθηκε βάση δεδομένων που περιλαμβάνει παραμέτρους όπως το μήκος και τη διεύθυνση του ρήγματος, τη μέγιστη κατακόρυφη μετατόπιση και τον αριθμό των επιμέρους τμημάτων στην κάθε ζώνη. Έγιναν συσχετίσεις των παραμέτρων αυτών με τη βοήθεια γραφικών παραστάσεων για τρία τμήματα του Κόλπου (δυτικό, κεντρικό και ανατολικό τμήμα). Οι κύριες διευθύνσεις των ενεργών ρηγμάτων είναι η ΔΒΔ και η ΑΒΑ διεύθυνση. Η ΔΒΔ διεύθυνση και στα τρία τμήματα του κόλπου περιλαμβάνει ρήγματα με μεγαλύτερο μήκος, και πιο προχωρημένο στάδιο εξέλιξης όσον αφορά τη σύνδεση και ωριμότητα των ρηγμάτων. Από τα διαγράμματα αθροιστικής συχνότητας σε σχέση με το μήκος του ρήγματος για κάθε ένα από τα τρία τμήματα του Κορινθιακού κόλπου, φαίνεται ότι οι κατανομές είναι πολυκλασματικές γεγονός που υποδεικνύει διακριτούς πληθυσμούς ρηγμάτων με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Από τις κλιμακώσεις στις κατανομές των διαγραμμάτων φαίνονται κάποιες χαρακτηριστικές τιμές μηκών των ρηγμάτων στις οποίες επιτείνονται οι διαδικασίες σύνδεσης μεταξύ των τμημάτων και αντιπροσωπεύουν επίσης και τα χαρακτηριστικά μήκη τμηματοποίησης (segmentation) των ενεργών ρηξιγενών ζωνών για την κάθε περιοχή. Οι τιμές αυτές είναι :α) 6-7 km για το δυτικό τμήμα, β) 4-5 km για το κεντρικό τμήμα και γ) 5-6 km για το ανατολικό τμήμα. Με την αύξηση της παραμόρφωσης αθροίζεται περισσότερη μετατόπιση κατά μήκος του ενεργού ρήγματος που οδηγεί στη συνένωση των επιμέρους τμημάτων με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενιαίου ρηξιγενούς μετώπου με όλο και λιγότερα τμήματα. Έτσι οι ρηξιγενείς ζώνες με μεγαλύτερη μετατόπιση παρουσιάζουν συνήθως και λιγότερο αριθμό τμήματων (segments). Οι τιμές του λόγου κατακόρυφης μετατόπισης με το μήκος ρήγματος (d/l) για τα ενεργά χερσαία ρήγματα είναι χαμηλές, μεταξύ 0,008 και 0,1 (μέση τιμή ~ 0.05) λόγω της αλληλεπίδρασης και σύνδεσης των τμημάτων της ρηξιγενούς ζώνης. Πιθανά από το χαρακτηριστικό μήκος ρήγματος των ~ 6 km και μετά η συνένωση των ρηξιγενών τμημάτων είναι ο πιο σημαντικός μηχανισμός για την εξέλιξη των ενεργών ρηγμάτων στον Κορινθιακό κόλπο. / In order to study active faults behavior their geometry and architecture must be evaluate. Fractal analysis can assist to estimate the geometric characteristics, the dimension and properties of faults in several scales of observation in order to do fault models. For this scope, we studied the onshore active faults along the south coast of Corinth Gulf. Active fault traces were digitized from already published maps and several fault parameters, such as length, orientation, throw and number of segments, were estimated for each fault zone. The study area was divided into three domains: western, central and eastern domain. Main fault orientations are WNW and ENE. The former orientation displays greater length in all domains and seems to be in a more progressive stageof evolution regarding fault segment interactiuon and linkage. From the cumulative frequency vs fault length diagrams, from all three domains; it seems that fault populations are bifractal. From the steps on the diagrams some characteristic fault lengths can be estimated that represent the segmentation length of the active fault zones. Above these characteristic fault length values fault interaction and linkage possibly takes place. These values are: a) 6-7 km for the western domain, b) 4-5 km for the central domain and c) 5-6 km for the eastern domain. Additionall, displacement-length ratios and number of fault segment show that with progressive deformation fault throw increases in the fault zone and fault segment linkage is initiated. As a result the composite fault zone comprises less number of segments as displacement increases. Fault throw-length ratios for the onshore active faults show low values between 0.008 and 0.1 (average value~ 0.05) due to the interactiuon and linkage processes above the characteristic fault length of 6 km. Fault segmentation is relevant to the dynamics and size of earthquake ruptures and distribution of damage zones. Such statistical and geometric analyses are important to understand the process of fault growth and fault interaction in the Corinth Gulf.

Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με την ανάλυση μικροσεισμικών δεδομένων με σκοπό τον προσδιορισμό των σεισμοτεκτονικών χαρακτηριστικών του Δυτικού Κορινθιακού Κόλπου. Η περίοδος μελέτης μέρος του Δεκεμβρίου του 2001 καθώς και του Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του 2002. Η υπό μελέτη σεισμικότητα καταγράφηκε από το δίκτυο PATNET το οποίο την περίοδο εκείνη αποτελούνταν από 31 σταθμούς καταγραφής. Η επεξεργασία των δεδομένων έγινε με τη βοήθεια των προγραμμάτων Seisgram2K και Hypo71pc. Σκοπός της εργασίας είναι: • Ο προσδιορισμός των επικέντρων, του εστιακού βάθους και του επικέντρου των σεισμών. • Περιγραφή της σεισμικότητας της περιοχής το διάστημα ανάλυσης των δεδομένων. • Ο προσδιορισμός των σεισμοτεκτονικών χαρακτηριστικών του Δυτικού Κορινθιακού, βάση της σεισμικότητας. / -

Στόχος της εργασίας αυτής είναι η δημιουργία ενός συγκεντρωτικού χάρτη, ο οποίος απεικονίζει βαρυτικά γεγονότα στην περιοχή του Κορινθιακού κόλπου. Με βάση τα δεδομένα που πάρθηκαν από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1983 με το σκάφος Discovery με τη χρήση του τομογράφου υποδομής πυθμένα και του ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης, καθώς και την επεξεργασία αυτών με το λογισμικό πρόγραμμα GIS, δημιουργήθηκε ένας χάρτης ταξινόμησης των υποθαλάσσιων βαρυτικών γεγονότων. Βάσει αυτού οδηγούμαστε σε συμπεράσματα ως προς τη συχνότητα εμφάνισης, τη γεωγραφική κατανομή αλλά και το είδος των βαρυτικών γεγονότων που εντοπίστηκαν στις καταγραφές. / This work deals with the gravitative submarine mass movements in the seismically active graben; the Gulf of Corinth. The main objective of this work is to create a detailed map of the submarine mass movements of the Gulf of Corinth based on seismic data. The seismic data, consisting of side scan sonar and subbottom profiling records, was collected in 1983 in the framework of a research cruise of the research vessel Discovery. The interpretation of the seismic data was based on certain acoustic criteria and the results were processed with GIS software led to the construction of a classified map. This paper tries to demonstrate the frequency of display, the geological distribution and the type of mass movements, based on the collected seismic data.

Η θάλασσα αποτελεί ένα από τα βασικότερα στοιχεία της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά αγαθά. Η ρύπανση των θαλασσών με την συνεπακόλουθη υποβάθμιση των παράκτιων περιοχών αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας. Οι πετρελαϊκοί υδρογονάνθρακες αποτελούν μια κατηγορία ρύπων με ιδιαίτερη σημασία παγκοσμίως εξαιτίας της τοξικότητας τους και των επιπτώσεων τους στο οικοσύστημα. Στην παρούσα διπλωματική διατριβή γίνεται μια προσπάθεια διερεύνησης της διασποράς πετρελαιοειδών ρύπων στον Κορινθιακό Κόλπο, ο οποίος αποτελεί αφενός ένα ιδιαίτερα κλειστό κόλπο με περιορισμένη επικοινωνία με την ανοιχτή θάλασσα και αφετέρου εάν ιδιαίτερα σημαντικό κόλπο της Ελλάδας, τόσο από πλευράς βιοποικιλότητας όσο και από άποψη αλιευτικής παραγωγής. Για τον λόγο αυτό πραγματοποιήθηκαν δειγματοληψίες κατά μήκος του Νότιου κυρίως τμήματος του Κόλπου, με σκοπό την διερεύνηση της διασποράς πετρελαιοειδών κατά μήκος των ακτών με τη χρήση ευέλικτων δεικτών. / Sea is one of the key elements of global economic growth and also one of the most important environmental assets. Marine pollution and the consequent degradation of coastal areas are two major environmental problems our planet is facing. Oil hydrocarbons are some of the most important pollutants worldwide, due to their toxicity, as well as their major environmental consequences. The objective of this study was to determine the dispersion of petroleum contaminants in the Gulf of Corinth. The Gulf of Corinth is an enclosed sea between the Ionian Sea and the Corinth Canal and is also considered to be a very important wildlife habitat. Sampling took place along the main southern part of the Gulf, to investigate the spread of oil hydrocarbons along the coast area with the use of flexible indicators.

Seismic hazard assessment is a required procedure to assist effective designing of structures located in seismically active regions. Traditionally, in a seismically active region as Greece, the seismic hazard evaluation was based primarily on the historical seismicity, and to lesser extent based on the consideration of the geological information. The importance of the geological information in seismic hazard assessment is significant, for the reason that earthquakes occur on faults. This approach also covers areas with few instrumental recordings. Mapping, analyzing and modeling are needed for faults investigation. In the present dissertation, we examined the seismic hazard for the cities of Patras, Aigion and Korinthos, considering the seismically active faults. The active faults considered in this investigation consists of 148 active faults, for which a minimum amount of information was available (i.e. length, maximum magnitude, slip rate, etc.). For some critical parameters, e.g. slip rate, if an estimate could not be found in the literature it was calculated based on empirical laws. Specifically, the slip rate for each fault was resulted from the division of total displacement with the stratigraphic age. Two different approaches (historical seismicity, length of faults) were followed for the estimation of total displacement for each fault. A distribution of slip rates was made because uncertainties are considered. The resulted slip rates were converted into seismic activity. Thus, we were able to construct a complete database for our research. Epistemic uncertainties were accounted at both seismic source models as well as at the ground motion via a logic tree framework resulted in two different calculation procedures (including or not the b value uncertainty). The seismic hazard model was implemented following the OpenQuake open standards – NRML, and the seismic hazard computation was performed for the region of interest. The seismic hazard was quantified in terms of seismic hazard maps, hazard curves and uniform hazard spectra for the region of interest. Different intensity measure types were considered, Peak Ground Acceleration, Spectral Acceleration at two fundamental periods 0.1 and 1.0 sec. Finally, the results of this thesis were compared with the Greek Seismic Code and other seismic hazard estimations for the investigation region. / Η μελέτη σεισμικής επικινδυνότητας αποτελεί μια απαραίτητη διαδικασία που αφορά τον αποτελεσματικό σχεδιασμό των κατασκευών σε σεισμικά ενεργές περιοχές. Σε μια χώρα με έντονη σεισμικότητα, όπως η Ελλάδα, η εκτίμηση της σεισμικής επικινδυνότητας βασιζόταν αρχικά στη σεισμικότητα και σε μικρότερο βαθμό στη γεωλογική πληροφορία. Η σημαντικότητα της γεωλογικής πληροφορίας στη σεισμική επικινδυνότητα είναι αξιοσημείωτη, για το λόγο οτι η σεισμοί γίνονται πάνω σε ρήγματα. Αυτή η προσέγγιση επίσης καλύπτει περιοχές με λίγες ενόργανες καταγραφές. Η χαρτγράφηση, η ανάλυση και η μοντελοποίηση είναι απαραίτητη για την έρευνα των ρηγμάτων. Στην παρούσα διατριβή, εξετάστηκε η σεισμική επικινδυνότητα για τις πόλεις της Πάτρας, του Αιγίου και της Κορίνθου, λαμβάνοντας υπόψη 148 ενεργά ρήγματα. Για κάποιες σημαντικές παραμέτρους των ενεργών ρηγμάτων που εξετάστηκαν, π.χ. ρυθμός ολίσθησης, εάν μια τιμή δεν μπορούσε να βρεθεί στη βιβλιογραφία, υπολιγίστηκε βάσει εμπειρικών σχέσεων. Ο ρυθμός ολίσθησης προέκυψε από τη διαίρεση της συνολικής μετακίνησης με τη στρωματογραφική ηλικίας του ρήγματος. Δύο διαφορετικές προσεγγίσεις(σεισμικότητα, μήκος ρήγματος) εξετάστηκαν για την εκτίμηση της συνολικής μετακίνησης για κάθε ρήγμα. Μια κατανομή τιμών για τους ρυθμούς ολίσθησης δημιουργήθηκε για το λόγο οτι υπάρχουν αβεβαιότητες. Οι ρυθμοί ολίσθησης που προέκυψαν μετατράπηκαν σε τιμές ρυθμού σεισμικότητας. Με αυτό τον τρόπο κατασκευάστηκε μια πλήρης βάση δεδομένων για την έρευνά μας. Αβεβαιότητες λήφθηκαν υπόψη και για τα δύο μοντέλα σεισμικών πηγών, όπως και στο μοντέλο εδαφικών κινήσεων με τη μορφή λογικών δέντρων για δύο διαδικασίες εκτέλεσης (με, ή χωρίς την αβεβαιότητα της b value). Η σεισμική επικινδυνότητα για την περιοχή μελέτης έγινε για τη Μέγιστη και Φασματική Εδαφική Επιτάχυνση για περιόδους 0.1 και 1.0 sec. Επειτα, τα αποτελέσματα συγρίθηκαν με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κώδικα, καθώς και με παλαιότερες αντίστοιχες μελέτες για την περιοχή αυτή.

Η αλιεία σε παγκόσμιο επίπεδο παίζει σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση τροφής και κυρίως στην τροφοδότηση του ανθρώπινου πληθυσμού με χαμηλής εμπορικής αξίας πρωτεΐνη. Αρκετά κράτη με αναπτυσσόμενες οικονομίες στηρίζονται στην αλιεία, αλλά και πολλές τοπικές κοινωνίες έχουν υψηλή οικονομική εξάρτηση από αυτήν. Οι λανθασμένες εκτιμήσεις των αποθεμάτων και η ποιότητα των δεδομένων έχει προκαλέσει σε πολλές περιοχές του κόσμου μείωση των αποθεμάτων και/ή την κατάρρευση τους. Ο Κορινθιακός και ο Πατραϊκός κόλπος είναι ιδιαιτέρα οικοσυστήματα με μεγάλη ανθρωπογενή δραστηριότητα, η ανάπτυξη της παραλιακής ζώνης, η βιομηχανική ανάπτυξη, τα μεγάλα έργα υποδομής και η αλιεία επιδρούν στο οικοσύστημα και στους θαλάσσιους οργανισμούς. Όσον αφορά την αλιεία, ο αλιευτικός στόλος της περιοχής βάση του ΚΑΜ (2007) παρουσιάζει μια τάση μείωσης τόσο σε αριθμό όσο και σε τεχνικά χαρακτηριστικά. Η αλιευτική παραγωγή φαίνεται τα τελευταία χρόνια να ακολουθεί μία σταθεροποιητική τάση τόσο για τον Κορινθιακό όσο και για τον Πατραϊκό κόλπο πού υποδεικνύει σταθεροποίηση της αλιευτικής εκμετάλλευσης. Όμως τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για την εκτίμηση της αλιευτικής παραγωγής παρουσιάζουν έλλειμμα ποιότητας αφού η παραγωγή του Πατραϊκού κόλπου από το 1994 και μετά αυξάνει απότομα και παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Άρα οποιαδήποτε εκτίμηση για υπεραλίευση ή μη των αποθεμάτων των δύο κόλπων δεν μπορεί να γίνει. Για να μπορέσει να γίνει εκτίμηση των πιέσεων που δέχονται οι δύο κόλποι πρέπει να υπάρχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα ώστε κάθε διαχειριστικό μέτρο που θα αποφασιστεί, να λειτουργήσει θετικά και να μην μεταθέσει ή οξύνει το πρόβλημα. Ο αλιευτικός στόλος της παράκτιας αλιείας παρουσιάζει ρυθμό μείωσης (25%) μεγαλύτερο από αυτόν του Ελληνικού μέσου όρου (22%), επιπροσθέτως ο μεγάλος μέσος όρος ηλικίας των αλιέων και η μικρή ή ανύπαρκτη είσοδος των παιδίων τους στο επάγγελμα μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η παράκτια αλιεία συρρικνώνεται στην περιοχή μελέτης. Η δραστηριοποίηση των παρακτίων αλιέων γίνεται σχεδόν κατά μήκος όλης της ακτογραμμής και χρησιμοποιούν δίχτυα (απλάδια και μανωμένα) καθώς και παραγάδια βυθού. Το κύριο είδος στόχος είναι ο μπακαλιάρος που συλλαμβάνεται από όλα τα εργαλεία, ενώ δευτερεύοντα είναι ένας μεγάλος αριθμός ειδών που αλλάζουν από περιοχή σε περιοχή δείχνοντας μεγάλη ετερογένεια βιοτόπων. Τους θερινούς μήνες παρατηρείται αύξηση της αλιευτικής προσπάθειας τόσο της παράκτιας όσο και της ερασιτεχνικής αλιείας, δημιουργώντας ανταγωνισμό μεταξύ των δύο κλάδων τόσο για το απόθεμα όσο και για τον χώρο και την αγορά. Η ερασιτεχνική αλιεία αναδεικνύεται 4 τρίτο σημαντικότερο πρόβλημα στην περιοχή, γεγονός που φαίνεται και από την ραγδαία αύξηση των σκαφών της μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Το 1996 η αναλογία ερασιτεχνικών προς επαγγελματικών σκαφών για την περιοχή του Κορινθιακού και του Πατραϊκού κόλπου ήταν 4:1 ενώ το 2007 για τον Ν. Αχαΐας η αναλογία ήταν 5:1 και για τον Ν. Κορινθίας 10:1. Τα διαχειριστικά μέτρα που έχουν ληφθεί στην περιοχή φαίνεται να αποδίδουν αφού είδη που θεωρούνταν υπερεκμεταλλευμένα φαίνεται να έχουν επανακάμψει, όμως η σύγχρονη τάση είναι η ολιστική αντιμετώπιση των οικοσυστημάτων μέσω των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών (ΘΠΠ). Έτσι προτείνονται τεχνικού τύπου μέτρα, βάση των διεθνών πρακτικών, ώστε η διαχείριση και η προστασία των δύο κόλπων να τεθεί σε ένα πλαίσιο τόσο οικολογικό όσο και κοινωνικο-οικονομικό. / In a world wide level, fishery plays important role in human nutrition. Fishery supplies human populations with low commercial value protein. Many countries with developing economies depend on fishery, so as local communities are highly depended on this sector. Erroneous estimations about fish stocks and low quality data have caused, in many areas of the world, reduction of fish stocks and in many cases, their collapse. Corinthian and Patraikos gulfs are ecosystems which suffer from intense human activity, reflected in domestic and tourist industry growth in coastal area, industrial growth, big constructions such as the Rio- Antirrio Bridge, the new Patras harbor and fishery. All these factors have a major impact on marine ecosystems and organisms. Concerning fishery, reduction is observed in number and in technical characteristics of the fishery fleet for Corinthiacos and Patraikos gulf. Fishery production seems to be stabilized during the last years for the two areas, a fact that suggests stabilization of the fishing effort. However, we can’t make estimations about overexploitation of the stocks in the study area because the quality of the data seems to be low. We came to this conclusion after analyzing the fishing production of Patraikos gulf. In order to evaluate the impacts of the fishery sector, precise and reliable data are needed. Those help us to adopt measures that actually work and don’t transpose and accentuate problems. Coastal fishery shrinks during last years because of the fact that the age average is high for fishermen and their children do not intend to work to this sector. Coastal fishermen are active almost around the coastline, while the gears used are gill nets, trammel nets and long lines. The target species is Merluccius merluccius for almost all gears. The great number and variety of non target species caught with the same gears in different areas, suggests great heterogeneity of biotopes. Increased fishing effort observed in summer months for the coastal fishery as well as for the recreational fishery, promotes competition between the two sectors. The factors to compete for are the stock, the space and the market. This study shows that recreational fishery becomes third in the list of the problems that the professional fishery has to cope with; a fact confirmed by the great increase of the recreational boats in a very short term. These restrictions that go for the study area, appear to be effective, since stocks that are considered overexploited seem to recover. However, the modern tendency is being reflected in the holistic approach of the ecosystems through Marine Protected Areas (MPA). Thus, technical measures are proposed according to international practices, orientated to an ecological and socioeconomic aspect.

Η Παρούσα εργασία περιγράφει την έρευνα της θαλάσσιας γεωφυσικής διασκόπησης η οποία εκτελέστηκε στο δυτικό τμήμα του Κορινθιακού κόλπου από την περιοχή του Αιγίου μέχρι την ακτή των Νικολέικων και παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ερμηνείας των γεωφυσικών στοιχείων που συλλέχθηκαν με την βοήθεια του τομογράφου υποδομής πυθμένα. Προς τα βόρεια η περιοχή οριοθετείται από το ακρωτήρι Γύφτισσα ενώ προς τα νότια φτάνει μέχρι την παραλία των Νικολέικων. Περιλαμβάνει το υποθαλάσσιο τμήμα της υφαλοκρηπίδας και έχει συνολική έκταση 12,1km2, τεκτονικά βρίσκεται πάνω στην οροφή του ρήγματος του Αιγίου. Σκοπός της εργασίας είναι η μελέτη της συμπεριφοράς της οροφής του υποθαλάσσιου τμήματος του ρήγματος του Αιγίου σε σχέση με την τεκτονική δραστηριότητα της περιοχής. Για αυτό τον λόγο έχει γίνει αναγνώριση και χαρτογράφηση των ενεργών υποθαλάσσιων ρηγμάτων της περιοχής μελέτης καθώς και ο προσδιορισμός της κλίσης και του κατακόρυφου άλματος τους. Τα κύρια ρήγματα που εντοπίστηκαν στην περιοχή είναι το ρήγμα του Αιγίου, το αντιθετικό ρήγμα του Αιγίου και το ρήγμα της Γύφτισσας. Το ρήγμα το Αιγίου συσχετίστηκε με το αντίστοιχο ρήγμα της χέρσου και αποδείχθηκε ότι παρουσιάζει την ίδια γεωμετρία. Διακρίνεται δηλαδή ένας τύπος ρήγματος, ο οποίος χαρακτηρίζεται από μια μόνο επιφάνεια αποκόλλησης και στα άκρα του καταλήγει σε μονοκλινική κάμψη (δηλαδή η μετατόπιση του ρήγματος είναι στα άκρα μηδενκή). Από τους ρυθμούς ιζηματογένεσης που υπολογίστηκαν για το ρήγμα του Αιγίου για τα τελευταία 10.000 χρόνια, αποδείχθηκε ότι ο ρυθμός ιζηματογένεσης στην οροφή του ρήγματος αυξάνεται όσο πηγαίνουμε σε μεγαλύτερα βάθη. Στην περιοχή αναγνωρίστηκε και χαρτογραφήθηκε ένας υποεπιφανειακός Πλειστοκαινικός ορίζοντας (Ζ), ο οποίος αντιπροσωπεύει χονδρόκοκκα ιζήματα (άμμο και κροκάλες) και αποτελεί την διαχωριστική επιφάνεια Ολοκαίνου / Πλειστοκαίνου, η οποία είναι και επιφάνεια συγκέντρωσης αερίων υδρογονανθράκων. Επίσης προσδιορίστηκε το πάχος των αποτιθέμενων ιζημάτων πάνω από τον ορίζοντα (Ζ), τα οποία είναι Ολοκαινικής ηλικίας και αποδείχθηκε ότι τα μεγαλύτερα πάχη εντοπίζονται στις παλαιοεκβολές του ποταμού Σελινούντα, καθώς και στην σημερινή του εκβολή (νότιο τμήμα της περιοχής μελέτης) και στην τεκτονική τάφρο που σχηματίζεται από το ρήγμα του Αιγίου και το αντιθετικό του. Τέλος στον πόδα του ρήγματος του Αιγίου εντοπίστηκαν και χαρτογραφήθηκαν κρατήρες (pockmarks). Σύμφωνα με το Soter, S., (1999) οι κρατήρες της περιοχής μελέτης ενεργοποιήθηκαν κατά τον σεισμό του 1995. Αυτοί σχηματίστηκαν σε μικρά βάθη νερού 25-45 μέτρα στα Ολοκαινικά ιζήματα και είναι πολύ μικροί σε μέγεθος σε σύγκριση με αυτούς που εντοπίστηκαν στον ΝΑ Πατραϊκό και στον Δυτικό Κορινθιακό κόλπο στην περιοχή του Ελαιώνα. Ο μηχανισμός δημιουργίας τους πιθανά να είναι αναβλύσεις γλυκού νερού, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην ακτή του Ελαιώνα στο ΝΔ-ικό τμήμα του Κορινθιακού κόλπου. / This project describes the prospection of sea geophysical survey which took place at the West side of Corinth Gulf, From Egio area to Nikoleika Coast and shows the results of the construction of the geophysical elements which were collected by using a Sub Bottom profiler, 3,5kHz. The study area includes the self zone from Gyftissa cape (on the North) to Nikoleika coast (on the South) and it’s 12,1 Km2 in extent, tectonically it’s on the hangiwall of the Egion Fault. The aim of this project is to study the reaction of the hanging wall of offshore part of the Egion fault, in relation to the tectonically activity of the area. For this reason there has been recognition and mapping of the active offshore faults of the study area as well as specification of vertical offset. The main active faults which have been located in the area are the Egio fault, the antithetic of the Egio fault and the Gyftissa fault. The Egio fault was related to the corresponding fault of waste land and they proved to have the same geometry. A type of fault can be seen which is characterized by a single fault scarp or a monoclinal warp. Calculating the sedimentation rates of the Egion fault that last 10.000 years it has been proved that the sedimentation rate on the hangiwall increases from West to East (as we go deeper). In the area a subbottom Pleistocene horizon (Z) has been both identified and mapped which represents fine grained sediments (sands and pebbles). This horizon is the Holocene/Pleistocene interface, which is also the surface on which gaseous hydrocarbon is concentrated. The thickness of the Holocene deposited sediments over the horizon (Z) has also been defined and it has been proved that the greatest thickness can be seen at the old estuary of the Selinounda river as well as the modern mouth (south part of the study area) and at the tectonicl graben between the Egio fault and its’ antithetic. Finally at the footwall of Egio fault pockmarks have been found and mapped. According to Soter.S. (1999) these pockmarks were activated during the earthquake in 1995. they were formed in little depths of water 25-45m in Holocene sediments and are too small in size compared with the ones found on the SE of the Patraikos Gulf and at the western Corinth Gulf in Eleona coast. The procedure of their creation found probably escape of groundwater of seabed just as it happens at Eleona coast at SW part of Corinth Gulf.

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην περιοχή της αρχαίας Ελίκης, στο νομό Αχαΐας. Στην περιοχή αυτή έχουν συμβεί πολλοί σεισμοί, αρκετοί από τους οποίους έχουν αναγνωριστεί από την ιστορική σεισμικότητα. Επειδή, οι σεισμοί αυτοί έχουν άμεση σχέση με τη ζωή των ανθρώπων και τις δραστηριότητές τους, η κατανόηση της επίπτωσης της σεισμικότητας έχει μεγάλη σημασία και για την αρχαιολογία. Έτσι, αναλύθηκαν πέντε παλαιοσεισμολογικές τομές με σκοπό να αποτυπωθεί όσο το δυνατόν καλύτερα ο ρόλος των ρηγμάτων στην παραμόρφωση στην επιφάνεια της Γης με την αναγνώριση κολλουβιακών αποθέσεων. Τέλος, αναλύονται τα ρήγματα που είναι θαμμένα κάτω από την επιφάνεια, τα ρήγματα που φτάνουν στην επιφάνεια και οι κολλουβιακές σφήνες. / -

The rift of Corinth (Greece) has been long identified as a site of major importance in Europe due to its intense tectonic activity. It is one of the world’s most rapidly extending continental regions and it has one of the highest seismicity rates in the Euro-Mediterranean region. The GPS studies conducted since 1990 indicate a north–south extension rate across the rift of ~1.5 cm year-1 around its western termination. Geological evidences show that the south coast of the rift is uplifting whereas the north part is subsiding. The western termination of the rift in the Patras broader area, with many active faults lying very close and inside the city of Patras, presents major scientific and socio-economic importance. Recent seismicity has affected this end of the rift with the Movri (Achaia) earthquake in june 2008 and a seismic swarm around Efpalio (Fokida) in January 2010. Additionally the presence of a plurality of geophysical phenomena and morphological features renders this area and the Gulf of Corinth generally, as natural laboratory, a place of international initiatives as the Corinth Rift Laboratory and a case study for the EO Supersites initiative. Seismic and geodetic ground measurements from permanent networks (since 2000) and measuring campaigns (since 1990) have been (and are) performed. Moreover dense SAR data are available since 1992 and the ERS1 mission. Motivated by the lack of precise and extended mapping of the vertical deformation of the area and by the limitations of the GPS network (in terms of density of points) we investigate, model and interpret a large set of SAR interferometry data completed by the GPS data. The SAR interferometry data are very powerful for measuring vertical motions, for mapping localized deformations across faults or other features and for mapping and modeling the co-seismic deformation produced by earthquakes. We processed ascending and ascending acquisitions of ASAR/ENVISAT in the period between 2002-2010, to produce Persistent Scatterrers and Small Baseline Subsets deformation rates maps. These products have been combined together but also constrained with a number of GPS observations in order to extract the precise Up-Down and East-West deformation components field. The methodology chain performed globally well over the area (despite the vegetation cover and slopes) and provides accurate and robust results in many areas. We verified the agreement between GPS and the InSAR deformation field rates. We also compared them with remote sensing and ground observations of independent studies. We focused in specific case studies and presented the deformation rates along cross sections inside the city of Patras, around the Rion-Antirion bridge, around the urban areas of Psathopyrgos, Aigion, Sellianitika, Nafpaktos, Ακratas, the island of Trizonia, and the river deltas of Psathopyrgos, Sellianitika, Aigion, Mornos, Marathias and Akrata. Significant ground deformation is observed within the city of Patras itself, due not only to urban subsidence often seen elsewhere, but also to the motion of shallow structures likely to be induced by deep tectonic movements at the junction of the right lateral strike-slip fault linked to the Movri and penetrating inland between Rio and Patras (trans-tensional fault of Rio Patras), and the Psathopirgos normal fault at the entrance of the Corinth Rift. The Rio-Patras fault is a transition, oblique, structure, connecting the strike-slip zone to the south and the extentional area to the east. The Aigion fault appears very active with uplift rate of about 2mm/an, the highest rate across the Corinth Rift in the sample period, this uprising damping in the three kilometers separating this fault from the West Helike fault to the south. The observed discontinuities of the deformation field are not always correlated with seismic activity at the same place in the sampled period. The Temeni-Valimitika delta, east of Aigion, is the only delta of the area not subsiding (at least at its bigger part). We think that this is because it is located on the footwall of the Aigion fault with the delta compaction/subsidence balanced by the tectonic uplift. All the other deltas are subsiding due to the compaction of their sediments, and in the big ones it is possible to observe a linear increasing rate as approaching their coastal borders. The 2008 and 2010 seismic events occurred in the study area are modeled by inversion of their sources parameters using a model of dislocation in an homogenous elastic half-space constrained by the seismic, the GPS and the SAR interferometry data. At the broad scale, most of our studied tectonic features are pieces of a (diffuse) triple junction between micro-plates at the boundary between the rift of Corinth to the east and the termination of the Hellenic arc to the west. We briefly investigated and discuss the Trikonida and Aitoliko valley deformation field in the northwest of the triple junction area. Finally for the sake of completeness and in order to assess the capabilities of the space geodesy we presented some inferred discontinuities occurred by landslides and some by unclear origin and requiring further investigations. / Η ρηξιγενής ζώνη της Κορίνθου (Ελλάδα) έχει από καιρό αναγνωριστεί ως μια περιοχή μείζονος σημασίας στην Ευρώπη, λόγω της έντονης τεκτονικής της δραστηριότητας. Είναι μία από τις πιο ταχέως εφελκούμενες ηπειρωτικές περιοχές στον κόσμο και παρουσιάζει ένα από τους υψηλότερους ρυθμούς σεισμικότητας στον Ευρω-μεσογειακό χώρο. Μελέτες GPS που διεξάγονται από το 1990 εκτιμούν το ρυθμό εφελκυσμού περί τα 1.5 εκατοστά ανά έτος γύρω στο δυτικό πέρας του. Γεωλογικές μελέτες δείχνουν ότι η νότια ακτή του ανυψώνεται, ενώ η βόρεια υποχωρεί. Το δυτικό πέρας της ρηξιγενής ζώνης στην ευρύτερη περιοχή της Πάτρας, με πολλά ενεργά ρήγματα που βρίσκονται πολύ κοντά και μέσα στην πόλη, παρουσιάζει σημαντικές επιστημονικές και κοινωνικο-οικονομικές προεκτάσεις. H πρόσφατη σεισμικότητα έχει εκδηλωθεί σε αυτή τη περιοχή με τον σεισμό της Μόβρης (Αχαΐα) τον Ιούνιου του 2008 και της σεισμικής ακολουθίας κοντά στο Ευπάλιο (Φωκίδα) τον Ιανουάριο του 2010. Επιπλέον, η παρουσία ενός πλήθους γεωφυσικών φαινομένων και γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών καθιστά την εν λόγω περιοχή, αλλά και τον Κορινθιακό Κόλπο εν γένει, ένα φυσικό εργαστήριο, μια περιοχή μελέτης για διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως το Corinth Rift Laboratory και μια περιπτωσιολογική μελέτη της πρωτοβουλίας ‘EO Supersites’. Σεισμικές και γεωδαιτικές επιτόπιες παρατηρήσεις, από μόνιμα δίκτυα (από το 2000), και δειγματοληπτικές μετρήσεις (από το 1990), συνεχίζονται να διενεργούνται από το 2000 και 1990 αντίστοιχα. Επιπλέον πυκνές λήψεις δεδομένων SAR είναι διαθέσιμες από το 1992 από την αποστολή του ERS-1. Παρακινούμενοι από την έλλειψη μιας λεπτομερούς, ακριβούς και εκτεταμένης χαρτογράφησης της κάθετης παραμόρφωσης στην περιοχή ενδιαφέροντος και τους περιορισμούς του δικτύου GPS (από την άποψη της πυκνότητας της δειγματοληψίας), ερευνούμε, μοντελοποιούμε και ερμηνεύουμε ένα μεγάλο σύνολο δεδομένων διαφορικής συμβολομετρίας SAR και μετρήσεων GPS. Τα δεδομένα διαφορικής συμβολομετρίας μπορούν να αξιοποιηθούν για την ακριβή μέτρηση κατακόρυφων μετακινήσεων, για τη χαρτογράφηση τοπικών παραμορφώσεων εκατέρωθεν ρηγμάτων ή άλλων σχηματισμών και για τη χαρτογράφηση και μοντελοποίηση της ενδο-σεισμικής παραμόρφωσης. Επεξεργαστήκαμε δεδομένα ανοδικής και καθοδικής τροχιάς του δέκτη ASAR / ENVISAT της περιόδου μεταξύ 2002-2010, για την παραγωγή χαρτών ρυθμού παραμόρφωσης Σταθερών Σκεδαστών (Persistent Scatterrers) και υποσύνολα μικρών χωρικών γραμμών βάσης (Small Baseline Subsets – SBAS). Τα προϊόντα συνδυάστηκαν κατάλληλα, αλλά και διορθώθηκαν από μια σειρά από παρατηρήσεις GPS, προκειμένου να εξαχθεί το ακριβές πεδίο παραμόρφωσης κατά την κατακόρυφη και κατά την διεύθυνση Ανατολής-Δύσης συνιστώσα. Η ακολουθούμενη μεθοδολογία λειτούργησε καλά σε ευρεία κλίμακα στην περιοχή ενδιαφέροντος (παρά την κάλυψη της βλάστησης και το έντονο ανάγλυφο) και παρείχε ακριβείς και αξιόπιστες εκτιμήσεις σε πολλές επί μέρους περιοχές. Επαληθεύσαμε τη συμφωνία μεταξύ των πεδίων παραμόρφωσης των παρατηρήσεων GPS και συμβολομετρίας. Επίσης τα συγκρίναμε με δεδομένα τηλεπισκόπησης και επίγειες παρατηρήσεις από ανεξάρτητες μελέτες. Εστιάσαμε σε συγκεκριμένες περιπτωσιολογικές μελέτες και παρουσιάσαμε τους ρυθμούς παραμόρφωσης μαζί με διατομές μέσα στην πόλη της Πάτρας, γύρω από τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, γύρω από τις αστικές περιοχές του Ψαθόπυργου, Αίγιου, Σελλιανίτικων, Ναυπάκτου, Ακράτας, νήσου Τριζονίων, και τα ποτάμια δέλτα του Ψαθόπυργου, Σελλιανίτικων, Αιγίου, Μόρνου, Μαραθιά και Ακράτας. Σημαντική παραμόρφωση του εδάφους παρατηρείται μέσα στην πόλη της Πάτρας, οφειλόμενη όχι μόνο στην αστική καθίζηση (όπως συμβαίνει συχνά), αλλά και στην μετακίνηση των ρηχών δομών που ενδέχεται να προκαλούνται από βαθιές τεκτονικές μετακινήσεις στην επαφή του δεξιόστροφου ρήγματος πλευρικής ολίσθησης που συνδέεται με τον σεισμό της Μόβρης. Το τελευταίο διεισδύει στη ξηρά και συνδέεται μεταξύ Ρίου και Πάτρας (ρήγμα πλάγιας ολίσθησης) και στη συνέχεια με το κανονικό ρήγμα του Ψαθόπυργου στην είσοδο της ρηξιγενής ζώνης της Κορίνθου. Το ρήγμα Ρίου-Πάτρας αποτελεί μια ζώνη μετάβασης, συνδέοντας την ζώνη πλευρικής ολίσθησης στο Νότο με τις ρηξιγενείς δομές εφελκυσμού στην Ανατολή. Το ρήγμα του Αιγίου παρουσιάζει υψηλή ενεργητικότητα με ρυθμό ανύψωσης περί τα 2 χιλιοστά ανά έτος, ο υψηλότερος στην ρηξιγενή ζώνη της Κορίνθου κατά την περίοδο δειγματοληψίας, ο οποίος αποσβένει στα τρία χιλιόμετρα που χωρίζουν αυτό το ρήγμα με το Δυτικό τμήμα του ρήγματος της Ελίκης στο νότο. Οι παρατηρούμενες ασυνέχειες του πεδίου παραμόρφωσης δεν σχετίζονται πάντα με τη σεισμική δραστηριότητα κατά την περίοδο της μελέτης. Το δέλτα της Τέμενης-Βαλιμίτικων, ανατολικά του Αιγίου, είναι το μόνο δέλτα της περιοχής που δεν υποχωρεί (τουλάχιστον κατά τη μεγαλύτερη έκτασή του). Πιστεύουμε ότι αυτό οφείλεται στο ότι βρίσκεται στο πόδα του ρήγματος του Αιγίου με την συμπίεση/καθίζηση του δέλτα να εξισώνεται με την τεκτονική ανύψωση. Όλα τα άλλα δέλτα υποχωρούν λόγω της συμπίεσης των ιζημάτων τους, και στα μεγαλύτερα είναι δυνατόν να παρατηρηθεί ένας γραμμικώς αυξανόμενος ρυθμός παραμόρφωσης καθώς προσεγγίζουμε το προδέλτα του. Τα σεισμικά γεγονότα του 2008 και 2010 που έλαβαν χώρα στην περιοχή μελέτης μοντελοποιήθηκαν με αναστροφή των παραμέτρων της πηγής παραμόρφωσής τους, χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο της μετατόπισης σε ένα ομογενές ελαστικό ημίχωρικό μέσο με χρήση σεισμικών, GPS και συμβολομετρικών δεδομένων. Σε ευρεία κλίμακα, οι περισσότερες υπό μελέτη τεκτονικές δομές αποτελούν τμήματα μιας (διάχυτης) τριπλής επαφής μεταξύ των μικρο-πλακών στο όριο ανάμεσα στη ρηξιγενή ζώνη της Κορίνθου στα Ανατολικά και στον τερματισμό του Ελληνικού τόξου προς τα δυτικά. Ερευνήσαμε συνοπτικά και συζητήσαμε το πεδίο παραμόρφωσης της λίμνης Τριχωνίδας και της κοιλάδας του Αιτολικού στα βορειοδυτικά της περιοχής της τριπλής επαφής. Τέλος, χάρη πληρότητας και για την αξιολόγηση των δυνατοτήτων της διαστημικής γεωδαισίας παρουσιάσαμε μερικές ασυνέχειες οι οποίες άλλες προκλήθηκαν από κατολισθήσεις και άλλες με ασαφή προέλευση οι οποίες χρήζουν περαιτέρω έρευνας.

Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζονται τα χαρακτηριστικά των υποθαλάσσιων αποθέσεων της ερυθράς ιλύος που καλύπτουν τεράστια έκταση του πυθμένα του κεντρικού Κορινθιακού κόλπου και προκύπτουν ως μεταλλευτικό κατάλοιπο της επεξεργασίας βωξιτών για την παραγωγή αλουμινίου. / In the present diplomatic work are examined the characteristics of submarine red mud tailings that cover enormous extent of seabed of central corinthian gulf and result as mining residue of treatment of bauxites for the production of aluminium.