Η παρούσα διδακτορική διατριβή έχει ως στόχο τη συνεισφορά στην ανάλυση και ερμηνεία της έντασης και διαμάχης κατά τη διάρκεια παραγωγής και εφαρμογής προγραμμάτων πολιτικής σχετικών με τη διασφάλιση της ποιότητας στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Η βασική θεώρηση της εργασίας είναι ότι δρώντες (συλλογικοί και μεμονωμένοι) σχηματίζουν δίκτυα πολιτικής τα οποία συνασπίζονται και συγκρούονται με άλλους αντίστοιχους συνασπισμούς δικτύων έχοντας ως διακύβευμα την προώθηση και εφαρμογή πολιτικών σχετικά με το πανεπιστήμιο. Από την ανάλυση της ελληνικής περίπτωσης διαφαίνεται ότι κάθε προσπάθεια προώθησης ενός θεσμοποιημένου συστήματος διασφάλισης της ποιότητας στα ελληνικά πανεπιστήμια είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της έντασης στο χώρο του πανεπιστημίου. Οι ελληνικές κυβερνήσεις εντατικοποίησαν τις προσπάθειές τους για την ψήφιση και εφαρμογή ενός σχετικού νόμου, καθώς το θέμα της διασφάλισης της ποιότητας είχε τεθεί ως κεντρικό, ήδη από το 1998, μέσω των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών πολιτικών στην ανώτατη εκπαίδευση. Η παραγωγή, η επεξεργασία και η ερμηνεία των ερευνητικών δεδομένων οδήγησε επιγραμματικά στα κεντρικά ευρήματα της παρούσης διδακτορικής διατριβής: Η πρώτη αλλαγή πολιτικής πραγματοποιείται το 2005 με την παραγωγή συγκεκριμένου προγράμματος πολιτικής για τη διασφάλιση της ποιότητας στο ελληνικό πανεπιστήμιο (Ν.3374/2005). Η αλλαγή αυτή πραγματοποιείται κυρίως εξαιτίας των εξωτερικών συνθηκών του υποσυστήματος. Τόσο πριν από την παραγωγή του προγράμματος όσο και αμέσως μετά δημιουργούνται δύο ισχυροί αντιτιθέμενοι συνασπισμοί δικτύων με συγκρίσιμους πόρους. Κατά τη διάρκεια της αρχικής περιόδου εφαρμογής του προγράμματος, οι εξελίξεις εντός του υποσυστήματος πολιτικής του ελληνικού πανεπιστημίου προκαλούν αλλαγές στους πόρους των δύο συνασπισμών και στη θέση ισορροπίας της ισχύος. Ο συνασπισμός δικτύων «Εναντίον» του προγράμματος πολιτικής φαίνεται να αποδυναμώνεται διαρκώς με αποτέλεσμα να μην μπορεί να διατηρήσει με αποτελεσματικό τρόπο την ένταση σε υψηλά επίπεδα. Ο δε συνασπισμός «Υπέρ» φαίνεται να ισχυροποιείται αρκετά έναντι του αντιτιθέμενου συνασπισμού, με αποτέλεσμα να μπορεί να μεταβάλλει τις μεταξύ τους ισορροπίες ώστε να δημιουργούνται σαφώς ευνοϊκότερες συνθήκες για την υλοποίηση του προγράμματος, ιδιαίτερα από το 2008 και μετά. Οι παραπάνω αλλαγές πολιτικής, αν και σημαντικές, δεν συνοδεύονται από παράλληλη παραγωγή γνώσης εξαιτίας πολιτικής εμπειρίας τόσο εντός όσο και μεταξύ των αντιμαχόμενων συνασπισμών δικτύων. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η πολιτική εμπειρία δεν υπήρξε αμελητέα καθώς η σύγκρουση και η αντιπαράθεση για το συγκεκριμένο ζήτημα πολιτικής ήταν διαρκώς παρούσα για μία δεκαετία περίπου. / The present thesis aims to the contribution in analysis and interpretation of intensity and conflict during the establishment and implementation of policy programs relative with Quality Assurance in Greek Universities. The basic view of this thesis is that actors form policy networks which create advocacy coalitions and collide with other corresponding network coalitions having at risk the establishment and implementation of policies programs for universities. It seems that in Greece whenever an effort for the establishment of institutionalized quality assurance system takes place the result is the presence of intensity and conflict. However, European educational policies in higher education since 1998 have placed quality assurance as one of the main action lines, fact that results the intensifying of efforts of Greek governments for the voting and implementation of a relative law. The production, the analysis and finally the interpretation of research data led succinctly to the central findings of the present thesis: In 2005 due to external to the policy sub-system events and parameters a first policy change takes place with the establishment of a policy program of quality assurance in universities (Law 3374/2005). So much before the establishment of the policy program what immediately afterwards, at the first period of implementation, two powerful conflicting advocacy coalition networks with comparable resources are created. During the initial period of the policy program implementation developments internal to the policy sub-system of Greek university cause changes in the allocation of resources in the two coalition networks. The advocacy coalition network “Against” the policy program appears to be permanently undermined. As a result this coalition finds difficulties on maintaining with effective way the intensity in high levels. The advocacy coalition network “In favour” to the policy program appears to be strengthened enough against the conflicting coalition. Therefore, this coalition is able to alter the balance point between the two advocacy coalitions and to create more favourable conditions for the implementation of the policy program particularly from 2008 and afterwards. These policy changes, no matter how important they are, they are not accompanied by production of “policy oriented learning” inside or across the conflicting advocacy coalitions. Policy oriented learning does not take place despite the fact that the policy experience of all actors and networks on this specific policy theme was not negligible since the conflict and the juxtaposition on the specific policy issue was continuously present for roughly a decade.

Σκοπός της διατριβής είναι να εξετάσει θέματα που άπτονται της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ). Στο πρώτο κεφάλαιο, αρχικά, παρουσιάζουμε την θεωρητική και εμπειρική βιβλιογραφία που έχει αναπτυχθεί πάνω στο θέμα της ανεξαρτησίας των Κεντρικών Τραπεζών και ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη σχέση της με το πραγματικό προϊόν, την απασχόληση και τον πληθωρισμό και γίνεται αναφορά των επιχειρημάτων που απορρέουν μέσα από αυτές. Στο δεύτερο κεφάλαιο, αρχικά επιχειρούμε να μελετήσουμε τις στρατηγικές αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των φορέων άσκησης νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής μέσα σε μια νομισματική ένωση κάτω από διαφορετικά θεσμικά καθεστώτα, και στη συνέχεια εξετάζουμε το ρόλο των ασυμμετριών στις διαταραχές καθώς η νομισματική πολιτική μέσα σε μια νομισματική ένωση έχει σταθεροποιητικές επιδράσεις μόνο σε αθροιστικές μεταβλητές. Το τρίτο κεφάλαιο εστιάζεται στην διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και ειδικότερα επιχειρούμε να μελετήσουμε το βαθμό ετερογένειας ανάμεσα στις οικονομίες των 27 χωρών-μελών. Επίσης εξετάζουμε τον βαθμό συγχρονισμού των οικονομικών τους κύκλων και τη συμμετρία των διαταραχών. Ο βαθμός ετερογένειας μετριέται με βάση συντελεστές Theil, ενώ χρησιμοποιούμε στοιχεία τόσο για το συνολικό χρονικό διάστημα 1995.1-2005.4 όσο και για δύο επιμέρους περιόδους, 1995.1-2000.4 και 2000.1-2005.4 (προ και μετά την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος). Για τη μέτρηση του βαθμού συμμετρίας των μακροοικονομικών διαταραχών μεταξύ των χωρών-μελών στην ΕΕ-27 χρησιμοποιούμε μεθοδολογία SVAR διαχωρίζοντας τις διαταραχές σε διαταραχές ζήτησης και διαταραχές προσφοράς.Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζουμε τη σχέση μεταξύ συμμετρίας των μακροοικονομικών διαταραχών και ενοποίησης του εμπορίου, είτε όταν αυτή αφορά το συνολικό εμπόριο είτε όταν αφορά το ενδοκλαδικό εμπόριο χρησιμοποιώντας στοιχεία για την περίοδο 1995q1-2005q4. Η ένταση του συνολικού εμπορίου μεταξύ δύο χωρών μετριέται ως ο λόγος του αθροίσματος των διμερών εξαγωγών και εισαγωγών προς το άθροισμα των συνολικών εισαγωγών και εξαγωγών των εν λόγω χωρών, ενώ για το ενδοκλαδικό εμπόριο υπολογίζουμε δείκτες Grubel-Lloyd. / The purpose of the thesis is to examine issues related to European Monetary Union (EMU). Firstly, in Chapter one we present the analytical and empirical literature which has been developed on Central Bank Independence issue and the factors that affect its relationship with real output, employment and inflation. In Chapter two, we study the structural interdependencies between the monetary and fiscal authorities in a monetary union under different regimes, and also we examine the role of shock asymmetries as monetary policy in a monetary union has stabilized effects only on aggregated variables. The third Chapter focuses on the enlarged European Union (E.U.) and specifically we study the degree of heterogeneity among the 27 member-countries. Also, we examine the degree of business cycle synchronization and the shock symmetry. The degree of heterogeneity is measured by Theil coefficients, and we use data not only for the period 1995.1-2005.4 but also for the two sub-periods 1995.1-2000.4 και 2000.1-2005.4 (pre and post the circulation of single currency). We use the SVAR methodology in order to measure the degree of macroeconomic shocks among the EU-27 member-states by separating shocks in demand and supply shocks. In Chapter four we examine the relationship between shock symmetry and trade integration, either it is related to total trade either to intra-industry trade by using data for the period 1995q1-2005q4. The trade intensity between two countries is measured as the ratio of the sum of imports and exports to the sum of total exports and imports of two countries, while we take the Grubel-Lloyd indexes to measure the intra-industry trade.