Ο στόχος της παρούσας έρευνας είναι να διερευνήσει αν τα μικρά παιδιά μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ των φανταστικών καταστάσεων που προβάλλονται στις τηλεοπτικές διαφημίσεις και της πραγματικότητας. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαμε να συνεισφέρουμε σε κάποιο βαθμό κατανόησης στο ζήτημα του πώς οι τηλεοπτικές διαφημίσεις επηρεάζουν τα μικρά παιδιά. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, τα ερευνητικά ερωτήματα εστίασαν στην προσπάθεια εύρεσης απαντήσεων σχετικά με το πώς μπορεί να περιγραφεί η προοπτική των παιδιών για τα τηλεοπτικά διαφημιστικά μηνύματα, καθώς και πώς εκλαμβάνονται οι διαφορετικοί τύποι και τεχνικές της τηλεοπτικής διαφήμισης. Βασισμένοι σε αυτά τα ερευνητικά ερωτήματα, κάναμε μία βιβλιογραφική ανασκόπηση που οδήγησε σε ένα εννοιολογικό πλαίσιο, το οποίο μας καθοδήγησε ως προς το είδος των εμπειρικών δεδομένων που θα έπρεπε να συγκεντρωθούν. Αρχικά, καταγράφηκαν όλα τα τηλεοπτικά προγράμματα της πρωινής ζώνης τεσσάρων ημερών (Σαββάτου και Κυριακής), έτσι ώστε να συλλέξουμε όσο το δυνατόν περισσότερα διαφημιστικά μηνύματα είχαν ως κοινό-στόχο μικρά παιδιά. Βασιζόμενοι σε διάφορα κριτήρια επιλέξαμε οκτώ από αυτά για να τα επεξεργαστούμε με τα παιδιά. Έξι ακόμα επιλέχθηκαν για να διερευνήσουμε αν τα παιδιά μπορούσαν να ταυτίσουν το προβαλλόμενο στη διαφήμιση αντικείμενο με το πραγματικό. Για τη συλλογή των δεδομένων, ακολουθήθηκε ποιοτική ερευνητική προσέγγιση. Ομαδικές συνεντεύξεις με 32 νήπια από δύο σχολεία της Αθήνας έλαβαν χώρα. Τα ευρήματα αυτής της έρευνας αποκαλύπτουν ότι τα μικρά παιδιά έχουν δυσκολία στη διάκριση φαντασίας –πραγματικότητας, ιδιαίτερα όταν εμπλέκονται χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα παιδιά των κατώτερων κοινωνικών τάξεων αναπτύσσουν τη ζητούμενη ικανότητα νωρίτερα από τους συνομηλίκους τους των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Όσον αφορά το κομμάτι της ταύτισης, ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία ή αποτυχία φαίνεται να είναι η ύπαρξη ή η απουσία ενός εμβληματικού χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων πάνω στη συσκευασία του προϊόντος. / The goal of the present study is to investigate whether young children distinguish between fastasy presented in television advertisements and reality. This way we could provide a better understanding of how television advertising affects young children. To reach this purpose, research questions focused on asking questions about how children’s perspective on TV advertising can be described, as well as how the different types and techniques of TV advertisement can be perceived. Based on these research questions, a literature review was conducted that resulted in a conceptual framework that provided what empirical data should be collected. We recorded all TV programmes of the morning zone of four days (Saturday and Sunday) so as to gather all tv advertisements which had young children as a target group. Based on several criteria we selected eight for discussion with children. Six more were picked to investigate whether children could identify the object they saw on TV when presented in front of them. In order to collect the data, a qualitative study approach was used. Group interviews with 32 kindergarden students from two schools of Attica then took place. The findings of this study reveal that young children have difficulty in distinguishing fantasy from real life, especially when cartoon characthers are involved. There is some evidence that children of lower classes develop the ability in question sooner than their peers of upper-classes. As far as the identification part is concerned, the most important factor for success of failure seems to be the existance or absence of a symbolic cartoon characther on the product packaging.

Τα πρότυπα αποτελούν ιδανικό παράδειγμα προς μίμηση, χρησιμοποιούνται ως υποδείγματα και μπορεί να είναι κάποιο πρόσωπο, αντικείμενο, κατάσταση, θεσμός ή ακόμη και μια συγκεκριμένη συμπεριφορά κάποιου. Στην παρούσα εργασία ασχολούμαστε με τις πρότυπες συμπεριφορές που προβάλλονται από την τηλεόραση. Ιδιαίτερα επιρρεπείς και ευάλωτα τα παιδιά, καθώς δεν έχουν αναπτύξει πλήρως τον μηχανισμό ορθής κρίσης, επηρεάζονται περισσότερο και υιοθετούν σε μεγαλύτερο βαθμό συμπεριφορές που προβάλλονται ως πρότυπες, είτε ενάρετες είτε αποφατικές. Τα πρότυπα αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο στο πώς συμπεριφέρονται και πως αντιδρούν τα παιδιά που τα υιοθετούν. Σε μια πολυπολιτισμική χώρα, όπως είναι πλέον η Ελλάδα, ο παιδικός πληθυσμός δεν απαρτίζεται μόνο από Ελληνόπουλα αλλά και από παιδιά αλλοδαπών. Ο γενικός σκοπός της ερευνάς μας, λοιπόν, είναι να μελετήσουμε το ρόλο της Ελληνικής τηλεόρασης στη διαμόρφωση συμπεριφορών μέσω τηλεοπτικών προτύπων στους Έλληνες και στους αλλοδαπούς μαθητές. Να παρατηρήσουμε, δηλαδή, το πώς διαφοροποιείται η επιλογή των προβαλλόμενων προτύπων στους Έλληνες και στους αλλοδαπούς, το πώς διαμορφώνονται οι διάφορες συμπεριφορές μέσω των τηλεοπτικών προτύπων, τι είδους συμπεριφορές παρακολουθούν, με ποιες από αυτές ταυτίζονται και ποιες από αυτές πράττουν, πως επηρεάζει το φύλο στην υιοθέτηση προτύπων συμπεριφορών, εάν υπάρχει διαφορά στο βαθμό ταύτισης των Ελλήνων και των αλλοδαπών μαθητών με τις προαναφερόμενες συμπεριφορές και τέλος στόχος μας είναι να δούμε κατά πόσο οι απρεπείς και βίαιες συμπεριφορές που προβάλλονται μέσα σε τηλεοπτικά προγράμματα είναι αντικείμενο μίμησης και ταύτισης για τους μικρούς μαθητές, Έλληνες και αλλοδαπούς, ηλικίας από 9 – 12, δηλαδή Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Ειδικότερα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι επιμέρους σκοποί της έρευνας είναι: 1. Να δούμε ποια είναι τα δημοφιλέστερα τηλεοπτικά προγράμματα που παρακολουθούν οι μαθητές. 2. Να παρατηρήσουμε εάν υπάρχει διαφορά στις προτιμήσεις των Ελλήνων και των αλλοδαπών μαθητών σχετικά με τις προβαλλόμενες από την τηλεόραση συμπεριφορές. Να δούμε, δηλαδή, ποιες από τις συμπεριφορές που προβάλλονται στα δημοφιλέστερα τηλεοπτικά προγράμματα αρέσουν στους μαθητές να παρακολουθούν και πόσο τους αρέσει. 3. Να δούμε ποιες από τις προβαλλόμενες συμπεριφορές λειτουργούν ως πρότυπες για τους Έλληνες μαθητές και ποιες για τους αλλοδαπούς, με ποιες, δηλαδή, ταυτίζονται και θα ήθελαν, εάν τους δινόταν η ευκαιρία, να τις κάνουν πράξη. 4. Να βρούμε ποιες από τις πρότυπες συμπεριφορές έχουν είδη πράξει οι Έλληνες μαθητές και ποιες οι αλλοδαποί. 5. Να συγκρίνουμε τις απαντήσεις των Ελλήνων με τις αντίστοιχες των αλλοδαπών. / -