I den här studien undersöks JHWH:s maskulinitet i Hes 16:3-43 i den hebreiska bibeln. Texten beskriver en familjemetafor där JHWH är make och far, och Jerusalem hustru och dotter. Studien undersöker hur JHWH:s maskulinitet gestaltas i förhållande till andra personer i texten och i förhållande till ideal kring maskulinitet och förväntningar på män som uttrycks i den hebreiska bibeln. De ideal och förväntningar som behandlas i studien rör familjeliv, våld och relationer mellan män i samhälle och inom religion. Studien visar hur JHWH i textens första verser intar en roll som liknar hegemonisk maskulinitet men att hans roll i genusrelationen förändras när Jerusalem börjar att agera på ett genusöverskridande sätt. När JHWH låter hennes före detta älskare bruka våld mot henne upphör hennes överskridande handlande och könsgränserna återupprättas. Därmed säkras hans maskulinitet i förhållande till textens andra personer. Samhället Jerusalem, inklusive dess ledare och prästerskap, uppmanas att inta en feminiserad roll inför JHWH.

Originally presented as the author's Habilitationsschrift, Würzburg, 1960, under title: Sion - Jerusalem, Theologie der Heiligen Stadt im Alten Testament. I. Die Heilige Stadt - Jahwes Königssitz. / Bibliography: p. 301-[303].

Deze dissertatie levert een bijdrage aan een christelijk geïnspireerde visie op begeleiding vanuit de oudtestamentische wijsheidsliteratuur; in het bijzonder het boek Spreuken. Hoofdstuk 1 bevat een algemene inleiding waarin het begrip begeleiding wordt gedefinieerd. In hoofdstuk 2 staat de vraag naar de context van de wijsheid centraal. Er wordt een (conceptueel) kader ontwikkeld over begeleiding in oud-Israël om zo inzicht te krijgen in de wijsheidsleraren en hun leerlingen. Het derde hoofdstuk richt zich op de theologie van de wijsheid en beantwoordt de vraag welke invloed de wijsheid en de theologie op elkaar hebben gehad en hoe de theologie van de wijsheid zich verhoudt tot de theologie van het Oude Testament. Dit hoofdstuk besteedt daarnaast aandacht aan het Godsbeeld en het mensbeeld van de wijsheidsleraren en behandelt (theologische) thema’s die relevant zijn voor begeleiding. Hoofdstuk 4 houdt zich bezig met Salomo, de mannen van Chizkia, Agoer en Lemoeël. Salomo neemt in de wijsheidsliteratuur een prominente plaats in en wordt genoemd als auteur van verzamelingen van spreuken in het boek Spreuken. ‘Zijn’ wijsheid heeft een sociale verandering in oud-Israël op gang gebracht. Hoofdstuk 5 buigt zich over de vraag tegen welke achtergrond het boek Spreuken moet worden gelezen. Vragen die gesteld worden, zijn wie de mogelijke auteur van het boek is, in welk tijdvak het boek is ontstaan, uit welke verzamelingen het boek bestaat, en voor wie en met welk doel het boek is geschreven. De antwoorden werpen licht op de teksten die in hoofdstuk 6 onder de loep worden genomen en worden, in hoofdstuk 7, toegepast op begeleiding. Het zesde hoofdstuk neemt als uitgangspunt teksten uit het boek Spreuken die licht werpen op begeleiding. Deze teksten worden uitgelegd aan de hand van toonaangevende wetenschappelijke commentaren. Tot deze teksten behoren de inleiding op Spreuken (1:1-7), de ‘vrees voor JHWH’-teksten, ‘leven’-teksten, werkwoorden die het proces kenmerken dat leidt tot een ‘levend leven’ en opdrachten aan de vader/leraar (en daarmee aan de begeleider). Hoofdstuk 7 geeft antwoord op de onderzoeksvraag welke aanwijzingen kunnen worden afgeleid uit het boek Spreuken voor begeleiders en christelijke opleidingen tot begeleidingskundige? en wendt de kennis opgedaan in de voorgaande hoofdstukken aan om te komen tot een Bijbels geïnspireerde visie op begeleiding in een hedendaagse context. / Old Testament and Ancient Near Eastern Studies / D.Th. (Old Testament)

Jesaja 40:1 begin met die werkwoord נחם wat ‘troos’ beteken. Die studie was gedoen omdat daar min literatuur oor die werkwoord נחם beskikbaar is. Die woordeboeke gee ‘n samevatting oor die werkwoord en die betekenis teen die Semitiese agtergrond. Die doel van die studie was om aan te toon dat נחם ‘n verdere tema van Deutero-Jesaja is. Die temas wat gewoonlik in Deutero-Jesaja aanvaar word, is verlossing en skepping. Hoofstuk 1 gee ‘n uiteensetting van die doel en metode waarvolgens dit uitgevoer gaan word. Hoofstuk 2 gee ‘n oorsig van die navorsing en die outeurskap van Jesaja en Deutero-Jesaja. Dit blyk dat die tendens verskuif het vanaf die standpunt om Jesaja te hanteer as ’n boek met verskillende outeurs, naamlik Proto-Jesaja, Deutero-Jesaja en Trito-Jesaja, na die standpunt om Jesaja as een boek te behandel. Daar word steeds werke gepubliseer onder albei die temas, naamlik waar Jesaja as boek hanteer word en onder temas uit Deutero-Jesaja. Die meeste werke wat gebruik is, verwys net na die werkwoord נחם en verkies om dan die verhouding tussen JHWH en die volk, die verlossing of skepping te bespreek, in Deutero-Jesaja. Die werkwoord נחם word gewoonlik onder ‘n ander tema as ‘n onderdeel bespreek. Hoofstuk 3 het die beskikbare inligting omtrent die werkwoord נחם in die teologie van die Ou Testament, artikels en kommentare in die algemeen en in Deutero-Jesaja nagegaan. Die werkwoord נחם word nie as ‘n enkele tema bespreek nie. In hoofstuk 4 is ‘n ondersoek gedoen na die tekste waar die werkwoord נחם in Deutero-Jesaja voorkom sowel as die boek Jesaja. Dit is gedoen omdat die tendens bestaan om Jesaja as een werk te beskou. Daar is ‘n verskeidenheid kommentare geraadpleeg, om die tendens waar te neem, oor die bespreking rondom die werkwoord נחם en daar is bevind dat die meeste eksegete vinnig oor ‘troos’ na ‘n volgende onderwerp beweeg. Hoofstuk 5 toon aan hoe JHWH die ‘troos’ waarborg. Die werkwoord ברא ‘skep’ en die werkwoord en selfstandige naamwoord גאל ‘verlos’ en ‘verlosser’ is ondersoek in tekste saam met die werkwoord נחם om te sien hoe hulle ‘troos’ in Deutero-Jesaja ondersteun. Hoofstuk 6 hanteer die werkwoorde ידע ‘ken’ of ‘weet’ en רחם ‘ontferm’ en hulle ondersteuning aan נחם in Deutero-Jesaja. Hoofstuk 7 is die samevatting waar daar aangetoon word dat die doel en metode in hierdie tesis toegepas is. Die gevolgtrekking wat bereik is, is dat ‘troos’ ‘n tema in Deutero-Jesaja is, saam met die temas van verlossing en skepping. / Thesis (PhD)--University of Pretoria, 2014. / gm2014 / Old Testament Studies / unrestricted