Inaug.-diss--Tübingen. / "Schriften-verzeichnis": p. 211-230.

Anotation The aim of the thesis is to reconstruct the image of the Polish Church in selected reportages by Wojciech Tochman and Justyna Kopińska. The thesis is divided into two parts. The first - theoretical - will deal with the history and specifics of Polish reportage and the most important theories about building a picture of the world. The second will contain information about selected authors and their publications. Its essential part, however, will be devoted to the analysis and attempt to reconstruct the image of the Polish Church, presented in selected texts, from the point of view of several reference points, those will be the reporter, the hero and the story described. Keywords A picture of the world in language, Polish reportage, Polish church, Justyna Kopińska, Wojciech Tochman

Efter mer än ett sekel som ockuperat återetablerades Polen år 1918 som ett självständigt land. Den unga republiken kom under nästan tjugo års tid att ledas av marskalk Józef Piłsudski, känd för sina nationalistiska idéer. Idag, hundra år senare, har nationalisten Jarosław Kaczyński en ledande roll för den polska regeringen och många ser av denna anledning Polen som ett land som försvårar samarbetet inom EU. Syftet med det här arbetet är jämföra de båda politikernas åsikter, understryka var de överensstämmer respektive skiljer sig åt samt beskriva hur de ser på polackernas och Polens roll i världspolitiken. Den valda metoden är hermeneutisk närläsning av verk skrivna av Piłsudski respektive Kaczyński. Deras tankar ställs härvid mot ett teoreiskt ramverk om nationalism, huvudsakligen inspirerat av Marek Migalski och Hans-Ulrich Wehler. Resultaten av analysen visar att både Piłsudski och Kaczyński vill bygga en stolthet över Polen baserad på andra länders erkännande. Piłsudski står dock för en territoriellt baserad nationalism, där det polska språket och beredskapen att försvara landet mot olika stormakter står i centrum. Den katolska tron betonar han inte som enande kraft, utan upprepar att icke-etniska polacker, t.ex. judarna, är viktiga för landet. Kaczyński däremot verkar i ett etniskt homogent land, som inte längre är hotat av krig. För honom är den katolska tron en grundpelare som skyddar Polen mot de kosmopolitiska influenser som hotar den polska kulturen. Hans drömmars Polen intar en internationell särställning som försvarare av kristna värden, vilka han identifierar som typiskt polska. Slutsatsen är att Piłsudskis och Kaczyńskis nationalistiska visioner för Polen på många områden skiljer sig åt. / W 1918 roku Polska ponownie odrodziła się po rozbiorach jako niezależne państwo. Przez prawie następnych 20 lat młodą republikę prowadził Marszałek Józef Piłsudski, znany z nacjonalistycznych poglądów. Dziś, sto lat później, wiodącą rolę dla polskiego rządzu sprawuje nacjonalista Jarosław Kaczyński, a Polska przez wielu postrzegana jest jako kraj komplikujący europejską współpracę w ramach UE z tego właśnie powodu. Celem tej pracy jest porównanie poglądów obu tych polityków, podkreślając, gdzie się rozchodzą, a w czym są zbieżne oraz jak postrzegają rolę Polaków i pozycję Polski w świecie. Wybraną metodą jest hermeneutyczne czytanie dzieł pisanych przez Piłsudskiego i Kaczyńskiego. Ich myśli są porównywane z teoretycznymi ujęciami nacjonalizmu, inspirowanymi głównie przez myśl Marka Migalskiego i Hansa-Ulricha Wehlera. Wyniki analizy pokazują, że zarówno Piłsudski, jak i Kaczyński chcą zbudować dumę Polski opartą na uznaniu innych krajów. Jednakże, Piłsudski opowiada się za wersją nacjonalizmu terytorialnego, który skupia się na języku polskim i gotowości do obrony kraju przed różnymi potęgami. Nigdy nie podkreśla wiary katolickiej jako siły jednoczącej, ale podkreśla wielokrotnie, że nieetniczni Polacy, na przykład Żydzi, są dla Polski ważni. Z kolei Kaczyński działa w kraju etnicznie jednorodnym, już nie zagrożonym wojną. Dla niego wiara katolicka jest filarem, chroniącym kraj przed zagrażającymi polskiej kulturze kosmopolitycznymi wpływami. Polska jego marzeń na arenie międzynarodowej zajmuje szczególną pozycję jako obrońca wartości chrześcijańskich, które utożsamia z polskością. Podsumowując, nacjonalistyczne wizje Polski Piłsudskiego i Kaczyńskiego różnią się w wielu obszarach.

This thesis is concerned with adult L1 attrition in the case of highly-educated long-term Polish immigrants in Sweden. The study sheds light on two classical issues pertaining to L1 attrition, namely what happens to a fully developed mature language system in an immigrant context, and why it happens. Specifically we aim to answer the following questions: (1) Are Polish speakers in Sweden different from comparable individuals in Poland with respect to (i) judgement and use of a number of Polish linguistic features (se keywords below), and (ii) hesitation phenomena, i.e. ability to be quick and easy and linguistic insecurity? (2) Is the variation in linguistic results dependent on how often and in what context the Polish language is used and/or which attitudes the individuals have towards it as well as how long they have been living in Sweden? One of the main contributions of the study regards methodology. The data is analysed in three steps: an initial focus on group comparisons shifts to the analysis of individual results in relation to the variation observed in the comparison group, and finally to a holistic view of the attrition effects or their absence. It is suggested that in studies on adult L1 attrition, where the effects are expected to be relatively cosmetic, the range of the linguistic behaviour in the comparison group as a reference point as well as a holistic perspective on individual results gives a more truthful picture of the attrition process. In addition the study shows that attrition effects are present in some individuals (60 %) to a different degree. The most common effect overall is linguistic insecurity followed by the overuse of 1st person pronouns as explicit subjects and to a lesser degree by the overuse of 3rd person pronouns. Surprisingly there is a scanty effect on the other hesitation phenomenon, i.e. the ability to be quick and easy. No or limited effects are observed in other structural areas which basically supports previous findings on L1 adult attrition. Finally, the presence versus absence of the attrition effect can not be straightforwardly related either to language use, attitudes or length of residence, with one exception being linguistic insecurity.