Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η γενετική δομή και οι φυλογενετικές
σχέσεις είκοσι τριών πληθυσμών της A.boyeri που προέρχονταν από
λίμνες/λιμνοθάλασσες και θαλάσσιες περιοχές του ελλαδικού χώρου, καθώς
και ενός πληθυσμού από τη λίμνη Iznik της Τουρκίας. Πιο συγκεκριμένα,
προσδιορίστηκε μέρος της αλληλουχίας των μιτοχονδριακών γενετικών τόπων
της υπομονάδας I της κυτοχρωματικής οξειδάσης (COI), του βρόγχου εκτόπισης
(D-loop) και του κυτοχρώματος b (Cytb). Επιπλέον, προσδιορίστηκε η
αλληλουχία ενός πυρηνικού γενετικού τόπου, της ροδοψίνης (Rh).
Πραγματοποιήθηκε φυλογενετική ανάλυση των αλληλουχιών και
κατασκευάστηκαν φυλογενετικά δένδρα με τις μεθόδους της Σύνδεσης Γειτόνων
(NJ), Μέγιστης Φειδωλότητας (ΜΡ) και Μπεϊσιανής Συμπερασματολογίας (ΒΙ).
Παρά τη διαφορετική τοπολογία των δένδρων που προέκυψαν, γεγονός
που δεν κατέστησε εφικτό τον προσδιορισμό των φυλογενετικών σχέσεων μεταξύ
των υπό μελέτη πληθυσμών, η ύπαρξη τριών διαφορετικών τύπων πληθυσμών
διαπιστώθηκε τόσο από την ανεξάρτητη όσο και από τη συνδυασμένη ανάλυση
των αλληλουχιών. Ο πρώτος τύπος πληθυσμού, ο «λιμναίος», περιελάμβανε
τους πληθυσμούς από τις λίμνες/λιμνοθάλασσες καθώς και τους πληθυσμούς
από τις θαλάσσιες περιοχές της Καλύμνου, της Κύμης και των Ν. Μουδανιών. Ο
δεύτερος τύπος περιελάμβανε όλους τους θαλάσσιους πληθυσμούς (πρώτος
«θαλάσσιος» τύπος), με εξαίρεση του πληθυσμούς από την Πρέβεζα, την Εύβοια
και την Κω που συνιστούσαν τον τρίτο τύπο πληθυσμού (δεύτερος «θαλάσσιος»
τύπος). Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι ο πυρηνικός μοριακός δείκτης που
χρησιμοποιήθηκε έφερε αρκετή ποικιλότητα ώστε να επιβεβαιώσει τα
παραπάνω αποτελέσματα.
Οι «λιμναίοι» πληθυσμοί εμφάνισαν σαφές φυλογεωγραφικό πρότυπο,
διακρίνοντας τους πληθυσμούς του Αιγαίου και της Τουρκίας από τους
λιμναίους/λιμνοθαλάσσιους του Ιονίου Πελάγους. Επιπλέον, διαπιστώθηκε πως
ο πληθυσμός από τον Αμβρακικό διαφοροποιείται αρκετά από τους υπόλοιπους
«λιμναίους» πληθυσμούς, ενώ αξιοσημείωτη είναι και η συσχέτιση που βρέθηκε
ανάμεσα σε αυτόν τον πληθυσμό και πληθυσμών από την Αδριατική.
Όσον αφορά τους θαλάσσιους πληθυσμούς, κανένας από τους δύο
τύπους δεν εμφάνισε συγκεκριμένο φυλογεωγραφικό πρότυπο. Επιπλέον,
διαπιστώθηκε πως οι πληθυσμοί από την Πρέβεζα, την Εύβοια και την Κω
αντιστοιχούν στον εστιγμένο (punctuated) τύπο πληθυσμού, όπως έχει
περιγραφεί, ο οποίος δεν έχει έως σήμερα αναφερθεί στην ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μας, τα μαύρα στίγματα κάτω από την
πλευρική γραμμή δεν μπορούν να αποτελέσουν διαγνωστικό στοιχείο για τη
διάκριση των δύο τύπων θαλάσσιων πληθυσμών (punctuated, nonpunctuated),
καθώς στον τύπο αυτό εντάσσονται άτομα που είτε φέρουν μαύρα
στίγματα είτε όχι, και το αντίστροφο.
Από τον πολλαπλασιασμό με τη μέθοδο της αλυσιδωτής αντίδρασης
πολυμεράσης (PCR) του μιτοχονδριακού τμήματος Cytb και τον προσδιορισμό
της αλληλουχίας του, διαπιστώθηκε η ύπαρξη μίας ένθεσης ανάμεσα στο tRNA
του γλουταμινικού οξέος και το Cytb. Η ένθεση αυτή είχε μέγεθος περίπου
200bp στα «λιμναία» άτομα και λίγο μικρότερο (~150bp) στα άτομα που
εμφάνισαν το πρότυπο punctuated (εστιγμένα) (Πρέβεζα, Εύβοια, Κως), ενώ
απουσίαζε από τους υπόλοιπους θαλάσσιους πληθυσμούς.
Βάσει των παρόντων αποτελεσμάτων και σε συνδυασμό με αντίστοιχα
αποτελέσματα προηγούμενων μελετών επιβεβαιώνεται η άποψη σύμφωνα με
την οποία η παρουσία ή απουσία της συγκεκριμένης ένθεσης μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ως διαγνωστικός χαρακτήρας για τη διάκριση των τριών
διαφορετικών τύπων πληθυσμών της A.boyeri. / The genetic differentiation and the phylogenetic relationships of
twenty three Atherina boyeri populations originating from lakes/lagoons and
marine sites of Greece, as well as from a population from lake Iznik in
Turkey were investigated. More specifically, the partial sequence of the
mitochondrial genes cytochrome oxidase I (COI), cytochrome b (cytb) and
control region were determined. The partial sequence of the nuclear proteincoding
gene rhodopsin (Rh) was determined, as well. Phylogenetic analysis of
the sequences was conducted using the methods: Neighbor-Joining (NJ),
Maximum Parsimony (MP) and Bayesian Inference (BI).
Even though trees presented different topologies, and thus the
phylogenetic relationships among populations were not able to be resolved,
the presence of three main population forms was observed both from the
separate and combined analyses of datasets. The first population type
(‘lagoon’ type) contains all the lagoon/lake populations, as well as three
populations (Kymi, Kalymnos and Nea Moudania) originating from marine
environment. The second type includes nearly all marine populations (first
‘marine’ type), excluding specimens collected from three geographical distant
areas (Preveza, Evvoia and Kos), which form the third A. boyeri population
type (second ‘marine’ type). It is worth mentioning that the nuclear marker
used was proved to carry sufficient diversity in order to confirm the above
results.
The ‘lagoon’ type populations presented a clear phylogeographic
pattern, with the populations from Aegean Sea and Turkey forming a distinct
group from the populations from the Ionian Sea. Moreover, the population
from Amvrakikos appeared to be distinct from the rest ‘lagoon’ type
populations and a remarkable correlation of this population and populations
from Adriatic Sea was found.
On the other hand, none of the two ‘marine’ type populations
presented a specific phylogeographic pattern. Additionally, it was found that
the populations from Preveza, Evvoia and Kos correspond to the ‘punctuated’
marine type, as has been described, which was not previously reported in
eastern Mediterranean Sea. However, the fact that in the present study a
population (Evvoia) without black spots on the flanks is clustered with the
punctuated form and vice versa (specimens from Limnos presented black
spots but was clustered with the non-punctuated ‘marine’ type populations),
suggests that differences in color pattern do not seem to be a sufficient
marker for discriminating the two marine types.
From the PCR amplification of cytb and determination of its sequence
the presence of approximately 200bp intergenic spacer between tRNA
glutamic acid (tRNAGlu) and cyt b genes was observed among the ‘lagoon’
type specimens and a smaller one among the specimens from Preveza,
Evvoia and Kos. The intergenic spacer was absent from the rest marine populations. Thus, our results support the suggestion that this character is
conserved and capable to be used for distinguishing the different forms.
| Identifer | oai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/4764 |
| Date | 07 October 2011 |
| Creators | Κράιτσεκ, Σπυριδούλα |
| Contributors | Κίλιας, Γεώργιος, Kraitsek, Spiridoula, Αλαχιώτης, Σταμάτιος, Κλώσσα-Κίλια, Έλενα, Μπούρτζης, Κωνσταντίνος, Στεφάνου, Γεωργία, Παπασωτηρόπουλος, Βασίλειος, Φλυτζάνης, Κωνσταντίνος, Κίλιας, Γεώργιος |
| Source Sets | University of Patras |
| Language | gr |
| Detected Language | Greek |
| Type | Thesis |
| Rights | 0 |
| Relation | Η ΒΚΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της. |
Page generated in 0.0042 seconds