Η πραγματικότητα είναι ότι στη σημερινή εποχή τα Δημόσια Νοσοκομεία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα διαχείρισης και εκσυγχρονισμού των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας με κύριο αποτέλεσμα την αναποτελεσματικότητα της λειτουργίας τους και δυστυχώς το χαμηλό βαθμό ικανοποίησης των πολιτών. Ο πολίτης που καταφεύγει σε ένα Δημόσιο Νοσοκομείο ζητώντας την απαραίτητη υγειονομική φροντίδα και περίθαλψη δηλώνει σιωπηρά την εμπιστοσύνη του στις υπηρεσίες παροχής υγείας, καθώς και την αποδοχή του στο σύστημα της Δημόσιας Διοίκησης. Το σύστημα όμως δημιουργεί παραλείψεις, καθυστερήσεις, χαοτική γραφειοκρατία και υπέρογκες χρηματικές και μη-επιβαρύνσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα τη χαμηλή απόδοση παραγωγής υπηρεσιών υγείας και την άναρχη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα. Στην παρούσα διπλωματική εργασία θα μελετήσουμε τις αιτίες των προβλημάτων αυτών καθώς και τον Ιατρικό Φάκελο μέσα από τη σκοπιά της Πληροφορικής και λιγότερο της Οικονομίας. Όπως γνωρίζουμε τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιβάλλει μια διαφορετική παρουσίαση και οργάνωση της πληροφορίας. Ολοένα και περισσότερα εργαλεία δημιουργούνται ώστε να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες για διαχείριση και διάθεση πληροφοριών. Οι εξελίξεις, τα συμπεράσματα καθώς και οι προβληματισμοί που αφορούν τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας αποτελούν και τον επίλογο της παρούσης διπλωματικής εργασίας. / The reality is that in today's era public hospitals are facing serious problems of management and modernization of health services with primary outcome inefficiency of operation and unfortunately the low degree of satisfaction. The citizen who resorts to a Public Hospital seeking necessary health care and care implicitly declares its confidence in the health services and the acceptance of the system of public administration. But the system creates omissions, delays, chaotic bureaucracy and excessive monetary and non-charges have resulted in a low yield health services and the uncontrolled operation of the private sector. In this particular paper we will study the causes of these problems and the medical records through the perspective of IT and less of the economy. As we know in recent years the development of technology has imposed a different presentation and organization of information. More and more tools are created to serve the needs for management and disposal information. These developments, findings and concerns relating to electronic health records is also the epilogue of this paper.

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιήθηκε υπό την επίβλεψη του καθηγητή Νικολάου Παλληκαράκη, Διευθυντή του Μεταπτυχιακού προγράμματος στη Βιοιατρική Τεχνολογία του πανεπιστημίου Πατρών και ΕΜΠ. Ασχολείται με την ανάπτυξη πρότυπων μοντέλων αναφοράς, αναπαράστασης γνωστικής πληροφορίας και επίσης αναφέρονται διάφοροι σχεδιαστικοί περιορισμοί και προδιαγραφές για τον χώρο της υγείας και συγκεκριμένα για τον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο. Τι εννοούμε με την έννοια ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος; Πρόκειται για μια δομημένη συλλογή ηλεκτρονικών δεδομένων που αφορούν μια περιοχή της υγείας και παρέχεται με σκοπό τη συνεχή, αποτελεσματική και ποιοτική παροχή φροντίδας. Η υπάρχουσα κατάσταση στο τομέα της ιατρικής πληροφορικής, εξαιτίας του μεγάλου πλήθους των προτύπων που αναπτύσσονται από διάφορους οργανισμούς, σε εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, καθιστά αδύνατη την εφαρμογή ενός κοινά αποδεκτού προτύπου. Στα πλαίσια της εργασίας αυτής παρουσιάζονται αρχικά τα βασικά μέρη του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου όπως κυκλοφορούν τα διάφορα μοντέλα στο εμπόριο, έπειτα γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή και κατόπιν παρουσιάζονται λεπτομερώς τα διάφορα μοντέλα για τρεις μεγάλους, παγκόσμιους οργανισμούς και συγκεκριμένα για τους: CEN, ISO και HL7. Συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα για το κάθε μοντέλο περιγράφονται στα κεφάλαια 4, 5 και 6. Η συλλογή των δεδομένων έγινε μετά από την εξέταση διαφόρων εργασιών και την πλοήγηση σε διαφορετικές ιστιοσελίδες στο διαδίκτυο, τα αποτελέσματα τα οποία αναφέρονται στην τελική τους μορφή στο τμήμα της αναφοράς. Στο τέλος της διπλωματικής εργασίας γίνεται λόγος για τη διαλειτουργικότητα και την εναρμόνιση των προτύπων δυο έννοιες που πρόκειται να αποτελέσουν οδηγό για την εφαρμογή ενός κοινά αποδεκτού προτύπου σε κάποια χρονική στιγμή στο σύντομο μέλλον. / Reference information model for the organizations cen/tc251, iso/tc215, hl7, what why mean with the object electronic health record

Στις μέρες μας είναι πλέον γεγονός ότι ο όγκος των πληροφοριών που σχετίζονται με την φροντίδα του ασθενούς έχει αυξηθεί κατά πολύ, πράγμα που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην ενσωμάτωση μεγάλου αριθμού εργαστηριακών και παρακλινικών εξετάσεων στους φακέλους των ασθενών, αυξάνοντας σημαντικά τον όγκο τους. Επιπλέον, τα διαχειριστικά καθήκοντα των ιατρών γίνονται διαρκώς περισσότερα, καθώς η πολυπλοκότητα των ιδρυμάτων παροχής υπηρεσιών υγείας αυξάνει. Αποτελέσματα των προηγούμενων είναι η αδυναμία δημιουργίας και διαχείρισης των “κλασσικών” φακέλων των ασθενών, που βασίζονται στην καταγραφή των δεδομένων σε χαρτί, συνοδευόμενο από τις σχετικές εξετάσεις. Η διπλωματική αυτή, στο πρώτο της κομμάτι περιγράφει τον ρόλο και την σημασία της εφαρμογής του ηλεκτρονικού φακέλου κυρίως για τα Δημόσια Νοσοκομεία, όπου ο όγκος των πληροφοριών καθώς και ο αριθμός των ασθενών είναι τεράστιος. Ακόμη αναπτύσσουμε τον όρο του κλασσικού ιατρικού φακέλου και ποια κατάσταση επικρατούσε επί ¨των ημερών του¨. Τέλος, θα δούμε τι πρότυπα και κωδικοποιήσεις υπάρχουν για τον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο, καθώς και ποιές τεχνολογίες διαδικτύου υπάρχουν για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου. Στο δεύτερο κομμάτι δηλαδή, στο κομμάτι της υλοποίησης της, θα αναπτύξουμε τη σχεδίαση και την υλοποίηση ενός ΗΙΦ ενός ασθενούς που περιέχει όλα τα δεδομένα που σχετίζονται με αυτόν όπως : - Το ιστορικό, η κλινική εξέταση και τα αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων, η φαρμακευτική αγωγή, τα ραντεβού βρίσκονται σε μορφή κειμένου - Οι απεικονιστικές εξετάσεις βρίσκονται σε μορφή στατικών ψηφιακών εικόνων - Τα αποτελέσματα των ενδοσκοπικών εξετάσεων βρίσκονται σε μορφή ψηφιακό βίντεο - Το ηχοκαρδιογράφημα βρίσκεται σε μορφή ψηφιακού ήχου / -

Στα πλαίσια της παρούσας διπλωματικής εργασίας, πραγματοποιήθηκε η μελέτη, η σχεδίαση και η υλοποίηση του προσωπικού ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου, την παρουσία και χρήση του οποίου επιβάλλει η σύγχρονη πραγματικότητα και οι απαιτήσεις για γρήγορη και εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία. Η εφαρμογή που αναπτύχθηκε είναι διαδικτυακή, με χρηστο - κεντρικό χαρακτήρα, προσδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στο χρήστη – ασθενή, παρέχοντας του συνεχής και εύκολη πρόσβαση. Το γραφικό της περιβάλλον επιδιώκει να την κάνει προσιτή προς κάθε χρήστη, ανεξαρτήτως επιπέδου γνώσεων τόσο γενικών, όσο και ειδικών που αφορούν στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, παρέχοντας του, μέσω γραφικών, ενδείξεις και εργαλεία προκειμένου αυτός να φέρει εις πέρας επιθυμητές λειτουργίες που του προσφέρονται από την εφαρμογή, όπως ενημέρωση σχετικά με ιατρικά θέματα, αναζήτηση και εύρεση επαγγελματιών υγείας, υπολογισμό σημαντικών δεικτών σχετικών με την κατάσταση της υγείας του, ανταλλαγή απόψεων με άλλους χρήστες σε τόπο συζητήσεων, δημιουργία και ενημέρωση του προσωπικού ιατρικού του φακέλου. Πρόκειται, λοιπόν, για την ανάπτυξη μιάς φιλικής προς το χρήστη εφαρμογής, που πληρεί τις προϋποθέσεις ευχρηστίας και ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων και δη σε έναν τομέα όπως ο ιατρικός, με το πληθος ευαίσθητων δεδομένων που διαχειρίζεται και υποχρεούται να διαφυλάσσει την ακεραιότητα και την εμπιστευτικότητά τους. Γίνεται αναφορά στα πρότυπα και στις κωδικοποιήσεις που υπάρχουν για τον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο, καθώς και στις υπάρχουσες τεχνολογίες διαδικτύου, διαθέσιμες για το σχεδιασμό και την υλοποίησή του. / Research, design and implementation of personal health records.

Ο ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος κάθε πολίτη της χώρας αποτελείται από ιατρικές πληροφορίες που παράγονται γι' αυτόν, σε οποιονδήποτε φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας. Σε κάθε Κέντρο Υγείας εγκαθίσταται πλήρης υποδομή για την τήρηση και ενημέρωση στοιχείων του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου και για την πρόσβαση σε στοιχεία τα οποία τηρούνται σε άλλους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας όλων των κατοίκων που υπάγονται σε αυτό. Ο οικογενειακός και ο προσωπικός ιατρός υποχρεούται να ενημερώνει τους ηλεκτρονικούς ιατρικούς φακέλους των ασφαλισμένων που τον έχουν επιλέξει με τις πληροφορίες οι οποίες παράγονται από τον ίδιο. Ο πολίτης – ασθενής θα πρέπει να έχει και τη δυνατότητα να λαμβάνει σε ηλεκτρονική μορφή έναν προσωπικό ιατρικό φάκελο ο οποίος θα τον διευκολύνει στην πρόσβασή του στις υπηρεσίες υγείας της χώρας και στην άμεση εξασφάλιση παροχής αναγκαίων πληροφοριών και δεδομένων σχετικών με την υγεία του. Ο προσωπικός ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος μπορεί να περιέχει και άλλες προσωπικές πληροφορίες που αποτυπώνουν αναλυτικά την πιο πρόσφατη κατάσταση του ασθενούς (π.χ. μετά από έκτακτη εισαγωγή ή επίσκεψη σε ιατρό), οι οποίες θα μπορούν να τροποποιηθούν και από τον ίδιο. Η διπλωματική εργασία έχει ως στόχο την ανάπτυξη ενός τέτοιου προσωπικού ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου με την αξιοποίηση τεχνολογιών βάσεων δεδομένων και Διαδικτύου. / The electronic medical file of each citizen of country is constituted by medical information that is produced for him, in any institution of benefit of services of health. In each Centre of Health is installed complete infrastructure for the observation and briefing of elements of electronic medical file and for the access in elements which are observed in other institutions of benefit of services of health of all residents that be governed in this. The familial and personal doctor is compelled to inform the electronic medical files secured that have selected him with the information that is produced by the himself. The citizen - patient will be supposed has also the possibility receives in electronic form a personal medical file which will facilitate him in his access in the services of health of country and in the direct guarantee of benefit of necessary information and given relative with his health.The personal electronic medical file can contain also other personal information that impresses analytically the most recent situation of patient (eg after extraordinary import or visit in doctor), that might be also modified from himself. The diplomatic work aims at as the growth of such personal electronic medical file with the exploitation of technologies of bases of data and Internet.

Η πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας) είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που χαρακτηρίζεται απομυελινωτικές βλάβες που οδηγούν σε καταστροφή νευραξόνων επηρεάζοντας τις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Οι ασθενείς παρουσιάζουν νευρολογικά ελλείμματα σε διαφορετικές τοποθεσίες και σε διαφορετικούς χρόνους. Η πολλαπλή σκλήρυνση εμφανίζεται σε κάθε ηλικία, ακόμα και στα παιδιά, αλλά είναι σαφώς συχνότερη σε νέους ανθρώπους 20-40 ετών και ειδικά στις γυναίκες. Μετά από ένα αρχικό επεισόδιο απομυελίνωσης, η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να ακολουθήσει ένα από τα τρία διαφορετικά μοτίβα: υποτροπιάζουσα, πρωτογενής προοδευτική, ή δευτερογενής προϊούσα, μετά από μια υποτροπιάζουσα φάση. Η ιατρική παρακολούθηση και παρέμβαση με θεραπείες απαιτεί ένα σύνολο από επαναλαμβανόμενες εργαστηριακές εξετάσεις. Η πορεία της νόσου χαρακτηρίζεται αδιαμφισβήτητα από συσσώρευση αναπηρίας που οδηγεί τον ασθενή σε χρήση βοηθημάτων κίνησης έως και ανάγκη φροντιστή. Ένας σύγχρονος ιατρικός φάκελος είναι ιδιαίτερα χρήσιμος μιας και οι νεότερες και αποτελεσματικότερες θεραπείες απαιτούν λεπτομερές ιστορικό του ασθενούς. Στην παρούσα εργασία θα αναπτυχθεί μια βάση δεδομένων σε γλώσσα mysql, διεπαφή με γλώσσα php. / Multiple Sclerosis is a chronic, inflammatory, demyelinating disease of the central nervous system (CNS) and is one of the most common causes of neurological disability in young adults. It is characterized by multi-focal recurrent attacks of neurological symptoms and signs with variable recovery. Eventually, the majority of patients develop a progressive clinical course . The exact cause of multiple sclerosis is unknown, although an autoimmune process has been implicated. The clinical course of MS is highly variable, ranging from sub-clinical disease to rapidly progressive MS. The major rationale for the MSBase project is the creation of a base platform to facilitate the clinical practice. The MSBase is dedicated to providing doctors who want to help ms patient with the best possible independent logistic solution to the challenges of the disease at no cost.

Ο μεγάλος αριθμός των ταμείων Κύριας και Επικουρικής Ασφάλισης, η έλλειψη στοιχειώδους οργάνωσης και αρχειοθέτησης των ιατρικών πράξεων, των κλινικών δεδομένων και των συναλλαγών των ασθενών με τα Νοσοκομεία σε σχέση με τους ασφαλιστικούς τους φορείς, η απουσία ενιαίου ιατρικού φακέλου καθώς και η έλλειψη ενιαίας κωδικοποίησης των δράσεων και συναλλαγών που αφορούν την Υγεία ως προς το ασφαλιστικό πρόβλημα, καθιστούν τα ασφαλιστικά Ταμεία στην Ελλάδα ανοχύρωτα μπροστά την έξαρση της απάτης προς αυτά. Το πρόβλημα της εξαπάτησης των Ασφαλιστικών Φορέων αποτελεί θέμα μείζονος οικονομικής σπουδαιότητας στον τομέα της Υγείας, διότι οδηγεί σε οικονομικό μαρασμό τα Ταμεία και καθιστά ελλιπείς τις παροχές τους στους ασφαλισμένους. Από τις πιο βασικές αιτίες που οδηγούν σε εξαπάτηση των ασφαλιστικών φορέων είναι οι διαδικασίες υπερτιμολόγησης ιατρικών πράξεων(upcoding), η ύπαρξη ανεπαρκών ή πλήρως απόντων εγγράφων πιστοποίησης των αναγκαίων ιατρικών πράξεων, κοστολόγηση μη παρασχεθέντων ιατρικών υπηρεσιών, πώληση φαρμάκων από τους δικαιούχους ασφαλισμένους, κατάχρηση φαρμάκων, ακατάλληλη κωδικοποίηση, κ.ά. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το ποσοστό των διαδικασιών υπερτιμολόγησης ιατρικών πράξεωνpcoding) στις ΗΠΑ κυμαίνεται σε 7-13%.Η τεχνολογία με σύγχρονες λύσεις φαίνεται να μπορ να χειριστεί το πρόβλημα επαρκώς, καθότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ, έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Το διαθέσιμο λογισικό εντοπίζει το αίτημα που φέρεται να είναι υπερτιμημένο, αναλύοντας ηλεκτρονικούς φακέλους λογαριασμών νοσοκομείων. Το λογισμικό αναγνωρίζει περιπτώσεις υπερτιμογησης ιατρικών πράξεων(upcoding) συνήθως μετά τη πληρωμή. Μεγάλο μέρος του διαθέσιμου λογισμικού είναι προς πώληση “off-the-shelf”, έτοιμο προς εγκατάσταση και χρήση με τον ελάχιστο επενδυτικό χώρο και χρόνο. Η αποδοτικόττα ενός προϊόντος λογισμικού μετράται ως προς δυοδιαστάσεις εκφραζόμενες ως ποσοστά, αναφερόμενες ως ευαισθησία και συγκεκριμενοποίηση. Η ευαισθησία μετρά το βαθμό στον οποίο το λογισμικό αναγνωρίζει όλες τις περιπτώσεις υπερκοστολόγησης ή άλλων περιπτώσεων απάτης. Η συγκεκριμενοποίηση μετρά την επάρκεια του λογισμικού, δηλαδή το βαθμό στον οποίο το λογισμικό αναγνωρίζει μόνον εκείνες τις περιπτώσεις που υπερτιμολοήθηκαν ή που γενικότερα κατά άλλον τρόπο έφεραν απάτη. Για την αύξηση της ευαισθησίας το λογισμικό πρέπει να συμπεριλάβει περιπτώσεις που δεν έφεραν απάτη (false positives). Για να πετύχει αύξηση της συγκεκριμενοποίησης , το λογισμικό ρισκάρει την απώλεια κάποιων περιπτώσεων που πραγματικά έφεραν απάτη (false negatives).Τα δεδομένα για κάθε εισαγωγή και παραμονή σε νοσοκομείο περιλαμβάνουν κωδικούς διάγνωσης, διαδικασίας, δημογραφικά, στοιχεία εισαγωγής-εξαγωγής ασθενών ,κοστολόγηση ιατρικών πράξεων. Αυτά συνήθως συνιστούν και τα χρησιμοποιούμενα προς επεξεργασία δεδομένα από το εκάστοτε λογισμικό. Απαιτείται μια ενιαία διεθνής βάση δεδομένων με τις καταγραφόμενες περιπτώσεις απάτης, μια διακρατική δυνατότητα μετακίνησης πληροφοριών, εκτενής πληροφόρηση των πολιτών και διαρκής ανατροφοδότηση των αποτελεσμάτων. Εξειδικευμένο προσωπικό με την υπευθυνότητα διεξαγωγής εσωτερικών ελέγχων δεν υφίσταται πάντοτε. Ωστόσο έχει διαπιστωθεί ότι όταν υπάρχουν δυναμικές προ-δράσεις και έλεγχοι τότε τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα στον τομέα της πρόληψης της απάτης. Ως απαραίτητα μέτρα καταστολής και αντιμετώπισης της απάτης θεωρούνται η καθιέρωση κοινών κατευθυντήριων γραμμών και οι δυναμικοί έλεγχοι με κατάλληλο λογισμικό. Βασική προϋπόθεση ωστόσο είναι η απρόσκοπτη και διαρκής συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων( Υπουργεία Υγείας, Απασχόλησης και Δικαιοσύνης), η σύζευξη και με άλλα μέτρα –δράσεις κατά της απάτης, τόσο σε επίπεδο νομοθεσίας όσο σε επίπεδο κουλτούρας ώστε να εισαχθεί και να αξιοποιηθεί στην ελληνική πραγματικότητα η υπάρχουσα καινοτόμος τεχνολογία. Η βασική ιδέα πίσω από το χρησιμοποιούμενο λογισμικό είναι η τεχνολογία εκμάθησης μηχανών. Ο Επαγωγικός Λογικός Προγραμματισμός (ILP), αναπτύσσει λογισμικό βασισμένο σε τεχνικές εξόρυξης γνώσης από τεράστιες βάσεις δεδομένων και σε εκμάθηση μέσω εμπειρίας. Παρόλο που το επίπεδο αυτοματοποίηση είναι ψηλό, η εμπλοκή του ανθρώπινου παράγοντα θεωρείται σημαντική. Η ILP χρησιμοποιεί αλγόριθμους ανάλυσης σχέσεων ανάμεσα στις συναλλαγές και μπορεί να αναπαριστά εικονικά οτιδήποτε θέλει κάποιος ως μαθηματική συνάρτηση. Η γνώση του τρόπου δράσης των ατόμων που διαπράττουν την απάτη δεν μπορεί να είναι πάντα πλήρως διαθέσιμη, λόγω της εναλλασσόμενης φύσης της απάτης ,ωστόσο απαιτείται μια στοιχειώδης γνώση αυτών των «ύποπτων» δράσεων προκειμένου να κωδικοποιηθούν και να χρησιμοποιηθούν γιαεύρεση και καθοδήγηση του είδους των προτύπων που αναζητώνται κάθε φορά από το λογισμικό. / -