Η πραγματικότητα είναι ότι στη σημερινή εποχή τα Δημόσια Νοσοκομεία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα διαχείρισης και εκσυγχρονισμού των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας με κύριο αποτέλεσμα την αναποτελεσματικότητα της λειτουργίας τους και δυστυχώς το χαμηλό βαθμό ικανοποίησης των πολιτών. Ο πολίτης που καταφεύγει σε ένα Δημόσιο Νοσοκομείο ζητώντας την απαραίτητη υγειονομική φροντίδα και περίθαλψη δηλώνει σιωπηρά την εμπιστοσύνη του στις υπηρεσίες παροχής υγείας, καθώς και την αποδοχή του στο σύστημα της Δημόσιας Διοίκησης. Το σύστημα όμως δημιουργεί παραλείψεις, καθυστερήσεις, χαοτική γραφειοκρατία και υπέρογκες χρηματικές και μη-επιβαρύνσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα τη χαμηλή απόδοση παραγωγής υπηρεσιών υγείας και την άναρχη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα. Στην παρούσα διπλωματική εργασία θα μελετήσουμε τις αιτίες των προβλημάτων αυτών καθώς και τον Ιατρικό Φάκελο μέσα από τη σκοπιά της Πληροφορικής και λιγότερο της Οικονομίας. Όπως γνωρίζουμε τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιβάλλει μια διαφορετική παρουσίαση και οργάνωση της πληροφορίας. Ολοένα και περισσότερα εργαλεία δημιουργούνται ώστε να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες για διαχείριση και διάθεση πληροφοριών. Οι εξελίξεις, τα συμπεράσματα καθώς και οι προβληματισμοί που αφορούν τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας αποτελούν και τον επίλογο της παρούσης διπλωματικής εργασίας. / The reality is that in today's era public hospitals are facing serious problems of management and modernization of health services with primary outcome inefficiency of operation and unfortunately the low degree of satisfaction. The citizen who resorts to a Public Hospital seeking necessary health care and care implicitly declares its confidence in the health services and the acceptance of the system of public administration. But the system creates omissions, delays, chaotic bureaucracy and excessive monetary and non-charges have resulted in a low yield health services and the uncontrolled operation of the private sector. In this particular paper we will study the causes of these problems and the medical records through the perspective of IT and less of the economy. As we know in recent years the development of technology has imposed a different presentation and organization of information. More and more tools are created to serve the needs for management and disposal information. These developments, findings and concerns relating to electronic health records is also the epilogue of this paper.

Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας πρόκειται για μια δομημένη συλλογή ηλεκτρονικών δεδομένων που αφορούν μια περιοχή της υγείας που παρέχεται με σκοπό τη συνεχή, αποτελεσματική και ποιοτική παροχή φροντίδας. Η ανάπτυξη της τεχνογνωσίας στα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας σχετικά με τους ηλεκτρονικούς φακέλους υγείας είναι ραγδαία. Δυστυχώς στην χώρα μας η ανάπτυξη είναι μικρότερη από ότι στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρόλα αυτά η χρήση προγραμμάτων για την ηλεκτρονική καταχώρηση και διαχείριση ασθενών είναι ένα φαινόμενο που εξαπλώνεται. Η διπλωματική εργασία που ακολουθεί είναι μια ανασκόπηση της πορείας των Ηλεκτρονικών Φακέλων Υγείας. Στα κεφάλαια που ακολουθούν αναλύονται τα εξής θέματα: Στο 1ο κεφάλαιο αναλύεται αρχικά η έννοια του συμβατικού φακέλου υγείας και έπειτα η έννοια του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας και δίνεται εξήγηση σε όρους όπως Ηλεκτρονική Υγεία και Ηλεκτρονική Κάρτα Υγείας. Τέλος γίνεται αναφορά στα στάδια εξέλιξης των Ηλεκτρονικών Φακέλων Υγείας. Στο 2ο κεφάλαιο γίνεται ιστορική αναδρομή του Φακέλου Υγείας και του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας. Επισημαίνονται τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα του. Στο 3ο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην ασφάλεια και νομοθετική προστασία του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας. Διακρίνονται οι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν για έναν ασφαλή ΗΦΥ, εκτιμούνται οι κίνδυνοι στην ανταλλαγή των δεδομένων. Τέλος αναφέρονται τα συμπεράσματα των χρηστών μετά από τη χρήση των ΗΦΥ. Στο 4ο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στα πρότυπα και την κωδικοποίηση της πληροφορίας, όπως επίσης και ο σκοπός των προτύπων. Στο 5ο κεφάλαιο γίνεται η παρουσίαση προγραμμάτων Ηλεκτρονικών Φακέλων Υγείας στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο 6ο κεφάλαιο αναγράφονται τα συμπεράσματα από την χρήση των ΗΦΥ, μια γρήγορη ανασκόπηση της εκπαίδευσης που γίνεται στους επαγγελματίες υγείας στην χώρα μας και τέλος η περιγραφή της Ιστοσελίδας που πραγματοποιήθηκε έχοντας ως στόχο την ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας με θέματα που σχετίζονται με τον ΗΦΥ. / The electronic medical record is structured electronic data of health. Data provided in order to offer constant, effective care and quality in health. The development of technology and know-how about the EMR in the hospitals is rapid. Unfortunately in Greece the development seems to follow a slower rhythm than in the rest European union. Nonetheless, the use of programs of electronic records and patient management is a phenomenon rapidly spread. This diplomatic essay is a review of the course of EMR. The chapters will analyze the following issues: Chapter 1st : Analysis of the conventional medical record and the meaning of the EMR, terms such as Electronic Health and Electronic Health Card are being clarified. Finally, there is the report of the stages of the Medical Electronic Record. Chapter 2nd : A quick reference of the retrospection of the conventional medical record and it’s evolution to an electronic medical record. The advantages and the disadvantages of the EMR are pointed out. Chapter 3rd : A reference of security and legislative protection of the EMR. The goals that need to be achieved for a safe and secure EMR are brought to prominence and the assessment of the potential risk. Lastly, the conclusions of the users of EMR are being presented. Chapter 4th : A reference of EMR standards and the classification of the electronic information. Furthermore the purpose of the standards is being elaborated. Chapter 5th : A presentation of the programs of EMR currently in use in Greece and the rest European Union. Chapter 6th : Conclusions of the use of EMR a review of the education to the medical personnel concerning the EMR in Greece and and also the description of a website that had been created for the briefing of the medical personnel as far as it concerns medical electronic records

Η παρούσα εργασία αποτελεί μια εισαγωγή στο ηλεκτρονικό φάκελο υγείας και την εφαρμογή του στα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας με εκτενέστερη αναφορά στους επαγγελματίες υγείας που συνδέονται άμεσα με την εφαρμογή και τα αποτελέσματα του στις Μονάδες Υγείας και με ειδικότερη μνεία στο ρόλο του νοσηλευτή. Tο πρώτο κεφάλαιο περιλαμβάνει την εισαγωγή του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας με τον ορισμό του και την ιστορική του αναδρομή σε γενικές γραμμές αλλά και με ειδικότερη αναφορά στην Ελλάδα. Στο δευτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται εκτενέστερα η έννοια και η δομή του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτηματά του. Επίσης γίνεται μια απλή αναφορά στα πρότυπα τυποποίησης του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας, στα ολοκληρομένα πληροφοριακά συστήματα υγείας,στη διοίκηση της υγειονομικής περιφέρειας (πρώην ΔΥΠΕ ), στα επίπεδα της πληροφοριακής οργάνωσης στα νοσοκομεία με εκτενέστερη περιγραφή του συστήματος καθώς και με εκτενέστερη περιγραφή του συστήματος των ραντεβού. Τέλος έχουμε μια αναφορά στο διεθνές σύστημα κατηγοροποίησης των ασθενειών (ICD), στην ηλεκτρονική υγεία (e-health ) και στα εμπόδια της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται ο ορισμός της έξυπνης κάρτας υγείας και οι προτάσεις για την εφαρμογή της. Το τέταρτο κεφάλαιο αναφέρεται στη νομοθετική προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων με ειδική αναφορά στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Στο πέμπτο κεφάλαιο έχουμε την εφαρμογή του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας στην ελληνική πραγματικότητα από τους επαγγελματίες υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, διοικητικό και εργαστηριακό προσωπικό, στατιστικολόγους και ερευνητές). Στο έκτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η ειδική μνεία στο νοσηλευτικό προσωπικό και στη χρήση του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας από τους νοσηλευτές. Το έβδομο κεφάλαιο είναι μια σύντομη αναφορά στον ηλεκρονικό φάκελο υγείας, στην κωδικοποίηση της πληροφορίας καθώς και στον ενοποιημένο ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο υγείας που εφαρμόζεται στο Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου και στο Κ. Υ. Ιτέας. Το όγδοο κεφάλαιο αποτελείται από το παράδειγμα εφαρμογής του Ιατρικού φακέλου υγείας στο Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Αμαλιάδος. Το ένατο κεφάλαιο αποτελείται από το παράδειγμα εφαρμογής του Ιατρικού φακέλου υγείας στην Ορθοπαιδική κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών. Οι εξελίξεις και τα συμπεράσματα που αφορούν τον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας αποτελούν το δέκατο κεφάλαιο και τον επίλογο της παρούσης εργασίας. / The current diplomatic dissertation is an introduction to Electronic Medical Records and its apply to the medical institutes of Greece, a comprehensive description is being made for the medical personnel which is directly associated with its apply to Health Units and with specific mention to the role of nurse. The first chapter consist an introduction to the Electronic medical records, the definition and the retrospect in the rest world and more specific in Greece. In the second chapter, it is widely presented the concept and the structure of the EMR with its advantages and disadvantages. Also there is a reference to the standards of formulism of the EMR, to the aggregate informational health systems, to the health administration, to the levels of the informational system in the hospitals, a widely description of the appointment system is being made. Finally, references for the international classification of disease, electronic health and the obstacles in development of the EMR. In the third chapter the definition of the smart health card and the proposals of its apply are being presented. The fourth chapter refers to the legal protection of the private data and especially how the medical personnel is being involved. The fifth chapter included the apply of the EMR in Greece, by the medical personnel (nurse, doctor, laboratories, administration, researchers) The sixth chapter is the presentation of the use of EMR from the nurses in Greece. The seventh chapter is a quick reference to the EMR, to the classification of the information, as well as in the aggregate EMR that the hospital Papageorgiou in Thessaloniki and the K.Y Iteas use. The eighth chapter consists from the example of the application of EMR in the hospital of Amaliada. The ninth chapter consists from the example of the application of the university hospital of Patra. The development and the conclusions that involve the EMR consist the tenth chapter and the afterword of this diplomatic dissertati

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιήθηκε υπό την επίβλεψη του καθηγητή Νικολάου Παλληκαράκη, Διευθυντή του Μεταπτυχιακού προγράμματος στη Βιοιατρική Τεχνολογία του πανεπιστημίου Πατρών και ΕΜΠ. Ασχολείται με την ανάπτυξη πρότυπων μοντέλων αναφοράς, αναπαράστασης γνωστικής πληροφορίας και επίσης αναφέρονται διάφοροι σχεδιαστικοί περιορισμοί και προδιαγραφές για τον χώρο της υγείας και συγκεκριμένα για τον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο. Τι εννοούμε με την έννοια ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος; Πρόκειται για μια δομημένη συλλογή ηλεκτρονικών δεδομένων που αφορούν μια περιοχή της υγείας και παρέχεται με σκοπό τη συνεχή, αποτελεσματική και ποιοτική παροχή φροντίδας. Η υπάρχουσα κατάσταση στο τομέα της ιατρικής πληροφορικής, εξαιτίας του μεγάλου πλήθους των προτύπων που αναπτύσσονται από διάφορους οργανισμούς, σε εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, καθιστά αδύνατη την εφαρμογή ενός κοινά αποδεκτού προτύπου. Στα πλαίσια της εργασίας αυτής παρουσιάζονται αρχικά τα βασικά μέρη του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου όπως κυκλοφορούν τα διάφορα μοντέλα στο εμπόριο, έπειτα γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή και κατόπιν παρουσιάζονται λεπτομερώς τα διάφορα μοντέλα για τρεις μεγάλους, παγκόσμιους οργανισμούς και συγκεκριμένα για τους: CEN, ISO και HL7. Συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα για το κάθε μοντέλο περιγράφονται στα κεφάλαια 4, 5 και 6. Η συλλογή των δεδομένων έγινε μετά από την εξέταση διαφόρων εργασιών και την πλοήγηση σε διαφορετικές ιστιοσελίδες στο διαδίκτυο, τα αποτελέσματα τα οποία αναφέρονται στην τελική τους μορφή στο τμήμα της αναφοράς. Στο τέλος της διπλωματικής εργασίας γίνεται λόγος για τη διαλειτουργικότητα και την εναρμόνιση των προτύπων δυο έννοιες που πρόκειται να αποτελέσουν οδηγό για την εφαρμογή ενός κοινά αποδεκτού προτύπου σε κάποια χρονική στιγμή στο σύντομο μέλλον. / Reference information model for the organizations cen/tc251, iso/tc215, hl7, what why mean with the object electronic health record

Η μηχανοργάνωση των φορέων υγείας αποτελεί προαπαιτούμενο για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών τους ως προς τους πολίτες. Αν και η διεργασία έχει καθυστερήσει σημαντικά, φαίνεται πως οι εμπλεκόμενοι έχουν αντιληφθεί τη σπουδαιότητα της και πλέον ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη προγράμματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η ορθοπαιδική κλινική του ΠΓΝΠ, αποτελεί υπόδειγμα στο συγκεκριμένο τομέα καθώς ήδη από δεκαετίας έχει ηλεκτρονικό αρχείο με βασικά στοιχεία των ασθενών που νοσηλεύτηκαν, ενώ το 2005 πήγε ένα βήμα παραπέρα και επέκτεινε τη μηχανοργάνωση της με ηλεκτρονικό φάκελο υγείας ασθενή, εντάσοντας και τις απεικονιστικές εξετάσεις. Στο παρόν κείμενο στην εισαγωγή γίνεται μια ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης και μια λεπτομερής περιγραφή των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη σχετικά με το θέμα. Δίνεται μια εξήγηση για την υστέρηση που έχει παρουσιαστεί και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ανάλογα εγχειρήματα. Στην ενότητα 4 περιγράφεται σε γενικές γραμμές η εφαρμογή (λογισμικό) που εγκαταστάθηκε στην ορθοπαιδική κλινική και πως αυτή μηχανογραφεί της λειτουργικές διαδικασίες που ακολουθούνται στην καθημερινότητα του τμήματος. Στην επόμενη ενότητα η αναφορά εστιάζει περισσότερο στο “μικρόκοσμο” της κλινικής. Μιλάει με στατιστικά στοιχεία για το προσφερόμενο έργο της και ουσιαστικά αναλύει τον τρόπο με τον οποίο έγνε η εφαρμογή της μηχανοργάνωσης. Πώς ξεπεράστηκαν προβλήματα, τι χειρισμοί έγιναν με το προσωπικό, τι διαρθωτικές αλλαγές έγιναν ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο τμήμα που ανέλαβε να κάνει το data entry. Η συνέχεια είναι με τις προοπτικές εξέλιξες οι οποίες χάρη σε μια θετική συγκυρία φαντάζουν εξαιρετικά ευοίωνες και στο τέλος παραθέτονται κάποια τεχνικά παραρτήματα που αφορούν περισσότερο το προσωπικό της κλινικής κι έχουν στόχο τη μετάδοση γνώσεων που θα βοηθήσουν στην εύρυθμη λειτουργία. / Computerization of health organizations consists precondition for the improvement of provided health services to citizens. Despite the process has an important delay, it seems the concerned parts are aware of the importance and projects aiming on this direction running already. The clinic of Orthopaedics at University Hospital of Patras, insists a positive sample in this sector. Since 90’s keeps a basic electronic database of patients’ data and in 2005 stepped forward adding health records and imaging platings (PAKS). Present thesis makes an analysis of present status and a description of relative projects in progress. An explanation for the hysteresis is given and solutions for past resolved problems. In chapter 4 presented the installed software in the clinic of Orthopaedics and how it is engaged with the procedures taking place in day life. In the next chapter the present thesis focuses on the clinic. It speaks in the language of statistics for the offered work towards the society and analysis the steps followed for the project of computerization. Finishing with the potential for evolution which seems to be very high thanks to a trend.

- / -

Στις μέρες μας είναι πλέον γεγονός ότι ο όγκος των πληροφοριών που σχετίζονται με την φροντίδα του ασθενούς έχει αυξηθεί κατά πολύ, πράγμα που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην ενσωμάτωση μεγάλου αριθμού εργαστηριακών και παρακλινικών εξετάσεων στους φακέλους των ασθενών, αυξάνοντας σημαντικά τον όγκο τους. Επιπλέον, τα διαχειριστικά καθήκοντα των ιατρών γίνονται διαρκώς περισσότερα, καθώς η πολυπλοκότητα των ιδρυμάτων παροχής υπηρεσιών υγείας αυξάνει. Αποτελέσματα των προηγούμενων είναι η αδυναμία δημιουργίας και διαχείρισης των “κλασσικών” φακέλων των ασθενών, που βασίζονται στην καταγραφή των δεδομένων σε χαρτί, συνοδευόμενο από τις σχετικές εξετάσεις. Η διπλωματική αυτή, στο πρώτο της κομμάτι περιγράφει τον ρόλο και την σημασία της εφαρμογής του ηλεκτρονικού φακέλου κυρίως για τα Δημόσια Νοσοκομεία, όπου ο όγκος των πληροφοριών καθώς και ο αριθμός των ασθενών είναι τεράστιος. Ακόμη αναπτύσσουμε τον όρο του κλασσικού ιατρικού φακέλου και ποια κατάσταση επικρατούσε επί ¨των ημερών του¨. Τέλος, θα δούμε τι πρότυπα και κωδικοποιήσεις υπάρχουν για τον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο, καθώς και ποιές τεχνολογίες διαδικτύου υπάρχουν για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου. Στο δεύτερο κομμάτι δηλαδή, στο κομμάτι της υλοποίησης της, θα αναπτύξουμε τη σχεδίαση και την υλοποίηση ενός ΗΙΦ ενός ασθενούς που περιέχει όλα τα δεδομένα που σχετίζονται με αυτόν όπως : - Το ιστορικό, η κλινική εξέταση και τα αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων, η φαρμακευτική αγωγή, τα ραντεβού βρίσκονται σε μορφή κειμένου - Οι απεικονιστικές εξετάσεις βρίσκονται σε μορφή στατικών ψηφιακών εικόνων - Τα αποτελέσματα των ενδοσκοπικών εξετάσεων βρίσκονται σε μορφή ψηφιακό βίντεο - Το ηχοκαρδιογράφημα βρίσκεται σε μορφή ψηφιακού ήχου / -

Ο ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος κάθε πολίτη της χώρας αποτελείται από ιατρικές πληροφορίες που παράγονται γι' αυτόν, σε οποιονδήποτε φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας. Σε κάθε Κέντρο Υγείας εγκαθίσταται πλήρης υποδομή για την τήρηση και ενημέρωση στοιχείων του ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου και για την πρόσβαση σε στοιχεία τα οποία τηρούνται σε άλλους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας όλων των κατοίκων που υπάγονται σε αυτό. Ο οικογενειακός και ο προσωπικός ιατρός υποχρεούται να ενημερώνει τους ηλεκτρονικούς ιατρικούς φακέλους των ασφαλισμένων που τον έχουν επιλέξει με τις πληροφορίες οι οποίες παράγονται από τον ίδιο. Ο πολίτης – ασθενής θα πρέπει να έχει και τη δυνατότητα να λαμβάνει σε ηλεκτρονική μορφή έναν προσωπικό ιατρικό φάκελο ο οποίος θα τον διευκολύνει στην πρόσβασή του στις υπηρεσίες υγείας της χώρας και στην άμεση εξασφάλιση παροχής αναγκαίων πληροφοριών και δεδομένων σχετικών με την υγεία του. Ο προσωπικός ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος μπορεί να περιέχει και άλλες προσωπικές πληροφορίες που αποτυπώνουν αναλυτικά την πιο πρόσφατη κατάσταση του ασθενούς (π.χ. μετά από έκτακτη εισαγωγή ή επίσκεψη σε ιατρό), οι οποίες θα μπορούν να τροποποιηθούν και από τον ίδιο. Η διπλωματική εργασία έχει ως στόχο την ανάπτυξη ενός τέτοιου προσωπικού ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου με την αξιοποίηση τεχνολογιών βάσεων δεδομένων και Διαδικτύου. / The electronic medical file of each citizen of country is constituted by medical information that is produced for him, in any institution of benefit of services of health. In each Centre of Health is installed complete infrastructure for the observation and briefing of elements of electronic medical file and for the access in elements which are observed in other institutions of benefit of services of health of all residents that be governed in this. The familial and personal doctor is compelled to inform the electronic medical files secured that have selected him with the information that is produced by the himself. The citizen - patient will be supposed has also the possibility receives in electronic form a personal medical file which will facilitate him in his access in the services of health of country and in the direct guarantee of benefit of necessary information and given relative with his health.The personal electronic medical file can contain also other personal information that impresses analytically the most recent situation of patient (eg after extraordinary import or visit in doctor), that might be also modified from himself. The diplomatic work aims at as the growth of such personal electronic medical file with the exploitation of technologies of bases of data and Internet.