Στόχος της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι η περιγραφή των μορφολογικών μηχανισμών που ενεργοποιούνται από την Κρητική διάλεκτο προκειμένου να ενσωματώσει δάνειες λέξεις από γλώσσες-πηγές όπως η Τουρκική και η Ιταλική. Η περιγραφή αυτών των στρατηγικών ενσωμάτωσης συνοδεύεται από στατιστική ανάλυση 1000 δάνειων λέξεων. / The aim of this thesis is to describe the morphological mechanisms which are activated by the Cretan dialect in order to incorporate loan words from languages such as Turkish and Italian.

Στην παρούσα διατριβή ερευνώ τη μορφολογική προσαρμογή λεξικών δανείων από τα Βενετσιάνικα και τα Ιταλικά στα Επτανησιακά, μια σύγχρονη νεοελληνική διάλεκτο. Υποστηρίζω ότι η προσαρμογή των λεξικών δανείων στα Επτανησιακά δεν είναι ένα ενιαίο, στατικό φαινόμενο αλλά συνιστά μια δυναμική διαδικασία, που αποτελείται από βαθμούς προσαρμογής/ενσωμάτωσης, όπως έχουν υποστηρίξει πολλοί ερευνητές γενικότερα για το δανεισμό μεταξύ διαφορετικών γλωσσικών συστημάτων, ανάμεσά τους, οι Bloomfield (1933), Haugen (1950: 213), Mackey (1970: 10), Jeffers & Lehiste (1979: 149), Filipović (1980,1981,1995), Poplack & Sankoff (1984: 106), Hock (1991: 397), Hoffmann (1991:102), McMahon (1994: 209), Αναστασιάδη - Συμεωνίδη (1994),Sočanac (1995), Hafez (1996: 3),Gorup (2000), Winford (2003: 59), Καραντζόλα & Φλιάτουρα (2004: 184), Katamba (2005: 164), Johanson (2002: 297), Gallova (2009: 26), Więcławska-Szymańska (2009: 39), Kayigema (2010: 104), Seidel (2010: 51), Creed (2012: 32), Galstyan (2012: 152) και Bogomolets (2014: 14). Οι βαθμοί ενσωμάτωσης των λεξικών δανείων που προτείνω είναι οι ακόλουθοι: α) Στοιχειώδης ενσωμάτωση με απλή μεταφορά των δανείων στη γλώσσα-στόχο, με θετικό μαρκάρισμα ως προς τη τιμή του γένους και τη γραμματική κατηγορία, αλλά χωρίς ένταξη στο κλιτικό σύστημα της γλώσσας-στόχου, χωρίς χρήση κάποιου παραγωγικού προσφύματος ως στοιχείου ενσωμάτωσης και χωρίς συμμετοχή των δανείων σε παράγωγους/σύνθετους σχηματισμούς, π.χ. καντσόνε (το) [Κεφ.] ‘το τραγούδι’ < ven. canzon (la) /it.canzone (la) ‘το τραγούδι’, β) Μερική ενσωμάτωση με προσαρμογή των δανείων στο κλιτικό σύστημα των Επτανησιακών και συχνά με χρήση ενός παραγωγικού προσφύματος ως στοιχείου ενσωμάτωσης, π.χ. κατζέλλο (το) [Ιθ.] ‘το συρτάρι’ < ven. scancello (il)/it. cancello (il) ‘το συρτάρι’, ατζαρδοσύνη (η) [Κεφ.] ‘το ρίσκο’ < it./ven.azzardo (il) ‘το ρίσκο’ + -οσύνη και γ) Πλήρης ενσωμάτωση με αφομοίωση των δανείων στο κλιτικό σύστημα της γλώσσας - στόχου και συμμετοχή σε παράγωγους αλλά και σύνθετους σχηματισμούς, π.χ. τυφλοκάντουνο (το) [Κεφ.] ‘ το αδιέξοδο’ < τυφλ(ός) + -ο- + καντούν(ι) (το) ‘ η πάροδος’ < it. cantone (il)/ ven. canton (il) ‘η πάροδος’. Προς επιβεβαίωση της παραπάνω υπόθεσης παραθέτω γλωσσικά δεδομένα από τα Επτανησιακά. / In this MA thesis I examine the morphological accommodation of lexical Venetian/Italian loanwords to Heptanesian, a Modern Greek dialect. Folowing Bloomfield (1933), Casagrande (1954/1955), Haugen (1950: 213), Filipović (1980, 1981, 1985), Clyne (2003: 144-145), Romaine (2010: 30-31), Creed (2012: 32) -among others- I assume that the morphological integration of lexical loanwords to Heptanesian is not a homogenous, fixed phenomenon, but it is a gradual process with levels of morphological integration. The levels of integration that I postulate are the following: a) Primary integration with simple transfer of the loanwords to the recipient-language. In primary integration, loanwords display gender assignment and assignment to a specific grammatical category. However, in this level loanwords do not demonstrate assignment to the inflectional system of Heptanesian. In addition, in this level loanwords do not exhibit participation to the productive morphological processes (e.g. compounding) of the recipient-language. b) Partial integration with accommodation of the loanwords to the inflectional system of the target-language. In this level, there is a usual use of a derivational affix as an integrator of the loanwords to the recipient-language, but loanwords do not function as a base for derivation and compounds. c) Total integration with absorption of the loanwords to all the morphological processes of Heptanesian. More particularly, loanwords exhibit gender assignment and assignment to a specific grammatical category. Furthermore, in this level almost all loanwords manifest inflectional adaptation to the inflectional system of Heptanesian. In total integration, loanwords participate to the productive schemas of Heptanesian (e.g. compounding). In confirmation of the above claim, I present data from Heptanesian.