Η παρούσα έρευνα διερευνά τις έννοιες του γλωσσικού γραμματισμού, ο οποίος κυριαρχεί στα σύγχρονα προγράμματα σπουδών για το νηπιαγωγείο. Σημείο εκκίνησης αποτέλεσε η απροσδιοριστία του όρου «γραμματισμός» όπως καταγράφεται αφενός στα προγράμματα και αφετέρου στις πρακτικές στα νηπιαγωγεία. Το 2011 νέα πιλοτικά προγράμματα για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης εισήγαγαν τον όρο «κριτικός γραμματισμός» με σκοπό να συμπληρώσουν και να βελτιώσουν τα υπάρχοντα προγράμματα. Στην εργασία μας επιχειρήθηκε η συγκριτική ανάλυση των επίσημων ή μη εγχειριδίων (παλιών και νέων) με βάση ένα μοτίβο οκτώ αξόνων, που μας επέτρεψαν να διακρίνουμε τις συνέχειες και τις ασυνέχειες ανάμεσα στα προγράμματα. Στη συνέχεια, προσπαθήσαμε να δούμε πώς αποτυπώνονται στις στάσεις και στις πρακτικές σε δύο δείγματα νηπιαγωγών. Πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με 7 νηπιαγωγούς που εφάρμοσαν για δύο σχολικές χρονιές το νέο πρόγραμμα «κριτικού γραμματισμού» και με 7 νηπιαγωγούς που το «μελέτησαν» χωρίς να το έχουν εφαρμόσει. Μέσα από την επεξεργασία των προγραμμάτων διαπιστώθηκε πως αυτά παρουσιάζουν μια πολύπλοκη θέση περί γραμματισμού. Ειδικότερα, η στοχοθεσία του νέου προγράμματος στηρίζεται σε επικοινωνιακές-λειτουργικές προσεγγίσεις, παρόλο που υιοθετεί τον κριτικό γραμματισμό ως θεωρητική παραδοχή του. Από την ανάλυση των συνεντεύξεων προέκυψε πως οι νηπιαγωγοί δεν κατονομάζουν το μοντέλο γραμματισμού που ακολουθούν και αναφέρονται σε στόχους που επιδιώκουν μέσω των δράσεών τους. Οι στόχοι αυτοί εστιάζουν στην καλλιέργεια στρατηγικών για κατανόηση και παραγωγή προφορικών κειμένων και στην απόκτηση λειτουργικών δεξιοτήτων για το γραπτό λόγο. Η έρευνα αφενός αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια αποτίμησης του νέου προγράμματος πάνω στο ζήτημα του γλωσσικού γραμματισμού και αφετέρου οδηγεί στην ανίχνευση αντιλήψεων και στην υιοθέτηση στάσεων των νηπιαγωγών, που εμπλέκονται σε μια γλωσσική αλλαγή στο χώρο του νηπιαγωγείου. / This research explores the meanings of literacy, which dominates in current curricula in kindergarten schools. The initial point was the indefinite term of “literacy” as, on one side, proposed in curricula and, on the other side, regarding the practices used in kindergarten places. In 2011, the term “critical literacy” was introduced by New Curriculum for all grades in Greek educational systems in order to supplement and improve the already existing curricula. The purpose of this study is to present a comparative analysis of previous and new curricula, according to an 8-base pattern. This pattern allowed us to distinguish the continuity and the discontinuity among the curricula. Moreover, we attempted to investigate teachers' perceptions and attitudes with interviews among 7 kindergarten teachers who implemented for 2 years the new curriculum based on critical literacy pedagogy and 7 kindergarten teachers who just studied this curriculum without having implemented it. The analysis and interpretation of curricula highlighted the complicated meanings attributed to the term of literacy. More specifically, the aim of New Curriculum is based on communicative - functional principles for the teaching of Greek language, even though “critical literacy” is used as a theoretical admission of the new. The interviews shown that kindergarten teachers didn't identify the model of literacy pedagogy suggested by new curriculum and they only mention specific linguistic goals in respect of their literacy practices. These goals are related to comprehension and production of oral texts as well as the acquisition of functional skills for the written medium. In conclusion, this study discussed the perceptions and attitudes of kindergarten teachers to the process of curricular change, which leads to a general change in educational system in kindergarten school age.

-- / --