Rekenaars kan ’n nuttige rol speel in vertaling. Twee benaderings is vertaalgeheuestelsels en masjienvertaalstelsels. By hierdie twee tegnologieë word ’n vertaalgeheue gebruik—’n tweetalige versameling vorige vertalings. Hierdie proefskrif bied metodes aan om die kwaliteit van ’n vertaalgeheue te verbeter. ’n Masjienleerbenadering word gevolg om foutiewe inskrywings in ’n vertaalgeheue te identifiseer. ’n Verskeidenheid leerkenmerke in drie kategorieë word aangebied: kenmerke wat verband hou met tekslengte, kenmerke wat deur kwaliteittoetsers soos vertaaltoetsers, ’n speltoetser en ’n grammatikatoetser bereken word, asook statistiese kenmerke wat met behulp van eksterne data bereken word. Die evaluasie van vertaalgeheuestelsels is nog nie gestandaardiseer nie. In hierdie proefskrif word ’n verskeidenheid probleme met bestaande evaluasiemetodes uitgewys, en ’n verbeterde evaluasiemetode word ontwikkel. Deur die foutiewe inskrywings uit ’n vertaalgeheue te verwyder, is ’n kleiner, skoner vertaalgeheue beskikbaar vir toepassings. Eksperimente dui aan dat so ’n vertaalgeheue beter prestasie behaal in ’n vertaalgeheuestelsel. As ondersteunende bewys vir die waarde van ’n skoner vertaalgeheue word ’n verbetering ook aangedui by die opleiding van ’n masjienvertaalstelsel. / Computers can play a useful role in translation. Two approaches are translation memory systems and machine translation systems. With these two technologies a translation memory is used— a bilingual collection of previous translations. This thesis presents methods to improve the quality of a translation memory. A machine learning approach is followed to identify incorrect entries in a translation memory. A variety of learning features in three categories are presented: features associated with text length, features calculated by quality checkers such as translation checkers, a spell checker and a grammar checker, as well as statistical features computed with the help of external data. The evaluation of translation memory systems is not yet standardised. This thesis points out a number of problems with existing evaluation methods, and an improved evaluation method is developed. By removing the incorrect entries in a translation memory, a smaller, cleaner translation memory is available to applications. Experiments demonstrate that such a translation memory results in better performance in a translation memory system. As supporting evidence for the value of a cleaner translation memory, an improvement is also achieved in training a machine translation system. / School of Computing / Ph. D. (Rekenaarwetenskap)

The purpose of this dissertation is to assess digital geo-referenced information and standards for exchanging such information, especially the South African National Exchange Standard (NES). The process of setting up a standard is exacting. On the one hand, the process demands a thorough scrutiny and analysis of the objects to be standardised and of all related concepts. This is a prerequisite for ensuring that there is unanimity about their meaning and inter-relationships. On the other hand, the process requires that the standard itself be enunciated as succinctly, comprehensibly and precisely as possible. This dissertation addresses both these facets of the standards process in the context of standards for exchanging digital geo-referenced information. The dissertation begins with an analysis of geo-referenced information in general, including digital geo-referenced information. In chapters 2 and 3, the various aspects of such information are scrutinised and evaluated in more detail. The examination of concepts is backed up by a comprehensive Glossary of terms in the domain under discussion. Chapter 4 examines the nature of standards. It also proposes a novel way to approach a standard for the exchange of digital geo-referenced information: namely, that it can be viewed as a language and can accordingly be specified by a grammar. To illustrate the proposal, NES is fully specified, using the Extended Backus-Naur Form notation, in an Appendix. Apart from the advantages of being a succinct and precise formal specification, the approach also lends itself to deploying standard tools such as Lex and yacc for conformance testing and for developing interfaces to NES, as illustrated in a second appendix. As a final theme of the dissertation, an evaluation of such standards is provided. Other standards that have been proposed elsewhere for purposes similar to that of NES are surveyed in chapter 5. In chapter 6, features of NES are highlighted, including the fact that it takes a relational approach. Chapter 7 concludes the dissertation, summarising the work to date, and looking ahead to future work. AFRIKAANS : Die doel van hierdie verhandling is om versyferde geo-verwysde inligting en standaarde vir die uitruil van sulke inligting te ondersoek, met spesifieke verwysing na die Suid- Afrikaanse Nasionale Uitruilstandaard (NES). Die proses om ’n standaard op te stel is veeleisend. Aan die een kant vereis die proses ’n volledige bestudering en ontleding van die objekte wat gestandaardiseer gaan word, asook van al die verwante konsepte. Hierdie is ’n voorvereiste om te verseker dat daar oor hul betekenisse en onderlinge verwantskappe eenstemmigheid bestaan. Aan die ander kant vereis die proses dat die standaard so kernagtig, volledig en presies moontlik gestel moet word. Hierdie verhandeling spreek beide hierdie fasette van die standaardiseringsproses aan, en wel in die konteks van standaarde vir die uitruil van versyferde geo-verwysde inligting. Dié verhandling begin met ’n oorhoofse analise van geo-verwysde inligting, insluitend versyferde geo-verwysde inligting. In hoofstukke 2 en 3 word verskeie aspekte van dié inligting in meer detail ondersoek en geëvalueer. Hierdie ondersoek van konsepte word deur ’n omvattende woordelys van terme in die veld onder bespreking gesteun. Hoofstuk 4 ondersoek die aard van standaarde. Dit stel ook ’n nuwe manier voor om ’n standaard vir die uitruil van versyferde geo-verwysde inligting te benader, naamlik dat dit as ’n taal beskou kan word, en dat dit gevolglik deur middel van ’n grammatika gespesifiseer kan word. Om die voorstel te illustreer, word NES volledig in ’n aanhangsel deur middel van die Uitgebreide Backus-Naur Vorm notasie gespesifiseer. Afgesien van die voordeel van ’n kernagtige en presiese formele spesifikasie, ondersteun die benadering ook standaardgereedskap soos Lex en yacc wat vir konformeringstoetsing en vir NES koppelvlakke gebruik kan word, soos in ’n tweede aanhangsel illustreer word. As ’n finale tema van die verhandeling word ’n evaluasie van tersaaklike standaarde voorsien. Standaarde wat elders vir soortgelyke doeleindes aan dié van NES voorgestel is, word oorsigtelik in hoofstuk 5 beskou. In hoofstuk 6 word kenmerkende eienskappe van NES uitgelig, insluitend die feit dat dit op ’n relasionele benadering gebaseer is. Hoofstuk 7 sluit die verhandeling af met ’n opsomming van werk tot op datum en ’n blik op toekomstige werk. / Dissertation (MSc)--University of Pretoria, 1993. / Computer Science / unrestricted