Le passage d’un système politique socialiste à un système capitaliste a engendré de grands bouleversements structuraux dans les espaces urbains polonais après 1989. Les élites, grandes gagnantes dans ce processus, redéfinissent les distances sociale et spatiale entre elles et les autres catégories sociales. Pour cerner les nouvelles dynamiques spatiales des élites polonaises, cette thèse s’appuie à la fois sur une analyse quantitative des changements dans la répartition spatiale des classes supérieures dans les trois plus grandes villes polonaises (Varsovie, Cracovie et Łódź), ainsi que sur des entretiens réalisés avec des représentants de cette catégorie plus particulièrement à Varsovie. Elle présente en premier lieu les résultats sociaux et urbains de la transition politique et économique démontrant que les élites ont réussi à se redéfinir dans ce nouveau contexte. Ensuite, une comparaison à macro-échelle de l’évolution des concentrations des classes supérieures dans ces trois villes de la moitié du XIXe siècle à 2002 a permis de prouver la persistance des mécanismes sociaux de distinction dans l’espace aux différentes époques. Les beaux quartiers d’avant-guerre n’ont ainsi jamais réellement disparu durant le socialisme, malgré une homogénéisation relative à l’échelle intra-urbaine. L’espace social en 2002 présente néanmoins une baisse des concentrations des classes supérieures s’expliquant en partie par la diffusion de ce groupe dans l’espace urbain après 1989. Enfin, l’analyse des comportements et des préférences résidentielles, ainsi que des représentations et des pratiques sociales des élites varsoviennes, a permis de mettre en relief différents comportements spatiaux suivant les élites, une constance des représentations mentales, mais aussi une évolution des pratiques sociales dans la ville. / After 1989, the transition from a socialist to a capitalist economic system created major structural changes in Polish urban areas. Élites, great winners in this process, are redefining social and spatial distances between themselves and other social groups. This thesis combines quantitative approaches in the analysis of the three largest cities of Poland (Warsaw, Cracow and Lodz) with qualitative analysis (interviews with representatives of Warsaw’s élites) in order to identify the new spatial dynamics of Polish élites. Firstly, this study presents the social and urban changes due to the political and economic transition of Poland, and explains how the élites are able to redefine themselves in this new environment. A comparison of the concentrations of the upper classes in the three cities (from the mid-nineteenth century to 2002) helps to prove the persistence of social mechanisms of distinction in space at different times. Despite the homogenization of social space during socialism, pre-war good neighbourhoods never really disappeared. Against all expectations, social space in 2002 presents lower concentrations of the upper classes than before 1989, due to social dispersion. Finally, the analysis of élites’ residential preferences and behaviours, together with the analysis of élites’ representations and social practices in Warsaw, helps to highlight different spatial practices according to the type of élite. Changes in social practices within the city occurred against a background of stable mental representations. / Przejście od systemu socjalistycznego do systemu kapitalistycznego przyczyniło się do poważnych zmian strukturalnych w polskich miastach po 1989 roku. Elity, jako wielcy wygrani tego procesu, na nowo ustanawiają dystansy społeczne i przestrzenne między sobą a innymi grupami społecznymi. Poniższa rozprawa doktorska opiera się zarówno na analizie ilościowej, przeprowadzonej w trzech największych miastach w Polsce (Warszawa, Kraków i Łódź) jak i jakościowej, w postaci wywiadów z przedstawicielami tej kategorii w Warszawie. Zastosowanie metod ilościowych i jakościowych umożliwiło identyfikację nowej dynamiki przestrzennej polskich elit. W rozprawie doktorskiej przedstawiono zmiany tkanki miejskiej oraz przemiany społeczne, będące wynikiem procesu transformacji systemowej oraz wyjaśniono w jaki sposób elity definiują się ponownie w nowym środowisku. Porównanie koncentracji wyższych kategorii społecznych w skali makro w trzech miastach od połowy XIX wieku do 2002 r. potwierdziło trwałość społecznych mechanizmów wyróżnianiania się tej grupy w przestrzeni w różnych okresach. Przedwojenne prestiżowe dzielnice nie znikły w okresie socjalizmu, pomimo homogenizacji społecznej w skali miasta. Niemniej jednak, koncentracja klasy wyższej w 2002 r. była niższa niż w 1988 r., z powodu rozpraszania się tej kategorii w przestrzeni miasta. Przeprowadzona analiza zachowań i preferencji mieszkaniowych, jak również analiza percepcji i praktyk społecznych warszawskich elit, uwypukliły odmienność zachowań społecznych elit. Poza tym, zmianie uległy również praktyki społeczne elit w mieście, podczas gdy percepcja społeczna i przestrzenna pozostały niezmienione.