Οι μεταβολές της στάθμης της θάλασσας τα τελευταία 20.000 χρόνια και η εμφάνιση καταστροφικών φαινομένων (σεισμοί, παλιρροιακά κύματα) έχουν οδηγήσει στην καταβύθιση αρχαίων πόλεων, οικισμών και λιμενικών εγκαταστάσεων. Οι περισσότερες των αρχαιολογικών παράκτιων θέσεων σήμερα, βρίσκονται βυθισμένες στη θάλασσα και η μελέτη τους απαιτεί τη χρήση σύγχρονων συστημάτων θαλάσσιας γεωφυσικής διασκόπησης. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες οι θαλάσσιες γεωφυσικές μέθοδοι έχουν αναδειχθεί σε εξαιρετικά αποτελεσματικό μέσο στη μελέτη τέτοιων περιοχών καθώς είναι εφικτό: (α) να εντοπίζουν και να χαρτογραφούν με ακρίβεια και σε σύντομο χρονικό διάστημα μεγάλης έκτασης περιοχών αρχαιολογικής σημασίας, (β) να εντοπίζουν και να χαρτογραφούν γεωμορφές σχετιζόμενες με το περιβάλλον ανάπτυξης των αρχαιολογικών θέσεων έτσι ώστε να αναπαριστούν την εξέλιξη της παράκτιας παλαιογεωγραφίας. Επιπλέον, οι γεωφυσικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται πλέον συστηματικά για τον εντοπισμό και τη μελέτη κινητών μαρτυριών (ναυάγια) της ανθρώπινης δραστηριότητας στον πυθμένα.
Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα προκαταρκτικά αποτελέσματα από την εφαρμογή των μεθόδων θαλάσσιας γεωφυσικής διασκόπησης στην ευρύτερη περιοχής Μοδίου – Πόρου. Στη βορειοδυτική πλευρά της νησίδας Μόδι, το Ινστιτούτο Ενάλιων Αρχαιολογικών Ερευνών (ΙΕΝΑΕ) εντόπισε φορτίο ναυαγίου που χρονολογείται τον 12ο αιώνα π.Χ. Επιπλέον, η περιοχή μελέτης αποτελεί μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον για τον Ελληνικό θαλάσσιο χώρο διότι στην αρχαιότητα αποτελούσε σημαντικό εφαλτήριο και βρίσκονταν σε ενδιάμεσους πολυσύχναστους θαλάσσιους πλόες του Αργοσαρωνικού κόλπου.
Τα όργανα γεωφυσικής διασκόπησης που χρησιμοποιήθηκαν στην συγκεκριμένη έρευνα ήταν o τομογράφος υποδομής πυθμένα υψηλής διακριτικής ικανότητας και ο ηχοβολιστής πλευρικής σάρωσης.
Η επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων επέτρεψε την αποτύπωση της θέσης του ναυαγίου με σύγχρονες μεθόδους διασκόπησης, την κατασκευή λεπτομερών χαρτών βυθομετρίας και γεωμορφολογίας του πυθμένα, τον εντοπισμό ιχνών (scarps) καταβυθισμένων παλαιοακτών και τον προσδιορισμό της στρωματογραφικής υποδομής του πυθμένα στην περιοχή μελέτης. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα έγινε προσπάθεια ανάπλασης της παλαιογεωγραφικής εξέλιξης στην ευρύτερη περιοχή μελέτης για τα τελευταία 18.000 χρόνια. Επιπλέον εντοπίστηκε στην ευρύτερη περιοχή έρευνας, ένας σημαντικός αριθμός στόχων πιθανής αρχαιολογικής σημασίας. / The changes in sea level over the last 20,000 years and the emergence of catastrophic events (earthquakes, tidal waves) have led to the submergence of ancient cities, settlements and port facilities. Most of the archaeological coastal positions today are immersed in the sea and their study requires the use of modern systems of marine geophysical surveys. Over the past two decades, marine geophysical methods have become an extremely effective tool in studying such areas as practicable: (a) to identify and map out accurately and in a short period of large areas of archaeological importance, (b) to identify and mapping landforms associated with the development environment of the sites to represent the evolution of the coastal Paleogeography.
In addition, geophysical methods are now used routinely to detect and study mobile testimonies (wrecks) of human activity on the sea floor.
This paper presents preliminary results from the application of marine geophysical methods in the wider region Modi Rocky Islet and Poros Isl. On the northwestern side of the rocky islet of Modi, the Hellenic Institute of Marine Archaeology (H.I.M.A) identified a cargo of a shipwreck dating to the 12th century BC Furthermore, the study area forms great archaeological interest in the Greek sea area because in ancient times was an important springboard and was located in intermediar and frequented sea voyages of the Saronic Gulf.
The geophysical instruments used in this study was the subbottom profiler and side-scan sonar.
The processing and data analysis enabled mapping the location of the wreck using modern marine geophysical methods, build detailed bathymetry maps and maps with the geomorphology of the seabed, detect traces (scarps) of submerged palaeocoast and determine the stratigraphic infrastructure of sea floor in the study area. Based on these data attempted reconstruction of the palaeogeographic evolution of the study area for the past 18,000 years. In addition, in the study area, was identified a significant number of potential targets with archaeological importance.
| Identifer | oai:union.ndltd.org:upatras.gr/oai:nemertes:10889/5074 |
| Date | 14 February 2012 |
| Creators | Πρεβένιος, Μιχαήλ |
| Contributors | Γέραγα, Μαρία, Prevenios, Michail, Γέραγα, Μαρία |
| Source Sets | University of Patras |
| Language | gr |
| Detected Language | Greek |
| Type | Thesis |
| Rights | 6 |
| Relation | Η ΒΚΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της. |
Page generated in 0.0033 seconds