Στην παρούσα εργασία γίνεται μια προσπάθεια συνολικής παρουσίασης των τεχνικών χρονοπρογραμματισμού έργου ακολουθώντας την πορεία εξέλιξής τους. Στο τρίτο κεφάλαιο απαντάμε στα βασικά ερωτήματα που αφορούν το τι περιλαμβάνει η έννοια του όρου έργο και διαχείριση έργου. Είναι πολύ σημαντικό πριν να προχωρήσουμε σε τεχνικές χρονοπρογραμματισμού ενός έργου να μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε τις ανάγκες του αλλά και τον τρόπο δόμησής του ώστε να υπολογίσουμε σωστά τις ανάγκες και τα κόστη σε χρόνο αλλά και σε πόρους, ώστε να φθάσουμε στην επίτευξη του τελικού σκοπού μέσα στο χρονικό ορίζοντα που έχουμε θέσει και χωρίς να έχουμε αποκλίσεις από τις προϋπολογισθείσες δαπάνες πόρων. Στη συνέχεια αναλύονται οι κλασικές τεχνικές χρονοπρογραμματισμού μέσα από παραδείγματα εφαρμογών. Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται μια παρουσίαση των βασικότερων μεθόδων επίλυσης προβλημάτων συνδυαστικής βελτιστοποίησης και παρουσιάζονται οι προσεγγίσεις αντιμετώπισης μέσω τριών κατηγοριών αλγορίθμων που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Αυτοί είναι: οι ακριβείς μέθοδοι μαθηματικού προγραμματισμού, οι ευρετικοί αλγόριθμοι και οι μεταευρετικοί αλγόριθμοι. Στη συνέχεια δίνεται έμφαση στην παρουσίαση των κυριότερων εκπροσώπων των ακριβών μεθόδων. Αναλύουμε τις ευρετικές και μεταευρετικές μεθόδους όπως αυτές έχουν παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια από τους ερευνητές. Οι ευρετικές μέθοδοι αποτελούν τη πηγή έμπνευσης θα λέγαμε για τη δημιουργία των μεταευρετικών αλγορίθμων οι οποίοι υπόσχονται ακόμα καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος καθώς δίνουν μια απάντηση σε προβλήματα που θεωρούνταν αδύνατο να λυθούν αποτελεσματικά και να επιστρέψουν βέλτιστες λύσεις με τους ευρετικούς αλγόριθμους. Στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται η φιλοσοφία, η εξέλιξη και ο τρόπος λειτουργίας των αλγόριθμων του μοντέλου της κοινωνίας των μυρμηγκιών και γίνεται παρουσίαση των διάφορων εκδόσεων τους των τελευταίων 3 δεκαετιών που αυτοί έχουν κάνει αισθητή της παρουσία τους στην έρευνα. Γίνεται επίσης παρουσίαση τους σε μορφή ψευδοκώδικα και διαγραμμάτων ροής. Κύριο μέρος του κεφαλαίου λαμβάνει η αντιμετώπιση του Προβλήματος του Περιοδεύοντας Πωλητή (Traveling Salesman Problem- TSP) που είναι το κυριότερο πρόβλημα χρονοπρογραμματισμού και πάνω στο οποίο στηρίζεται η εύρεση λύσεων και σε άλλα υπολογιστικά προβλήματα όπως αυτό της δρομολόγησης οχημάτων, χρονοπρογραμματισμού παραγωγής κα. Στο έκτο κεφάλαιο γίνεται παρουσίαση του τρόπου αντιμετώπισης του προβλήματος της εύρεσης της κρίσιμης διαδρομής σε ένα έργο και παρουσιάζεται ο αλγόριθμος που ακολουθείται. Παράλληλα, παρουσιάζεται μια μελέτη συμπεριφοράς του αλγορίθμου σε μεταβολές των μεταβλητών του. Στο έβδομο κεφάλαιο βλέπουμε κάποια γενικά συμπεράσματα και μελλοντικές κατευθύνσεις ενώ στο Παράρτημα Ι γίνεται παρουσίαση της θεωρίας των γράφων για να γίνει καλύτερα κατανοητή η χρήση τους και ο σπουδαίος ρόλος τους στην ανάπτυξη των αλγορίθμων χρονοπρογραμματισμού, ενώ στο Παράρτημα ΙΙ παρουσιάζεται αναλυτικά το πρόβλημα του πλανόδιου πωλητή. / -

Αυτή η εργασία διαπραγματεύεται τη θεωρία της διοίκησης έργου, από μια τεχνική κυρίως οπτική, εξού και το «μια αλγοριθμική προσέγγιση» του τίτλου. Για το σκοπό αυτό, η εργασία ξεκινάει με μια εισαγωγή στην έννοια του έργου, η οποία ακολουθείται από την ανάλυση των βασικών στοιχείων της θεωρίας της διοίκησης έργου και τους ορισμούς των σχετικών όρων και λειτουργιών που εμπλέκονται, στο Κεφάλαιο 1. Στο Κεφάλαιο 2, αναλύεται ο Χρονικός Προγραμματισμός του έργου, που αποτελεί το σκελετό για όλη τη διαδικασία της διοίκησης ενός έργου. Παρουσιάζονται αναλυτικά οι βασικές τεχνικές της δικτυωτής απεικόνισης ενός έργου και οι βασισμένες σε αυτό τεχνικές χρονικού προγραμματισμού Κρίσιμου Μονοπατιού (Critical Path Method – CPM) και η στοχαστική τεχνική PERT (Program Evaluation and Review Technique). Στην ίδια κατηγορία ανήκει και η σχετικά νέα τεχνική της Κρίσιμης Αλυσίδας (Critical Chain Method), που παρουσιάζει σημαντικές καινοτομίες και αναπτύσσεται διεξοδικά. Στο κεφάλαιο 3 μεταβαίνουμε από την απλουστευτική περίπτωση των εργασιών με μόνο χαρακτηριστικό τους χρόνους εκτέλεσής τους στην πιο ρεαλιστική περίπτωση όπου απαιτούν τη χρήση κάποιων πόρων για την εκτέλεσή τους. Παρουσιάζεται η έννοια των πόρων και το πώς οι περιορισμοί στη χρονική ή/και ποσοτική διαθεσιμότητά τους επηρεάζει το χρονικό προγραμματισμό. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο πρόβλημα του χρονικού προγραμματισμού με περιορισμένους πόρους και εκτενής ανάλυση γίνεται στις επιστημονικές τεχνικές που υπάρχουν και είναι δόκιμες για την αντιμετώπιση του προβλήματος, που είναι πολύ δύσκολο να λυθεί με βέλτιστο τρόπο. Το κεφάλαιο 4 ασχολείται με το πρακτικότερο θέμα των ειδικών για τη διοίκηση έργου προγραμμάτων λογισμικού που κυκλοφορούν. Γίνεται συσχέτιση των λειτουργιών που πρέπει να διαθέτουν με τις αντίστοιχες λειτουργίες που επιτελούνται κατά τις διάφορες φάσεις του κύκλου ζωής ενός έργου και παρουσιάζονται με κριτική άποψη τα πιο διαδεδομένα προγράμματα αυτής της κατηγορίας. Τέλος, στο κεφάλαιο 5 παρουσιάζεται ένα παράδειγμα εταιρίας που οι ανάγκες του έκαναν απαραίτητη την εφαρμογή των αρχών και τεχνικών της διοίκησης έργου. Πρόκειται για την ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε., την θυγατρική εταιρία του ΟΣΕ που έχει αναλάβει να διεκπεραιώνει το κατασκευαστικό έργο που αφορά το σιδηροδρομικό δίκτυο και στο τελικό αυτό κεφάλαιο βλέπουμε πως έχει δομήσει ένα ολοκληρωμένο μηχανογραφικό σύστημα βασισμένο σε ένα πρόγραμμα διοίκησης έργου. / The present diploma thesis is dealing with the theory of project management, under a mostly technical perspective- which justifies the “an algorithmic approach” end of this thesis’ title. For this purpose, this thesis begins with an introduction to the notion of “project”, which is followed by an analysis of the fundamental elements of the project management theory and the definitions of the relevant terms and functions involved, in Chapter 1. In Chapter 2, project scheduling is being analyzed. Project scheduling is the framework for the entire function of project management. Extensive analysis of the basic techniques of network representation and the techniques of time scheduling that are based on it (namely, Critical Path Method – CPM, and Program Evaluation and Review Technique – PERT) are presented. To the same category of scheduling techniques belongs the Critical Chain Method as well, therefore it is thoroughly analyzed in this chapter. In Chapter 3, we move from the simplified case of the project tasks which are characterized only by the time they need so as to complete, to the more realistic case of tasks needing various resources. The notion of resources and the way their possible time/quantity availability constraints affect project scheduling are presented. Special emphasis is laid on the resource constrained project scheduling problem, which is a very hard problem to solve in an optimal way, and extensive analysis of the suitable scientific techniques available is offered. Chapter 4 deals with the more practical issue of the project management software. A correlation of the necessary functions of the software programs to the respective ones of the project life cycle is made, and some of the most popular software programs are presented under a critical perspective. Finally, Chapter 5 illustrates the example of a company whose needs make the application of project management principles and techniques necessary. This company is ERGOSE S.A., which is the affiliated company of the mother organization OSE (the Greek rail organization) and has undertaken the construction task of Greek railroads. In this final chapter the company’s integrated information system that is based on a project management software program is presented.