Η παρούσα εργασία πραγματεύεται το ζήτημα της διαμόρφωσης της επαγγελματικής ταυτότητας των τελειόφοιτων σπουδαστών του Π.Τ.Δ.Ε. και των εκπαιδευτικών, εκκινώντας από τον επαγγελματισμό που διέπει κάθε επαγγελματικό χώρο. Ειδικότερα, αναλύονται οι παράγοντες εκείνοι, που διαμορφώνουν και επηρεάζουν την επαγγελματική ταυτότητα και εν συνεχεία μέσα από την εμπειρική μελέτη προσπαθούμε να καταγράψουμε τις απόψεις των φοιτητών και των εκπαιδευτικών επί του θέματος. Στο θεωρητικό μέρος γίνεται εκτενής αναφορά στην έννοια του επαγγελματισμού, πάνω στην οποία στηρίζεται το οικοδόμημα των επαγγελματικών ταυτοτήτων. Στην εμπειρική μελέτη, κυρίαρχο ζητούμενο είναι αφενός η διερεύνηση της θέσης των ερωτώμενων πάνω στις έννοιες επαγγελματισμός και επαγγελματική ταυτότητα, αλλά και η αναζήτηση των απόψεών τους στο ερώτημα αν η διαμόρφωση της επαγγελματικής ταυτότητας συντελείται καθ' όλη την επαγγελματική πορεία του εκπαιδευτικού ή αφορά μόνον σε ένα χρονικό διάστημα της καριέρας του. / In this work we discuss the issue of the construction of the professional identity and the concept of professionalism of the student teachers' identities, who study at the Department of Primary Education (University of Patras), and of the teachers, starting from the profissionalism which spans every professional area. Specifically, we analyze those factors that construct adn affect the professional identity and then, using empirical study, we attempt to explore students' and teachers' views. In the theoretical part, we extensively examine the notion of professionalism, in which professional identity is based. In the research part of the thesis, we seek to reveal about the notions of the professionalism and professional identity; moreover, we seek to answer the question if the formation of the professional identity takes place during the whole career or refers to only a period of this career.

Στην παρούσα εργασία προσεγγίζεται η έννοια της επαγγελματικής αυτονομίας του εκπαιδευτικού, τα χαρακτηριστικά που τη συνθέτουν καθώς και οι επιρροές της στο έργο του εκπαιδευτικού. Ειδικότερα, διερευνώνται οι αντιλήψεις ενός δείγματος εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε σχολεία του Δήμου Πατρέων σχετικά με το βαθμό αυτονομίας τους. Στο θεωρητικό μέρος της εργασίας εξετάζεται η αυτονομία του εκπαιδευτικού, συνδέεται η συζήτηση με το αναλυτικό πρόγραμμα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και αναδεικνύεται η σημασία της αυτονομίας του εκπαιδευτικού καθώς συσχετίζεται με σημαντικές παραμέτρους του εκπαιδευτικού έργου. Η εμπειρική έρευνα αποκαλύπτει ότι οι εκπαιδευτικοί του δείγματος αντιλαμβάνονται την αυτονομία σε υψηλό βαθμό, αναδεικνύει δύο παράγοντες που συνθέτουν την έννοια της αυτονομίας του εκπαιδευτικού – τη γενική αυτονομία στη διδασκαλία και την αυτονομία σε σχέση με το αναλυτικό πρόγραμμα – και διαφαίνεται η ύπαρξη θετικής συσχέτισης της αυτονομίας των εκπαιδευτικών με τον επαγγελματισμό (r=0,63, p<0,05) και με την ικανοποίησή τους στην εργασία (r=0,31, p<0,05). / In the present study, we approach the concept of teacher professional autonomy, the elements it consists of and its influence on teachers’ work. Specifically, we explore the perceptions of a sample of teachers in primary education in the city of Patras concerning the degree of their autonomy. In the theoretical part of the study we examine the concept of teacher autonomy, we discuss teacher autonomy in relation to the national curriculum in the greek educational system and we identify the importance of teacher autonomy, as it is related to important factors of teachers’ work. The research shows that teachers have high degree of perceived autonomy, identifies two factors that constitute the concept of teacher autonomy – general teaching autonomy and curriculum autonomy – and a positive relationship is depicted between teacher autonomy and professionalism (r=0.63, p<0.05) and job satisfaction (r=0.31, p<0.05).

Η παρούσα διδακτορική διατριβή πραγματεύεται ζητήματα που αφορούν στον επαγγελματισμό, στην επαγγελματική ταυτότητα και στην επαγγελματική ανάπτυξη με αναφορά στον εκπαιδευτικό της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Για τη διεξαγωγή της εμπειρικής έρευνας χρησιμοποιήθηκε το ανώνυμο γραπτό ερωτηματολόγιο. Η επεξεργασία των δεδομένων έγινε με το στατιστικό πακέτο IBM SPSS Statistics (version 20) και αξιοποιήθηκαν οι στατιστικοί δείκτες: Mann-Whitney (U), Kruskal-Wallis (H), Friedman’s ANOVA (χ2), Wilcoxon (T) και χ2 ανεξάρτητων δειγμάτων. Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από 310 εκπαιδευτικούς, οι οποίοι υπηρετούσαν σε σχολεία της περιφερειακής ενότητας Αχαΐας κατά το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012, εκ των οποίων οι 234 είναι εκπαιδευτικοί Δημοτικής Εκπαίδευσης (ποσοστό απόκρισης: 17% του δειγματοληπτικού πλαισίου) και οι 76 είναι εκπαιδευτικοί Προσχολικής Αγωγής (ποσοστό απόκρισης: 19% του δειγματοληπτικού πλαισίου). Το μέγεθος του δείγματος είναι αντιπροσωπευτικό του υπό διερεύνηση πληθυσμού. Με βάση τα αποτελέσματα της εμπειρικής έρευνας, διαπιστώνεται ότι οι εκπαιδευτικοί Δημοτικής Εκπαίδευσης και οι εκπαιδευτικοί Προσχολικής Αγωγής παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις που παρουσιάζουν στις απαντήσεις τους, αποδίδουν ιδιαίτερη σημαντικότητα σε ουσιώδεις παραμέτρους των εννοιών που μας απασχολούν και αναδεικνύουν την ουσιαστική συμβολή τους στην επαγγελματική τους υπόσταση και στην ποιότητα του έργου τους στο σχολείο. / The purpose of this PhD thesis is to investigate primary and pre-primary education teachers’ perceptions on issues related to professionalism, professional identity and professional development. The empirical survey of this study was carried out by using anonymous written questionnaires. Data processing and statistical analysis were performed using the IBM SPSS Statistics Software package (version 20). The statistical tests used were Mann-Whitney (U), Kruskal-Wallis (H), Friedman’s ANOVA (χ2), Wilcoxon (T) and Chi-Square (χ2) Test for Association. The sample of the survey consists of 310 primary and pre-primary education teachers who were working in schools located in the region of Achaia, during the school year 2011-2012. The size of the sample is broadly representative to the population under investigation. Two hundred thirty four (234) of them were primary education teachers (response rate: 17% of the sampling frame) and 76 were pre-primary school teachers (response rate: 19% of the sampling frame). The findings of the empirical research indicate that, despite some differences in the responses between the two groups, both groups tend to attribute great importance to substantial aspects related to professionalism, professional identity, and professional development. Moreover, they underline the significant contribution of these aspects to their overall work at school.

Ο ιατρός καλείται να ανταποκριθεί σε ένα ρόλο με διττή σημασία: σε αυτόν του θεραπευτή και σε αυτόν του επαγγελματία. Η σύγχρονη ιατρική εκπαίδευση στοχεύει στην καλλιέργεια στάσεων για τον επαγγελματισμό. Η παρούσα εργασία πραγματεύεται το ζήτημα της διαμόρφωσης της επαγγελματικής ταυτότητας των προπτυχιακών φοιτητών του Ιατρικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών. Πιο συγκεκριμένα, διερευνάται το πλαίσιο στο οποίο βιώνεται η ασθένεια, αναγνωρίζεται η ανάγκη παροχής υπηρεσιών υγείας προς την κοινωνία και εξετάζεται η ανάπτυξη του ιατρικού επαγγέλματος. Αρχικά, πραγματοποιείται μια εκτενής εννοιολογική αναφορά στον επαγγελματισμό, όπου βασίζεται και η επαγγελματική ταυτότητα του ιατρού. Ακολούθως, με την εμπειρική έρευνα επιδιώκεται η διερεύνηση των απόψεων και των στάσεων, που αναπτύσσουν οι προπτυχιακοί φοιτητές της εν λόγω Σχολής σχετικά με τις βασικές παραμέτρους διαμόρφωσης της επαγγελματικής τους ταυτότητας. Επιπρόσθετα, εξετάζεται η σύνδεση του Οδηγού Σπουδών του Τμήματος με τα χαρακτηριστικά του επαγγελματισμού και ειδικότερα της ιατρικής ταυτότητας. / Doctors are expected to cope with the roles of both healer and professional. Current guidelines for medical education require students to develop proper attitudes towards professionalism. In this work we explore the theoretical concept of professionalism, concerning the undergraduate students, who attend the Medical School at the University of Patras. In particular, we examine the context in which the disease, the health service and the medical profession are encountered. Empirical study is carried out in order to identify the core elements of the undergraduate students regarding medical identity. In the theoretical part, we extensively examine the notion of professionalism, in which the formation of medical identity is based on. In the empirical part of the dissertation, we seek to reveal the attitudes which are related to medical professionalism, according to students’ beliefs. Furthermore, we examine the connection among the Medical School’s curriculum, the characteristics of professionalism and the elements, which are being identified in medical identity’s definition.