Στόχος της παρούσας εργασίας είναι, από τη μια, η ανάδειξη της ιδιαίτερης σχέσης του Πιέρ Πάολο Παζολίνι με την έννοια του μύθου, η οποία αποτελεί ισχυρό συστατικό του συνολικού καλλιτεχνικού έργου του Ιταλού δημιουργού, και, από την άλλη, η μελέτη της έμπρακτης χρήσης της προαναφερόμενης έννοιας από τον ίδιο στο χώρο του θεάτρου και, πιο συγκεκριμένα, στο αρχαιόθεμο δραματικό του κείμενο Πυλάδης στο πλαίσιο της λογοτεχνικής έννοιας της πρόσληψης. Για το λόγο αυτό, στην εργασία αυτή, κρίνεται σκόπιμη, αφενός, η εξέταση της συνολικής καλλιτεχνικής παραγωγής του Παζολίνι, ξεκινώντας από τα πρωτόλεια έργα, στα οποία η έννοια του μύθου εντοπίζεται στο σύγχρονο, για τον καλλιτέχνη, επαρχιώτικο πολιτισμό, κυρίως, της Νότιας Ιταλίας, φτάνοντας μέχρι τα ώριμα έργα του που είναι καθαρά εμπνευσμένα από τον αρχαιοελληνικό μύθο, και, αφετέρου, η εκτενής δραματουργική ανάλυση του Πυλάδη μέσα από την παράθεση μιας αρκετά επαρκούς ποσότητας αποσπασμάτων του δραματικού κειμένου, από τη στιγμή που το έργο παραμένει αμετάφραστο και, άρα, άγνωστο ακόμα και σήμερα στη χώρα μας. Σύμφωνη με την προαναφερόμενη στοχοθεσία είναι η δομή της παρούσας εργασίας, η οποία στο πρώτο μέρος της πραγματεύεται την έννοια του μύθου στο καλλιτεχνικό έργο του Παζολίνι, όπως αυτή παρουσιάζεται μέσα από τους ποικίλους επικοινωνιακούς κώδικες του Ιταλού καλλιτέχνη, με σκοπό να αναδειχθεί περισσότερο αυτός του θεάτρου. Το δεύτερο μέρος της εργασίας ασχολείται με τη διακειμενική προσέγγιση του μυθικού προσώπου του Πυλάδη σε δραματουργικό επίπεδο, μια διαδικασία απαραίτητη για να μπορέσει κανείς να παρακολουθήσει καλύτερα, τόσο το τρίτο και τελευταίο μέρος της, το οποίο περιλαμβάνει τη δραματουργική ανάλυση του Πυλάδη, όσο και τον Επίλογο, στον οποίο περιέχονται τα πορίσματα της συγκεκριμένης έρευνας, στο επίπεδο της πρόσληψης από το θεατή και αναγνώστη. / Questa tesi tratta il rapporto di Pier Paolo Pasolini con il concetto del mito e del teatro, approfondendo più specificamente nella sua opera teatrale "Pilade".

Η παρούσα εργασία κινείται σε δύο θεματικούς άξονες που συγκλίνουν σε έναν κοινό παρονομαστή: στον μύθο του Οιδίποδα. Στο πρώτο μέρος αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο ο μύθος αυτός και το παράγωγό του οιδιπόδειο σύμπλεγμα αποτέλεσαν την αφορμή και το πρωτογενές υλικό στην σύσταση της ψυχαναλυτικής θεωρίας της λογοτεχνίας, παρουσιάζοντας διεξοδικά τις απόψεις των κυριότερων θεωρητικών της, αλλά και αναλύοντας ένα πολύτιμο φροϋδικό δοκίμιο που εφαρμόζει τους καρπούς της στον ήρωα – αρχέτυπο του ελισαβετιανού θεάτρου, στον Άμλετ του William Shakespeare. Στο δεύτερο μέρος, αφού παρουσιαστεί ο πρωτογενής μύθος και ερευνηθούν οι καταβολές του, επιχειρείται μία βαθύτερη προσέγγιση στην πρόσληψή του στην νεότερη δραματουργία και τον κινηματογράφο, αναλύοντας την Καταχθόνια Μηχανή του Γάλλου Jean Cocteau και το κινηματογραφικό έργο Οιδίπους Τύραννος του Ιταλού Pier Paolo Pasolini, έργα που έχουν προφανή συνάφεια με τις φροϋδικές προεκτάσεις του οιδιπόδειου μύθου. / The present thesis moves in two themes with a common parameter: Oedipus myth. The first part refers to the way in which this myth and its product, Oedipus’ complex, have been the motive and the primal material for the construction of the psychoanalytic theory of literature, extensively presenting the views of its most important theoreticians, but also analyzing a precious Freudian essay which puts in practice its outcomes on the archetype-hero of the Elizabethan theater, Shakespeare’s Hamlet. In the second part, after presenting the primal myth and investigating its origins, we will penetrate into its perception in recent dramaturgy and in the cinema analyzing ‘The sinister machine’ of the French Jean Cocteau and the film Oedipus Tyrant by the Italian Pier Paolo Pasolini, which both have an obvious relevance with the Freudian extensions of the Oedipus myth.