Το CD40L είναι ένα συνδιεγερτικό μόριο και αποτελεί πρώιμο δείκτη ενεργοποίησης του Τ λεμφοκυττάρου. Υπάρχουν δεδομένα που υποστηρίζουν την υπόθεση ότι τα ενεργοποιημένα Τ λεμφοκύτταρα πιθανώς παίζουν ρόλο στην παθογένεια της ψωριασικής αρθρίτιδας (ΨΑ). Μελετήσαμε συνολικά 12 ασθενείς με ΨΑ, 6 ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα (ΡΑ) και 4 υγιείς εθελοντές. Υπολογίσαμε την έκφραση του CD40L στην επιφάνεια των Τ λεμφοκυττάρων με κυτταρομετρία ροής σε κατάσταση ηρεμίας και μετά από διέγερση με ΡΜΑ/ιονομυκίνη. Επίσης μελετήσαμε την ανασταλτική δράση της κυκλοσπορίνης στην επαγόμενη έκφραση του CD40L. Η έκφραση του CD40L ήταν σημαντικά αυξημένη στην επιφάνεια των Τ λεμφοκυττάρων των ασθενών με ΨΑ, ειδικότερα αυτών με ενεργό νόσο, σε σύγκριση με τους υγιείς εθελοντές και τους ασθενείς με ΡΑ (μέσο ποσοστό των CD3+CD40L+ κυττάρων: 23.74%, 11.59% και 9.57% για τους ασθενείς με ενεργό ΨΑ, ασθενείς με ΡΑ και υγιείς εθελοντές αντίστοιχα). Η αναστολή από την κυκλοσπορίνη της επαγόμενης έκφρασης του CD40L ήταν εξίσου αποτελεσματική και στις 3 ομάδες μελέτης. Συμπερασματικά αναφέρουμε ότι το CD40L υπερεκφράζεται στη επιφάνεια των Τ λεμφοκυττάρων ασθενών με ενεργό ΨΑ μετά από in vitro διέγερση. Το γεγονός αυτό ενισχύει την άποψη ότι ο άξονας CD40- CD40L παίζει σημαντικό ρόλο στη παθογένεια της ΨΑ και κατά συνέπεια θεραπείες που να στοχεύουν εκλεκτικά αυτόν τον άξονα θα μπορούσαν να δοκιμαστούν στην ΨΑ. / CD40L is a costimulatory molecule and an early activation marker of T lymphocytes. Evidence supports the hypothesis that activated T cells may play a role in the pathogenesis of psoriatic arthritis (PsA). We examined the levels of CD40L expression on resting T cells from 12 patients with PsA, 6 patients with rheumatoid arthritis (RA) and 4 healthy volunteers, and following stimulation with phorbol myristate acetate (PMA)/ionomycin. The inhibitory effect of cyclosporine A (CsA) on the induced expression of CD40L was also evaluated. This expression was significantly increased on the cell surface of T cells from patients with PsA, particularly those with active disease, when compared to normal individuals and patients with RA (mean percentages of CD3+ CD40L+ cells: 23.74%, 11.59% and 9.57% for patients with active PsA, patients with RA and healthy volunteers, respectively). CsA-mediated inhibition of CD40L induction was equally effective in all study groups. In conclusion, we report herein that CD40L is overexpressed in patients with active PsA. This may indicate that CD40L with its counter-receptor may be crucially involved in the pathogenesis of PsA. Consequently, therapies specifically targeting this pair may be worth testing.

Η IL-27 είναι μια ετεροδιμερής κυτταροκίνη, που παράγεται κυρίως από τα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα και αποτελείται από τις υπομονάδες p28 και EBI3. Στα κύτταρα-στόχους ενεργοποιεί το μονοπάτι ενδοκυττάριας σηματοδότησης Jak-STAT και έχει τόσο αντι-φλεγμονώδεις όσο και προ-φλεγμονώδεις λειτουργίες. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ως κυριότερη προ-φλεγμονώδης δράση της IL-27 η επαγωγή του αρχικού σταδίου διαφοροποίησης των Th1 λεμφοκυττάρων. Εμείς επιπλεόν διαπιστώσαμε ότι η IL-27 ενισχύει την φλεγμονώδη απόκριση των μονοκυττάρων στους TLR-ligands. Οι αντι-φλεγμονώδεις δράσεις της συνοψίζονται 1) στην αναστολή των Th1, Th2 και Th17 λεμφοκυττάρων και 2) στην παραγωγή IL-10 από τα Τ-λεμφοκύτταρα. Ενώ ο ρόλος της στην πορεία των λοιμώξεων έχει μελετηθεί εκτενώς, ελάχιστα γνωρίζουμε για τις δράσεις της στο πλαίσιο χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων, όπως είναι η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα. Στην παρούσα εργασία δείξαμε ότι ο TNF-α προκαλεί την παραγωγή της IL-27 από τα μονοκύτταρα και μακροφάγα, κάτι που ίσως ερμηνεύει την προέλευση της IL-27 που ανιχνεύεται στον αρθρικό υμένα ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα. Αποδείξαμε ότι η IL-27 έχει ισχυρές αντι-φλεγμονώδεις δράσεις αποτρέποντας τη φλεγμονώδη ενεργοποίηση των μονοκυττάρων και των μακροφάγων από τις κυτταροκίνες TNF-α και IL-1β. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε ότι η IL-27 ίσως αποτελεί έναν αντιρροπιστικό μηχανισμό, που αποσκοπεί στον περιορισμό της έντασης της φλεγμονής. Επιπλέον βρήκαμε ότι είναι ισχυρός αναστολέας της οστεοκλαστογένεσης ελαττώνοντας την έκφραση των υποδοχέων RANK και TREM-2 στην επιφάνεια των προ-οστεοκλαστών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της επαγωγής των βιοχημικών σημάτων (MAPK και NFκ-B) και των μεταγραφικών παραγόντων (NFATc1 και c-jun), που είναι αναγκαία για την ευόδωση της οστεοκλαστογένεσης. Τα ευρήματά μας, σε συνδυασμό με τις κατασταλτικές δράσεις της στα Τ-λεμφοκύτταρα, υποδεικνύουν ότι η IL-27 θα μπορούσε ίσως να θεωρηθεί μια ελκυστική θεραπευτική προοπτική σε ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα αφού στοχεύει τόσο στην καταστολή της χρόνιας φλεγμονής όσο και στην αναχαίτιση των οστικών διαβρώσεων. Αυτή όμως η προοπτική προσκρούει πάνω στο γεγονός ότι, όπως διαπιστώσαμε, φλεγμονώδη ερεθίσματα (το αρθρικό υγρό ασθενών με ΡΑ, ο TNF-α και η IL-1β) καθιστούν τα μονοκύτταρα και τα μακροφάγα ανθεκτικά στις δράσεις της IL-27. Συγκεκριμένα βρήκαμε ότι τα μακροφάγα που προέρχονται από τις φλεγμαίνουσες αρθρώσεις ασθενών δεν απαντούν στην IL-27 και ότι ο TNF-α αναστέλλει την IL-27 μέσω ενός μηχανισμού που εξαρτάται από την ενεργοποίηση του p38. Επιπλέον αποδείξαμε ότι η IL-1β καθιστά τα κύτταρα ανθεκτικά στην IL-27 μέσω ελάττωσης της έκφρασης του μεμβρανικού υποδοχέα της IL-27. Είναι πολύ πιθανό τέτοιοι μηχανισμοί αντοχής να ενεργοποιούνται και στο φλεγμονώδες μικροπεριβάλλον του αρθρικού υμένα και να καθιστούν τα κύτταρα ανθεκτικά στην δράση των αντιφλεγμονωδών παραγόντων, που είναι παρόντες στην άρθρωση (όπως IL-27, IL-10 και TGF-β), συμβάλλοντας έτσι στη διαιώνιση της υμενικής φλεγμονής. / IL-27 is a cytokine mainly produced by antigen presenting cells and is comprised of p28 and EBI3 subunits. IL-27 activates the Jak-STAT signaling pathway and has both anti- and pro-inflammatory functions. The main pro-inflammatory function of IL-27 is the initiation of Th1 differntiation. We have also found that IL-27 primes human monocytes for more robust responses to TLR-ligands. The dominant anti-inflammatory functions of IL-27 are: 1) the inhibition of Th1, Th2 and Th17 differentiation and 2) the production of IL-10 by lymphocytes. While the functions of IL-27 in the course of infections are well-known, the potential role of IL-27 in chronic inflammatory diseases, like Rheumatoid Arthritis (RA), is still unclear. In our current study we have found that TNF-α stimulates production of IL-27 from monocytes and macrophages and this is a potential explanation for the reported expression of IL-27 in synovial tissues from patients with RA. We have also found that IL-27 has potent anti-inflammatory functions by inhibiting the effects of TNF-α and IL-1β on human monocytes and macrophages. In this context we hypothesize that IL-27 represents a feed-back inhibition mechanism that aims to restrain inflammation. Additionally, we observed that IL-27 is a potent inhibitor of human osteoclastogenesis by down-regulating the expression of RANK and TREM-2 on osteoclast precursors and abrogating RANKL-mediated activation of MAPK and NFκ-B pathways and induction of NFATc1 and c-jun. Our observations suggest that IL-27, by targeting concurrently inflammation and joint destruction, could be a potential attractive therapeutic strategy for RA. The main limitation for this perspective is that inflammatory stimuli (including synovial fluids derived from RA patients, TNF-α and IL-1β) render monocytes and macrophages refractory to the regulatory functions of IL-27. We have found that: 1) synovial macrophages derived from RA do not respond to IL-27 and 2) TNF-α and IL-1β inhibit IL-27 functions by a p38-dependent mechanism and by down-regulating expression of IL-27 receptor respectively. In rheumatoid arthritis, within the inflammed synovium, p38 is active and the cytokines TNF-α and IL-1β are abundant. In this context, we believe that these inflammatory stimuli render cells refractory to the anti-inflammatory factors that are expressed within the synovial microenvironment (including IL-27, IL-10 and TGF-β), contributing to the perpetuation of joint inflammation.

Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη 16 kD που κωδικοποιείται απότογονίδιο obκαι παράγεται από τα λιποκύτταρα ρυθμίζοντας το ενεργειακό ισοζύγιο. Τα επίπεδα λεπτίνης στο πλάσμα είναι ανάλογα με το δείκτη σωματικής μάζας (BMI), ενώ η έκφρασή της εξαρτάται από τη νηστεία και τη σίτιση, την ινσουλίνη, τα γλυκοκορτικοειδή, καθώς και από προφλεγμονώδεις κυτταροκίνες, κύριως τον TNF-α και την IL-1. Το μόριο της λεπτίνης παρουσιάζει ομοιότητες με τη μακριά έλικα των κυτταροκινών και δρά μέσω του υποδοχέα της (OB-R), ο οποίος ανήκει στην υπεροικογένεια των υποδοχέων των κυτταροκινών και εμφανίζεται σε ποικιλία ισομορφών ενώ εκφράζεται σε διάφορους ιστούς και κύτταρα του νευροενδοκρινικού, αναπαραγωγικού, αιματοποιητικού και ανοσοποιητικού συστήματος. Η λεπτίνη εμπλεκεται και σε αυτοάνοσες καταστάσεις με το να προάγει τη διατήρηση παθογόνων Th1 κυτταρικών υποπληθυσμών. Στην παρούσα μελέτη προκειμένου να διερευνήσουμε το ρόλο της λεπτίνης σε αυτοάνοσες καταστάσεις μετρήσαμε τα επίπεδα αυτής και του υποδοχέα της σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, μια χρόνια συστεμική αυτοάνοση νόσο, για να δούμε εάν αυτά σχετίζονται με το στάδιο της νόσου ή τη θεραπεία. Ακόμη μελετήθηκε η εμπλοκή της λεπτίνης στην έκφραση προ- και αντιφλεγμονωδών κυτταροκινών στον ορό ασθενών και μαρτύρων. Τα αποτελέσματα δείχνουν πως τα επίπεδα λεπτίνης είναι υψηλά στους ασθενέις με ΡΑ. Επιπλέον τα επίπεδα λεπτίνης δεν βρέθηκε να σχετίζονται με το στάδιο της νόσου ή τη χορηγούμενη θεραπεία. Παρόλα αυτά τα αυξημένα επίπεδα λεπτίνης σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα καταδεικνύουν ενδεχομένως έναν παθογενετικό ρόλο της λεπτίνης. / Leptin is a 16 kD peptide hormone, encoded by the ob gene and synthesized mainly by adipocytes to regulate the energy balance. In humans, leptin plasma levels are strongly correlated with body mass index (BMI) and the expression of leptin is regulated by fasting and feeding, insulin, glucocorticoids and pro-inflammatory cytokines, mainly TNFa and IL-1. Leptin is structurally similar to long-chain helical cytokines and it signals through its receptor, OB-R, which is a member of the cytokine receptor superfamily. OB-R comes in a variety of protein isoforms, and is expressed in several tissues and cells of the neuroendocrine system as well as the reproductive, hematopoietic and immune systems. Leptin has also been implicated in the pathogenesis of autoimmunity. It has also been suggested that leptin may promote the expansion and maintenance of pathogenic Th1-cell populations in autoimmune diseases. In this study to investigate the role of leptin in human autoimmunity, we measured leptin and OB-Rs levels inthe sera of patients suffering from rheumatoid arthritis (RA), a common chronicsystemic inflammatory disease, and tested for a possible correlation with disease activity and type of treatment. In addition, we studied whether leptin has an effect on the expression patterns of pro- and anti-inflammatory cytokine genes in PBMC isolated from RA patients and controls.Our results showed significantly elevated serum leptin levels in the rheumatoid population compared to the healthy controls.In addition, there was an absence of correlation between serum leptin levels and disease activity, as well as the nature and quantity of the medications administered to the patients. The absence of correlation between serum leptin levels and disease activity, coupled with the significantly and stably elevated levels of this hormone in the rheumatoid sera compared to the controls, are probably indicative of an insiduous pathogenetic role of leptin in rheumatoid arthritis.

Οι αντι-TNFα βιολογικοί παράγοντες χρησιμοποιούνται ευρέως στην καθ’ ημέρα κλινική πράξη για την αντιμετώπιση συστηματικών φλεγμονωδών νοσημάτων όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα και η νόσος του Crohn. Σύντομα, όμως, έγινε αντιληπτό ότι οι ασθενείς υπό θεραπεία με ανταγωνιστές του TNFα συχνά αναπτύσσουν στον ορό τους αντιπυρηνικά αντισώματα (ΑΝΑ) κυρίως τύπου IgM, ενώ ένα μικρό ποσοστό των ασθενών αυτών αναπτύσσει κλινικό σύνδρομο που θυμίζει ιδιοπαθή ΣΕΛ. Tα Β λεμφοκύτταρα θεωρείται ότι κατέχουν κεντρικό ρόλο στην παθογένεια του ΣΕΛ. Xαρακτηρίζονται από επίταση των φωσφορυλιωμένων πρωτεϊνών σε υπολείμματα τυροσίνης μετά από διέγερση του Β αντιγονικού υποδοχέα (BCR) και από μειωμένη έκφραση της κινάσης Lyn, ενός ενζύμου που ανήκει στην οικογένεια των Src κινασών και διαδραματίζει διπλό ρόλο, ευοδωτικό και ανασταλτικό, στην οδό σηματοδότησης του BCR. Επιπλέον, τα Β λεμφοκύτταρα στον ΣΕΛ χαρακτηρίζονται από μειωμένη έκφραση του δείκτη CD21 (υποδοχέας του συμπληρώματος τύπου 2), ενώ υπάρχουν αναφορές για αυξημένη έκφραση του δείκτη επιφανείας CD20. Για να μελετήσουμε τους μηχανισμούς της αυτοανοσίας που επάγεται από τη χρήση των αντι-TNFα παραγόντων εξετάσαμε εάν τα Β λεμφοκύτταρα των ασθενών υπό αντι-TNFα αγωγή αποκτούν φαινοτυπικά ή/και λειτουργικά χαρακτηριστικά που να προσομοιάζουν με αυτά που έχουν περιγραφεί για τα Β λεμφοκύτταρα στον ΣΕΛ. Συγκεκριμένα μελετήσαμε τα επίπεδα της Lyn, Syk, SHP-1, της φωσφορυλιωμένης Syk στη θέση τυροσίνης 348 (ΡΥ348-Syk), τα επίπεδα των τυροσινικά φωσφορυλιωμένων πρωτεϊνών καθώς και τους δείκτες επιφανείας CD20, CD21 και CD5 σε 29 ασθενείς με συστηματικά ρευματικά νοσήματα πριν και μετά την έναρξη θεραπείας με αντι-TNFα βιολογικούς παράγοντες. Διαπιστώσαμε ότι τα επίπεδα της Lyn, αλλά όχι της Syk ή της SHP-1, αυξάνονται μετά τη θεραπεία με αντι-TNFα παράγοντες, ιδίως σε ασθενείς με σπονδυλοαρθροπάθειες. H ενζυματική δραστηριότητα της Lyn διατηρείται μετά την έναρξη αγωγής με αντι-TNFα, όπως διαπιστώθηκε από την κατά 2.9 φορές αύξηση των επιπέδων της PY348-Syk, η οποία χαρακτηρίζει την ενεργοποιημένη μορφή της Syk και αποτελεί ειδικό στόχο της Lyn. Επιπλέον, βρήκαμε ότι τα μη-διεγερμένα Β λεμφοκύτταρα ασθενών που λαμβάνουν ανταγωνιστές του TNFα εμφανίζουν επίταση των φωσφορυλιωμένων πρωτεϊνών σε θέσεις τυροσίνης. Το CD20, ένας δείκτης επιφανείας που εκφράζεται αποκλειστικά στα Β λεμφοκύτταρα και συμμετέχει στη διατήρηση των ενδοκυτταρίων επιπέδων Ca++ μετά από διέγερση του BCR αυξάνεται μετά από θεραπεία με αντι-TNFα βιολογικό παράγοντα κυρίως στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, ενώ τα επίπεδα του CD21 παρέμειναν αμετάβλητα. Επίσης, διαπιστώσαμε επέκταση του πληθυσμού των CD5+ B λεμφοκυττάρων, ενός υποπληθυσμού των Β κυττάρων που αποτελεί γνωστή πηγή φυσικών αυτοαντισωμάτων, κατά τη διάρκεια θεραπείας με αντι-TNFα. Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι τα Β λεμφοκύτταρα των ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία με ανταγωνιστές του TNFα εμφανίζουν λειτουργικές και φαινοτυπικές διαταραχές οι οποίες μπορεί να σχετίζονται με την επαγωγή αυτοανοσίας, αλλά διαφέρουν από τις διαταραχές που έχουν περιγραφεί για το Β λεμφοκύτταρο στον ΣΕΛ και μπορεί να αναπαριστούν ένα διαφορετικό μοντέλο αυτοανοσίας. Περαιτέρω μελέτες για την αποσαφήνιση των μηχανισμών αυτοανοσίας από την χρήση των αντι-TNFα παραγόντων θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην κατανόηση των μοριακών μηχανισμών και της παθογένειας άλλων αυτοάνοσων φλεγμονωδών νοσημάτων. / Biologic agents against ΤΝFα have been widely used for the management of systemic inflammatory disorders, such as rheumatoid arthritis, ankylosing spondylitis, psoriatic arthritis and Crohn’s disease. However, it soon became apparent that patients under ΤΝFα blockade commonly develop serologic autoimmune manifestations. Emergence of ANA, usually of the IgM isotype, is common in anti-TNFα treated patients and a few of these patients may develop a SLE-like syndrome. B cells are implicated in the pathogenesis of SLE and are characterized by enhanced tyrosine phosphorylation of proteins following BCR ligation and reduced expression of Lyn, a Src-family kinase abundantly expressed in B cells with both stimulatory and inhibitory properties on the BCR-signaling pathway. Reduced levels of B-cell surface CD21 (complement receptor type 2) and increased expression of CD20 have also been described for lupus B cells. To dissect the mechanisms of anti-ΤΝFα induced autoimmunity we examined the phenotype and function of B cells prior to and following treatment with ΤΝFα antagonists. Levels of Lyn, Syk, SHP-1, tyrosine 348 phospho-Syk (PY348-Syk) and tyrosine phosphorylated proteins were evaluated in 29 patients before and following treatment with TNFα blockers. B-cell surface expression of CD20, CD21 and CD5 were also assessed. Following treatment, B cell cytoplasmic levels of Lyn, but not Syk or SHP-1, significantly increased following treatment with anti-ΤΝFα agents, particularly in patients with spondyloarthropathies. Increased Lyn levels following treatment correlated with increased Lyn enzymatic activity as evidenced by a 2.9-fold increase of PY348-Syk levels, which comprises a Lyn-specific target. Moreover, unstimulated peripheral B cells from anti-ΤΝFα treated patients displayed a tendency towards increased tyrosine phosphorylated proteins following treatment. CD20, a B-cell restricted signaling-associated molecule implicated in the regulation of intracellular calcium levels following BCR ligation, significantly increased in patients with rheumatoid arthritis following treatment with anti-ΤΝFα agents whereas levels of CD21 remained unchanged. Circulating CD5+ B cells, a B-cell subpopulation and a known source of natural autoantibodies, were also significantly expanded during treatment. Our findings suggest that B cells in anti-ΤΝFα treated patients display functional and phenotypical aberrations that may be associated with the induction of autoimmunity, but do not acquire a typical idiopathic SLE profile. These aberrations are distinct from those previously described for lupus B cells and may thus represent a different model of autoimmunity. Further studies regarding the mechanisms underlying the induction of autoimmunity by TNFα antagonists may enhance our understanding on the molecular backgrounds and the pathogenesis of other autoimmune inflammatory disorders.