Αντικείμενο μελέτης είναι η παραγωγή ορισμών και ταξινομήσεων από παιδιά νηπιαγωγείου και ειδικότερα οι ορισμοί και οι ταξινομήσεις γεωμετρικών σχημάτων. Τα δεδομένα προέρχονται από διαθεματικές δραστηριότητες μιας ερευνητικής-διδακτικής συνθήκης οργανωμένες σ' ένα σεναριακό πλαίσιο δράσης: την παραγωγή βιβλίων για αποστολή σε άλλα σχολεία. Αναλύονται οι γλωσσικοί διάλογοι και οι σημασιολογικές επιλογές των παιδιών ως χρηστών της γλώσσας σ'ένα υπό διαμόρφωση σημασιολογικό πεδίο. Η έρευνα μας παρέχει δεδομένα για τους τρόπους γλωσσικής συγκρότησης πεδίων μη κοινής γνώσης στη σχολική βαθμίδα του νηπιαγωγείου και επιτρέπει να φωτιστούν οι όροι της ίδιας της διδακτικής συνθήκης, των πρακτικών δηλαδή σχολικού γραμματισμού. Αυτό που κυρίως αναδεικνύουν τα δεδομένα της συγκεκριμένης έρευνας είναι η εστίαση των παιδιών στα κείμενα και η συμβολή του γλωσσικού διαλόγου στην ερμηνεία, επεξεργασία και επέκταση των συσχετιστικών διαδικασιών. Η ενθάρρυνση της ενασχόλησης των παιδιών με τα κείμενα και μορφές γλωσσικής σημείωσης όπως οι ορισμοί, μέσω της οργάνωσης ενός κατάλληλου πλαισίου, φαίνεται να προωθεί όχι μόνο τη μάθηση των σχετικών περιεχομένων, αλλά και την επίγνωση των παιδιών για τους τρόπους συγκρότησης της γνώσης, με άλλα λόγια την ανάπτυξη της μεταγλώσσας και τις διαδικασίες "στοχαστικού" γραμματισμού. / -

Υπάρχουν πολλές ερευνητικές εργασίες σε σχέση με τη συμπεριφορά των μαθητών στην ατζέντα της επίλυσης προβλήματος. Η πλειονότητα αυτών των εργασιών αναφέρεται σε φοιτητές πανεπιστημίου ή σε μαθητές των τελευταίων τάξεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Όσες από αυτές καταπιάνονται με μικρότερους μαθητές δίνουν περισσότερο έμφαση στη συμπεριφορά των μαθητών σε αντιπαραβολή με συγκεκριμένα στοιχεία της επίλυσης προβλήματος όπως η διατύπωση εικασιών, η επαλήθευση ή η λήψη αποφάσεων. Επιπλέον στα πλαίσια αυτής της παράδοσης της επίλυσης προβλήματος δε συνηθίζεται να δίνεται έμφαση σε κάποιο συγκεκριμένο μαθηματικό θέμα. Έτσι προτείνεται από την παρούσα εργασία η Επίλυση Προβλήματος Συνυφασμένη με μια Έννοια (ΕΠΣΕ) (στην περίπτωσή μας αυτήν του εμβαδού) η οποία σε ένα πρώτο στάδιο μέσα από μια σειρά προβλημάτων με κοινό εννοιολογικό υπόβαθρο εφοδίασε τους μαθητές- λύτες με μια συλλογή τεχνικών σχετικών με τη συγκεκριμένη έννοια. Αργότερα η χρήση των τεχνικών αυτών δεν ενίσχυε πια την έννοια, και αντί γι αυτό οι λύτες ενέπλεξαν την καλή γνώση της έννοιας που πια κατείχαν προκειμένου να οργανώσουν τις γνωστές μεθόδους τις σχετικές με την έννοια ώστε να δρομολογήσουν στρατηγικές που θα οδηγούσαν στη λύση. Αυτή η πλατφόρμα της ΕΠΣΕ υποστηρίζει την επιχειρηματολογία του λύτη και οδηγεί στην ανάπτυξη ιδιαίτερα εντυπωσιακών στρατηγικών. Τα παραπάνω αποκτούν ενδιαφέρον και για έναν ακόμη λόγο, αυτόν της συμβολής του υπολογιστικού περιβάλλοντος σε κάποια από τα στοιχεία της επίλυσης προβλήματος, όπως αυτό της επαλήθευσης, όπου καταγράφηκαν τα περιθώρια που παρέχει ένα τέτοιο περιβάλλον για την ανάπτυξη επαληθευτικών διαδικασιών σε μεγάλη συχνότητα και ποικιλία ως προς τη μαθηματική τους βαρύτητα. Τέλος η πλατφόρμα που παρουσιάζουμε στην εργασία αυτή, αφήνεται ως ανοιχτή ιδέα για την εφαρμογή της και σε άλλες έννοιες πέρα από το εμβαδόν, του οποίου η περίπτωση πιστεύουμε ότι αποτελεί ένα καλό υπόδειγμα / There are many studies concerning students' behavior in the problem solving agenda. The majority of them refers either to college students or students of upper secondary school. Some of them who deal with younger pupils give more emphasis to the students' behavior vis-a-vis with certain problem solving elements such as conjecturing, verification or decision making. Moreover, this problem solving traditiondoes not usually stress a constant mathematical theme. This is why we propose the term 'Problem Solving Ancillary to a concept' (APS) in our case that of area. In a first stage APS equippes students-solvers with a set of techniques relevant to the specific concept through a series of problems with common conceptual backdrop (in our case that of the area). Later the usage of these techniques does not enhance the concept any more. Instead of this the solvers involved their knowledge of the concept they already possessed in order to organize the known methods that were relevant to the concept so as to set up effective strategies that could solve the problem. The APS platform gives an unusual support to solvers' reasoning and this results to developing quite impressive strategy-making. There is one more reason making all of the above mentioned important: the contribution of the computer environment to some of the problem solving elements such as verification. We recorded and present the development of verification processes in this environment. These processes were more frequent and in a great variety compared to the ones in paper and pencil environment. Finally APS-platform is presented as an open idea beyond area. The case of area however is an excellent example towards this perspective.

Το αντικείμενο της διατριβής είναι η παρατηρησιακή και αριθμητική μελέτη των δυναμικών και φυσικών διεργασιών που συνδέονται με τη θερινή καταιγιδοφόρο δραστηριότητα στον Ελλαδικό χώρο. Αναλυτικότερα τα εξεταζόμενα αντικείμενα είναι τα εξής: 1. Η μελέτη των ηλεκτρικών εκκενώσεων στον Ελλαδικό χώρο κατά τη θερινή περίοδο για 4 τουλάχιστον έτη. Για την πραγματοποίηση των στόχων του παραπάνω αντικειμένου έχει ήδη γίνει η συλλογή και η επεξεργασία των ηλεκτρικών εκκενώσεων στη περιοχή του ευρύτερου Ελλαδικού χώρου για τις θερινές περιόδους των ετών 2003 έως και 2006. Τα δεδομένα που έχουν χρησιμοποιηθεί προέρχονται από το σύστημα καταγραφής των ηλεκτρικών εκκενώσεων της Βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας ATD (Arrival Time Difference). Τα γεγονότα τα οποία κατεγράφησαν στον Ελλαδικό χώρο για την περίοδο μελέτης, μετά τον απαραίτητο έλεγχο ποιότητας, κατανεμήθηκαν σε πλέγμα διαστάσεων 0,1° x 0,1° και υπολογίστηκε η πυκνότητα των ηλεκτρικών εκκενώσεων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο ανά θερινή περίοδο. Στις περιοχές με τις υψηλότερες τιμές πυκνότητας ηλεκτρικών εκκενώσεων συγκαταλέγονται η Μακεδονία, η Ήπειρος, ο ορεινός κεντρικός ηπειρωτικός κορμός καθώς και οι ορεινές περιοχές της Πελοποννήσου, γεγονός που αποτελεί μία πρώτη ένδειξη της σύνδεσης που υπάρχει μεταξύ της θέρμανσης του εδάφους, λόγω της ηλιακής ακτινοβολίας, και της ανάπτυξης θερινών καταιγίδων. Η άποψη αυτή ενισχύεται και από το γεγονός ότι το μέγιστο της δραστηριότητας παρατηρείται τις μεσημεριανές και πρώτες απογευματινές ώρες. 2. Η μελέτη των παραμετροποιήσεων ανοδικών κινήσεων (convection) και μικροφυσικής των αριθμητικών μοντέλων πρόγνωσης καιρού με στόχο την ορθότερη πρόβλεψη της θερινής καταιγιδοφόρου δραστηριότητας που συνοδεύεται από έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα. Στο αντικείμενο αυτό κύριος στόχος είναι η σύγκριση τριών διαφορετικών σχημάτων παραμετροποίησης που χρησιμοποιούνται στο αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού MM5. Τα σχήματα αυτά είναι τα κάτωθι: Kain – Fritch, Betts – Miller – Janjic και Grell και χρησιμοποιούνται στην παραμετροποίηση του μοντέλου για τον υπολογισμό της βροχόπτωσης που προέρχεται από τις κατακόρυφες κινήσεις μεταφοράς. Κατά τη σύγκριση των τριών σχημάτων παραμετροποίησης τα καλύτερα στατιστικά σκορ εμφανίζει το σχήμα Kain – Fritch ενώ τα αποτελέσματα που δίνει το σχήμα του Grell είναι αρκετά κοντά με αυτά του προαναφερθέντος σχήματος. 3. Η τροποποίηση του σχήματος παραμετροποίησης κατακόρυφων κινήσεων στην ατμόσφαιρα των Kain – Fritsch με στόχο τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων της προβλεπόμενης βροχόπτωσης στην περιοχή του Ελλαδικού χώρου, κατά τη θερμή περίοδο του έτους Στο αντικείμενο αυτό έχει μελετηθεί στατιστικά η ικανότητα πρόβλεψης του πεδίου της βροχόπτωσης, εφαρμόζοντας ποικίλες τροποποιήσεις του σχήματος παραμετροποίησης Kain – Fritsch. Πιο συγκεκριμένα πέρα από την βασική έκδοση του σχήματος που χρησιμοποιείται στην επιχειρησιακή αλυσίδα του προγνωστικού μοντέλου ΜΜ5, αναπτύχθηκαν οκτώ συνολικά τροποποιήσεις. Εφαρμόζοντας τις παραπάνω τροποποιήσεις, πραγματοποιήθηκαν συνολικά 180 πειράματα για συνολικά 20 διαφορετικές ημέρες με έντονη βροχόπτωση κατά την θερμή περίοδο των ετών 2005 – 2007. Η σύγκριση των αποτελεσμάτων παρείχε ενθαρρυντικά στοιχεία, καθώς ωθώντας το σχήμα να παράξει περισσότερο υετό παρατηρήθηκε βελτίωση στην ικανότητα του μοντέλου να προβλέπει τον υετό. / The present Ph.D. Thesis is divided into three main parts. In the first part the lightning activity over Greece during the warm season (May-September) of the years 2003 through 2006 is investigated, in relation with the synoptic meteorological conditions that prevailed in the region. The study is based on the use of cloud-to-ground lightning activity data and of upper-air analyses. The analysis of the spatial variability of lightning shows that the highest “relative” flash densities are observed in Northern and Western Greece and in Central and Western Peloponnissos. The study of the synoptic patterns related to lightning is based on the analysis of 60 active and 60 inactive days in terms of lightning activity over Greece. The days with high lightning activity are characterised by a short wave trough at the 500 hPa level over the Ionian Sea. On the other hand, during the days with no lightning a northwest flow prevails over Greece. It was also found that high lightning activity is related with high values of absolute vorticity, equivalent potential temperature and convective available potential energy. In the second part the sensitivity of numerical model quantitative precipitation forecasts to the choice of the convective parameterization scheme (CPS) is examined for twenty selected cases characterized by intense convective activity over Greece, during the warm period of 2005 – 2007. Namely, the study is conducted using MM5 model and the following three different CPSs: Kain – Fritsch, Grell and Betts – Miller – Janjic. Sixty numerical simulations were carried out. The simulated precipitation was verified against raingauge measurements and lightning data. Verification results showed that for all three schemes the model presented a tendency to overestimate light to moderate rain while in general it underestimated the high precipitation amounts. The validation against both sources of data showed that among the three CPSs, the more consistent behaviour in quantitative precipitation forecasting was obtained by the Kain – Fritsch scheme that provided the best statistical scores. However, the differences of the results of statistical analysis between the Kain – Fritsch and Grell schemes were not large. In the third part the sensitivity of quantitative precipitation forecasts to various modifications of the Kain – Fritsch (KF) convective parameterization scheme (CPS) is examined for twenty selected cases characterized by intense convective activity and widespread precipitation over Greece, during the warm period of 2005-2007. The modifications include: (i) the maximization of the convective scheme precipitation efficiency, (ii) the change of the convective time step, (iii) the forcing of the convective scheme to produce more/less cloud material, (iv) changes to the trigger function and (v) the alteration of the vertical profile of updraft mass flux detrainment. In general, forcing the model to produce less cloud material improves the precipitation forecast for the moderate and high precipitation amounts.

Στόχος της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας είναι η περιγραφή και η σύγκριση της μορφολογικής διαδικασίας της σύνθεσης στις νεοελληνικές διαλέκτους όπως προκύπτει από την ανάλυση 2500 συνθέτων από τρεις διαφορετικές διαλέκτους, την Κρητική, την Ποντιακή και την Επτανησιακή. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μία σύντομη επισκόπηση των ορισμών που έχουν προταθεί για τη σύνθεση αναδεικνύοντας τους λόγους που καθιστούν δύσκολη τη διατύπωση ενός ορισμού που να ανταποκρίνεται διαγλωσσικά. Επίσης, παρουσιάζονται οι βασικές ιδιότητες που διέπουν τη σύνθεση της ελληνικής γλώσσας και τα βασικά χαρακτηριστικά που διαχωρίζουν τη σύνθεση από τις υπόλοιπες μορφολογικές διαδικασίες (π.χ. παραγωγή) αλλά και από τη σύνταξη κυρίως με βάση τις μελέτες της Ράλλη (2007) και Ralli (2013). Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται τα κατηγοριακά σχήματα πάνω στα οποία δομούνται τα σύνθετα στις τρεις υπό εξέταση διαλέκτους και στη συνέχεια συγκρίνεται η παραγωγικότητά τους. Στο τρίτο κεφάλαιο τα σύνθετα ταξινομούνται με βάση τις γραμματικές σχέσεις των συστατικών τους. Στο τέταρτο κεφάλαιο μελετάται η σχέση μορφής και σημασίας και προτείνεται η διαίρεση των συνθέτων σε τρεις μεγάλες τάξεις: α) διαφανή, β) ημιδιαφανή και γ) αδιαφανή σύνθετα. Στο πέμπτο και έκτο κεφάλαιο εξετάζεται η σχέση της σύνθεσης με την παραγωγή και την κλίση αντίστοιχα μέσα από τα δεδομένα των τριών διαλέκτων. Τέλος, στο έβδομο κεφάλαιο μελετάται η συχνότητα εμφάνισης θεμάτων ξενικής προέλευσης ως συστατικά των συνθέτων στις τρεις αυτές διαλέκτους. / The aim of this master thesis is to describe and compare the morphological process of compounding in Modern Greek dialects based on the analysis of 2500 compounds. Data comes from three dialects, namely, Cretan, Pontic, and Heptanesian. The first chapter briefly presents some of the definitions which have been proposed for compounding highlighting the reasons that make the formulation of a definition that applies cross-linguistically a difficult task. It also presents the basic properties that govern the formation of Greek compounds and the main characteristics that distinguish compounding from the other morphological processes (e.g. derivation) and from syntactic operations based on the studies of Ralli (2007) and Ralli (2013). The second chapter presents the main patterns which are involved in the compounding process and compares their productivity cross-dialectally. In chapter three compounds are classified according to the grammatical relations between their components. The fourth chapter examines the relation between form and meaning and it suggests a division of compounds in three large classes: a) transparent, b) semi-transparent and c)opaque. The next two chapters examine the relation between compounding andderivation and inflection respectively. Finally, chapter seven examines whether stems of foreign origin appear frequently as components of compounds in these dialects.