AFRIKAANS : Artikel 30 (1) van die Suid-Afrikaanse Skolewet (Wet 84 van 1996) bepaal dat skoolbeheerliggame van openbare skole die reg het om finansiële komitees in die lewe te roep wat die daaglikse bestuur van finansies in hul skole behartig. Individue wat dien op finansiële komitees van skoolbeheerliggame moet waarskynlik finansieël kundig wees om skoolfonds korrek te kan bestuur. Hierdie studie is uitgevoer met die doel om die volgende vrae te beantwoord: hoe bevoeg is finansiële komitees ten opsigte van finansiële vaardighede; op watter kennis steun finansiële komitees in hul finansiële besluitneming; en watter verband is daar tussen die skole se finansiële posisie en die finansiële kennis / opleiding van die finansiële komitees? Ten einde bogenoemde vrae te beantwoord het ek gebruik gemaak van ’n kombinasie van kwantitatiewe- en kwalitatiewe navorsingsmetodes om data te verkwantifiseer en te vergelyk, sowel as om kwalitatiewe interpretasies te maak. ’n Semi-gestruktureerde vraelys is vir hierdie doel ontwerp en versprei onder die respondente van 20 openbare skole in die Ekurhuleni–Noord Distrik ( Gauteng). ENGLISH : Section 30 (1) of the South African Schools Act (Act 84 of 1996) state that School Governing Body of a public school do have the right to establish a Finance Committee to assist the school in managing it’s finances on a daily basis. It is surely recommended that individuals serving on these committees must have some form of financial knowledge or background. This study was conducted in order to get answers to the following questions: how equipped are Finance Committees with regard to financial skills; on what type of knowledge do Finance Committee members rely in their decision making; is there a connection between the financial state of the school and the financial knowledge / training of the Finance Committee? A semi-structured questionnaire was designed to gather quantitative and qualitative data from 20 public schools in the Ekurhuleni North District (Gauteng) in this regard. Copyright / Dissertation (MEd)--University of Pretoria, 2009. / Education Management and Policy Studies / unrestricted

AFRIKAANS : Voor 1994 was die skoolhoof aanspreeklik vir die beheer van die finansies van die skool. Met die instelling van die Suid-Afrikaanse Skolewet no. 84 van 1996 het die aanspreeklikheid ten opsigte van finansies drasties verander deurdat selfbestuur by skole geïmplementeer is. Daar bestaan groot onduidelikhede by departementele amptenare sowel as by skoolhoofde en beheerliggaamlede oor wie aanspreeklik vir die finansies van die skool is. Skole se begrotings het sedert 1994 van `n paar honderd duisend rand na `n paar miljoen rand toegeneem; meer personeel word aangestel wat deur die skoolbeheerliggaam vergoed word en dit alles plaas ekstra belading op die skoolhoof. Dikwels is die skoolhoofde en skoolbeheerliggaamlede nie opgelei om hierdie ekstra finansiële lading te hanteer nie. Daar word van die skoolbestuurspan verwag om kennis van finansiële bestuur te hê om hulle taak effektief te kan uitvoer, nie alleenlik vir hulle eie oorlewing nie maar ook tot die voordeel van die skool en die gemeenskap. Die doel van hierdie studie is om te bepaal watter faktore die beheer en bestuur van skoolfinansies in `n openbare skool beïnvloed en om `n model daar te stel wat die beheer en bestuur van skoolfinansies in `n openbare skool sal rig. ENGLISH : Before 1994 the principal of a school was accountable for the control of the school`s finances. Since the introduction of the South African Schools Act no. 84 of 1996 and the implementation of self management of schools, the accountability regarding finances has changed dramatically. Schools’ budgets have increased from thousands of rand to millions of rand since 1994; more teachers are being appointed and paid by the school governing body. Departmental officials, principals and school governing body members have no experience to handle the extra financial burden. Principals and school governing body members have no experience of carrying this extra financial burden. It is expected of school managers to have knowledge of financial management to enable them to execute tasks effectively, not only for their own survival but also in the best interest of the school and the community. The purpose of this study is to determine factors that influence the control and management of public schools’ finances and to present a model that will guide the control and management of a public school’s finances. Copyright / Dissertation (MEd)--University of Pretoria, 2009. / Education Management and Policy Studies / unrestricted