Return to search

Etnossociolinguística e letramentos : contribuições para um currículo bilíngue e intercultural indígena apinajé / Etnossociolinguística and literacy : contributions to the curriculum bilingual and indigenous intercultural apinajé / Etna sociolingüística y alfabetización : contribuciones al currículo bilingüe e intercultural indígena apinajé / mẽ kapẽr nẽ mẽ àhpumunh : “panhĩ pê Apinaje mẽ kapẽr pijukrut kot nhãm mẽ hkwỳjê, hkôt gjêl kagà hkrã kaxpar xà

Tese (doutorado)—Universidade de Brasília, Instituto de Letras, Departamento de Linguística, Português e Línguas Clássicas, Programa de Pós-Graduação em Linguística, 2015. / Submitted by Fernanda Percia França (fernandafranca@bce.unb.br) on 2016-04-20T13:02:40Z
No. of bitstreams: 1
2015_SeverinaAlvesdeAlmeida.pdf: 15577518 bytes, checksum: 41166833cf1f37c0f6837471cd0612f7 (MD5) / Approved for entry into archive by Raquel Viana(raquelviana@bce.unb.br) on 2016-04-20T19:49:23Z (GMT) No. of bitstreams: 1
2015_SeverinaAlvesdeAlmeida.pdf: 15577518 bytes, checksum: 41166833cf1f37c0f6837471cd0612f7 (MD5) / Made available in DSpace on 2016-04-20T19:49:23Z (GMT). No. of bitstreams: 1
2015_SeverinaAlvesdeAlmeida.pdf: 15577518 bytes, checksum: 41166833cf1f37c0f6837471cd0612f7 (MD5) / A Tese “Etnossociolinguística e Letramentos: Contribuições para um Currículo Bilíngue e Intercultural Indígena Apinajé” resultou de uma pesquisa com os Apinajé, povo indígena que habita no norte do estado do Tocantins, falantes de língua homônima pertencente ao Tronco Macro Jê Família Linguística Jê. A população do grupo é de 2.282 pessoas distribuídas por 27 aldeias. O objetivo geral foi revelar que a Etnografia, a Sociolinguística e o Letramento têm importantes contribuições a oferecer para a construção de um Currículo Bilíngue e Intercultural para a Escolas Indígenas Apinajé. A pesquisa é qualitativa mas com uma configuração qanliquantitativa, tendo como base os estudos de Hartmut Günther (2006) e Eduardo M. Vasconcelos (2009). É uma etnografia participante, colaborativa e crítica a partir das teorias de Justa Ezpeleta e Elsie Rockwell (1989), Frederic Erickson (1984) e Jim Tomas (1993). Os dados foram gerados qualitativa e quantitativamente a partir de observações, entrevistas e aplicação de questionários, sendo que este visou a um estudo etnográfico e sociolinguístico e foi adaptado de Francisco Edviges Albuquerque (1999; 2010) e Terezinha de Jesus Machado Maher (2010), fundamentados em Joshua Aaron Fishman (1967; 1980). O corpus investigado é composto de entrevistas realizadas com lideranças, professores e estudantes Apinajé, diário e notas de campo. Destaco para análise da Sociolinguística teóricos como William Labov (1972; 2008); Stella Maris Bortoni-Ricardo, (2005; 2011; 2014); Rainer Enrique Hamel (1988; 1989; 1991); Rosineide Magalhães de Sousa (2006; 2013; 2014); Roberto Gomes Camacho (2013); Louis-Jean Calvet (2009); Dell Hymmes (1974; 1986) e Allan Bell (2014). Para bilinguismo François Grosjean (1982; 1999); Josiane F. Harmers e Michel H. A. Blanc (2000) e Alan Bell (2014). Sobre Educação Indígena, Bilíngue e Intercultural: Terezinha de Jesus Machado Maher (2207, 2008, 2010); Luiz D. B. Grupioni (2002, 2003; 2006); acerca dos Apinajé Curt Nimuendajú (1983); Roberto da Matta (1976); Francisco Edviges Albuquerque (1999, 2007, 2011); Odair Giraldin (2000, 2001); Letramento: Brian Street (2007, 2014), Roxane Rojo (2009), dentre outros. Os resultados permitem afirmar que a Etnossociolinguística e o Letramento têm importantes contribuições para a idealização, construção e viabilização de um Currículo que venha atender aos anseios dos Apinajé, desde que os indígenas sejam os mentores da proposta e acompanhem todo o processo de sua realização.
_______________________________________________________________________________________________ ABSTRACT / The Thesis "Etnossociolinguística and Literacy: Contributions to the Curriculum Bilingual and Indigenous Intercultural Apinajé" resulted from a survey of Apinajé, indigenous people who live in the northern state of Tocantins, tongue speakers of the same name belonging to the Trunk Macro Jê and Family Linguistics Jê. The population of the group is 2.282 people spread over 27 villages. The general objective was to reveal the Ethnography Sociolinguistics and literacy have important contributions to make to the construction of a Bilingual and Intercultural Curriculum for Indigenous Schools Apinajé. The research is qualitative but with a qanliquantitativa configuration based on the studies of Hartmut Günther (2006) and Eduardo M. Vasconcelos (2009). It is a participant ethnography, collaborative and criticism from Justa Ezpeleta theories and Elsie Rockwell (1989); Frederic Erickson (1984) and Jim Thomas (1993). The data were generated qualitatively and quantitatively from observations, interviews and questionnaires, and this was aimed at an ethnographic and sociolinguistic study and was adapted from Francisco Edviges Albuquerque (1999; 2010) and Terezinha de Jesus Machado Maher (2010), based on Joshua Aaron Fishman (1967; 1980). The investigated corpus consists of interviews with leaders, teachers and students Apinajé, diaries and field notes. Use for analysis of Sociolinguistics: William Labov (1972; 2008); Stella Maris Bortoni-Ricardo (2005; 2011; 2014); Rainer Enrique Hamel (1988; 1989; 1991); Rosineide Magalhães de Sousa (2006; 2013; 2014); Roberto Gomes Camacho (2013); Louis-Jean Calvet (2009); Dell Hymmes (1974; 1986), and Allan Bell (2014). To emphasize bilingual François Grosjean (1982; 1999); Josiane F. Harmers e Michel H. A. Blanc (2000) and Alan Bell (2014). On Indigenous Education, Bilingual and Intercultural: Terezinha de Jesus Machado Maher (2207, 2008, 2010); Luiz D. B. Grupioni (2002, 2003, 2006); on Apinajé Curt Nimuendajú (1983); Roberto da Matta (1976); Francisco Edviges Albuquerque (1999, 2007, 2011); Odair Giraldin (2000, 2001); Literacy: Brian Street (2007, 2014), Roxane Rojo (2009), among others. The results allow us to state that the Etnossociolinguística and literacy are important contributions to the idealization, construction and feasibility of a curriculum that will meet the needs of Apinajé, since the indigenous are the proposal of mentors and monitor the entire process of its realization. _______________________________________________________________________________________________ RESUMEN / La tesis "Etna Sociolingüística y Alfabetización: Contribuciones al Currículo Bilingüe e Intercultural Indígena Apinajé" el resultado de una encuesta de Apinajé, los pueblos indígenas que viven en el norteño estado de Tocantins, altavoces de la lengua del mismo nombre perteneciente al tronco Macro Ge Familia Lingüística Ge. La población del grupo es 2.282 personas repartidas en 27 aldeas. El objetivo general fue para revelar la etnografía sociolingüística y la alfabetización tienen contribuciones importantes que hacer a la construcción de un currículo bilingüe e intercultural para Indígenas Escuelas Apinajé. La investigación es cualitativa, pero con una configuración qanliquantitativa basado en los estudios de Hartmut Günther (2006) y Edward M. Vasconcelos (2009). Se trata de una etnografía participante, de colaboración y la crítica de las teorías Justa Ezpeleta y Elsie Rockwell (1989); Frederic Erickson (1984) y Jim Thomas (1993). Los datos fueron generados cualitativa y cuantitativamente de observaciones, entrevistas y cuestionarios, y esto estaba dirigido a un estudio etnográfico y sociolingüística y fue adaptado de Francisco Hedwig Albuquerque (1999; 2010) y Terezinha de Jesus Machado Maher (2010), basados en Joshua Aaron Fishman (1967; 1980). El corpus estudiado consiste en entrevistas con líderes, maestros y estudiantes Apinajé, diarios y notas de campo. Utilice para el análisis de Sociolingüística: William Labov (1972; 2008); Stella Maris Bortoni-Ricardo (2005; 2011; 2014); Rainer Enrique Hamel (1988; 1989; 1991); Rosineide Magalhães de Sousa (2006; 2013; 2014); Roberto Gomes Camacho (2013); Louis-Jean Calvet (2009); Dell Hymmes (1974; 1986), y Allan Bell (2014). Para enfatizar bilingüe François Grosjean (1982; 1999); Josiane F. Michel y Harmers Blanc (2000) y Alan Bell (2014). Sobre la educación indígena, bilingüe e intercultural: Terezinha de Jesus Machado Maher (2207, 2008, 2010); Luiz D. B. Grupioni (2002, 2003, 2006); en Apinajé Curt Nimuendajú (1983); Roberto da Matta (1976); Francisco Edviges Albuquerque (1999, 2007, 2011); Odair Giraldin (2000, 2001); Alfabetización: Brian Street (2007, 2014), Roxana Rojo (2009), entre otros. Los resultados permiten afirmar que el Etnossociolinguística y la alfabetización son importantes contribuciones a la idealización, la construcción y la viabilidad de un plan de estudios que satisfaga las necesidades de Apinajé, ya que los indígenas son la propuesta de los mentores y controlamos todo el proceso de su realización. _______________________________________________________________________________________________ PANHĨ KAPẼR AXPẼN NẼ HO AXKJÊ ARẼ / Kagà nhĩpêx maati “mẽ kapẽr nẽ mẽ àhpumunh: “panhĩ pê Apinaje mẽ kapẽr pijukrut kot nhãm mẽ hkwỳjê, hkôt gjêl kagà hkrã kaxpar xà”. Apinaje kamã mẽ kot mẽmoj ã kagà xwỳnh na nẽ jajê na mẽ kot pyka pê Tokãxĩs já kỳx kôt na mẽ pa nẽ mẽ kapẽrja htipxi kamã mẽ õ hpàr krax pê Makrô-Jê nẽ hijôt mã kêp Jê. Mẽ ohtôja kamã kêp. 2.282 nẽ kr pê 27 ja Kôt pigrành. Kãm hprãm mã xwỳnh ja na kot mẽ kapẽr nẽ mẽ ahkre mex kwỳ hwỳr kator nẽ kãm mex nẽ hkrã kaxpar xà hã Apinaje nhõ iskore xy pê kagà maati kamã mẽ kapẽr piikrut kamã mẽ kaêx kwỳ kamã, hipêx na. Nẽ mẽ ahkukjêr ã kagàja na ãm mẽx te kot jajê xàh pumunh pyràk Hartmut Gunter (2006) mẽ Eduardo Vasconcelos (2009). Mẽ kot amnhĩpêx maati hã kagà na jajê kot hipêx kot nẽ hã hamaxpẽr kot Justa Ezpeleta e Elsie Rockwell (1989), Frederic Erickson (1984), mẽ Jim Tomas(1993). Nẽ mẽ ahpumunh ja mỳnhja mex kôt nẽ ohtô hkôt nẽ no tyr kôt, mẽ kapẽr kôt nẽ haxwỳj kagà xà kukjêr kôt nẽ ja kot mẽ kot amnhĩxpêx nẽ mẽ kapêr kôt harẽnh Francisco Edviges Albuquerque (1999) nẽ Terezinha de Jesus Machado Maher (2010), Joshua Fisshman (1967; 1980). Jakamã ja kôt na mẽhkare nẽ kagà jahkre xwỳnh nẽ kagà pumumnh xwỳnh pê Apinaje nẽ kagà hamẽxkrut kamã haxwỳr xà já wa kamã mẽ kapẽr hã kapi kaxywi Willian Labov (1972-2008), Stella Maris Bortoni-Ricardo(2005;2011;2014); Ranier Enrique Hamel (1988; 1989); Rosineide Magalhães de Sousa (2006; 2016; 2014); Roberto Camacho (2013); Louis-Jean Calvet (2009); Dell Hymmes (1974; 1986) mẽ Allan Bell (2014). Nẽ mẽ kapẽr piikrutja kaxyw na François Grosjean (1982-1999); Josiane F. Harmes e Michel H. A Blanc (2000) nẽ Allan Bell (2014). Panhĩ xà pumnh pykrut nẽ pikàrja hkôt na: Terezinha de Jesus Machado Maher (2007, 2008, 2010), D.B. Grupioni (2002, 2003, 2006); nẽ Apinaje kôt Curt Nimuendajù (1983), Roberto da Matta(1976); Francisco Edviges Albuquerque (1999, 2007, 2011), Odair Giraldin (2000, 2001); mẽ ahkre hkôt: Brian Street (2007, 2014), Roxane Rojo (2009), nẽ hkwỳaja. Jakamã ã kot harẽnh anhỹr mẽ piitã hkôt nẽ hã kagà maati nẽ mẽ kapẽr maati hkôt nẽ mẽ ahkre hkôt mex, kôt hkrã kaxpar nẽ ho amnhĩrĩr xà kukamã hipêx nẽ omunh xà ho kagà maati kot Apinaje mã õr nhũm mẽ ho amnhiptàr xà pẽr jarẽnh.

Identiferoai:union.ndltd.org:IBICT/oai:repositorio.unb.br:10482/19989
Date15 December 2012
CreatorsAlmeida, Severina Alves de
ContributorsSousa, Rosineide Magalhães de
Source SetsIBICT Brazilian ETDs
LanguagePortuguese
Detected LanguagePortuguese
Typeinfo:eu-repo/semantics/publishedVersion, info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
Sourcereponame:Repositório Institucional da UnB, instname:Universidade de Brasília, instacron:UNB
RightsA concessão da licença deste item refere-se ao termo de autorização impresso assinado pelo autor com as seguintes condições: Na qualidade de titular dos direitos de autor da publicação, autorizo a Universidade de Brasília e o IBICT a disponibilizar por meio dos sites www.bce.unb.br, www.ibict.br, http://hercules.vtls.com/cgi-bin/ndltd/chameleon?lng=pt&skin=ndltd sem ressarcimento dos direitos autorais, de acordo com a Lei nº 9610/98, o texto integral da obra disponibilizada, conforme permissões assinaladas, para fins de leitura, impressão e/ou download, a título de divulgação da produção científica brasileira, a partir desta data., info:eu-repo/semantics/openAccess

Page generated in 0.002 seconds