Η ραγδαία εξέλιξη των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστο τον χώρο της αγοράς εργασίας. Συνεχώς κρίνεται αναγκαία η εμφάνιση νέων, ακόμη πιο εξειδικευμένων επαγγελμάτων που συνδέονται με τον χώρο της πληροφορικής. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η κατασκευή οντολογίας που περιέχει τις εξής έννοιες: επαγγελματικά προφίλ (job profiles) που σχετίζονται με την πληροφορική, ικανότητες (competences) που συσχετίζονται με τα job profiles, επίπεδα (Proficiency Levels) που προκύπτουν από το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων / European Qualification Framework (EQF) και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο ηλεκτρονικών Ικανοτήτων / e-Competence Framework (e-CF) και χαρακτηρίζουν τις ικανότητες αυτές και μαθησιακά αποτελέσματα (Learning Outcomes) που προκύπτουν από τις ικανότητες αυτές. Τα μαθησιακά αποτελέσματα χαρακτηρίζονται μέσα από την οντολογία με βάση την Ταξινομία Bloom ενώ, επιπλέον, γίνεται μια σύνδεση των επιπέδων του πλαισίου EQF και των μαθησιακών αποτελεσμάτων με έννοιες, που συναντάμε στην Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την θέσπιση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πιστωτικών Μονάδων για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ECVET), όπως προσόντα (qualification) και ψηφίδες (units). Η λειτουργία του συστήματος επαληθεύεται με την υποβολή ερωτημάτων και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Η δυναμική της οντολογίας που κατασκευάστηκε θα μπορούσε να αξιοποιηθεί τόσο από εταιρείες για την βελτίωση διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού αλλά και από εκπαιδευτικά ιδρύματα για την εξέλιξη ενός προγράμματος σπουδών. / The lack of a commonly accepted representation of competences and qualifications has led to a mismatch between the outcome of education / training courses and true market needs. Frameworks like EQF and e-CF attempt to deal with the problem by providing an abstract, all-encompassing structure that classifies qualifications into levels of formal education. Being so abstract, these frameworks have to be adapted in order to become useful. Moreover, in order to feed the market needs regarding qualifications to the educational system, a further mapping level is required, that which maps qualifications to learning outcomes. Although several attempts have been made, we have not come across a tool that could automate part of the process. For this reason, in the context of EU project PIN, we have developed a semantically rich mechanism that represents job profiles, qualifications and learning outcomes and maps them to EQF and e-CF levels. In this paper, we present the ontologies that constitute the core of this mechanism. We have developed ontologies that represent the EQF and e-CF frameworks, competences, qualifications and job profiles, and learning outcomes based on the Bloom’s taxonomy. Then we combined these ontologies and filled them with actual job profiles (that were developed in the PIN project) in order to evaluate them. In the paper, we describe the ontology engineering methodology, the ontology properties and the ways they can be used to provide a commonly accessible knowledge layer for semantic Web applications that would need to match qualifications and learning outcomes.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται συνεχείς αλλαγές στη φύση και στην οργάνωση της εργασίας λόγω της εξέλιξης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και των αναγκών της αγοράς. Δημιουργείται η ανάγκη αναδιαμόρφωσης των υφιστάμενων επαγγελμάτων καθώς και δημιουργίας νέων που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις. Κατ΄επέκταση δημιουργούνται νέες ικανότητες και δεξιότητες, νέες εργασίες που απαιτούν γρήγορη λήψη αποφάσεων καθώς κοινωνικές δεξιότητες προσανατολισμένες στις εξελισσόμενες ανάγκες της σύγχρονης αγοράς πέρα από τα εθνικά όρια. Χρειαζόμαστε ικανούς και έμπειρους εργαζόμενους με συνεχή επαγγελματική κατάρτιση και έντονη κινητικότητα. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει τα εκπαιδευτικά συστήματα να προσανατολίζονται στις ανάγκες και τις πολιτικές της αγοράς εργασίας και να στρέψουν το ενδιαφέρον τους από τις εισροές στις εκροές. Με αυτό τον τρόπο αλλά και μέσω άλλων “καλών πρακτικών” θα αναπτυχθεί μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας μεταξύ των πλαισίων προσόντων. Στη σημερινή εποχή, η σημασία της πληροφορίας και η μετάβαση στον σημασιολογικό ιστό επιτρέπει την ανάπτυξη και ενσωμάτωση των οντολογιών. Οι οντολογίες, διευκολύνουν το διαμοιρασμό και την επαναχρησιμοποίηση της γνώσης με σαφή τρόπο μεταξύ ετερογενών συστημάτων. Αυτό μπορεί να ωφελήσει τη σύνδεση της εργασίας με την εκπαίδευση μέσω της κατασκευής οντολογιών που αναπαριστούν και συνδέουν έννοιες διαφορετικών πεδίων και οδηγούν στην εξαγωγή αξιοποιήσιμων και επαναχρησιμοποιήσιμων αποτελεσμάτων. Σκοπός της παρούσας εργασίας, είναι η ανάπτυξη μιας πολύγλωσσης οντολογίας για την αναπαράσταση περιγραμμάτων διαδικτυακών επαγγελμάτων και τη σύνδεση μαθησιακών αποτελεσμάτων και προσόντων με το πλαίσιο ψηφιακών ικανοτήτων (e-CF) και κατ΄ επέκταση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων (EQF). Η οντολογία που αναπτύχθηκε δύναται να χρησιμοποιηθεί από διάφορους οργανισμούς όπως επιχειρήσεις και πανεπιστήμια στο πλαίσιο διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού ώστε ο καθένας ανάλογα με τα προσόντα που διαθέτει να τοποθετείται στην κατάλληλη θέση. / In recent years it is observed a continuous change in the nature and the organization of the work due to the development of Information and Communication Technology (ICT) and the needs of the job market. There is a necessity to reconfigure the existing occupations and create new ones that will correspond to the current requirements. Hence, are created new competences and skills, new jobs that require quick decision making, and soft skills that are oriented to the evolving needs of the contemporary job market, beyond national boundaries. We need qualified and experienced employees with continuous vocational training and high mobility. In order to achieve this, educational systems must be directed to the needs and policies of the job market and shift their interest from inputs to outputs. This way and through other “best practices” a common language of communication between qualification frameworks will be developed. In the current era, the importance of information and the transition to the semantic web enables the development and integration of ontologies. Ontologies facilitate knowledge sharing and reuse in an explicit way between heterogeneous systems. This can benefit the connection between work and education through the development of ontologies that represent and correlate concepts of different domains and therefore lead to the extraction of exploitable and reusable results. The purpose of this work was to develop a multilingual ontology for the representation of job profiles in internet and the connection of learning outcomes and qualifications with the European e-Competence Framework (e-CF) and by extension the European Qualifications Framework (EQF). The ontology that was developed can be used by various organizations such as companies and universities as part of the human resources management, so that every individual depending on its qualifications is placed in the appropriate position.

A trace of lifelong-learning qualifications has become more mandatory at the European and even at world level. However, for higher education courses, the former could imply complex learning designs and abundance of data to monitor, analyze, and report. This work combine the ideas of personalized, competence-based, and social learning by providing course lifecycle support through competence-based design, outcome based assessment, social learning context analytics, and open student modeling visualizations. A series of studies using a virtual learning environment exploited the idea of the approach and revealed promising results. These results demonstrated the approach helped students and teachers to trace learning outcomes of the European Qualifications Framework (EQF) in higher education courses. Thus, this thesis extends the approach of higher education to a larger collection of learning objects for designing, assessing, and analyzing courses. Moreover, this approach verifies its capability of supporting social context visualization for online and blended personalized education. / Un rastreo del aprendizaje a lo largo de la vida es cada vez más obligatorio en Europa y el mundo. Sin embargo, en educación superior, esto implica diseños de cursos más complejos y abundancia de datos para rastrear, analizar e informar. Este trabajo combina aprendizaje personalizado, basado en competencias y social, apoyando diferentes instantes de los cursos universitarios a través de diseño basado en competencias, evaluación basada en resultados, analíticas del contexto social del aprendizaje y modelos abiertos del estudiante. Una serie de estudios exploró el enfoque revelando resultados prometedores. Se demostró el apoyo a estudiantes y maestros para monitorizar el aprendizaje según el EQF en sus cursos. Así, esta tesis extiende la educación superior a una colección más grande de objetos de aprendizaje para el diseño, la evaluación y el análisis de cualificaciones. Además, brinda visualización del contexto social para educación personalizada en ambientes mixtos y en línea.