Στην παρούσα διατριβή μελετήθηκαν οι απόψεις των καθηγητών/τριών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νομού Αχαΐας σε θέματα λειτουργίας, οργάνωσης και υλοποίησης της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Αναλυτικά στα πλαίσια της διατριβής ερευνήθηκε ο τρόπος επιλογής των θεμάτων των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης από τους καθηγητές/τριες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Επίσης μελετήθηκε και ο τρόπος υλοποίησης των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Δηλαδή ερευνήθηκε αν τα προγράμματα αυτά υλοποιούνται ολιστικά σύμφωνα και με τις τρεις προσεγγίσεις της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (μέσω, για, προς όφελος του περιβάλλοντος) ή αν αυτά υλοποιούνται σύμφωνα με την κάθε προσέγγιση ξεχωριστά. Στη διατριβή χρησιμοποιήθηκε η ερευνητική περιγραφική μέθοδος «επισκόπηση». Πριν την κυρίως έρευνα πραγματοποιήθηκε πιλοτική επισκόπηση σε σκόπιμο δείγμα τριάντα καθηγητών/τριών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το νομό Αχαΐας με μεγάλη πείρα στην περιβαλλοντική εκπαίδευση με στόχο να διαμορφωθεί το τελικό ερωτηματολόγιο και να διεξαχθεί αποτελεσματικά η έρευνα. O συνολικός πληθυσμός κατά την κυρίως έρευνα περιλάμβανε 306 καθηγητές/τριες από το νομό Αχαΐας οι οποίοι εκπονούσαν προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης κατά το σχολικό έτος 2004-05. Από το συγκεκριμένο πληθυσμό επιλέχθηκε τυχαίο δείγμα με «απλή τυχαία δειγματοληψία». Το δείγμα περιλάμβανε 55 άτομα δηλαδή το 18% του πληθυσμού και προερχόταν από διαφορετικές περιοχές του νομού Αχαΐας και από διαφορετικά είδη σχολείων (γυμνάσια, λύκεια κ.λ.π). Για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων της παρούσας διατριβής χρησιμοποιήθηκαν «κατανομές συχνοτήτων» και στατιστικός έλεγχος X2. Μετά την επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων διαπιστώθηκε αντίθεση μεταξύ πρόθεσης και υλοποίησης κατά την επιλογή και υλοποίηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης από τους καθηγητές/τριες του νομού Αχαΐας. Συγκεκριμένα ενώ αναγνωρίζεται η εκπαιδευτική σημασία να εκπονηθούν προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που αναφέρονται στην υποβάθμιση των οικοσυστημάτων τελικά υλοποιούνται προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που αναφέρονται στο ευρύ περιβάλλον. Οι πιθανοί λόγοι που ευθύνονται για την προαναφερθείσα αντίθεση, όπως σκιαγραφήθηκαν από τις απαντήσεις των εκπαιδευτικών, είναι η έλλειψη αξιολόγησης της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η αδιαφορία και η απουσία συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και η θεώρηση εκ μέρους των εκπαιδευτικών ότι η περιβαλλοντική πολιτική των κρατών ευθύνεται κυρίως για την οικολογική κρίση και ότι η συμβολή τού εκπαιδευτικού συστήματος στην αντιμετώπισή της οικολογικής κρίσης είναι δευτερεύουσας σημασίας. Με βάση το στατιστικό έλεγχο Χ2 διαπιστώθηκε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ των ετών υπηρεσίας των καθηγητών/τριών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και του τύπου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που επιλέγουν (δηλαδή περιβαλλοντική εκπαίδευση για το ευρύ περιβάλλον ή για το περιβαλλοντικό ζήτημα). Με τη διερεύνηση αυτή διαπιστώθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί με περισσότερα από 15 έτη υπηρεσίας προτιμούν προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που αναφέρονται στο ευρύ περιβάλλον ενώ οι νεώτεροι εκπαιδευτικοί με λιγότερα από 15 έτη υπηρεσίας προτιμούν προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που αναφέρονται στο «περιβαλλοντικό ζήτημα». Επίσης διαπιστώθηκε ότι ανεξάρτητα από την ειδικότητά τους οι καθηγητές/τριες του νομού Αχαΐας έχουν την πρόθεση να ασχοληθούν με προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης αλλά προτιμούν να ασχολούνται με προγράμματα που αναφέρονται στο ευρύ περιβάλλον. Με τη χρήση του στατιστικού ελέγχου Χ2 διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ της ειδικότητας των καθηγητών/τριών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και του τύπου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που επιλέγουν. Στα πλαίσια της επισκόπησης έγινε προσπάθεια να διερευνηθεί αν οι εκπαιδευτικοί θεωρούν επαρκή ή ανεπαρκή την εκπαίδευσή τους ώστε να αντιμετωπίσουν επιτυχώς προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι απαντήσεις των εκπαιδευτικών στις ερωτήσεις που τέθηκαν γι’αυτό το σκοπό δηλώνουν ανεπάρκεια εκπαίδευσης και ίσως σχετίζονται με το συμπέρασμα που προαναφέρθηκε ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών προτιμά να εκπονήσει προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που αναφέρονται στο ευρύ περιβάλλον. Με στατιστικό έλεγχο Χ2 διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ της ειδικότητας των καθηγητών/τριών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και της επάρκειας εκπαίδευσης τους σε θέματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Τέλος παρατηρήθηκε ότι κατά την εκπόνηση των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης υπάρχει ολιστική αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σύμφωνα και με τις τρεις προσεγγίσεις μέσω, για και προς όφελος του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τις απαντήσεις η συντριπτική πλειοψηφία των καθηγητών/τριών που εκπονούν περιβαλλοντικά προγράμματα στο σχολείο προτιμά την εκπαιδευτική επιλογή της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με αγωγή με σκοπό να μεταδοθεί περιβαλλοντική ευαισθησία προσφέροντας γνώσεις για το περιβάλλον. / The field of Environmental Education in Greek Secondary Education faces many problems due to different perceptions of teachers about the meaning of Environmental Education as well as its theory and practice. A characteristic example of this misinterpretation fact is that during the School year 2004-2005 teachers from Greek prefecture of Achaia chose Environmental Education programmes about “wide Environment” including everything except the natural Environment. This emphasizes that there is not ‘common parlance’ between the Secondary Education teachers and different Environmental Education definitions exist. Thus, it is not sure that the Greek Secondary Environmental Education programmes assist still to modify human Environmental behavior and improve the quality of life. In this research, the differences in views and perceptions about Environmental Education among the Greek Secondary Education teachers coming from the prefecture of Achaia were investigated in detail. The purpose was to investigate the process of making a choise between different Environmental Education programmes and how these programmes were materialized. An important issue was to specify if this materialization comprised totally or separately the three different approaches of Environmental Education (Environmental Education through the environment, about the environment, for the environment). The aim of this research was to give answers in all questions. The sampling method of this study was the “simple random sampling”. The total sample of this method, included 306 Greek Secondary Education teachers. This population has participated in Environmental Education programs during the School year 2004-2005. We determined random sample of 55 teachers, which represents the 18% of the population. The chosen teachers came from Secondary Education schools of the Achaia prefecture area (Patras center, suburbs etc.). For the collection of data in this research we used “structured questionnaire” which included 36 questions and was given to random sample of 55 teachers. For the statistical analysis of data we used “frequency-distribution” and “X2 –distribution”tests. The results of this research showed a gap between discourse and practice and an extent from theory to act during choise and materialization procedure in all Environmental Education programmes. The teachers declared that they haven’t sufficient understood many issues about Environmental Education subjects. The different speciality of teachers make them to choose the “wide Environment” Environmental Education programmes which includes natural, social and civilizing environment. The research showed also that teachers intend to materialize Environmental Education programmes using all three approaches (Environmental Education through, about, for the environment).

- / -

- / -

- / -

- / -

- / -

- / -

Αντικείμενο αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι η μελέτη των προγραμμάτων ενέργειας που υλοποιήθηκαν στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, της δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, τη δεκαετία 2000-2010 στο Νομό Αχαΐας. Μεταξύ των προγραμμάτων αυτών, κυρίαρχη θέση έχουν τα προγράμματα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Στην εργασία γίνεται αρχικά, μια ιστορική αναδρομή για το πώς θεσμοθετήθηκε η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και ενσωματώθηκε στην εκπαιδευτική διαδικασία, διεθνώς, ευρωπαϊκά και στην ελληνική πραγματικότητα. Στη συνέχεια εξετάζεται η παιδαγωγική διάσταση του θέματος. Δηλαδή, ποιες παιδαγωγικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται και πως, καθώς και πως μπορεί να σχεδιαστεί και υλοποιηθεί ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα. Στη συνέχεια παραθέτονται τα ενεργειακά περιβαλλοντικά προγράμματα της περιόδου αυτής, όπου συγκρίνονται και συσχετίζονται τα στοιχεία που μας παρέχουν αυτά. Ταυτόχρονα γίνεται μία έρευνα στα σχολικά εγχειρίδια για να διαπιστωθεί αν οι πληροφορίες που δέχονται οι μαθητές για τις ΑΠΕ, περιορίζονται στα προαιρετικά περιβαλλοντικά προγράμματα ή υπάρχουν και στην κύρια εκπαιδευτική διαδικασία. Τέλος γίνονται προτάσεις για την βελτίωση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τη εγκατάσταση τεχνολογικών εφαρμογών των ΑΠΕ στα σχολεία, καθώς και με την υψηλού επιπέδου επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Γίνονται επίσης προτάσεις για την καλύτερη κατανόηση και εμπέδωση των ΑΠΕ από τους μαθητές με τη χρήση ενδεικτικών πειραματικών κατασκευών, υπολογιστικών ασκήσεων και θεμάτων για συζήτηση. / The subject of this thesis is the study of energy projects implemented under the Environmental Education, Secondary Education, in the decade 2000-2010 in the prefecture of Achaia. Among those programs are the dominant programs of Renewable Energy Sources (RES). In the first thesis, a historical overview is carried out of how environmental education was established and incorporated in the educational process at international, European and Greek reality. Then the educational aspects are considered. That is, what teaching methods are used and how, and how to design and implement an environmental program. Then the energy-environmental schemes of that period are presented, comparing and correlating the information provided. Simultaneously a survey of textbooks is attempted to determine whether the information received by students for RES is limited to voluntary environmental programs or are in the main educational process. Finally, there are proposals to improve environmental education with the installation of renewable energy technology applications in schools and high-level teacher training. Also proposals are included to improve understanding and uptake of renewable energy from the students by using reference test construction, computer exercises and topics for discussion.

Τις τελευταίες δεκαετίες, ο παράγοντας περιβάλλον αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινής μας ζωής με αποτέλεσμα τα σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως η αλλαγή του κλίματος, η τάση για ολοένα αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία και η αυξανόμενη ζήτηση φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων και υπηρεσιών, φέρνουν αντιμέτωπες τις επιχειρήσεις με μία επιπρόσθετη πρόκληση: την σύνδεση της επιχειρηματικής δραστηριότητας με την προστασία και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος. Η μέχρι σήμερα προσέγγιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων από τις επιχειρήσεις βασιζόταν στον απλό συσχετισμό των παραμέτρων περιβάλλον, κόστος και νομική κατοχύρωση. Οι προτροπές όμως για την προστασία του περιβάλλοντος και για μια ορθολογικότερη περιβαλλοντική διαχείριση, είναι πλέον πιο πιεστικές παρά ποτέ. Έτσι, σε μια ανταγωνιστική αγορά, η ύπαρξη και η λειτουργία μιας επιχείρησης σήμερα είναι περισσότερο άμεσα συνδεδεμένη με την ικανότητα ανταπόκρισης της στις απαιτήσεις του κοινωνικού συνόλου και των ενδιαφερόμενων μερών της (καταναλωτές, προμηθευτές, εργαζόμενοι, συνεργάτες, πελάτες κ.α.). Η ανάγκη για μακροπρόθεσμη προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος, ώστε η ανάπτυξη του σήμερα να μην γίνεται σε βάρος των μελλοντικών γενεών, έχει αλλάξει το σκηνικό της αρνητικής σύνδεσης ανάμεσα στο κόστος προστασίας του περιβάλλοντος και την οικονομική ανάπτυξη. Το επιχειρηματικό περιβάλλον αλλάζει και το ενδιαφέρον της αγοράς στρέφεται στην ανάπτυξη της συνεχώς ανερχόμενης «πράσινης οικονομίας», προσφέροντας ώθηση στην προαγωγή της «πράσινης» καινοτομίας. Η μετάβαση της απλής περιβαλλοντικής συνείδησης σε αλλαγή συμπεριφοράς για τις επιχειρήσεις αποτελεί μία πρόκληση στην οποία πρέπει να ανταποκριθούν. Όμως, η διαδικασία της μετάβασης δεν είναι μία απλή μέθοδος αλλά εντάσσεται στις οργανωμένες δράσεις διεθνών φορέων όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, αποσκοπώντας στην εκούσια προσχώρηση των επιχειρήσεων για την βελτίωση των περιβαλλοντικών τους επιδόσεων και την ανάδειξη του περιβάλλοντος μεσο-μακροπρόθεσμα ως μοχλό ανάπτυξης. Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ της περιβαλλοντικής επίδοσης και της χρηματοοικονομικής επίδοσης μιας επιχείρησης. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται μία προσπάθεια μελέτης κατά πόσο οι επενδύσεις στην παραγωγική διαδικασία μιας επιχείρησης για την προστασία του περιβάλλοντος αποδίδουν, δηλαδή συμφέρει μια επιχείρηση να έχει «πράσινο» προσανατολισμό;. Έτσι, δημιουργείται το ερώτημα εάν μία επιχείρηση που έχει καλή περιβαλλοντική επίδοση κερδίζει πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της ή η επένδυση στην περιβαλλοντική προστασία λειτουργεί ως ένα επιπλέον κόστος για αυτήν; / --

Οι δορυφορικές εικόνες ASTER αποτελούν το πιο πρόσφατο προϊόν της διαστημικής τεχνολογίας, Έχει πολύ μεγάλη φασματική διακριτική ικανότητα σε σημείο που να χαρακτηρίζεται από αρκετούς επιστήμονες σαν ένα υπερφασματικό καταγραφικό σύστημα στο υπέρυθρο. Έτσι δίνονται νέες δυνατότητες για την ερμηνεία είτε ποιοτικά, είτε ποσοτικά καλύψεων γης και φυσικών καταστάσεων της γήινης επιφάνειας, αφού οι προηγούμενοι δορυφόροι. Ο σκοπός είναι η περιβαλλοντική χαρτογράφηση του N. Ηλείας από δορυφορικές εικόνες ASTER προκειμένου να χαρτογραφηθούν οι φυσικοί πόροι και οι καλύψεις Γης. Έτσι θα μπορούμε να αξιολογήσουμε τις δυνατότητες και τις εφαρμογές που έχουν αυτά τα δεδομένα. Μετά τις διορθώσεις (αποζωνοποίηση, μετατροπή σε τιμές ενέργειας, κ.α.) η ταξινόμηση της δορυφορικής εικόνας μας επέτρεψε να διακρίνουμε τις παρακάτω κατηγορίες: καλλιέργειες/ποώδη βλάστηση, δύο τύπους δάσους, αστική γη, υδάτινες επιφάνειες, σύννεφα και εντελώς γυμνό από βλάστηση έδαφος (πχ κοίτη ποταμού που καταλήγει στην τεχνητή λίμνη του Πηνειού) και να δημιουργήσουμε ένα θεματικό χάρτη. Εάν χρησιμοποιηθούν περισσότερα κανάλια και όχι μόνο 3, τότε θα γίνει δυνατή η χαρτογράφηση περισσότερων κατηγοριών μόνο που η ταυτοποίηση της κάθε κατηγορίας θα μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με εργασίες πεδίου στο ύπαιθρο. / -