Η ανά χείρας διπλωματική μεταπτυχιακή εργασία έχει ως βασικό θεματικό τίτλο «Οι λόγοι επιλογής του επαγγέλματος του δασκάλου μετά το 2006». Το ερευνητικό μέρος της εργασίας διενεργήθηκε με βασικό ερευνητικό εργαλείο το ερωτηματολόγιο το οποίο αποτελείται από κλειστές ερωτήσεις και μια ανοικτή ερώτηση. Το ερωτηματολόγιο απαντήθηκε από 84 φοιτητές και φοιτήτριες του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών τον Ιούνιο του 2011. Πρόκειται για μια διπλωματική εργασία που διενεργείται στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών στην Κατεύθυνση «Συμβουλευτική και ανάπτυξη σταδιοδρομίας». Η ιδιαιτερότητα και η καινοτομία της εργασίας έγκειται στο γεγονός ότι στηρίζεται στο ξεχωριστό συνδυασμό των ερευνητικών παραγόντων πάνω στους οποίους στηρίχθηκε μέσα από την ιδιαίτερη θεωρητική θεμελίωση. Ειδικότερα στην πρωτοτυπία του δείγματος (φοιτητές και φοιτήτριες του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πάτρας) και στην χρονική περίοδο που διερευνά, μέσα της 1ης δεκαετίας του 21ου αιώνα, και συγκεκριμένα το γεγονός ότι εμπλέκει φοιτητές και φοιτήτριες μετά το 2006. Τα ευρήματα ήταν ενδιαφέροντα: 1) Οι φοιτητές είναι μέτρια ενθουσιασμένοι από τις σπουδές τους. Ο βαθμός ικανοποίησης τους από το επάγγελμα του δασκάλου, μετά την είσοδό τους στη σχολή είναι μέτριος. 2) Κύριος λόγος επιλογής είναι η επαφή και η ασχολία με τα παιδιά. 3) Είναι συγκυριακή επιλογή και όχι αποτέλεσμα μακροχρόνιας επιθυμίας. 4) Οι αλτρουιστικοί λόγοι επηρεάζουν περισσότερο στην επιλογή του επαγγέλματος του δασκάλου. 5) Υπάρχουν κάποιες διαφυλικές διαφορές στην επιλογή του επαγγέλματος του δασκάλου. Βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς τις γυναίκες σε δύο λόγους. (στην αγάπη για τα παιδιά και στην επαφή και την ασχολία μ’ αυτά). / This is an msc dissertation entitled “the reasons for choosing teacher’s profession after the year 2006” (University of Patras, Department of Elementary Education, Career Development and Career Counseling). This research was conducted on June 2011 and the sample comprised exclusively of pre-graduate students (N=84) of the aforementioned department. The statistical analysis of the results indicated that: 1) The main reason was the work with children 2) Students are moderately enthusiastic about their studies. 3) It was not a decision of years. 4) Altruistic motivations were crucial in their choice. 5) There were some significant differences between the two sexes.

Η επαγγελματική εξέλιξη και αποκατάσταση των δασκάλων αποτελεί καίριο και φλέγον θέμα αυτής της περιόδου που ενδιαφέρει πάρα πολλούς ανθρώπους, άλλωστε το γεγονός αυτό φαίνεται και από την μεγάλη ζήτηση που έχουν οι παιδαγωγικές σχολές τα τελευταία χρόνια. Σκοπός της εργασίας μας είναι να ενημερώσουμε τόσο τους ήδη εκπαιδευτικούς όσο και τους μελλοντικούς για την επαγγελματική εξέλιξη του κλάδου των δασκάλων, τι έχει αλλάξει από παλιά, εάν υπάρχει ανεργία και πού βρίσκουν δουλειά. Στην έρευνά μας συμμετείχαν 130 εκπαιδευτικοί απαντώντας σε ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι το επάγγελμα του δασκάλου έχει περιθώρια εξέλιξης σε μεγάλο βαθμό και τεράστια επαγγελματική αποκατάσταση. Βέβαια, με τα δικά μας συμπεράσματα άλλες έρευνες συμφωνούν και άλλες όχι. Συμπερασματικά, καταλήγουμε ότι το επάγγελμα του δασκάλου αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή για την επαγγελματική αποκατάσταση των νέων ανθρώπων. Κάθε άνθρωπος, άλλωστε, το μόνο που ζητάει μετά την απόκτηση του πτυχίου τους είναι γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση και σταθερή απασχόληση. Οι εκπαιδευτικοί όμως αντιμετωπίζοντας ποικίλες και σύνθετες απαιτήσεις στη σύγχρονη κοινωνία, καλούνται να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στο έργο τους, παρακάμπτοντας ελλείψεις, παραλείψεις και στρατηγικής σημασίας λάθη της πολιτείας (Χατζηπαναγιώτου, 2001). / --

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να μελετηθεί η ετοιμότητα μελλοντικών δασκάλων να ανταποκριθούν κατάλληλα και αποτελεσματικά στις απαιτήσεις μιας συμμετοχικής τάξης όπου μαθητές με ειδικές ανάγκες εκπαιδεύονται παράλληλα με μαθητές χωρίς ειδικές ανάγκες στο πλαίσιο της συμμετοχικής εκπαίδευσης. Τα ερωτήματα που τέθηκαν ήταν: (α) πώς διαμορφώνονται οι στάσεις, τα συναισθήματα και οι ανησυχίες των μελλοντικών δασκάλων για τη συμμετοχική εκπαίδευση των παιδιών με ειδικές ανάγκες; (β) πώς αποτιμούν οι μελλοντικοί δάσκαλοι το βαθμό της αποτελεσματικότητάς τους στη συμμετοχική πρακτική; Το δείγμα της μελέτης μας αποτέλεσαν 148 μελλοντικοί δάσκαλοι από δύο προγράμματα προετοιμασίας δασκάλων σε δύο χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: του Παιδαγωγικού Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών της Ελλάδας και του Τμήματος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Palacký της Τσεχίας. Η αποτίμηση της ετοιμότητας των μελλοντικών εκπαιδευτικών μετρήθηκε με τις κλίμακες SACIE-R και ΤΕΙΡ των Forlin, Earle, Loreman & Sharma (2011, 2012) οι οποίες μεταφράστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν κατάλληλα για τις ανάγκες της διερεύνησής μας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο χωρών. Δευτερευόντως, δείχθηκε πως διαφορετικά δημογραφικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων του δείγματος (όπως: (α) η επαφή με άτομα με ειδικές ανάγκες, (β) η σχετική κατάρτιση στην ειδική αγωγή, (γ) η πρακτική διδασκαλία παιδιών με ΕΑ στη διάρκεια των σπουδών και (δ) ο χρόνος και η διάρκεια της φοίτησης στο πρόγραμμα) επηρεάζουν τις επιδόσεις των εκπαιδευτικών τόσο στη διαμόρφωση των στάσεων, των συναισθημάτων και των ανησυχιών τους για τη συμμετοχική εκπαίδευση όσο και στην αποτίμηση της αποτελεσματικότητας τους για συμμετοχική πρακτική. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας μπορεί να αποτελέσουν σημαντική ευκαιρία για ευρύτερη περαιτέρω επισκόπηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων προετοιμασίας δασκάλων για τη συμμετοχική εκπαίδευση στις δύο χώρες. / The purpose of the preset study was the examination of the preparedness of future teachers to work in an appropriate way and effectively in an inclusive classroom where students with special needs are educated with students without special needs in the context of inclusion. Our questions were: (a) what are the attitudes, the sentiments and concerns of future teachers about inclusive education of students with special needs? (b) In which degree do future teachers consider they are prepared and effective at the implementation of inclusive practices? Our participants in the study were 148 future teachers from two departments of education in two countries of European Union: the Department of Primary Education at University of Patras (Greece) and the Department of Primary Education at Palacký University of Olomouc (Czech Republic). We used scales SACIE-R and TEIP (that were developed by Forlin, Earle, Loreman & Sharma, (2011, 2012)) to measure the readiness of future teachers. We translated and modified the scales for the necessities of our study. Results indicated that there are important differences between two countries. Secondly, it was approved that different demographic variables (like: (a) interactions with people with special needs, (b) training and knowledge in special education, (c) practice of teaching students with special needs during the program and (d) study period) impact on the performance of our future teachers in the variables of SACIE-R and TEIP scales. Implications of the study may be a good chance of further review and evaluation of programs that prepare teachers for inclusive education in both countries.

H πολυπολιτισμικότητα, τόσο στην κοινωνία όσο και στην εκπαίδευση, είναι μία πραγματικότητα στον 21ο αιώνα και σημαντικές αλλαγές έχουν γίνει στη διάρθρωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της πολυπολιτισμικής, πια, ελληνικής τάξης. Σημαντικές αλλαγές έχουν γίνει και στην εκπαίδευση των μελλοντικών δασκάλων. Καθώς οι εκπαιδευτικοί αποτελούν κινητήριο δύναμη του εκπαιδευτικού συστήματος ο εμπλουτισμός των Προγραμμάτων Σπουδών των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης. Mε γνωστικά αντικείμενα συναφή με τη διαπολιτισμικότητα θεωρήθηκε ότι θα δώσει στους μελλοντικούς δασκάλους τις δεξιότητες, τη γνώση και τις πρακτικές που χρειάζονται για να κατανοήσουν τη δική τους ταυτότητα καθώς και την ταυτότητα των διαφοροποιημένων μαθητών τους με σκοπό μια αποτελεσματική διδασκαλία για όλους τους μαθητές. Η παρούσα εργασία μελετάει τη συμβολή του Προγράμματος Σπουδών στη διαπολιτισμική επάρκεια και ετοιμότητα των μελλοντικών δασκάλων, αποφοίτων του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πατρών. Εξετάζει την πορεία της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στο Πρόγραμμα Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πατρών, τις απόψεις των μελλοντικών δασκάλων πάνω σε διάφορα θέματα που σχετίζονται με τη διαπολιτισμική επάρκεια και ετοιμότητα καθώς και τις απόψεις τους σε θέματα που σχετίζονται με την ύπαρξη αλλά και τον τρόπο εργασίας με αλλόγλωσσους μαθητές. Η συλλογή δεδομένων έγινε με τη χρήση ερωτηματολογίου που δόθηκε σε τεταρτοετής φοιτητές κατά τη διάρκεια των τελευταίων πρακτικών ασκήσεων. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι ο περαιτέρω εμπλουτισμός του Προγράμματος Σπουδών των δασκάλων τόσο για την απόκτηση θεωρητικών γνώσεων όσο και για την απόκτηση διδακτικών δεξιοτήτων πάνω στη διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι αναγκαίος. / Multiculturalism, not only in society but also in education, is a reality in the 21st century and important changes have become in the structure of our educational system in order to corresponds to the challenges of the multicultural Greek classroom. Important changes have also taken place in the education of pre-service teachers While teachers have an important role in the educational system, the enrichment of the undergraduate educational programmes of studies in Greek University Departments of Elementary Education with subjects related to intercultural education is seen as affording pre-service teachers with skills, knowledge and practices needed to understand their own identity as well as the identity of their diverse students with the aim of an effective teaching and learning for all students. This thesis seeks to set out how the undergraduate programme affects the intercultural competence and readiness of pre-service teachers, who will graduate from the Department of Elementary Education in University of Patras. It looks at the development of intercultural education in the undergraduate educational programme and examines the opinions of pre-service teachers about issues related to intercultural competence and readiness. It also focuses on how they feel about working in a multicultural class. The questionnaire was given to students who were in the last year of their studies during their supervised teaching practice at schools. The analysis of the results showed that further enrichment of the educational programme of pre-service teachers in theoretical knowledge and practical experience in intercultural education is necessary.

Η παρούσα μελέτη αποσκοπούσε στη διερεύνηση των επιμορφωτικών αναγκών των νεοδιόριστων δασκάλων. Μετά τον προσδιορισμό και την καταγραφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι δάσκαλοι στο καθημερινό τους έργο, προσπαθήσαμε να προσδιορίσουμε τις προσωπικές τους ανάγκες για επιμόρφωση, διαχωρίζοντάς τες σε συνειδητές και ρητές και σε συνειδητές και μη ρητές. Στη συνέχεια εξετάσαμε κατά πόσο το πρόγραμμα της εισαγωγικής επιμόρφωσης το οποίο είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν οι νεοδιόριστοι δάσκαλοι, ανταποκρίθηκε στα προβλήματα και κάλυψε τις επιμορφωτικές ανάγκες τους. Για τη μελέτη των παραπάνω θεμάτων, χρησιμοποιήσαμε τη θεωρία των κοινωνικών συστημάτων και ως ερευνητικό εργαλείο το ερωτηματολόγιο. Για την επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν τόσο η ποσοτική ανάλυση, όσο και η ποιοτική ανάλυση περιεχομένου. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν, ότι τα προβλήματα και οι επιμορφωτικές ανάγκες είναι πολλά, ενώ το πρόγραμμα της εισαγωγικής επιμόρφωσης δεν ανταποκρίθηκε στα προβλήματα και στις ανάγκες που είχαν οι νεοδιόριστοι δάσκαλοι για επιμόρφωση. / The study aimed to analyze the training needs of newly appointed primary teachers. After defining and recording the daily problems that schoolteachers face in their work, we tried to impose their personal needs for in-service training by dividing them into two categories: conscious and explicit ones and in conscious and not explicit ones. The next step was to examine the grade to which the program of introductive in-service training which, the newly appointed primary teachers are obliged to follow, covered their training needs and gave solution to some of the existing problems. In order to investigate the above-mentioned subjects, we applied the theory of social systems. As a research tool in our study we used the questionnaire. Quantitative as well as qualitative content analysis, have been used in order to analyze data. The study showed multiple problems, and indicated the great need for future training. Finally, the introductive training program did not correspond to the problems and the needs that the newly appointed primary teachers faced