• Refine Query
  • Source
  • Publication year
  • to
  • Language
  • 17
  • 1
  • Tagged with
  • 18
  • 7
  • 7
  • 5
  • 4
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • 3
  • About
  • The Global ETD Search service is a free service for researchers to find electronic theses and dissertations. This service is provided by the Networked Digital Library of Theses and Dissertations.
    Our metadata is collected from universities around the world. If you manage a university/consortium/country archive and want to be added, details can be found on the NDLTD website.
1

O tempo e o mento: história do sufixo latino -mentum e de seu desenvolvimento na língua portuguesa, em contraste com outras línguas românicas / Time and mento: history of the Latin suffix -mentum and its development in the Portuguese language, in contrast with other Romance languages

Freitas, Érica Santos Soares de 05 February 2014 (has links)
Esta tese apresenta, por um lado, uma descrição sumária do funcionamento dos sufixos latinos -men e -mentum em relação à sua produção lexical, às suas características morfológicas e semânticas e a informação semântica estrutural de suas palavras derivadas, no Latim. Por outro, analisa, de modo exaustivo, como o sufixo -mentum desenvolveu-se nas principais línguas românicas: Castelhano, Francês, Italiano e Romeno, para poder contrastar com o Português. Apresentamos primeiramente uma proposta de origem para o sufixo latino - mentum, diferente da bibliografia existente sobre o assunto, que indica que -mentum advém de um alargamento de -men. Para isso, montamos um corpus de análise das palavras latinas, identificando as bases nominal e verbal das palavras em -men e em -mentum; em seguida, analisamos a datação dessas palavras para, ao final, verificar o significado do sufixo em cada uma delas, resultando numa proposta de genealogia dos sufixos -men / -mentum. Na segunda parte desta tese, apresentamos a derivação panromânica do sufixo latino -mentum. Montamos um corpus para cada língua pesquisada, de modo exaustivo, com indicação de data de entrada, étimo, origem e aspecto semântico. Em cada capítulo, analisamos todos os itens, exceto no Português, em que não realizamos pesquisa feita previamente em Freitas (2008), sobre a semântica dessas palavras. Em todas as línguas, propusemos uma árvore genealógica do sufixo estudado sob um aspecto semântico, mostrando o caminho feito pelo sufixo por meio de seus significados. Ao final, propomos um modelo de análise etimológica para as línguas românicas e uma genealogia do sufixo -mentum, do Latim às românicas. / This thesis presents, on the one hand, a brief description of the functioning of Latin suffixes -men and -mentum related to their lexical production, their morphological and semantic characteristics as well as the structural semantic information of their derived words in Latin. On the other hand, it analyses exhaustively the development of the suffix -mentum in the main Romance languages: Spanish, French, Italian and Romanian, so that we can contrast them with Portuguese. First, we present a proposal for the origins of the Latin suffix -mentum, different from the existing bibliography on the subject, which suggests that -mentum comes from an enlargement of -men. Thus, we have organised a corpus for the analysis of the Latin words, identifying the nominal and verbal bases of words ending in -men and -mentum; then, we analyse the datings of these words, so that we can verify the meaning of the suffix in each one of them, which results in a proposal for the genealogy of both suffixes -men / -mentum. In the second part of the thesis, we present the PanRomance derivation of Latin suffix -mentum. We have organized an exhaustive corpus for each language, indicating the first datings, etymon, origin and semantic aspect. In each chapter, we have analysed every item, but for Portuguese, in which we have not made the research previously presented in Freitas (2008) about the semantics of these words. For every language we have proposed a genealogical tree for the suffix, in its semantic aspect, showing the routes taken by the suffix through its meanings. Finally, we have proposed a model for etymological analysis for Romance languages, and a genealogy of the suffix -mentum, from Latin to Romance languages.
2

O tempo e o mento: história do sufixo latino -mentum e de seu desenvolvimento na língua portuguesa, em contraste com outras línguas românicas / Time and mento: history of the Latin suffix -mentum and its development in the Portuguese language, in contrast with other Romance languages

Érica Santos Soares de Freitas 05 February 2014 (has links)
Esta tese apresenta, por um lado, uma descrição sumária do funcionamento dos sufixos latinos -men e -mentum em relação à sua produção lexical, às suas características morfológicas e semânticas e a informação semântica estrutural de suas palavras derivadas, no Latim. Por outro, analisa, de modo exaustivo, como o sufixo -mentum desenvolveu-se nas principais línguas românicas: Castelhano, Francês, Italiano e Romeno, para poder contrastar com o Português. Apresentamos primeiramente uma proposta de origem para o sufixo latino - mentum, diferente da bibliografia existente sobre o assunto, que indica que -mentum advém de um alargamento de -men. Para isso, montamos um corpus de análise das palavras latinas, identificando as bases nominal e verbal das palavras em -men e em -mentum; em seguida, analisamos a datação dessas palavras para, ao final, verificar o significado do sufixo em cada uma delas, resultando numa proposta de genealogia dos sufixos -men / -mentum. Na segunda parte desta tese, apresentamos a derivação panromânica do sufixo latino -mentum. Montamos um corpus para cada língua pesquisada, de modo exaustivo, com indicação de data de entrada, étimo, origem e aspecto semântico. Em cada capítulo, analisamos todos os itens, exceto no Português, em que não realizamos pesquisa feita previamente em Freitas (2008), sobre a semântica dessas palavras. Em todas as línguas, propusemos uma árvore genealógica do sufixo estudado sob um aspecto semântico, mostrando o caminho feito pelo sufixo por meio de seus significados. Ao final, propomos um modelo de análise etimológica para as línguas românicas e uma genealogia do sufixo -mentum, do Latim às românicas. / This thesis presents, on the one hand, a brief description of the functioning of Latin suffixes -men and -mentum related to their lexical production, their morphological and semantic characteristics as well as the structural semantic information of their derived words in Latin. On the other hand, it analyses exhaustively the development of the suffix -mentum in the main Romance languages: Spanish, French, Italian and Romanian, so that we can contrast them with Portuguese. First, we present a proposal for the origins of the Latin suffix -mentum, different from the existing bibliography on the subject, which suggests that -mentum comes from an enlargement of -men. Thus, we have organised a corpus for the analysis of the Latin words, identifying the nominal and verbal bases of words ending in -men and -mentum; then, we analyse the datings of these words, so that we can verify the meaning of the suffix in each one of them, which results in a proposal for the genealogy of both suffixes -men / -mentum. In the second part of the thesis, we present the PanRomance derivation of Latin suffix -mentum. We have organized an exhaustive corpus for each language, indicating the first datings, etymon, origin and semantic aspect. In each chapter, we have analysed every item, but for Portuguese, in which we have not made the research previously presented in Freitas (2008) about the semantics of these words. For every language we have proposed a genealogical tree for the suffix, in its semantic aspect, showing the routes taken by the suffix through its meanings. Finally, we have proposed a model for etymological analysis for Romance languages, and a genealogy of the suffix -mentum, from Latin to Romance languages.
3

UM NOVO OLHAR SOBRE MAPAS CONCEITUAIS:UMA PERSPECTIVA METODOLOGICA / A new look at concept maps: a methodological perspective

Ribas, João Luiz Domingues 25 April 2003 (has links)
Made available in DSpace on 2017-07-21T20:31:36Z (GMT). No. of bitstreams: 1 Joao Luiz D Ribas.pdf: 6317974 bytes, checksum: afe525454dc59a5a4984d83062fc834f (MD5) Previous issue date: 2003-04-25 / This dissertation is the result of a number of years of theoretical and practical studies developed in the context of our teaching practice. The process included moments of anxiety and distress and it aimed at answering the following research question: How concept maps help teachers in the proposition of interdisciplinary activities? The study was carried out in the form of a qualitative research and the theoretical framework was based on Paulo Freire´s generating theme, Gandin and Vasconcelos´s ideas provided the basis for the planning, the concepts of interdisciplinarity were based on the writings of Ivani Fazenda, and the learning theory adopted was based on authors such as David Ausubel and Joseph Novak. From this theoretical framework emerged a tool called interdisciplinary planning which started with the search of a generating theme, a brain-storming of ideas in order to list the possible knowledge which could be explored from the generating theme and an interdisciplinary view so that different knowledge inte-grate and decode the students´ everyday lives. In order to organize all the elements that emerged we used concept maps based on the theory of meaningful learning. An-alyzing the concept map and counting on our teaching experience we looked for a suitable methodology for the teaching-learning process. We also provided opportuni-ties for the students to construct their own concept maps so that we could experience an innovative experience in two aspects: make teaching-learning a two-way process in which the teacher and the students are responsible for their knowledge construction and use concept maps as an incentive to understanding. In this dissertation we present the concept map together with its applications and we also exemplify an interdiscipli-nary planning. / A presente dissertação é fruto de um longo tempo de estudos e aplicações, mesclados com o nosso cotidiano dentro do universo do magistério, com anseios e angústias, tendo sempre como meta a questão: como os mapas conceituais ajudam os profes-sores na proposição de atividades interdisciplinares? A metodologia utilizada foi a da pesquisa qualitativa e sua fundamentação teórica é baseada no tema gerador de Paulo Freire; nos olhares de Gandin e Vasconcelos para o planejamento; na interdis-ciplinaridade, segundo Ivani Fazenda; e na teoria da aprendizagem significativa, de David Ausubel e Joseph Novak. A partir dessa fundamentação, nasce a proposta de uma ferramenta denominada planejamento interdisciplinar, que se inicia com a busca de um tema gerador, uma explosão de ideias para relacionar os possíveis conheci-mentos que podem ser explorados a partir desse tema e de um olhar interdisciplinar para que os saberes se integrem e decodifiquem o cotidiano. Para organizar todos os elementos que surgiram, utilizamos o mapa conceitual criado a partir da teoria da aprendizagem significativa. À luz desse mapa conceitual, com nosso olhar de profes-sor, buscamos as metodologias adequadas para dar andamento ao processo de en-sino-aprendizagem e também oportunizamos aos alunos a construção de seus mapas conceituais, a fim de vivenciarmos uma experiência inovadora em dois sentidos: fazer do processo de ensino-aprendizagem, uma via de mão dupla, onde professor e alunos são responsáveis pela construção do conhecimento, e utilizar o mapa conceitual como um incentivo à compreensão. Apresentamos essa ferramenta com seus momentos de aplicação e exemplificamos com um planejamento interdisciplinar.
4

Paternidade e diversidade genética em caprinos por meio de microssatélite de DNA / Paternity and genetic diversity in goats through genotyper of DNA microsatellite

Araújo, Adriana Mello de 26 January 2004 (has links)
Submitted by Cleber Casali (clebercasali@ufv.br) on 2017-06-01T17:39:57Z No. of bitstreams: 1 texto completo.pdf: 314651 bytes, checksum: ae3da37c658a449808cf2f735e05c57c (MD5) / Made available in DSpace on 2017-06-01T17:39:57Z (GMT). No. of bitstreams: 1 texto completo.pdf: 314651 bytes, checksum: ae3da37c658a449808cf2f735e05c57c (MD5) Previous issue date: 2004-01-26 / Empresa Brasileira de Pesquisa Agropecuária / O registro gene alógico confiável é fundamental para possibilitar a implantação de um programa de avaliação genética. Os marcadores de microssatélites constituem uma ferramenta amplamente utilizada atualmente para confirmação de paternidade. No Brasil, a caprinocultura possui um grande potencial para a pecuária, principalmente na agricultura familiar do semi-árido. As principais raças de caprinos especializadas para produção de leite no Brasil são a Alpina e a Saanen, ambas de origem européia. Na Região Nordeste, detentora do maior rebanho caprino do País, existem raças naturalizadas adaptadas às condições adversas do semi-árido, que possuem diversidade genética desconhecida. Estas raças têm sido cruzadas de forma indiscriminada com diversas raças importadas, pondo em risco o seu potencial genético. Os objetivos do trabalho foram estudar a utilização de um sistema de microssatélites para: 1) a verificação de paternidade, utilizando o método de exclusão e o método de inferência estatística da razão de verossimilhança, nos casos em que a mãe é ou não genotipada; e 2) o estudo de diversidade genética entre e dentro as raças/rebanhos estudados. Foram utilizados, em sistema de genotipagem semi- automático (ABI 310, Perkin Elmer), onze microssatélites anteriormente descritos em bovinos, ovinos ou caprinos. Foram genotipados 292 animais, pertencentes a três rebanhos, sendo que as raças leiteiras Alpina e Saanen foram amostradas em dois rebanhos (UFV e particular) e a raça naturalizada Moxotó foi proveniente do rebanho de conservação da Embrapa Caprinos, Ceará. As análises de frequências alélicas foram realizadas utilizando-se os programas SAS (1998) e CERVUS (Marshall et al ., 1998). O teste exato para equilíbrio de Hardy Weinberg, estatística-F e distância genética foram obtidos no programa TFPGA (Miller, 1997). Os loci estudados apresentaram herdabilidade e informatividade de moderada à alta. A heterozigosidade esperada média para todos os loci foi de 0,717. O conteúdo de informação polimórfica (PIC1 e PIC2) e a probabilidade de exclusão combinada (PE1 e PE2) foram de 0,676 e 0,5420; e 0,999591 e 0,988375, respectivamente, quando se conhecia ou não o genótipo materno. Considerando erros de registros aqueles com mais de três incompatibilidades de genótipo, foram encontrados 27 registros errôneos. Pelo teste de inferência estatística, foram solucionados corretamente 210 dos 276 casos de paternidade (76%). Se fosse adotado apenas o método de exclusão, apenas 160 paternidades seriam assinaladas com certeza (sem incompatibilidades pai alegado-progênie). Desta forma, o método de inferência pode ajudar as verificações de paternidade em larga escala, diminuindo o custo para solucionar os erros de laboratório e as perdas parciais de genotipagem. Quando há conhecimento do genótipo materno, a probabilidade de exclusão foi superior e o programa CERVUS resolveu 95% dos casos. No estudo de diversidade, a heterozigosidade (H E ) foi alta nos rebanhos leiteiros, sendo 0,6952 e 0,7043 para a raça Alpina e Saanen, respectivamente. No Moxotó a H E obtida foi moderada de 0,4984, provavelmente em decorrência do pequeno número amostrado. O número de alelos variou de cinco (INRA005) a onze (BM3205), com média de 7,0 alelos/locus nas raças importadas e 3,5 na Moxotó. A média F ST (diferenciação entre populações) foi maior entre rebanhos (F ST s = 0,0768) do que entre raças (F ST p = 0,0263), indicando haver uma similaridade entre raças, dentro do rebanho. Tal similaridade pode ser devido ao fato de haver algum cruzamento entre raças, dentro do rebanho. A distância genética de Nei (D A ) foi maior entre o rebanho Moxotó e os demais (D A > 0,50). Os resultados obtidos estão em coerência com o histórico das raças, demonstrando que este sistema poderá ser adotado em estudos futuros de diversidade em caprinos no Brasil. / The reliable genealogical registration is fundamental to make possible the implantation of a program of genetic evaluation. The microsatellites markers is a tool thoroughly used now for confirmation of paternity. In Brazil, the goats possesses a great potential, mainly in the family agriculture of the semi-arid. The main specialized goat breeds for milk production in Brazil are Alpine and Saanen, both from European origin. In the Northeast area, holder of the largest goat flock of the country, exist naturalized breeds adapted to adverse conditions of the semi-arid, that possess unknown genetic diversity. These breeds have been crossed in an indiscriminate way with several imported animmals, endandering their genetic potential. The objectives of the work were to study the use of a microsatellites system for: 1) verification of paternity being used the exclusion method and the method of statistical inference of the likelihood ratio, in the cases where the mother is genotyped or not; and 2) study of genetic diversity among and inside the studied breeds/flocks. Eleven microsatellites were used in genotyping system semiautomatic (ABI 310, Perkin Elmer), previously described in bovine, ovine or goats. The 292 animals were genotyped. The milk breeds Alpine and Saanen were sampled in two flocks (UFV and prived) and the naturalized breed Moxotó from conservation flock of National Goat Research Center of Embrapa, Ceará. The analyses of allelic frequencies were done in SAS (1998) and CERVUS (Marshall et al., 1998) computational programs. The exact test for Hardy Weinberg equilibrium, statistics-F and genetic distance was accomplished in program TFPGA (Miller, 1997). The studied loci presented heterozigosity and informativity from moderate to high. The overall heterozygosity was of .717. The polimorfic information content (PIC1 and PIC2) and the probability of combined exclusion (PE1 and PE2) were .676 and .5420; and .999591 and .988375, respectively when the maternal genotype is or not known. Considering mistakes of registrations those with more than three genotype incompatibilities, 27 erroneous registrations were found. For the test of statistical inference, 210 of the 276 cases of paternity was solved correctly (76%). If just the exclusion method was adopted, only 160 paternities would be marked for save (without incompatibilities alleged father-progeny). By this way, the inference method can help the verifications of paternity in large scale, decreasing the cost to solve the laboratory mistakes and partial losses of genotype. When there is knowledge of the maternal genotype, the exclusion probability was superior and CERVUS solved 95% of the cases. In the diversity study, expected heterozigosity (H E ) was high in the milk imported flocks, being .6952 and .7043 for the Alpine and Saanen, respectively. Moxotó obtained a moderate H E of .4984, probably due to the small sampled number. The number of alleles ranged of five (INRA005) to eleven (BM3205), with average of 7.0 alleles/locus in the imported breeds and 3.5 in Moxotó. The average F ST (differentiation among populations) was larger among origin flocks (F ST s= .0768) than among breeds (F ST p = .0263), indicating a similarity among breeds, inside the flock. Such similarity can due to the fact being some crossing among breeds, inside of the flock. Nei's genetic distance (D A ) was larger among the flock Moxotó and the others (DA > 0.50). The obtained results are in coherence with the report of the breeds, demonstrating that this system can be adopted in future studies of diversity in goats in Brazil.
5

Avaliação tridimensional da sínfise mandibular em crânios secos e sua associação com diferentes classificações de tipos faciais / Three-dimensional evaluation of mandibular symphysis in dry skulls and their association with different classifications of facial types

Fernanda Catharino Menezes Franco 12 February 2014 (has links)
O objetivo deste trabalho foi desenvolver um estudo morfológico quantitativo e qualitativo da região da sínfise mandibular (SM), através da construção de modelos tridimensionais (3D) e avaliar o seu grau de associação com diferentes classificações de padrões faciais. Foram avaliados 61 crânios secos humanos de adultos jovens com oclusão normal, com idade entre 18 e 45 anos e dentadura completa. Tomografias computadorizadas de feixe cônico (TCFC) de todos os crânios foram obtidas de forma padronizada. O padrão facial foi determinado por método antropométrico e cefalométrico. Utilizando o critério antropométrico, tomando como referência o índice facial (IF), o padrão facial foi classificado em: euriprósopo (≤84,9), mesoprósopo (85,0 - 89,9) e leptoprósopo (≥90,0). Pelo critério cefalométrico, o plano mandibular (FMA) determinou o padrão facial em curto (≤21,0), médio (21,1 - 29,0) e longo (≥29,1); e o índice de altura facial (IAF) classificou a face em hipodivergente (≥0,750), normal (0,749 - 0,650) e hiperdivergente (≤0,649). A construção de modelos 3D, representativos da região da SM, foi realizada com o auxílio do software ITK-SNAP. Os dentes presentes nesta região, incisivos, caninos e pré-molares inferiores, foram separados do modelo por técnica de segmentação semi-automática, seguida de refinamento manual. Em seguida, foram obtidos modelos 3D somente com o tecido ósseo, possibilitando a mensuraçãodo volume ósseo em mm3 (VOL) e da densidade radiográfica, pela média de intensidade dos voxels (Mvox). No programa Geomagic Studio 10 foi feita uma superposição anatômica dos modelos 3D em bestfit para estabelecer um plano de corte padronizado na linha média. Para cada sínfise foi medida a altura (Alt), a largura (Larg) e calculado o índice de proporção entre altura e largura (PAL). A avaliação da presença de defeitos alveolares foi feita diretamente na mandíbula,obtendo-se a média de todas as alturas ósseas alveolares (AltOss) e a média da dimensão das deiscências presentes (Medef). O índice de correlação intra-classe (ICC) com valores entre 0,923 a 0,994,indicou alta reprodutibilidade e confiabilidade das variáveis medidas. As diferenças entre os grupos, determinados pelas classificações do padrão facial (IF, FMA e IAF), foram avaliadas através da análise de variância (oneway ANOVA) seguida do teste post-hoc de Tukey. O grau de associação entre o padrão facial e as variáveis Vol, Mvox, PAL, Alt, Larg, AltOss e Medef foi avaliado pelo coeficiente de correlação de Pearson com um teste t para r. Os resultados indicaram ausência de diferença ou associação entre o volume, densidade radiográfica e presença de defeitos alveolares da SM e o padrão facial quando determinado pelo IF, FMA e IAF. Verificou-se tendência de SM mais longas nos indivíduos com face alongada, porém a largura não mostrou associação com o padrão facial. Estes resultados sugerem que as classificações utilizadas para determinar o padrão facial não representam satisfatoriamente o caráter 3D da face humana e não estão associadas com a morfologia da SM. / The objective of this study was to develop a quantitative and qualitative morphological study of the mandibular symphysis (SM) region through the construction of three-dimensional models (3D) and assess their association with different classifications of facial patterns. Sixty-one human dry skulls of young adults with normal occlusion, aged 18 and 45, with complete dentition, were evaluated. Cone beam computed tomography (CBCT) of all skulls were obtained in a standard manner. The facial pattern was determined by anthropometric and cephalometric methods. By the anthropometric criteria, using as reference the facial index (IF), facial patterns were classified as: euriprosopic (≤ 84.9), mesoprosopic (85.0 to 89.9) and leptoprosopic (≥ 90.0). By the cephalometric criteria, the mandibular plane (FMA) determined the facial pattern as short (≤ 21.0), medium (21.1 to 29.0) and long (≥ 29.1), and the facial height index (IAF) determined the classification of the face in hypodivergent (≥ 0.750), average (0.749 to 0.650) and hyperdivergent (≤ 0.649). Data obtained were reconstructed using ITK-SNAP software. Teeth present in this region, incisors, canines and premolars, were separated from the model by semi-automatic segmentation, followed by manual refinement. Then the 3D models were obtained only with bone tissue, enabling the measurement of bone volume in mm3 (VOL) and radiographic density, by the mean intensity of the voxels (MVox). With the Geomagic Studio 10 software an anatomical best fit superimposition of 3D models was performed to standardly cut in the midline. For each symphysis the height (Alt) and width (Larg) were measured, and the ratio between height and width was calculated (PAL). The evaluation of the presence of alveolar defects was done directly on the mandible, thus obtaining the average of all the alveolar bone height (AltOss) and the average of the size of the present dehiscences (Medef). The intra-class correlation index (ICC) showed values between 0.923 to 0.994, indicating high reproducibility and reliability of the measurements. The differences between the groups as determined by the facial pattern (IF, FMA and LAI) ratings were assessed by analysis of variance (one way ANOVA) followed by post-hoc Tukey test. The degree of association between facial pattern and Vol, MVox, PAL, Alt, Larg, AltOss and Medef variables was assessed by Pearson's correlation coefficient with a t-test for r. The results indicated no difference or association between the volume, density and presence of radiographic alveolar defects of the SM and the facial pattern when determined by IF, FMA and IAF. There was a tendency of a longer SM in individuals with longer faces, but the width was not associated with the facial pattern. These results suggest that the classifications used to determine the facial pattern does not represent the 3D nature of the human face and are not associated with the morphology of the SM.
6

Avaliação tridimensional da sínfise mandibular em crânios secos e sua associação com diferentes classificações de tipos faciais / Three-dimensional evaluation of mandibular symphysis in dry skulls and their association with different classifications of facial types

Fernanda Catharino Menezes Franco 12 February 2014 (has links)
O objetivo deste trabalho foi desenvolver um estudo morfológico quantitativo e qualitativo da região da sínfise mandibular (SM), através da construção de modelos tridimensionais (3D) e avaliar o seu grau de associação com diferentes classificações de padrões faciais. Foram avaliados 61 crânios secos humanos de adultos jovens com oclusão normal, com idade entre 18 e 45 anos e dentadura completa. Tomografias computadorizadas de feixe cônico (TCFC) de todos os crânios foram obtidas de forma padronizada. O padrão facial foi determinado por método antropométrico e cefalométrico. Utilizando o critério antropométrico, tomando como referência o índice facial (IF), o padrão facial foi classificado em: euriprósopo (≤84,9), mesoprósopo (85,0 - 89,9) e leptoprósopo (≥90,0). Pelo critério cefalométrico, o plano mandibular (FMA) determinou o padrão facial em curto (≤21,0), médio (21,1 - 29,0) e longo (≥29,1); e o índice de altura facial (IAF) classificou a face em hipodivergente (≥0,750), normal (0,749 - 0,650) e hiperdivergente (≤0,649). A construção de modelos 3D, representativos da região da SM, foi realizada com o auxílio do software ITK-SNAP. Os dentes presentes nesta região, incisivos, caninos e pré-molares inferiores, foram separados do modelo por técnica de segmentação semi-automática, seguida de refinamento manual. Em seguida, foram obtidos modelos 3D somente com o tecido ósseo, possibilitando a mensuraçãodo volume ósseo em mm3 (VOL) e da densidade radiográfica, pela média de intensidade dos voxels (Mvox). No programa Geomagic Studio 10 foi feita uma superposição anatômica dos modelos 3D em bestfit para estabelecer um plano de corte padronizado na linha média. Para cada sínfise foi medida a altura (Alt), a largura (Larg) e calculado o índice de proporção entre altura e largura (PAL). A avaliação da presença de defeitos alveolares foi feita diretamente na mandíbula,obtendo-se a média de todas as alturas ósseas alveolares (AltOss) e a média da dimensão das deiscências presentes (Medef). O índice de correlação intra-classe (ICC) com valores entre 0,923 a 0,994,indicou alta reprodutibilidade e confiabilidade das variáveis medidas. As diferenças entre os grupos, determinados pelas classificações do padrão facial (IF, FMA e IAF), foram avaliadas através da análise de variância (oneway ANOVA) seguida do teste post-hoc de Tukey. O grau de associação entre o padrão facial e as variáveis Vol, Mvox, PAL, Alt, Larg, AltOss e Medef foi avaliado pelo coeficiente de correlação de Pearson com um teste t para r. Os resultados indicaram ausência de diferença ou associação entre o volume, densidade radiográfica e presença de defeitos alveolares da SM e o padrão facial quando determinado pelo IF, FMA e IAF. Verificou-se tendência de SM mais longas nos indivíduos com face alongada, porém a largura não mostrou associação com o padrão facial. Estes resultados sugerem que as classificações utilizadas para determinar o padrão facial não representam satisfatoriamente o caráter 3D da face humana e não estão associadas com a morfologia da SM. / The objective of this study was to develop a quantitative and qualitative morphological study of the mandibular symphysis (SM) region through the construction of three-dimensional models (3D) and assess their association with different classifications of facial patterns. Sixty-one human dry skulls of young adults with normal occlusion, aged 18 and 45, with complete dentition, were evaluated. Cone beam computed tomography (CBCT) of all skulls were obtained in a standard manner. The facial pattern was determined by anthropometric and cephalometric methods. By the anthropometric criteria, using as reference the facial index (IF), facial patterns were classified as: euriprosopic (≤ 84.9), mesoprosopic (85.0 to 89.9) and leptoprosopic (≥ 90.0). By the cephalometric criteria, the mandibular plane (FMA) determined the facial pattern as short (≤ 21.0), medium (21.1 to 29.0) and long (≥ 29.1), and the facial height index (IAF) determined the classification of the face in hypodivergent (≥ 0.750), average (0.749 to 0.650) and hyperdivergent (≤ 0.649). Data obtained were reconstructed using ITK-SNAP software. Teeth present in this region, incisors, canines and premolars, were separated from the model by semi-automatic segmentation, followed by manual refinement. Then the 3D models were obtained only with bone tissue, enabling the measurement of bone volume in mm3 (VOL) and radiographic density, by the mean intensity of the voxels (MVox). With the Geomagic Studio 10 software an anatomical best fit superimposition of 3D models was performed to standardly cut in the midline. For each symphysis the height (Alt) and width (Larg) were measured, and the ratio between height and width was calculated (PAL). The evaluation of the presence of alveolar defects was done directly on the mandible, thus obtaining the average of all the alveolar bone height (AltOss) and the average of the size of the present dehiscences (Medef). The intra-class correlation index (ICC) showed values between 0.923 to 0.994, indicating high reproducibility and reliability of the measurements. The differences between the groups as determined by the facial pattern (IF, FMA and LAI) ratings were assessed by analysis of variance (one way ANOVA) followed by post-hoc Tukey test. The degree of association between facial pattern and Vol, MVox, PAL, Alt, Larg, AltOss and Medef variables was assessed by Pearson's correlation coefficient with a t-test for r. The results indicated no difference or association between the volume, density and presence of radiographic alveolar defects of the SM and the facial pattern when determined by IF, FMA and IAF. There was a tendency of a longer SM in individuals with longer faces, but the width was not associated with the facial pattern. These results suggest that the classifications used to determine the facial pattern does not represent the 3D nature of the human face and are not associated with the morphology of the SM.
7

Avaliação da proeminência do mento na percepção estética de pacientes, ortodontistas e cirurgiões / Evaluation of chin prominence in the aesthetic perception of patients, orthodontists and surgeons

Brandão, José Renato Moraes Carvalho Barreto 18 August 2017 (has links)
Coordenação de Aperfeiçoamento de Pessoal de Nível Superior - CAPES / Background: The prominence of the chin is an important factor in the perception of facial attractiveness, but the concept of a beautiful face is innate to each human being and surpasses cultural differences.Thus, knowing the perception of those involved in an ortho-surgical planning is paramount to the success of the treatment. Objectives: This work carried out an objective and quantitative evaluation of the degree of influence of the prominence of the ment in the perception of attractiveness of patients, orthodontists and surgeons. Finding objective evidence to assist the reader in the surgical planning of patients with dentofacial deformity. Method: For this the pogonium of an ideal profile image was created through the adobe photoshop program, this silhouette was altered in increments of 2 mm ranging from -12 mm to 24 mm, with the aim of representing retrusion and protrusion of the chin, respectively. Estas imagens foram classificadas através de uma escala de Likert de 7 pontos, a qual variava de extremamente não atraente até extremamente atraente. Além disso, os sujeitos da amostra responderam para cada imagem se indicavam ou não a cirurgia. The sample was divided into 4 groups: 44 orthodontists, 44 surgeons, 44 class II patients and 43 class III patients selected for convenience and consecutively. The study was approved by the Research Ethics Committee of the Federal University of Sergipe (CAAE: 51021315.2.0000.5546). Categorical variables were expressed in absolute and relative frequencies. The quantitative variables were represented as medians and average. Inferential analysis was performed using kruskal wallis and chi-square tests. Values of p <0.05 were considered significant. Results: The participants were predominantly female (59.4%). There was a divergence in the aesthetic evaluation (p <0.05) of the groups for almost all analyzed profiles. The class II profiles were better evaluated when compared to the class III profiles. The profile that was better evaluated was the profile that presented the 4 mm pogonion in relation to the true vertical line. The frequency of indication of the surgical procedure found a positive correlation (X2 <0.05), a group of maxillofacial surgeons was more likely to indicate surgery. The sex of the interviewee did not influence the frequency of indication of the surgery (X2 = 0.092), men and women were equally likely to indicate the surgical procedure against the presented profiles. The age of the interviewee influenced the indication of the surgery for the class II patients when analyzing all the profiles (X2 = 0.014), as well as for the Class III patients, taking into account only the Class II (X2 = 0.036) profiles, Interviewees of these groups over 31 years of age were more likely to indicate the surgical procedure. Conclusion: During planning, surgeons and orthodontists should always individualize their decisions, but offering the patient a straight or slightly class II profile seems to be the most supported approach in the present study. / Introdução: A proeminência do mento é um fator importante na percepção da atratividade facial, porém o conceito que se tem de uma face bela é de característica inata a cada ser humano e ultrapassa diferenças culturais. Dessa forma, conhecer a percepção dos envolvidos em um planejamento orto-cirurgico é primordial para o sucesso do tratamento. Objetivo: Este trabalho realizou uma avaliação objetiva e quantitativa de qual o grau de influência da proeminência do mento na percepção de atratividade de pacientes, ortodontistas e cirurgiões. Encontrando dessa forma evidências objetivas para auxiliar o leitor no planejamento cirúrgico de pacientes com deformidade dentofacial. Método: Para isso o pogônio de uma imagem em perfil ideal foi criada através do programa adobe photoshop, essa silhueta foi alterada em incrementos de 2 milímetros variando de -12 mm à 24 mm, a fim de representar retrusão e protusão do queixo, respectivamente. Estas imagens foram classificadas através de uma escala de Likert de 7 pontos, a qual variava de extremamente não atraente até extremamente atraente. Além disso, os sujeitos da amostra responderam para cada imagem se indicavam ou não a cirurgia. A amostra foi dividida em 4 grupos: 44 ortodontistas, 44 cirurgiões, 44 pacientes classe II e 43 pacientes classe III selecionados por conveniência e de forma consecutiva. O estudo foi aprovado pelo Comitê de Ética em Pesquisa da Universidade Federal de Sergipe (CAAE: 51021315.2.0000.5546). As variáveis categóricas foram expressas em frequências absolutas e relativas. As variáveis quantitativas foram representadas sob a forma de mediana e média. A análise inferencial foi executada através dos testes kruskal wallis e qui-quadrado. Valores de p < 0,05 foram considerados significativos. Resultados: Os participantes eram em sua maioria do sexo feminino (59,4%). Observou-se divergência na avaliação estética (p<0,05) dos grupos para quase todos os perfis analisados. Os perfis classe II foram melhor avaliados quando comparados aos perfis classe III. O perfil melhor avaliado foi o perfil que apresentava o pogônio 4 mm retruído em relação à linha vertical verdadeira. Quanto à frequencia de indicação do procedimento cirúrgico encontrou-se correlação positiva (X2<0,05), grupo de cirurgiões bucomaxilofaciais esteve mais propenso a indicar a cirurgia. O sexo do entrevistado não influenciou na frequencia de indicação da cirurgia (X2= 0,092), homens e mulheres tinham a mesma probabilidade de indicar ou não o procedimento cirúrgico frente os perfis apresentados. A idade do entrevistado influenciou na indicação da cirurgia para o grupo de pacientes classe II ao analisar todos os perfis (X2=0,014), como também para o grupo de pacientes Classe III levando em consideração apenas os perfis Classe II (X2=0,036), entrevistados desses grupos com mais de 31 anos foram mais propensos a indicar o procedimento cirúrgico. Conclusão: Conclui-se que, durante o planejamento cirurgiões e ortodontistas devem sempre individualizar suas decisões, porém oferecer ao paciente um perfil reto ou levemente classe II parece ser a conduta mais apoiada no presente estudo. / Aracaju, SE
8

El Non-U-mento como poética anarquitectónica: amnesias (sub)urbanas en la imagen del arte contemporáneo

Gallego Hernández, Gabriela 07 January 2020 (has links)
[ES] La presente investigación gira alrededor de la noción de non-U-mento y su (re)presentación en el arte contemporáneo. Expresión concebida por el artista y (an)arquitecto Gordon Matta-Clark, que se refiere a la negación absoluta del monumento y se vincula al proceso de demolición: es una ruina instantánea y cotidiana. Observamos que son diversas las posibilidades expresivas de esta misma noción, por lo que la finalidad de nuestra investigación es analizar y estudiar su significado ampliado, para preguntarnos si existe una representación artística del non-U-mento en la imagen del arte contemporáneo. Para ello dividimos el estudio en tres grandes apartados: Donde habite el olvido, El aquí y el ahora y Memento Mori. Donde habite el olvido, la primera parte, explora el nacimiento y el pensamiento del Grupo Anarquitectura, del cual Gordon Matta-Clark fue miembro fundador. A su vez, en ella indagamos en su formación arquitectónica y en los artistas que influyeron en él, quien nos traslada directamente a los paisajes entrópicos de Robert Smithson. Todo ello, nos permite entender la esencia del non-U-mento a partir de lo cual estimamos necesario reflexionar sobre el mismo, y lo hacemos a través de un juego diagramático de la propia palabra, esbozando cada una de las características que lo definen. Debido a su ambigüedad y presentando un cierto parecido con el concepto contramonumento, profundizamos en la nueva monumentalidad practicada por algunos artistas contemporáneos versus al non-U-mento. De esta manera nos adentramos en la dialéctica entre memoria (monumento) y olvido (ruina) que nos sirve de enlace para abordar la segunda parte de nuestra investigación. En El aquí y el ahora indagamos en la (re)presentación del non-U-mento desde tres sustratos: las amnesias urbanas, los espacios a-funcionales y lo subterráneo. Hablar de vacíos urbanos nos sitúa en la crisis financiera y económica a escala mundial con el fin de reflejar la transformación del paisaje desde finales del siglo XX hasta el presente (2019). Una crisis que nos acerca al boom inmobiliario y a los monumentos de la burbuja inmobiliaria de finales del siglo XX hasta el actual XXI. Desde ahí cuestionamos, a partir de un conjunto de artistas y colectivos, cómo la influencia de la especulación urbana y el abandono de ciertos espacios residuales resignifica el concepto de non-U-mento, creándose como resultado lo que hemos denominado anarchivo post-burbuja. Posteriormente, planteamos la noción desde la futilidad de un espacio interior a través de las distintas superficies de la casa como son el suelo y la pared, acercándonos al detalle de la ruina. También, profundizamos en el non-U-mento visto como un negativo de la propia ciudad. En la tercera parte Memento Mori analizamos el registro fotográfico de Matta-Clark para reflexionar sobre el non-U-mento y su propia muerte, trasladándonos a un debate acerca del discurso de la imagen fotográfica y a un conjunto de reflexiones en torno a la autorreferencialidad del non-U-mento. Finalmente, el análisis formal y conceptual del non-U-mento nos permite sacar conclusiones en torno a sus distintas morfologías urbanas dentro de la categoría de la ruina y del escombro; asimismo, su presencia en la imagen significa un retorno a la muerte, en suma, el non-U-mento es un elogio al olvido y a la muerte. / [CAT] La present investigació gira al voltant de la noció de non-U-ment i la seva (re)presentació en l' art contemporani. Expressió concebuda per l' artista i (an)arquitecte Gordon Matta-Clark, que es refereix a la negació absoluta del monument i es vincula al procés de demolició: és una ruïna instantània i quotidiana. Observem que són diverses les possibilitats expressives d' aquesta mateixa noció, per la qual cosa la finalitat de la nostra investigació és analitzar i estudiar el seu significat ampliat, per preguntar-nos si existeix una representació artística del non-U-ment en la imatge de l' art contemporani. Per a això dividim l' estudi en tres grans apartats: On habiti l'oblit, L'aquí i l'ara i Memento Mori. On habiti l'oblit, la primera part, explora el naixement i el pensament del Grup Anarquitectura, del qual Gordon Matta-Clark va ser membre fundador. Al seu torn, en ella indaguem en la seva formació arquitectònica i en els artistes que van influir en ell, qui ens trasllada directament als paisatges entròpics de Robert Smithson. Tot això, ens permet entendre l' essència del non-U-ment a partir de la qual cosa estimem necessari reflexionar sobre el mateix, i ho fem a través d' un joc diagramàtic de la pròpia paraula, esbossant cadascuna de les característiques que el defineixen. A causa de la seva ambigüitat i presentant una certa semblança amb el concepte contramonument, aprofundim en la nova monumentalitat practicada per alguns artistes contemporanis versus al non-U-ment. D' aquesta manera ens endinsem en la dialèctica entre memòria (monument) i oblit (ruïna) que ens serveix d' enllaç per abordar la segona part de la nostra investigació. En L' aquí i l' ara indaguem en la (re)presentació del non-U-ment des de tres substrats: les amnèsies urbanes, els espais a-funcionals i el subterrani. Parlar de buits urbans ens situa en la crisi financera i econòmica a escala mundial amb la finalitat de reflectir la transformació del paisatge des de finals del segle XX fins al present (2019). Una crisi que ens acosta al boom immobiliari i als monuments de la bombolla immobiliària de finals del segle XX fins a l'actual XXI. Des d' aquí qüestionem, a partir d' un conjunt d' artistes i col· lectius, com la influència de l' especulació urbana i l' abandonament de certs espais residuals resignifica el concepte de non-U-ment, creant-se com a resultat del que hem anomenat anarchiu post-bombolla. Posteriorment, plantegem la noció des de la futilitat d' un espai interior a través de les diferents superfícies de la casa com són el sòl i la paret, acostant-nos al detall de la ruïna. També, aprofundim en el non-U-ment vist com un negatiu de la pròpia ciutat. A la tercera part Memento Mori analitzem el registre fotogràfic de Matta-Clark per reflexionar sobre el non-U-ment i la seva pròpia mort, traslladant-nos a un debat sobre el discurs de la imatge fotogràfica i un conjunt de reflexions al voltant de l' autorreferencialitat del non-U-ment. Finalment, l' anàlisi formal i conceptual del non-U-ment ens permet treure conclusions al voltant de les diferents morfologies urbanes dins de la categoria de la ruïna i de la runa; així mateix, la seva presència a la imatge significa un retorn a la mort, en suma, el non-U-ment és un elogi a l' oblit i a la mort. / [EN] This research revolves around the notion of non-U-ment and its (re)presentation in contemporary art, a terme conceived by the artist and (an)architect Gordon Matta-Clark, which refers to the absolute denial of the monument and is linked to the demolition process: non-U-ment is an instant and everyday ruin. We observe that the expressive possibilities of this notion are diverse, so the purpose of this research is to analyze and study its expanded meaning, to ask if there is an artistic representation of non-U-ment in the image of contemporary art. For this, we divide the study in three main sections: Where oblivion inhabits, The here and now and Memento Mori. Where oblivion inhabits, the first part, explores the birth and thought of the Anarchitecture Group, of which Gordon Matta-Clark was a founding member. We inquire into his architectural training and the artists that influenced him, which takes us directly to the entropic landscapes of Robert Smithson. All this allows us to understand the essence of the non-U-ment and leads us to reflect on it, through a diagrammatic game of the word itself, outlining each one of its defining characteristics. Due to its ambiguity and similarity to the countermonument concept, we delve into the new monumentality practiced by some contemporary artists versus non-U-ment. In this way we enter the dialectic between memory (monument) and oblivion (ruin), which serves as a link to address the second part of our investigation. In The here and now we investigate the (re)presentation of non-U-ment from three substrates: urban amnesias, a-functional spaces and underground. Talking about empty urban space places us in the global financial and economic crisis in order to reflect the transformation of the landscape from the end of the 20th century to the present (2019). A crisis that brings us closer to the real estate boom and the monuments of the real estate bubble from the end of the 20th century until today. From there we question, from a group of artists and groups, how the influence of urban speculation and the abandonment of certain residual spaces resignifies the concept of non-U-ment, creating what we have called post-bubble anarchive. Subsequently, we present the non-U-ment from the futility of an interior space through the different surfaces of the house, such as the floor and the wall, approaching the detail of the ruin. Also, we explore non-U-ment seen as a negative of the city itself. The third part Memento Mori we analyze the photographic record of Matta-Clark to reflect on the non-U-ment and its own death, moving a debate on the discourse of the photographic image and a set of reflections on the self-referentiality of the non-U-ment. Finally, the formal and conceptual analysis of the non-U-ment allows us to draw conclusions about its different urban morphologies within the category of ruin and debris. Also, its presence in the image means a return to death, in short, the non-U-ment is a praise of oblivion and death. / Gallego Hernández, G. (2019). El Non-U-mento como poética anarquitectónica: amnesias (sub)urbanas en la imagen del arte contemporáneo [Tesis doctoral no publicada]. Universitat Politècnica de València. https://doi.org/10.4995/Thesis/10251/133995 / TESIS
9

Chironomus sancticaroli - do cultivo em laboratório ao ensaio ecotoxicológico com amostras ambientais de sedimento / Chironomus sancticaroli - culturing in the laboratory and ecotoxicological test with environmental sediment samples

William Viveiros 12 January 2012 (has links)
A qualidade do sedimento no estado de São Paulo tem sido caracterizada com o uso, dentre outras linhas de evidência, dos resultados obtidos com ensaios ecotoxicológicos utilizando o anfípoda Hyalella azteca. Protocolos internacionais como os da USEPA, ASTM, OECD e ENVIRONMENT CANADA descrevem procedimentos para o cultivo e realização desses ensaios utilizando também outros organismos bentônicos, como as larvas de inseto do gênero Chironomus sp (Insecta, Diptera). No Brasil, diversos estudos realizados com a espécie Chironomus sancticaroli não contam com metodologia nacional normatizada. Os protocolos descrevem metodologias para ensaios de sensibilidade à substância de referência como garantia da qualidade dos organismos antes de sua utilização, não estabelecendo outras metodologias para o monitoramento de variáveis biológicas em cultivo de organismos-teste ou ainda, critérios de aceitabilidade. Com o intuito de garantir a qualidade desses organismos cultivados em laboratório e adaptar uma metodologia para ensaios com sedimento, foram realizados ensaios para o monitoramento de variáveis biológicas em cultivo, determinação de critérios de aceitabilidade para essas variáveis e ensaios com amostras de rios e reservatórios do estado de São Paulo durante os anos 2006 a 2009. As variáveis sobrevivência, deformidade do mento em organismos cultivados e submetidos ao controle do ensaio, fecundidade, fertilidade e taxa de eclosão, foram monitoradas e o critério de aceitabilidade para cada uma foi estabelecido com base no cálculo do percentil. As variações encontradas nesses resultados sugerem a existência de possíveis interferentes como a qualidade da água de cultivo utilizada e a consangüinidade. Os critérios de aceitabilidade, determinados com base em percentis, servirão de ferramenta para o controle da qualidade dos organismos cultivados sob condições específicas para cada laboratório. A metodologia de ensaio adaptada mostrou bom desempenho, superando o critério de aceitabilidade estabelecido para a sobrevivência dos organismos do controle do ensaio. O quironomídeo apresentou maior sensibilidade quando comparado ao anfípoda comumente utilizado em ensaios com sedimento, enfatizando a existência de diferentes respostas às características físico-químicas do sedimento, associada à biologia de cada organismo, permitindo-se recomendar a utilização conjunta desses organismos na avaliação da qualidade do sedimento. / The sediment of Sao Paulo state has been evaluated by using, among other lines of evidence, results obtained from ecotoxicological tests using the amphipod Hyalella azteca. International protocols such as the USEPA, ASTM, OECD and Environment Canada describe procedures for culturing and tests with other benthic organisms such as insect larvae of the genus Chironomus sp (Insecta, Diptera). In Brazil, several studies were conducted with the species Chironomus sancticaroli without the use of a national standardized methodology. The protocols describe methods for testing the sensitivity to the reference toxicant as quality assurance and do not describe other methodologies for monitoring the biological variables in culturing of test organisms, or establish acceptability criteria. In order to ensure the quality of the organisms cultured in the laboratory and adapt a methodology for sediment, tests were conducted to establish the variation of biological variables in culture and determine an acceptability criteria for these variables. Tests with sediment samples from rivers and reservoirs from Sao Paulo state were performed during the years 2006 to 2009. Variables such as survival, menthum deformity, fecundity, fertility and hatching rate were monitored and the acceptability criteria for each one was established using percentile calculations. Variations in the monitoring of variables results suggest the existence of possible interferences such as water quality and inbreeding in culturing. The acceptability criteria determined, based on the percentile, will serve as a tool for quality control of culturing organisms under specific conditions to each laboratory. The adapted test methodology showed good performance, exceeding the acceptability criteria established to organism survival in the control test. The high sensitivity of chironomids when compared to amphipods emphasizing the existence of different responses to physicochemical and chemical characteristics of the sediment, associated with the biology of each organism, indicating that the combined use of these organisms in sediment quality assessment can be recommended.
10

Chironomus sancticaroli - do cultivo em laboratório ao ensaio ecotoxicológico com amostras ambientais de sedimento / Chironomus sancticaroli - culturing in the laboratory and ecotoxicological test with environmental sediment samples

Viveiros, William 12 January 2012 (has links)
A qualidade do sedimento no estado de São Paulo tem sido caracterizada com o uso, dentre outras linhas de evidência, dos resultados obtidos com ensaios ecotoxicológicos utilizando o anfípoda Hyalella azteca. Protocolos internacionais como os da USEPA, ASTM, OECD e ENVIRONMENT CANADA descrevem procedimentos para o cultivo e realização desses ensaios utilizando também outros organismos bentônicos, como as larvas de inseto do gênero Chironomus sp (Insecta, Diptera). No Brasil, diversos estudos realizados com a espécie Chironomus sancticaroli não contam com metodologia nacional normatizada. Os protocolos descrevem metodologias para ensaios de sensibilidade à substância de referência como garantia da qualidade dos organismos antes de sua utilização, não estabelecendo outras metodologias para o monitoramento de variáveis biológicas em cultivo de organismos-teste ou ainda, critérios de aceitabilidade. Com o intuito de garantir a qualidade desses organismos cultivados em laboratório e adaptar uma metodologia para ensaios com sedimento, foram realizados ensaios para o monitoramento de variáveis biológicas em cultivo, determinação de critérios de aceitabilidade para essas variáveis e ensaios com amostras de rios e reservatórios do estado de São Paulo durante os anos 2006 a 2009. As variáveis sobrevivência, deformidade do mento em organismos cultivados e submetidos ao controle do ensaio, fecundidade, fertilidade e taxa de eclosão, foram monitoradas e o critério de aceitabilidade para cada uma foi estabelecido com base no cálculo do percentil. As variações encontradas nesses resultados sugerem a existência de possíveis interferentes como a qualidade da água de cultivo utilizada e a consangüinidade. Os critérios de aceitabilidade, determinados com base em percentis, servirão de ferramenta para o controle da qualidade dos organismos cultivados sob condições específicas para cada laboratório. A metodologia de ensaio adaptada mostrou bom desempenho, superando o critério de aceitabilidade estabelecido para a sobrevivência dos organismos do controle do ensaio. O quironomídeo apresentou maior sensibilidade quando comparado ao anfípoda comumente utilizado em ensaios com sedimento, enfatizando a existência de diferentes respostas às características físico-químicas do sedimento, associada à biologia de cada organismo, permitindo-se recomendar a utilização conjunta desses organismos na avaliação da qualidade do sedimento. / The sediment of Sao Paulo state has been evaluated by using, among other lines of evidence, results obtained from ecotoxicological tests using the amphipod Hyalella azteca. International protocols such as the USEPA, ASTM, OECD and Environment Canada describe procedures for culturing and tests with other benthic organisms such as insect larvae of the genus Chironomus sp (Insecta, Diptera). In Brazil, several studies were conducted with the species Chironomus sancticaroli without the use of a national standardized methodology. The protocols describe methods for testing the sensitivity to the reference toxicant as quality assurance and do not describe other methodologies for monitoring the biological variables in culturing of test organisms, or establish acceptability criteria. In order to ensure the quality of the organisms cultured in the laboratory and adapt a methodology for sediment, tests were conducted to establish the variation of biological variables in culture and determine an acceptability criteria for these variables. Tests with sediment samples from rivers and reservoirs from Sao Paulo state were performed during the years 2006 to 2009. Variables such as survival, menthum deformity, fecundity, fertility and hatching rate were monitored and the acceptability criteria for each one was established using percentile calculations. Variations in the monitoring of variables results suggest the existence of possible interferences such as water quality and inbreeding in culturing. The acceptability criteria determined, based on the percentile, will serve as a tool for quality control of culturing organisms under specific conditions to each laboratory. The adapted test methodology showed good performance, exceeding the acceptability criteria established to organism survival in the control test. The high sensitivity of chironomids when compared to amphipods emphasizing the existence of different responses to physicochemical and chemical characteristics of the sediment, associated with the biology of each organism, indicating that the combined use of these organisms in sediment quality assessment can be recommended.

Page generated in 0.0334 seconds