- / -

Δώδεκα ενδημικά και σπάνια στην Κεφαλονιά taxa μελετήθηκαν κυτταρολογικά. Εκτός από τον χρωμοσωματικό αριθμό και την ανάλυση του καρυοτύπου, δίνονται στοιχεία για τη μορφολογία και το ενδιαίτημα τους και επιχειρείται η αξιολόγηση της κατάστασης των πληθυσμών τους και η πρόταση μέτρων για την αειφορική διαχείριση και προστασία τους. Οι χρωμοσωματικοί δείκτες TCL και ACL δίνονται για πρώτη φορά σε κάθε taxon. Το Allium ionicum (ενδημικό των Ιονίων) μελετήθηκε πρώτη φορά από την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο. Ο χρωμοσωματικός αριθμός παραμένει σταθερός 2n = 16, αλλά οι καρυότυποι διαφέρουν μεταξύ τους και με την υπάρχουσα βιβλιογραφία στον αριθμό και το μέγεθος των δορυφόρων. Η Centaurea subciliaris subsp. subciliaris (ενδημικό των Ιονίων), με διπλοειδή (2n = 18) και τετραπλοειδή (2n = 36 + 1Β) άτομα, παρουσίασε διαφορά από προηγούμενες μελέτες στην παρουσία των Β-χρωμοσωμάτων. Για πρώτη φορά μελετήθηκε το μέγεθος του γονιδιώματος και των δύο βαθμών πλοειδίας. Το Cerastium candidissimum (ενδημικό Ελλάδας) έχει 2n = 36 χρωμοσώματα. Αυτή είναι η πρώτη μελέτη σε υλικό από την Κεφαλονιά και σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, η πρώτη δημοσίευση του καρυοτύπου και της μορφολογίας των χρωμοσωμάτων του είδους. Η Saponaria aenesia [στενότοπο ενδημικό Κεφαλονιάς και Κινδυνεύον (ΕΝ) ] έχει 2n = 2x = 28 χρωμοσώματα. Ο χρωμοσωματικός αριθμός και η μορφολογία του καρυοτύπου του είδους ήταν μέχρι σήμερα άγνωστα. Ο χρωμοσωματικός αριθμός 2n = 24 που βρέθηκε στο είδος Silene ionica (ενδημικό Ελλάδας) συμφωνεί με παλαιότερη εργασία, αλλά πληροφορίες για τον καρυότυπο παρουσιάζονται για πρώτη φορά. Η Sulla coronaria (μεσογειακό, σπάνιο στην Ελλάδα) έχει 2n = 16 χρωμοσώματα. Η φωτογραφία του καρυοτύπου δίνεται εδώ για πρώτη φορά. Η Scutellaria rupestris subsp. cephalonica [ενδημικό Κεφαλονιάς και Κινδυνεύον (ΕΝ) ] έχει 2n = 34 χρωμοσώματα. Τα αποτελέσματα συμφωνούν με προηγούμενες μελέτες. Οι χρωμοσωματικοί αριθμοί των Stachys parolinii (ενδημικό Ελλάδας, 2n = 34) και Thymus holosericeus (ενδημικό Ιονίων, 2n = 4x = 28) συμφωνούν με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, αλλά οι μετρήσεις των χρωμοσωμάτων δίνονται για πρώτη φορά. Η Fritillaria messanensis subsp. gracilis (με Αδριατικο-Ιόνιο εξάπλωση) μελετήθηκε κυτταρολογικά και τα αποτελέσματα συμφωνούν με προηγούμενες μελέτες. Επιπλέον, μετρήθηκε για πρώτη φορά από την Ελλάδα το συνολικό ποσό του γονιδιώματός της και μελετήθηκε κυτταρογενετικά σε σύγκριση με τα υποείδη F. messanensis subsp. messanensis και F. messanensis subsp. sphaciotica με σήμανση των πλούσιων σε GC περιοχών με χρωμομυκίνη Α3 και in situ υβριδοποίηση φθορισμού (FISH), για τον εντοπισμό 18S - 5.8S - 26S και 5S γονιδίων. Η Fritillaria mutabilis (ενδημικό Ελλάδας) έχει 2n = 24 +1B χρωμοσώματα. Αυτή είναι η πρώτη κυτταρολογική μελέτη του είδους από την Κεφαλονιά και η πρώτη εκτίμηση του μεγέθους του γονιδιώματος του είδους. Τέλος, ο χρωμοσωματικός αριθμός 2n = 4x = 28 που βρέθηκε στο υποείδος Cymbalaria microcalyx subsp. minor (ενδημικό Ελλάδας) συμφωνεί με προηγούμενες αναφορές. Παρ’ όλα αυτά, δίνονται πρώτη φορά μετρήσεις των χρωμοσωμάτων. / Twelve endemic and rare taxa of Kefalonia were karyologically examined. Apart from their chromosome numbers, karyomorphology and comments on the karyotype morphology, data are also given about their habitat and potential threats. Moreover, an attempt is being made to assess the conservation status of their populations and to suggest measures for their protection and sustainable management. For every taxon, the chromosome indicators TCL and ACL are given for the first time. Allium ionicum (endemic of the Ionian Islands) is studied for the first time from Kefalonia and Zakynthos. The chromosome number is always 2n = 16, but the kayotypes differ as far as the number and the size of the satellites are concerned. Centaurea subciliaris subsp. subciliaris (endemic of the Ionian Islands), with diploid (2n = 18) and tetraploid (2n = 36 + 1Β) individuals, showed difference comparing to previous refers regarding the presence of B-chromosomes. The DNA amount of the subspecies, for both diploid and tetraploid individuals, was counted for the first time. Cerastium candidissimum (Greek endemic) has 2n = 36 chromosomes. This is the first study for Kefalonia and first publication of the karyotype. Saponaria aenesia (endemic of Kefalonia, Endangered) has 2n = 28 chromosomes and this is the first report for the species. The chromosome number 2n = 24, found for Silene ionica (Greek endemic), agrees with previous studies. However, information about its karyotype is presented here for the first time. Sulla coronaria (Mediterranean, rare in Greece) has 2n = 16 chromosomes. The karyotype is given here for the first time. Scutellaria rupestris subsp. cephalonica (exclusive endemic taxon of Kefalonia, Endangered) has 2n = 34 chromosomes. Our results are in accordance with previous refers for the taxon. The chromosome numbers of Stachys parolinii (Greek endemic, 2n = 34) and Thymus holosericeus (endemic of the Ionian Islands, 2n = 4x = 28) agree with previous studies. The results for Fritillaria messanensis subsp. gracilis (Adriatic - Ionian distribution) with 2n = 24 +1B chromosomes, agree with previous publications. Moreover, the DNA amount of the taxon was estimated for the first time for material from Greece. The subspecies was also observed after CMΑ3 and FISH to detect the 18S - 5.8S - 26S και 5S genes and compared with the other two subspecies, F. messanensis subsp. messanensis and F. messanensis subsp. sphaciotica. Fritillaria mutabilis (Greek endemic) has 2n = 24 chromosomes. This is the first study for Kefalonia and first estimation of the DNA amount for the species. Finally, the chromosome number 2n = 4x = 28, found for Cymbalaria microcalyx subsp. minor (Greek endemic), agrees with previous research for the species from the island. The chromosomes were measured here for the first time.

- / -

- / -

- / -

Δημιουργία του ιστότοπου της κυτταρολογικής Βάσης Δεδομένων Φυτών PhytoKaryon, η οποία περιέχει καρυολογικά δεδομένα των φυτών της Μεσογείου και της Ευρώπης. Υλοποιήθηκε σε περιβάλλον PHP, MySQL και Apache Server. Παρουσιάζει τα αποτελέσματα της αξιοποίησης της Βάσης Δεδομένων από την πλευρά του διαχειριστή του Ιστότοπου. / The creation of the site of the cytologic Plants' Data Base PhytoKaryon, which contains karyological data of plants of Mediterranean and Europe. It was implemented in PHP, MySQL and Apache Server environment. It presents the results of exploitation of Data Base from the side of site's administrator.

- / -

Δημιουργία του ιστότοπου της κυτταρολογικής Βάσης Δεδομένων Φυτών PhytoKaryon, η οποία περιέχει καρυολογικά δεδομένα των φυτών της Μεσογείου και της Ευρώπης. Υλοποιήθηκε σε περιβάλλον PHP, MySQL και Apache Server. Παρουσιάζει τα αποτελέσματα της αξιοποίησης της Βάσης Δεδομένων από την πλευρά του απλού χρήστη του Ιστότοπου. / The creation of the site of the cytologic Plants' Data Base PhytoKaryon, which contains karyological data of plants of Mediterranean and Europe. It was implemented in PHP, MySQL and Apache Server environment. It presents the results of exploitation of Data Base from the side of user.

Ο καρυότυπος του οικιακού ποντικού Mus musculus domesticus είναι τυπικά ακροκεντρικός εντούτοις χαρακτηρίζεται από τη συχνή εμφάνιση Rb συντήξεων σε φυσικούς πληθυσμούς. Εξαιτίας αυτών μειώνεται ο 2n από τον τυπικό 2n=40 έως και σε 2n=22 και προκύπτουν στη φύση Rb φυλές, οι οποίες όταν έχουν κοινή προέλευση δημιουργούν Rb συστήματα. Στόχος της διδακτορικής διατριβής ήταν ο λεπτομερής καθορισμός της περιοχής εξάπλωσής του Rb συστήματος της Δ. Πελοποννήσου, η Rb σύσταση και οι σχέσεις των Rb φυλών του και η σχέση του με τον ακροκεντρικό πληθυσμό που το περιβάλλει. Επίσης, να προσδιοριστεί η φυλογενετική πορεία που ακολουθήθηκε στο Rb σύστημα και η πιθανή ειδογένεση που δρομολογείται σε αυτό. Γι’ αυτόν το λόγο, έγινε κυτταρολογική μελέτη σε 232 άτομα του ποντικού από 40 τοποθεσίες της Ελλάδας με τη χρήση των τεχνικών G – και C – ζώνωσης. Βρέθηκε ότι το Rb σύστημα της Δ. Πελοποννήσου αποτελείται κυρίως από 3 Rb φυλές με 2n=24, 28 και 30 και έχει ως κέντρο εξέλιξης την περιοχή της Πάτρας, από όπου εκτείνεται για τουλάχιστον 55 km προς τα Β.-ΒΑ. και για πάνω από 70 km προς τα Ν. Οι παραπάνω Rb φυλές συνδέονται φυλογενετικά μέσω 5 κοινών Rb συντήξεων και είναι πιθανό στην εξέλιξη του Rb συστήματος να έχουν συμμετάσχει και Αμοιβαίες Ανταλλαγές Ολόκληρων Βραχιόνων (WART). Ενδέχεται η μετάβαση από το Rb σύστημα στον ακροκεντρικό πληθυσμό να γίνεται απότομα, ενώ ειδογενετικές διαδικασίες θα ήταν δυνατό να πραγματοποιηθούν μεταξύ των Rb φυλών με 2n=24 και 2n=28, που χαρακτηρίζονται από μερική ομολογία βραχιόνων. / The karyotype of the house mouse Mus musculus domesticus is typically acrocentric, yet it is characterized by the frequent appearance of Rb fusions in natural populations. Due to them, 2n is reduced from the typical 2n=40 even down to 2n=22 and Rb races are formed in the nature, which when linked through common decent, form Rb systems. The goal of this doctorate thesis was the detailed definition of the distribution area of the Rb system of W. Peloponnese, of the Rb constitution and relationship among its Rb races and of its relationship with the surrounding acrocentric population. Also, to clarify the phylogenetic process that was followed in this Rb system and the possible speciation that is under way. Thus, a karyological study was implemented on 232 individuals of the house mouse from 40 Greek localities, using the G – and C – banding staining techniques. It was found that the Rb system of W. Peloponnese consists mainly of 3 Rb races with 2n=24, 28 and 30 and its centre of evolution must lie in the wider Patras area, from where it extends for at least 55 km to the N-NE and for more than 70 km to the S. The above Rb races are phylogenetically related through 5 Rb fusions they have in common and it is possible that Whole Arm Reciprocal Translocations (WART) have contributed to the evolution of this Rb system. The transition from the Rb system to the surrounding typical acrocentric population may occur abruptly, whereas speciation processes could take place between the Rb races with 2n=24 and 2n=28, which are charaterized by monobrachial homology.

Το γένος Bellevalia, (οικογ. Hyacinthaceae), αποτελείται από βολβώδη taxa, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ταξινομικό και κυτταρολογικό ενδιαφέρον. Στην Ελλάδα, οκτώ taxa του γένους έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα. Τρία από αυτά, η Bellevalia hyacinthoides, η B. brevipedicellata και η B. sitiaca είναι ενδημικά, ενώ τέσσερα, η B. dubia subsp. boissieri, η B. trifoliata, η B. romana και η B. ciliata είναι μεσογειακά στοιχεία. Επιπλέον, η B. edirnensis, γνωστή από την Ευρωπαϊκή Τουρκία ως ένα στενότοπο ενδημικό, βρέθηκε στην περιοχή του Έβρου στα πλαίσια της παρούσας μελέτης, προσθέτοντας ένα ακόμα είδος στην ελληνική χλωρίδα. Εκτός των ανωτέρω ειδών που απαντούν στον Ελλαδικό χώρο, μελετήθηκαν επιπλέον και τρία είδη της ανατολικής Μεσογείου, τα B. nivalis, B. flexuosa και B. longistyla. Πραγματοποιήθηκε ταξινομική μελέτη, χρήση της κλασσικής τεχνικής χρώσης των χρωμοσωμάτων για τον προσδιορισμό του χρωμοσωματικού αριθμού και των επιπέδων πολυπλοειδίας και στατιστική επεξεργασία των κυτταρολογικών δεδομένων, τόσο των taxa που απαντώνται στην Ελλάδα, όσο και ειδών της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, έγινε για πρώτη φορά στο γένος Bellevalia μελέτη του γονιδιώματος με την χρήση Κυτταρογενετικής (χρώση με φθορισμό για τον εντοπισμό πλούσιων σε CG και ΑΤ ζωνώσεων), και Μοριακής Κυτταρογενετικής (in situ υβριδοποίηση φθορισμού –FISH– σε ριβοσωματικά γονίδια), καθώς και προσδιορισμού της ποσότητας του γενετικού υλικού με κυτταρομετρία ροής. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας απαντούν σε σημαντικά ερωτήματα, σχετικά με την ταξινόμηση και φυλογένεση του γένους, τον προσδιορισμό του γενετικού υλικού, την οργάνωση του γονιδιώματος, το είδος και την προέλευση των πολυπλοειδιών, αλλά και την διαφοροποίηση των ειδών. / Bellevalia, an attractive genus of the Hyacinthaceae family, consists of small perennial geophytes interesting from both taxonomical and karyological points of view. In Greece, eight taxa of the genus had been recorded, three of which are endemic, i.e. Bellevalia hyacinthoides, B. brevipedicellata and B. sitiaca, while the remaining four, B. dubia subsp. boissieri, B. trifoliata, B. romana and B. ciliata, are Mediterranean elements. Additionally, B. edirnensis, one of the most localized endemics of European Turkey, was found in the framework of this thesis, adding a new species to the flora of Greece. In the present thesis three East Mediterranean species have been studied: B. nivalis, B. flexuosa and B. longistyla. Τhe above mentioned taxa of the genus were studied from a taxonomical point of view, as well as cytologically, with classical karyological techniques (squash technique) in order to determine chromosome number, ploidy level and karyotype morphology. Moreover, for the Greek taxa cytogenetic (staining with fluorochrome, in order to locate GC- and AT-rich areas) and molecular-cytogenetic techniques (fluorescence in situ hybridization, -FISH- in ribosomal genes). Cytogenetic, molecular cytogenetic studies and the determination of the genome size using flow cytometry are given for the first time for the genus Bellevalia. The results by this first attempt to study Bellevalia taxa, through the implementation of cytogenetic and molecular-cytogenetic techniques and statistical analysis, besides taxonomic and classical karyomorphometric analysis, provides valuable information on the taxonomic relationships among the species, the phylogeny of the genus, the origin of polyploids, as well as on chromosomal identification, genome organization and differentiation.